morbid obesity = νοσηρή παχυσαρκία

[Zazula]

Παρόλο που για την απόδοση του morbid obesity παίζει και το παθολογική παχυσαρκία, οι πλέον αξιόπιστες πηγές δείχνουν να έχουν καταλήξει στο νοσηρή παχυσαρκία. Ό,τι σχετικό έχετε υπόψη σας, ιδίως οι ειδικοί στο χώρο (κι εννοώ της ιατρικής ορολογίας — όχι της παχυσαρκίας;)), καλοδεχούμενο.

 

[nickel]

Και οι δικές μου αξιόπιστες πηγές εκεί έχουν καταλήξει (στο του τίτλου).

 

[Elena]

:) Κι οι δικές μου πηγές εκεί έχουν καταλήξει (κι αυτό θα χρησιμοποιούσα), αλλά δεν μπορώ να μην αναφέρω το παλιό (καλό και ελάχιστα γνωστό -δεν το έχω δει ποτέ σε κείμενο προς επιμέλεια, αλλά το βλέπω τακτικά σε πρωτότυπα κείμενα) επίθετο «κακοήθης«. :) To «κακοήθης παχυσαρκία» (κυκλοφορεί το «malignant obesity» στα αγγλικά, όπως για παράδειγμα εδώ), το οποίο στα περισσότερα αγγλικά κείμενα περιγράφει ακόμα υψηλότερη (της νοσηρής) κατηγορία κινδύνου, αλλά η κατηγοριοποίηση του >70% (σε άλλες περιπτώσεις >59% ή 50%) δεν βλέπω να πολυισχύει, ιδιαίτερα στα ελληνικά -στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ως συνώνυμα (δηλ. >40%).

Αν κάποιος γνωρίζει πόσο παλιό είναι το «κακοήθους παχυσαρκίας» (κ.λπ.), πολύ θα το εκτιμούσα, αν μας έλεγε περισσότερα. Στο διαδίκτυο, το πιο παλιό που βλέπω είναι του Δ.Α. Λινού (1987).

 

[Lexoplast]

Σωστά όλα τα ανωτέρω, αλλά ο όρος που χρησιμοποιείται πιο συχνά είναι "νοσογόνος παχυσαρκία".

 

[Zazula]

Πολύ δημοφιλής απόδοση, αν κι απ' ό,τι φαίνεται όχι η πλέον έγκυρη, είναι η νοσογόνος παχυσαρκία. (Edit: Ουπς, με πρόλαβε ο Λεξιπλάστης. )

Το κακοήθης παχυσαρκία όντως πολλές φορές χρησιμοποιείται ως συνώνυμο της νοσηρής παχυσαρκίας (π.χ. φυλλάδιο του www.ekstratia.gr με τίτλο "Θεραπεία της νοσηρής παχυσαρκίας" αναφέρει για τον Γαστρικό Ρυθμιζόμενο Δακτύλιο: «Αποτελεί στην Ευρώπη τη "χρυσή επιλογή" (gold standard) στην αντιμετώπιση της κακοήθους παχυσαρκίας.») Άλλοι τη διαβαθμίζουν ως κατάσταση χειρότερη της νοσηρής παχυσαρκίας, αλλά —όπως είπε κι η Έλενα— δεν συμφωνούν στο επίπεδο του ΔΜΣ (βρήκα >50%, >55% κ.ο.κ.).

 

[argyro]

Αν και γενικά συνηθίζεται ο όρος παθολογική παχυσαρκία -εννοώντας ότι ο κόσμος έτσι τη γνωρίζει- θα συμφωνήσω ότι το σωστό είναι το νοσηρή. Είναι και θέμα νοήματος εξάλλου. Τι σημαίνει παθολογική; Ότι έχει παθολογικά αίτια; Δεν ισχύει αυτό. Τα αίτια είναι άλλα. Αντίθετα, το νοσηρή εξηγεί ακριβώς αυτό που συμβαίνει: ότι η υπερβολική παχυσαρκία προκαλεί νοσήματα, παθήσεις κτλ. Κι εγώ, λοιπόν, το δεύτερο προτείνω.

 

[Elena]

Αν και γενικά συνηθίζεται ο όρος παθολογική παχυσαρκία -εννοώντας ότι ο κόσμος έτσι τη γνωρίζει- θα συμφωνήσω ότι το σωστό είναι το νοσηρή. Είναι και θέμα νοήματος εξάλλου. Τι σημαίνει παθολογική; Ότι έχει παθολογικά αίτια; Δεν ισχύει αυτό. Τα αίτια είναι άλλα. Αντίθετα, το νοσηρή εξηγεί ακριβώς αυτό που συμβαίνει: ότι η υπερβολική παχυσαρκία προκαλεί νοσήματα, παθήσεις κτλ. Κι εγώ, λοιπόν, το δεύτερο προτείνω.

To «παθολογική» δεν σημαίνει μόνο ότι αυξάνει ο κίνδυνος εμφάνισης παθήσεων (καρδιοαγγειακών, μεταβολικού συνδρόμου κ.λπ.), αλλά και ότι η παχυσαρκία η ίδια αποτελεί παθολογική κατάσταση σε αυτά τα ποσοστά. «Ασθενής» θεωρείται ένα άτομο με ΔΣΑ άνω του 30%. «Massive» και «pathologique» λένε και οι φίλοι μας οι Γάλλοι.


(Αντίστοιχο παράδειγμα το «παθολογικό ροχαλητό» -αν και δεν είμαι σίγουρη ότι το διατυπώνω με επαρκή σαφήνεια. :))

Σωστά όλα τα ανωτέρω, αλλά ο όρος που χρησιμοποιείται πιο συχνά είναι "νοσογόνος παχυσαρκία".

Btw: το «πιο συχνά» για το «νοσογόνος» και το «υπερνοσογόνος» ισχύει μόνο αν δούμε τις μεταφράσεις -σε καμία περίπτωση δεν ισχύει για ιατρικά κείμενα (γραμμένα στην ελληνική κι όχι με επιμέλεια-συρραφή αγγλικών μεταφρασμένων αποσπασμάτων). Δεν παύει να είναι πετυχημένο, αν και τα ποσοστά διαχωρισμού «νοσογόνου» και «υπερνοσογόνου» εξαρτώνται από τη βιβλιογραφία που μελετάει ο συγγραφέας του εκάστοτε κειμένου. (Αν δηλ. έχει διαβάσει άρθρο που ομάδα ασθενών εντάσσεται σε Class III/morbid >59% ή 70%, θα ακολουθήσει αυτή τη γραμμή διαχωρισμού, αν έχει διαβάσει πρόσφατο άρθρο στην BMJ θα θεωρήσει ότι άνω του 50% έχουμε «υπερνοσογόνο» κ.λπ.)

 

[nickel]

Αναρωτιέμαι κατά πόσο τα πιο εκλαϊκευμένα γραπτά προτιμούν τον όρο νοσογόνος έναντι του νοσηρού επειδή ο πρώτος είναι πιο διάφανος στους ανειδίκευτους, μια και ο νοσηρός μπερδεύεται στον κοινό νου και με τη μεταφορική σημασία του παρεκκλίνοντος και αρρωστημένου (νοσηρή φαντασία, νοσηρό κλίμα, νοσηρή περιέργεια).

 

[Lexoplast]

Ομολογώ ότι το "νοσογόνος" το συναντώ συχνότερα σε ασφαλιστήρια υγείας (και όχι σε συγγράμματα), τα οποία δεν μπορώ να γνωρίζω αν έχουν επηρεαστεί από άλλα ξενόγλωσσα. Δεν είναι όμως και τα δύο (νοσηρή και νοσογόνος) σωστά εννοιολογικά;

 

[Elena]

Δεν είναι όμως και τα δύο (νοσηρή και νοσογόνος) σωστά εννοιολογικά;

Βεβαίως. :) «Πετυχημένα» τα χαρακτήρισα και είναι ενδιαφέρουσα και η ιδέα του Νίκου -από πλευράς διευκόλυνσης του αναγνώστη. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα χρησιμοποιούσα σε δικό μου κείμενο «νοσογόνος» και «υπερνοσογόνος» αντί του «νοσηρή» και του «κακοήθης». Δεν υπάρχει γλωσσική αντιστοιχία -και υπάρχει και μία λεπτή εννοιολογική διαφορά: το ένα δείχνει ότι η παχυσαρκία οδηγεί σε πάθηση, το άλλο ότι είναι... παθολογική (ήδη).

Νοσογόνος>a. nosogenic, b. nosopoietic, c. morbific (συχνότατο και τώρα και στο στο παρελθόν), d. morbiferous, e. morbigenous

(Περαιτέρω, αν θεωρήσουμε συνώνυμα το «πάθηση» και το «νόσος» (morbus) είναι ακριβώς όσο πετυχημένο είναι και το «παθογόνος». ;))