metafrasi banner

Denisovans = Ντενισόβιοι

Earion

Moderator
Staff member
Περισσότερα ερωτηματικά παρά βεβαιότητες γέννησε η ανάλυση του δείγματος DNA από ανθρωπίδες που έζησαν πριν από 400.000 χρόνια:

Baffling 400,000-Year-Old Clue to Human Origins


The fossil, a thigh bone found in Spain, had previously seemed to many experts to belong to a forerunner of Neanderthals. But its DNA tells a very different story. It most closely resembles DNA from an enigmatic lineage of humans known as Denisovans. Until now, Denisovans were known only from DNA retrieved from 80,000-year-old remains in Siberia, 4,000 miles east of where the new DNA was found.(New York Times, 4 Δεκ. 2013)

Denisovans. Ποιος βάζει στοίχημα ότι τα ελληνικά ΜΜΕ θα αντιδρούσαν δίχως τον παραμικρό δισταγμό («χωρίς να πεταρίσει ούτ' ένα φρύδι»);

Ντενίσοβανς (πληθυντικός), Ντενίσοβαν (πληθυντικός), Ντενίσοβαν (ενικός).

Πώς θα το πούμε; όχι βέβαια Ντενισόβας! Τι λέτε εσείς οι σχετικοί;
 

Earion

Moderator
Staff member
Γιατί άκλιτα, Δόκτορα; Εδώ ακόμα και οι άνθρωποι του Νεάντερταλ ειπώθηκαν Νεαντερτάλιοι. Γιατί δηλαδή ο Εγγλέζος να τους λέει Denisovian(s) και ο Γάλλος Denisovien και δεν μπορούμε εμείς να τους πούμε Ντενισόβιους;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
ΟΚ, να το εξελληνίσουμε, αλλά τότε όχι Ντενισόβιοι, μοιάζει σύνθετο από Ντένις+όβιος. Ίσως Ντενισοβαίοι;
 

nickel

Administrator
Staff member
Έχοντας αποκλείσει τη χρήση του Διονύσου στον δικό μας όρο, προσπαθώ να δω τι άλλο μπορεί να γίνει.
Τι θα κάναμε σε άλλες περιπτώσεις; Ποιο είναι το σωστό επίθετο από τον Παβλόφ και πώς το διακρίνουμε από το το επίθετο για την Πάβλοβα;
Ο Καζανόβας τι θα μας δώσει; Καζανόβιος; :-)
Η Γένοβα μάς έχει δώσει Γενοβέζους και η Αράχοβα Αραχοβίτες, αλλά άστε καλύτερα. Ντενισοβίτες και Ντενισοβέζοι, τσου. Ντενισοβαίοι; Δε λέει.
Προτιμώ κι εγώ τους Ντενισόβιους τελικά.
 
Πάντως το σπήλαιο πήρε την ονομασία του από κάποιον ερημίτη μοναχό που ονομαζόταν Διονύσιος ["In the 18th century, the cave was inhabited by a hermit, Dionisij (Denis), and was named after him, while the indigenous Altay people call it Ayu-Tash (Bear Rock)"]. Οπότε γιατί να τον αποκλείσουμε (τον Διονύσιο, όχι τον Διόνυσο); Ο "άνθρωπος του σπηλαίου του Διονυσίου" ;) , "Ο άνθρωπος του Ντενίσοβα", "Δενισόβιος" (γιατί να εξελληνίσουμε κρατώντας το "ντ", όταν αυτό προέρχεται από "δ";).
 

nickel

Administrator
Staff member
Τις έκανα όλες αυτές τις σκέψεις και τις απέρριψα για τους εξής λόγους:
Δεν θέλουμε περίφραση: επιδιώκουμε μονολεκτικούς όρους επειδή ήδη ο όρος περιγράφει είδος και όχι απλώς κάποιους ανθρώπους που βρέθηκαν σε ένα σπήλαιο.
Το «δ» δεν το απέκλεισα εντελώς (έχουμε π.χ. τη διλούβιο περίοδο), αλλά, επειδή έχουμε μπρος μας την αντιστοιχία Ντένις - Διονύσιος, είπα να μην προδώσω και το ένα και το άλλο.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Denis - Blondie


Denis Denis, je suis si folle de toi
Denis Denis, oh embrasse-moi ce soir
Denis Denis, un grand baiser d'eternite

Oh Denisovan oo-be-do
How should we call you?
Ooo-be-do?
 

Earion

Moderator
Staff member
Ντενισόβιοι σε νέες περιπέτειες!
Ανοίγω να διαβάσω το παρακάτω βιβλίο που μιλάει για γενετική των ανθρώπινων πληθυσμών και πέφτω πάνω στους Denisovans. Οι οποίοι αποδίδονται ωραιότατα ως "Ντενίσοβαν" σε ενικό και πληθυντικό. Και ανακαλύπτω ότι ΕΤΣΙ ΑΚΡΙΒΩΣ τους λέει η Βικιπαίδεια! https://el.wikipedia.org/.../%CE%9D%CF%84%CE%B5%CE%BD%CE....

 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Γιατί άκλιτα, Δόκτορα; Εδώ ακόμα και οι άνθρωποι του Νεάντερταλ ειπώθηκαν Νεαντερτάλιοι. Γιατί δηλαδή ο Εγγλέζος να τους λέει Denisovian(s) και ο Γάλλος Denisovien και δεν μπορούμε εμείς να τους πούμε Ντενισόβιους;
Πάντως, και τους Νεαντερτάλιους, «οι Νεάντερταλ» τους λέμε πια. Όπως και τους Κρο-Μανιόν. Και οι Άγγλοι Denisovan βλέπω ότι τους λένε, όχι Denisovian.

(Μεταξύ Ντενίσοβαν και Ντενισόβιων ψηφίζω Ντενίσοβαν, πάντως. Αλλά προσωρινό είναι μάλλον, έτσι κι αλλιώς.)
 

Earion

Moderator
Staff member
Οι Άγγλοι δεν άφησαν το ξένο τοπωνύμιο ως έχει —του κόλλησαν τη δική τους κατάληξη. Και καλά κάνουν, αφού έχουν την ευχέρεια να κολλήσουν το —an στην ξένη λέξη (κι όχι το —ian, όπως θα μπορούσαν, αν και βρίσκω τέτοιες απόπειρες, Denisovians). Εμείς γιατί να πάρουμε την αγγλική φόρμα (την οποία και αναγκαστικά θα αφήσουμε άκλιτη); Γιατί να μην ακολουθήσουμε, ας πούμε τους Γάλλους (Denisoviens); Ή τους Ιταλούς (Denisoviani); Ή τους Ισπανούς (Denisovianos);
Επειδή δεν μπορούμε να τους πούμε *Ντενισοβάνους, ούτε *Ντενισοβίτες, μας μένει η κατάληξη -ιος, -ιοι. Με καταβιβασμό του τόνου κατ' ανάγκην.
 
Διάβασα παραπάνω για τον Διονύσιο-Ντένις, και θυμήθηκα ότι και οι Νεάντερταλ έχουν μεγαλύτερη δόση ελληνικών στο όνομά τους απ' ό,τι θα περίμενε κανείς. Δεν χρειάζεται όμως να γράψω δικό μου σημείωμα, μιας και με πρόλαβαν άλλοι (προτελευταία παράγραφος εδώ).

Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να βγάλει ένα ελαφρώς διαφορετικό συμπέρασμα από τον Ν. Σαραντάκο: ότι το πρώτο είδος ανθρώπου που αναγνώρισε η επιστήμη πέραν του εαυτού μας ονομάστηκε, εντελώς έμμεσα, Νέος Άνδρας. :-)
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Επειδή δεν μπορούμε να τους πούμε *Ντενισοβάνους, ούτε *Ντενισοβίτες, μας μένει η κατάληξη -ιος, -ιοι. Με καταβιβασμό του τόνου κατ' ανάγκην.
Μπορούμε όμως να τους πούμε Ντενισοβανούς (κατά τους Τρανσιλβανούς, το προτιμώ) ή Ντενισοβάνιους (κατά τους Πενσιλβάνιους), που παραπέμπουν και στο Denisovan και δείχνει καλύτερα την όποια γέφυρα με τον αγγλικό όρο.
 

Earion

Moderator
Staff member
Επιμένω : εκείνο το επίθημα -an- είναι φτιαγμένο κατά το πατρόν της αγγλικής γλώσσας. To τοπωνύμιο, στα ρωσικά, είναι Denisova. Για ποιο λόγο να πάρουμε την αγγλική κατασκευή; Γιατί να μην ακολουθήσουμε τα συνήθεια της ελληνικής; Γιατί να μην κάνουμε ό,τι έκαναν οι άλλοι (Γάλλοι, Ιταλοί, Ισπανοί);
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
OK, ας δούμε τοπωνύμια σε -οβα (που δεν είναι ελληνική κατάληξη, αλλά τεσπα) που έχουν ενσωματωθεί στα ελληνικά για να δούμε τι έχουμε χρησιμοποιήσει. Π.χ. Κλείσοβα > Κλεισοβίτης, π.χ. Γιάλοβα > ?


Μια απορία, Εάριε. Τους κατοίκους μιας κάποιας Αμέρικα, πώς θα τους ονόμαζες; :love::-) (Με άλλα λόγια, ίσως το πρόβλημα είναι στην απόδοση της *Δενισόβης...)
 

Earion

Moderator
Staff member
Μέτσοβο > Μετσοβίτης, Αράχοβα > Αραχοβίτης, Καρατζόβα > Καρατζοβίτης, Γιάλοβα > Γιαλοβίτης.
Αλλά αυτό δείχνει τον καταγόμενο ή τον μόνιμο κάτοικο μιας τοποθεσίας. Το ζητούμενο όμως εδώ είναι να καταδείξουμε μια χαλαρή σχέση με τον τόπο αναφοράς, τη σιβηριανή σπηλιά, κάτι που να αφορά όλους τους εν δυνάμει συγγενείς, είτε έχουν κατοικήσει στη σπηλιά είτε όχι. Οπότε δεν έχει νόημα να χανόμαστε στα επιθήματα, γι' αυτό είπα ότι δεν προτιμώ το *Ντενισοβίτες.
Στο ίδιο πνεύμα (ότι δηλαδή δεν μας ενδιαφέρει να δείξουμε αν κατοίκησαν κάποιον τόπο, θέλουμε απλώς μια χαλαρότερη σύνδεση) βρίσκω ακατάλληλη τη σύγκριση με το όνομα των κατοίκων της Αμερικής.
 

SBE

¥
Οι Ντενισοβίτες είναι οι κάτοικοι της Ντενισοβίας, θα υπέθετα. Αν δεν σκεφτόμουν ότι πρόκειται για κάποιους ισοβίτες.
 
Top