metafrasi banner

E. coli

E. coli

"Ε. κολάι"..... 'εν κολλάει!

Εσκερίκια κόλι το έλεγα ως τώρα, αλλά εντέλει, αφού βγαίνει από τον Δρα Escherich, θα ήταν πολύ πιο κομψή ως Εσεριχία ή και Εσχεριχία επί το 19ο-αιωνικότερον (κατά τον Σχιλλέρο), και πάντως του κόλου. Εσχεριχία του κόλου, τι ωραίο!
 

daeman

Administrator
Staff member
Κώστα, βιολόγος επιφορτισμένη να την ανιχνεύει και να την ξεπαστρεύει όπου τη βρει, μού λέει ότι καθημερινά Εσερίχια την ανεβοκατεβάζει.
 

nickel

Administrator
Staff member
Από τη σημερινή στήλη του Στ. Κασιμάτη:

Δεν ξέρω αν έχετε σκεφθεί ποτέ σε ποιο βαθμό η γραπτή μορφή της γλώσσας επηρεάζει τη συνολική γλωσσική αντίληψη του ατόμου. Πώς, δηλαδή, η κατανόηση του προφορικού λόγου βασίζεται στην εικόνα της γραπτής μορφής του, ιδίως στους εγγράμματους ανθρώπους μιας κάποιας ηλικίας. Για να το πω απλά, πολλές φορές προκειμένου να καταλάβουμε κάτι που προφέρεται και το οποίο δεν έχουμε ξανακούσει, είτε στη μητρική μας γλώσσα είτε σε μια ξένη της οποίας γνωρίζουμε τα βασικά στοιχεία, πρέπει πρώτα να το φαντασθούμε στη γραπτή μορφή του. Με όλα αυτά θέλω να καταλήξω στο βακτήριο που ευθύνεται για τον πρόσφατο διατροφικό πανικό με τα λαχανικά, το E. Coli. Στα δελτία, ραδιοφώνου και τηλεοράσεως, έχει επιλεγεί η αγγλική φωνητική εκδοχή του όρου, όπου το έψιλον προφέρεται «ι», με αποτέλεσμα να έχει επικρατήσει στον προφορικό λόγο η μορφή «ικόλι». Ομως, για πολλούς ανθρώπους -και μάλιστα εκείνους που είναι αρκετά ώριμοι, ώστε να μην έχουν αποτινάξει την εξουσιαστική ισχύ της ορθογραφίας- ο φθόγγος «ικόλι» μεταγράφεται στην οθόνη του μυαλού τους με «οι» και «ω». Μήπως, λοιπόν, θα ήταν φρόνιμο το βακτήριο να εκφωνείται εφεξής ως «έψιλον-κόλι»; Ει μη τι άλλο, για να αποφευχθεί η υπέρ των χρηστών ηθών παρέμβαση του ΕΡΣ, που δεν φημίζεται και για το ανοιχτό μυαλό των μελών του...
 
Εγώ πάντως, όποτε το ακούω (όχι πολύ συχνά, γιατί μόνο από το Διαδίκτυο ακούω ελληνικά μίντια) δεν το λένε κόλι αλλά κολάι, θαρρώ ότι το έχουμε ξαναπεί.
 

daeman

Administrator
Staff member
Δαεμανίως γράφων: Ει μη τι άλλο, την εφαντάσθημεν ήδη, ορώντες αυτήν από τηλεοράσεως γεγραμμένην και ακούοντες αυτήν από ραδιοφώνου ειρημένην.
Πρότασις: "Ι-κόλι" απαγορεύσονται εφεξής διά ροπάλου, εφ' όσον εις καλλιπύγους δεσποσύνας ουκ αναφέρονται. Δέον όπως το εν λόγω βακτήριον ου συγκοπτόμενον πλέον αποκληθήναι, δήλα δη: Εσερίχια (άνευ κόλι, όπου δυνάμεθα). Έτερόν τι ου χωρεί.:twit:

Εωρακώς τους ληστάς, εμάνισα, επειδή η γραπτή μορφή της γλώσσας επηρεάζει την εικόνα που σχηματίζουμε για τη συνολική αντίληψη του γράφοντος περί γλώσσας.
 

nickel

Administrator
Staff member
Για να αποφύγουν το [κόλι] πάνε προς το αγγλικό [ι-κόλαϊ], ένα βήμα πριν από το Νικολάι.

Πάντως, το πιο διαδεδομένο για το πρώτο μέρος, το γένος, είναι η Εσερίχια, οπότε, ναι, αυτό να λέμε εμείς, χωρίς να την εντοπίζουμε.
 
Οι βιολόγοι πάντως τη λέγαμε πάντα όλη μαζί: Εσερίχια κόλι. Αυτοί που δυσκολεύονται με τα μεγάλα ονόματα είναι οι Αμερικάνοι, και από εκεί το ακούς μόνο Ι. κολάι, και μας κόλλησε κι εμάς (η προφορά, όχι το ζουζούνι = bug) :-)
 

daeman

Administrator
Staff member
Οι βιολόγοι πάντως τη λέγαμε πάντα όλη μαζί: Εσερίχια κόλι. Αυτοί που δυσκολεύονται με τα μεγάλα ονόματα είναι οι Αμερικάνοι, και από εκεί το ακούς μόνο Ι. κολάι, και μας κόλλησε κι εμάς (η προφορά, όχι το ζουζούνι = bug) :-)

Ε, ναι, από κει το πήραμε το κολάι. ;-)
 

Earion

Moderator
Staff member
Καθημερινή 22.06.2011, Γράμματα αναγνωστών

E. coli

Κύριε διευθυντά

Πονηρά παιχνίδια έπαιξε τους εκφωνητές της τηλεόρασης το κολοβακτηρίδιο, που ανακάλυψε το 1885 ο Γερμανός παιδίατρος και βακτηριολόγος Θεόδωρος Έσχεριχ και πήρε το όνομά του. Λόγω πνευματικής οκνηρίας απέφυγαν να ψάξουν στο λεξικό και να βρουν πώς λέγεται στα ελληνικά. Έτσι προτίμησαν τη λατινική συντομογραφία του E. coli αλλά με αγγλική εκφορά επειδή η αναφώνησή του στα λατινικά (το σωστό) ε κόλι παραπέμπει ηχητικά σε τολμηρή ελληνική λέξη. Γι’ αυτό το είπαν ικολάι! Το κολοβακτηρίδιο όμως μας περιπαίζει και στον γραπτό λόγο. Αν ξεχαστεί ο συντάκτης και δεν αλλάξει το πληκτρολόγιο στα λατινικά προκύπτει μια ακόμη πιο τολμηρή λέξη στα ελληνικά.

Πάντως, το επικίνδυνο αυτό κολοβακτηρίδιο εσχεριχία βρίσκεται παντού και γι’ αυτό δίνουν μεγάλη προσοχή στα τυριά που είναι ευαίσθητα σε αυτό. Πεθαίνει όταν μαγειρεύουμε το φαγητό σε θερμοκρασία πάνω από 70 βαθμούς για λίγη ώρα, αλλά δεν εξουδετερώνεται στις θερμοκρασίες του ψυγείου.

Όμως ουδέν κακόν αμιγές καλού. Γενετικώς τροποποιημένο το κολοβακτηρίδιο επιτρέπει την άμεση παραγωγή βιοντίζελ!

ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ - Εκδότης​
 
Οι βιολόγοι πάντως τη λέγαμε πάντα όλη μαζί: Εσερίχια κόλι. Αυτοί που δυσκολεύονται με τα μεγάλα ονόματα είναι οι Αμερικάνοι, και από εκεί το ακούς μόνο Ι. κολάι, και μας κόλλησε κι εμάς (η προφορά, όχι το ζουζούνι = bug) :-)
Επιβεβαιώνω ως ολίγον βιολόγος (κάτοχος πτυχίου αν μη τι άλλο, κι εξασκήσασα το επάγγελμα επί μερικά έτη).

Το οποίο δε λέει και πολλά γύρω από το πώς "πρέπει" να προφέρεται. Αυτό το αφήνουμε εμείς οι βιολόγοι σε εσάς τους γλωσσολόγους. :twit:

Εγώ προσωπικά προτιμώ να το λέω "κολοβακτηρίδιο", έτσι το ξέραμε από παλιά, έτσι τα βρήκαμε, γιατί να τα αλλάξουμε τώρα? Να ξέρει και ο κόσμος για ποιο πράμα μιλάμε, όχι τώρα που το περνάνε για κανένα εξωτικό πλάσμα.

Ειρήσθω εν παρόδω, πάντα μου την έσπαγε το αμερικάνικο "ι-κολάι", όπως και η γενικότερη τάση να προφέρουμε τις επιστημονικές (και άρα λατινοφανείς) ονομασίες με τον τρόπο που τις προφέρουν οι αγγλόφωνοι. Αλλά σκασίλα τους βέβαια για τα δικά μου γούστα - όταν κυριαρχείς οικονομικά-επιστημονικά-πολιτισμικά παγκοσμίως (δικαίως ή αδίκως) και η γλώσσα σου έχει γίνει εσπεράντο, δεν κάθεσαι να σκεφτείς "ρε μήπως αυτό δεν το προφέρω σωστά;" και φυσικά όλοι οι άλλοι σε μιμούνται.
 

Baltazar

New member
Κι εγώ εξίσου "ολίγον" βιολόγος είμαι και είπα να συνεισφέρω κι εγώ μία (εν πολλοίς αυθαίρετη) γνώμη.

Εμείς στη σχολή λέγαμε "ι-κολάι". Δεν είναι κακό, εφόσον θεωρηθεί αποδεκτό να το προφέρουμε όπως διαβάζεται στα αγγλικά (οι πιο πολλοί ερευνητές βιολόγοι άλλωστε, χρησιμοποιούν μιλώντας μεταξύ τους στα εργαστήρια πάμπολλες αμετάφραστες αγγλικές λέξεις, καθώς διαβάζουν πρόσφατες επιστημονικές δημοσιεύσεις που δεν μεταφράζονται ποτέ στα ελληνικά).

Αν πάλι το πούμε ολόκληρο το όνομα δεν βρίσκω λόγο να του αφαιρέσουμε το "χ" (εξάλλου είναι "ch" και ότι "h", που θα μπορούσε να είναι άηχο), και νομίζω είναι καλύτερο το "εσχερίχια κόλι".

Το "κολοβακτηρίδιο" από την άλλη μεριά μού φαίνεται πολύ κακόηχο (Βρε ουστ από δω... κολοβακτηρίδιο!):cheek: και νομίζω καλύτερο και πιο επιστημονικό είναι το "εντεροβακτηρίδιο".
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
For the record, που λένε, το γερμανικό sch στο όνομα του Escherich είναι παχύ «σ», άρα μόνο «Έσεριχ». Το *Έσχεριχ είναι εντελώς λάθος (δεν ακούγεται έτσι πουθενά στον κόσμο).
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Εμείς (οι ολίγον χημικοί) στη σχολή το λέγαμε Εσερίχια Κόλι, αλλά εγώ, όπως η Αόρατη Μελάνη, το λέω πάντα κολοβακτηρίδιο.
 
Top