metafrasi banner

impersonator

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
H Magenta δεν δίνει ενδιάμεσες αποχρώσεις: μίμος/ένοχος πλαστοπροσωπίας. Τι θα χρησιμοποιούσατε όμως για κάποιον που δεν κάνει μιμήσεις, αλλά ούτε πλαστοπροσωπία; Εμένα με προβληματίζει βέβαια σε αναφορά που θα μπορούσε να θεωρηθεί «αντιποίηση αρχής» (για την «πάπισσα» Ιωάννα), αλλά και πάλι, πώς να το πεις; Η «ένοχη για την αντιποίηση»; Ε, όχι δα! Αλλά ούτε και mainstream «απατεώνισσα» μπορείς να την πεις...

Και αφού άρχισα τον προβληματισμό, πώς θα λέγατε τον πατέρα του φίλου που έρχεται να υποδυθεί τον δικό σου πατέρα στη σχολική ενημέρωση; (Εννοώ, εκτός από «πολύ ξηγημένο».)
 

nickel

Administrator
Staff member
Εκτός από δράστης πλαστοπροσωπίας, σκεφτόμουν ότι θα έπρεπε, δίπλα σε εκπρόσωπο και αντιπρόσωπο, να επιτρέψουμε να υπάρξει και πλαστοπρόσωπος. Πάλι όμως δεν είμαι ο πρώτος που το λέει.
 
Νομίζω ότι είναι σαφές το πλαστοπρόσωπος. Γιατί να μην το δοκιμάσουμε;
 
Πολύ μου αρέσει ο πλαστοπρόσωπος, αν και φέρνει λίγο σε ποινικό αδίκημα. Για τον "πατέρα του φίλου που έρχεται να υποδυθεί τον δικό σου πατέρα στη σχολική ενημέρωση" θα σκεφτόμουνα ίσως και κάπως πιο λάιτ εκδοχές: ψευδοπρόσωπος (κατά το ψευδεπίγραφος) και, σε ακόμα πιο λάιτ, ετεροπρόσωπος (εμπνευσμένο από το περίφημο "πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας").
 
Δεν θέλεις με τίποτε να ξεφύγεις με μια "ωραία" ρηματική σύνταξη γι' αυτόν που υποδύθηκε τον πατέρα του ήρωα;
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε παρουσίαση (το 2000, στην Καθημερινή) της μετάφρασης τού Le retour de Martin Guerre ο παρουσιαστής (Γιάννης Κολοβός) γράφει:
Μέσα από μια ρέουσα και συναρπαστική -λογοτεχνικών αξιώσεων- αφήγηση αποκαλύπτει πολλά για τις γαμήλιες στρατηγικές, το ρόλο του συστήματος συγγένειας, το φύλο (γιατί η σύζυγος του Μαρτίνου Γκερ ανέχτηκε τον πλαστοπρόσωπο «άντρα» της για χρόνια;), το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, τις νοοτροπίες στο πλαίσιο μιας κοινότητας όπως το Αρτιγκά, τις δεισιδαιμονίες και την «εικόνα» που είχαν οι απλοί άνθρωποι για τον εαυτό τους (πώς ο δεύτερος Μαρτίνος ξεγέλασε και δίχασε ακόμα και τους άμεσους συγγενείς του;)...
Στο ίδιο το βιβλίο (στο αγγλικό πρωτότυπο) δεν υπάρχει η λέξη impersonator, υπάρχει όμως πολλές φορές η λέξη impostor, η οποία περιέχει τόσο τη γενικότερη υπερώνυμη έννοια του απατεώνα όσο και τη συγκεκριμένη του προβληματισμού μας. Στο OED: «One who imposes on others; a deceiver, swindler, cheat; now chiefly, one who assumes a false character, or passes himself off as some one other than he really is». Αναρωτιέμαι λοιπόν τι έχει γίνει στη μετάφραση, οπότε αν κάποιος έχει το ελληνικό, ας κάνει τον κόπο να μας πει.



Σημ.: Έχει ενδιαφέρον που στην παρουσίαση του βιβλίου όπως τη βρήκα στην Πρωτοπορία, η συγγραφέας Νάταλι Ζίμον Ντέιβις γίνεται (ίσως λόγω θέματος)... μισή Γαλλίδα: Ναταλί Ζεμόν, αλλά Νταίηβις. Το όνομά της είναι, βλέπετε, με κεφαλαία στο εξώφυλλο του βιβλίου.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Για το άμεσο πρόβλημα που με απασχολούσε (η πάπισσα Ιωάννα), έκανα μια τεράστια ντρίμπλα και αντί «πλαστοπρόσωπο» την έκανα «σφετερίστρια του παπικού θρόνου». Δύσκολος ο νεολογισμός, περίεργο το θέμα, να μην ξεχωρίζει και αρσενικό από θηλυκό στο ουσιαστικό, άλλη φορά... Είναι κι αυτό το γιούνισεξ με τους άλλους και τις άλλες -προσώπους...

Για τον/την πλαστοπρόσωπο, τι να πω. Μου φαίνεται εξίσου λογικό με το συχνόχρηστος, που είκοσι χρόνια τώρα δεν κατάφερα να πείσω κανέναν άλλον να το χρησιμοποιεί (λάθος: το είδα σε άρθρο του Παντελή Μπουκάλα, αλλά σίγουρα δεν περίμενε να το ακούσει από εμένα). Από την άλλη, προσυπογράφω (+1+1+1=+3) και τις τρεις παρατηρήσεις/ιδέες του Θέμη και προσθέτω σαν τραβηγμένη ιδέα και τον αλλοπρόσωπο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι προσθέσαμε έτσι και τρία ουσιαστικά (μέχρι και τρία αδικήματα) στη γλώσσα, αν δεν υπήρχαν ήδη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Δηλαδή, θα βρούμε την ψευδοπροσωπία να χρησιμοποιείται κι ας μην υπάρχει ακόμα στα λεξικά ή σε κάποιον κώδικα. Η ετεροπροσωπία χρειάζεται να κάνει το άλμα που έκανε και η ταυτοπροσωπία και να μην περιγράφει μόνο το συντακτικό φαινόμενο. Δυσκολεύομαι με τον αλλοπρόσωπο επειδή είναι πολύ κοντά, ηχητικά, στον αλλοπρόσαλλο — αλλά νά μια αλλοπροσωπία: «Η απόλυτη ομορφιά για μένα είναι ένας ναρκισσισμός που στο τέλος ευνουχίζει τον άνθρωπο. Τον εμποδίζει να δει. Φτάνουμε δηλαδή σε μια αλλοπροσωπία, όπως λέγεται επιστημονικά. Κοιτάζεσαι στον καθρέφτη και δεν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου». Εδώ καλείται η επιστήμη να μας εξηγήσει ποια είναι αυτή η αλλοπροσωπία.
 
Top