Keskin sirke küpüne zarar verir. = Το δυνατό ξίδι το δοχείο του χαλά. Τ' αψύ το ξίδι το κιούπι του χαλάει.

Keskin sirke küpüne zarar verir.

Γεια σας,

Αυτή την παροιμία «Keskin sirke küpüne zarar verir» την έχω γράψει στα τούρκικα επειδή τη γνωρίζω μόνο σ’ εκείνη τη γλώσσα, αλλά παρ΄όλα αυτά πιστεύω ότι μπορεί να είναι ελληνικής προέλευσης γιατί η συγχώρεση είναι μάλλον χριστιανική αρετή παρά μουσουλμανική. (Δε λέω ότι δεν υπάρχει καθόλου η έννοια της συγχώρεσης στο Ισλάμ, αλλά δεν παίζει τόσο κεντρικό ρόλο, διότι ο κύριος σκοπός της ζωής και του θανάτου του Χριστού ήταν η συγχώρεση των αμαρτιών μας για να μπορέσουμε να γνωρίζουμε το Θεό.)

«Keskin sirke küpüne zarar verir» σημαίνει, τουλάχιστον στα ελαττωματικά μου ελληνικά, «το ξινό ξύδι βλάφτει το κιούπι του (δηλ. το πιθάρι του)». Μου φαίνεται ότι το ξινό ξύδι αναπαρασταίνει το μίσος και την έλλειψη συγχώρεσης προς τους άλλους ανθρώπους και το κιούπι αναπαρασταίνει την ανθρώπινη ψυχή, ή ισως ολόκληρο τον άνθρωπο.

Θα ενδιαφερόμουν πάρα πολύ να μάθω αν τέτοια παροιμία υπάρχει στα ελληνικά.

Με σεβασμό,

Σάιμον
 
Πρόκειται για παν-βαλκανική παροιμία. Ο Μιχ.Μερακλής την περιλαμβάνει στο έργο του "Παροιμίες έλληνικές και των άλλων βαλκανικών λαών" (εκδ. Πατάκης) με τη διατύπωση:
Το δυνατό ξίδι το δοχείο του χαλά.

Ο Μερακλής βρίσκει αντίστοιχα σε όλες τις βαλκανικές γλώσσες (αλβανικά, βουλγάρικα, γιουγκοσλάβικα -τότε υπήρχε αυτή η έννοια- ρουμάνικα, τούρκικα). Την παροιμία την έχει και ο Πολίτης (λ. αψύς), ο οποίος σημειώνει για τη χρήση της: Συνήθως λέγεται σαρκαστικά προς όσους οργίζονται εναντίον μας αλλά δεν είναι σε θέση να μας βλάψουν. Ο Πολίτης αναφέρει και αρμενικό αντίστοιχο.

Δεν έχει βέβαια νόημα να ψάξουμε αν η απαρχή είναι ελληνική ή τουρκική.
 

nickel

Administrator
Staff member
Να 'σαι καλά, συνονόματε, με τις ωραίες σου πηγές.

Το λεξικό του Δημητράκου αναφέρει επίσης την παροιμία «τ' αψύ το ξίδι το κιούπι του χαλάει».

Στο διαδίκτυο κάποιος θυμάται την παροιμία έτσι: «το αψύ ξίδι το αγγειό του χαλάει».

Και μια σημείωση για τον Σάιμον:
Έχει διορθωθεί η παλιά ορθογραφία «ξύδι» (δεν έχει σχέση με το «οξύς»). Από το αρχαίο όξος, είχαμε οξίδιον > οξίδιν > ξίδιν > ξίδι.
 
Top