educated guess

[drsiebenmal]

Ποια είναι η προτίμησή σας γι' αυτή την πολύ συνηθισμένη σύναψη που, όχι, δεν βρήκα να έχουμε συζητήσει στη Λεξιλογία; Υπόψη ότι στο κείμενό μου γίνεται και αντιδιαστολή με την speculation, την οποία αποδίδω ως εικασία. Επίσης, επειδή η συζήτηση γίνεται με έμφαση στις επιστημονικές γνώσεις που οδηγούν στη διατύπωση μιας τέτοιας educated guess, θα μου άρεσε να αχνοφαίνεται κάπου αυτή η γνώση.

Μερικές ιδέες που έχω συγκεντρώσει ήδη (δεν θα πω προς τα πού κλίνω, προς το παρόν):

βάσιμη υπόθεση
έμπειρη υπόθεση (Εδώ έχω ήδη και μια ένσταση: «Και πού αποκτήσατε την πείρα σας, κ. Υπόθεσή μου;»)
επιστημονική υπόθεση
εύλογη υπόθεση
εμπεριστατωμένη υπόθεση

όλα τα πιο πάνω με εικασία αντί υπόθεση (αλλά είπα ότι θέλω την εικασία για αλλού)

 

[Severus]

Γεια σου drsiebenmal,

μου αρέσει πιο πολύ από όλες η απόδοση εμπεριστατωμένη υπόθεση. Εγώ θα πρότεινα ασφαλής υπόθεση ή διασταυρωμένη υπόθεση.

 

[SBE]

έμπειρη υπόθεση (Εδώ έχω ήδη και μια ένσταση: «Και πού αποκτήσατε την πείρα σας, κ. Υπόθεσή μου;»)

Εκεί που απόκτησε education το guess, προφανώς :twit:

Στα ελληνικά λέμε ότι κάποιος μιλάει εκ πείρας.

Το ιντερνέτιο μου λέει
Educated guess: a guess which is based on a certain amount of knowledge and is therefore likely to be correct
Estimating the right cooking time will always be an educated guess.A tradition has emerged of trying to make an educated guess as to who will win the Nobel prize.

Άρα δεν βλέπω πρόβλημα με την υπόθεση εκ πείρας ή άλλα παρεμφερή. Έχω κάποιες επιφυλάξεις με την επιστημονική υπόθεση (στα πιο πάνω παραδείγματα π.χ. δεν είναι επιστημονική υπόθεση ποιος θα πάρει το Νόμπελ), η εμπεριστατωμένη υπόθεση αν είναι εμπεριστατωμένη δεν είναι υπόθεση και η βάσιμη και εύλογη μου φαίνονται αποδεκτές ανάλογα με το κείμενο, όχι γενικά.


Στο βιβλίο ηλεκτρονικής στερεάς κατάστασης που έκανα στο β' έτος στο πολυτεχνείο (750 σελίδες σε ελαφρά καθαρεύουσα), σε κάποιο σημείο εξηγεί ένα φαινόμενο με τη φοβερή φράση που είχε γίνει παροιμιώδης μεταξύ των συμφοιτητών μου: Από επιστημονική διαίσθηση αντιλαμβανόμαστε ότι ...

 

[Themis†]

Αν αντιλαμβάνομαι σωστά τα συμφραζόμενα του Δόκτορα, και δεδομένου ότι δεν μεταφράζουμε επιστημονική ορολογία αλλά κάτι που πρέπει να είναι άμεσα προσιτό στον μέσο μορφωμένο αναγνώστη, πιθανόν να δίσταζα να βάλω την "υπόθεση" σε αντιδιαστολή προς την "εικασία". Η διάκριση θα γινόταν ίσως εναργέστερη αν μιλούσαμε για (τεκμηριωμένη, βάσιμη, εμπεριστατωμένη) πιθανολόγηση.

 

[Earion]

μετά λόγου γνώσεως εικασία

 

[drsiebenmal]

Ας το περιγράψω καλύτερα: έχω ως αντικρουόμενους χαρακτηρισμούς το educated guess και το speculation. Ο τρόπος που χρησιμοποιούνται οι δύο κατηγορίες στο βιβλίο είναι ότι στη μεν πρώτη κατατάσσονται θέματα που βρίσκονται, ας το πω έτσι, μια σταλίτσα μόνο έξω από την τρέχουσα επιστημονική γνώση ενώ στη δεύτερη βρίσκονται πράγματα που ανήκουν μάλλον στην πολύ σοβαρή και πολύ βαριά επιστημονική φαντασία (όχι πράσινα ανθρωπάκια, δηλαδή, αλλά κάτι για το οποίο ένας επιστήμονας θα έλεγε «εντάξει, ίσως με πιθανότητα ένα στο τρισεκατομμύριο θα μπορούσε να συμβεί κι αυτό»).

Α, και επειδή επαναλαμβάνονται συνέχεια οι δύο όροι, ψάχνω και ό,τι πιο οικονομικό μοντέλο μπορεί να υπάρξει... :)

 

[AoratiMelani]

πιθανόν να δίσταζα να βάλω την "υπόθεση" σε αντιδιαστολή προς την "εικασία".

Μαζί σου. Υπόθεση και εικασία πρακτικά είναι συνώνυμες στην καθομιλουμένη.

Προσωπικά κλίνω προς μια διάκριση που θα βασιστεί στο επίθετο, δηλαδή βάσιμη/εύλογη υπόθεση/εικασία vs. αβάσιμη υπόθεση/εικασία (μάλλον προτιμώ το "εύλογη υπόθεση" έναντι "αβάσιμης εικασίας").

 

[drsiebenmal]

εύλογη υπόθεση /απλή εικασία

Καλό και λιτό ζευγαράκι φαίνονται... Ευχαριστώ σας όλες και όλους!