metafrasi banner

coronavirus = κορονοϊός, κοροναϊός

nickel

Administrator
Staff member
Following WHO best practices for naming of new human infectious diseases, which were developed in consultation and collaboration with the World Organisation for Animal Health (OIE) and the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), WHO has named the disease COVID-19, short for “coronavirus disease 2019.”
www.who.int › docs › situation-reports › 20200211-sitrep-22-ncov

Μήπως όμως πήραν αυτή την απόφαση για να μας διευκολύνουν; :-) Διότι βλέπω ότι αφαίρεσαν το κομμάτι για το οποίο διαφωνούμε εδώ, τη "RONA" — -ρονα-, -ρονο-, ρωνα- ή -ρωνο; Και πώς θα κάναμε τη δική μας συντομογραφία; Κοϊονόσος-19;
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε ψηφοφορία που έγινε στο Ελληνικό Δίκτυο Ορολογίας, ψήφισαν 59 μέλη και νικητής βγήκε ο κοροναϊός.

κοροναϊός: 27 ψήφοι
κορονοϊός: 21 ψήφοι
κορωνοϊός: 8 ψήφοι
κορωναϊός: 3 ψήφοι




Μου άρεσε η ανάλυση του Κώστα Βαλεοντή, όπως κατατέθηκε εκεί:

κορονοϊός/κοροναϊός: γνήσιο και καταχρηστικό σύνθετο
γνήσιο σύνθετο = θέμα πρώτου συνθετικού + συνδετικό φωνήεν <ο> + δεύτερο συνθετικό
καταχρηστικό σύνθετο = ολόκληρη λέξη πρώτο συνθετικό + δεύτερο συνθετικό

κορόν-α + ιός > κορον- + ο + ιός > κορονοϊός (γνήσιο σύνθετο)
κορόνα + ιός > κορονα + (χωρίς <ο>) + ιός > κοροναϊός (καταχρηστικό σύνθετο)


Γραμματικώς, και τα δύο είναι επιτρεπτά!

Γραμματική Τριανταφυλλίδη:



Δυο βασικές αρχές της Ορολογίας:

1) Κανονικά, οι όροι δημιουργούνται / καθιερώνονται και χρησιμοποιούνται από τα μέλη της κοινότητας των ειδικών του θεματικού πεδίου. Και σε περίπτωση που θα δημιουργηθούν από άλλους (π.χ. ΜΜΕ, συγγραφείς, μεταφραστές κ.ά), μόνο αν υιοθετηθούν από τους ειδικούς αποτελούν αποδεκτούς όρους του πεδίου.

2) Δεν αλλάζουμε έναν καθιερωμένο όρο αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος που το επιβάλλει.

Προσωπικά,

Αν σήμερα δημιουργούνταν ο όρος θα προτιμούσα το κορονοϊός.
Ο κορωναϊός/κοροναϊός όμως έχει καθιερωθεί από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα.

Όπως έχω γράψει και στο Φέισμπουκ (Γλωσσικό Παρατηρητήριο), η δική μου πρόταση είναι:
«Να αποφασίσουν οι γιατροί μεταξύ του «κοροναΐὀς» και του «κορονοΐὀς». Προσωπικά, θα προτιμούσα τον δεύτερο, αλλά δεν βρίσκω σοβαρό λόγο να αλλάξουν έναν καθιερωμένο όρο αν επιθυμούν οι ίδιοι να τον κρατήσουν.

Αυτό επιβάλλει η αρχή της καθιερωμένης χρήσης, στην Ορολογία, διατυπωμένη:

διεθνώς στο
ISO 704:2009:
«…Established and widely used designations, even if they are poorly formed or poorly motivated, should not be changed unless there are compelling reasons.»

και ελληνικά στο
ΕΛΟΤ 402:2010:
«…Πρέπει να γίνεται σεβαστή η καθιερωμένη χρήση. Καθιερωμένες και ευρέως χρησιμοποιούμενες κατασημάνσεις, ακόμα και εάν είναι όχι καλά σχηματισμένες δεν πρέπει να αλλάζονται εκτός εάν υπάρχουν λόγοι που το επιβάλλουν.»
 

nickel

Administrator
Staff member
Άλλο η γελοιογραφία και άλλο η πραγματικότητα!

 
Βασικός σύμβουλος της κυβέρνησης για τον κοροναϊό είναι ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, που είναι επιστημονικός σύμβουλος του ΕΟΔΥ και χρησιμοποιεί τον τύπο «κοροναϊός» - έτσι, η Καθημερινή καταλήγει να δημοσιεύει συνέντευξη με τον καθηγητή όπου ο τίτλος γράφει «κορωνοϊός» ενώ ο συνεντευξιαζόμενος λέει «κοροναϊός» :-(
 

nickel

Administrator
Staff member
Από ιδιωτική χτεσινή συζήτηση:

ΕΓΩ: Μου αρέσει που η Κοσιώνη παίρνει συνέντευξη από τον γιατρό Μεντή και, πάνω από την ταινία με τον ΚΟΡΩΝΟΪΟ, ο γιατρός, ξανά και ξανά, λέει «κοροναϊός».

ΦΙΛΟΣ: Έτσι το λέει, με όμικρο; Καταλαβαίνεις τη βραχύτητα; :)

ΕΓΩ: Η αλήθεια είναι ότι αυτός έλεγε «κορωναϊός», αλλά εγώ άκουγα «κοροναϊός».
 
Άλλο η γελοιογραφία και άλλο η πραγματικότητα!


Η οιονεί τραγική κατάσταση που επικρατεί στον ηλεκτρονικό κυρίως Τύπο, από πλευράς λαθών, οφείλεται μάλλον στο ότι οι διορθωτές αποτελούν πλέον είδος υπό εξαφάνιση (ελέω κρίσης)
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Άλλο η γελοιογραφία και άλλο η πραγματικότητα!
Το είπα, δεν το είπα; Ο κύριος καθηγητής προκάλεσε ένα άνευ προηγουμένου κομφούζιο, επειδή δεν μπορούσε να μην επέμβει να διορθώσει.
 
Εντωμεταξύ δεν είμαστε μόνοι μας, προβλήματα με το όνομα του ιού υπάρχουν διεθνώς: Ο ιός δεν λέγεται πια 2019-nCoV αλλά SARS-CoV-2, και η ασθένεια που προκαλεί λέγεται COVID-19 (COronaVIrus Disease 2019). Όμως η WHO, για να αποφύγει τη σύγχυση με τον πρώτο ιό SARS, τον αποκαλεί «the COVID-19 virus», εννοώντας προφανώς «ο ιός που προκαλεί την COVID-19». Έλα όμως που αυτό προκαλεί σύγχυση (άσε που είναι και πιο πιασάρικο), με αποτέλεσμα όλοι να θεωρούν ότι COVID-19 είναι το όνομα του ιού :-( Όπως γράφει και το BBC, "Are you confused yet?"

Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it
 
Η μάνα μου, ετών σχεδόν 90, μου λέει σήμερα το πρωί αστειευόμενη:

Ξέρω γιατί τον λένε έτσι! Στη Μάνη, "κορώνι" λέμε τον γιο. "Κορώνι-υιός".

Κατόπιν ανάκρισης αποκαλύφθηκε ότι κορώνι δεν είναι συνώνυμο της λέξης γιος, είναι κάτι σαν "καμάρι μου" αλλά μόνο για άρρενες.
 
Δυστυχώς υπέκυψε κι ο ΕΟΔΥ στον μπαμπινιωτισμό. Εξακολουθούν να τα έχουν λίγο μπλεγμένα, βέβαια:
EODY.jpg
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Μακριαπομασβιρούς : ελληνορωμαϊκή αποτροπαϊική ευχή
(αποτροπαϊκή και γαλλοτονισμένη)
asterix transitalique - Coronavirus.png


σκίτσο: Astérix et la Transitalique
 
Last edited:

nickel

Administrator
Staff member
Μπουρδουκλολατινικές ονομασίες, χασμωδίες και όμορφες τρισύλλαβες λέξεις

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδωσε την επίσημη ονομασία COVID-19 στη νόσο και SARS-CoV-2 στον ιό. Γραφειοκρατικά πράγματα. Εμείς εδώ εξακολουθούμε να γράφουμε τον ιό με τέσσερις διαφορετικούς τρόπους. Θυμήθηκα πάντως ότι ο καθηγητής Μπαμπινιώτης είχε γράψει ότι ο ιός θα ήταν σωστό να ονομάζεται κορωνιός, επειδή το β΄ συνθετικό αρχίζει από φωνήεν, αλλά πρότεινε τελικά τον κορωνοϊό για να μη γίνεται συνίζηση στον κορωνιό και μπερδευτεί η λέξη με κάποιον που κατάγεται από την Κορώνη.

Όμως, θα ζήσουμε για πολύ με τη λέξη (όσοι επιζήσουμε), οπότε η αλήθεια είναι ότι χρειαζόμαστε κάτι πιο σύντομο, με συνίζηση και χωρίς τη χασμωδία των τριών φωνηέντων στη σειρά. Ένα τρισύλλαβο, έτσι που, δίπλα σε έργα όπως «Στον καιρό της πανώλης» ή «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας», να μπορούμε να γράψουμε το νέο έπος, «Αγάπες και μίση στον καιρό του κορονιού». Τρισύλλαβο, με συνίζηση και με -ο- για να μην μπερδεύεται με τους Κορωναίους.
 

Earion

Moderator
Staff member
Εμένα θα μου άρεσε να λέμε την αρρώστια "Γρίπη των νυχτερίδων".
 
Top