brightness, luminosity

[Zann]

Φίλες και φίλοι, τα φώτα σας παρακαλώ.

Σε κείμενο εκλαϊκευμένης αστρονομίας, πώς αποδίδουμε τα brightness και luminosity?

Αν βάλω luminosity = φωτεινότητα και brightness = λαμπρότητα θα είναι σωστό; Ή όχι εντελώς λάθος; Οι ορισμοί που βρήκα δεν είναι και τόσο διαφωτιστικοί για τη διαφορά.

Από το Merriam-Webster:
luminosity: ... 3 the relative quantity of radiation emitted by a celestial source (such as a star)

brightness: 1 a : the quality or state of being bright also : an instance of such a quality or state b : luminance 2 : the attribute of light-source colors by which emitted light is ordered continuously from light to dark in correlation with its intensity

Από το Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών:
φωτεινότητα: ... (ΑΣΤΡΟΝ.) Η ~ των άστρων/του Ήλιου (: η ενέργεια που εκλύεται από το σύνολο της επιφάνειας ανά μονάδα χρόνου).

λαμπρότητα: 3. ΟΠΤ. φωτομετρικό μέγεθος που εκφράζει την ακτινοβολούμενη ισχύ που εκπέμπεται από ένα σώμα: απόλυτη (βλ. απόλυτο μέγεθος)/φαινόμενη (βλ. φαινόμενο μέγεθος) ~. Η ~ ενός αστέρα. Βλ. καντέλα, στίλβη, φωτεινότητα, -ότητα.

Από το IATE, μεταξύ άλλων:
luminosity, φωτεινότητα, solar luminosity, ηλιακή φωτεινότητα
brightness, φωτεινότητα, λαμπρότητα, κατά περίπτωση

Ευχαριστώ!

 

[nickel]

Luminosity is an absolute measure of radiated electromagnetic power (light), the radiant power emitted by a light-emitting object over time.
[...]
In contrast, the term brightness in astronomy is generally used to refer to an object's apparent brightness: that is, how bright an object appears to an observer.

Luminosity - Wikipedia

en.wikipedia.org

Αυτή η διαφορά επαναλαμβάνεται σε πολλές περιγραφές. Άρα θα είχαμε σαφήνεια αν μιλούσαμε για «απόλυτη φωτεινότητα» και «φαινόμενη / φαινομενική φωτεινότητα».

(Αλλά ούτε έχω σχέση με αυτά, ούτε το έψαξα πολύ.)

 

[Zann]

Ευχαριστώ πολύ, Nickel!

 

[skol]

Χωρίς να είμαι κι εγώ ειδικός, νομίζω ότι όσα γράφει η Βικι για τα luminosity, brightness ισχύουν και για τα ελληνικά φωτεινότητα, λαμπρότητα. Στην αστρονομία η λαμπρότητα είναι ένα παρατηρησιακό μέγεθος και σχετίζεται στενά με το φαινόμενο μέγεθος ενός άστρου που έχει παλιά ιστορία. Το επίθετο φαινόμενος ταιριάζει περισσότερο στην λαμπρότητα παρά στη φωτεινότητα (όπως και το apparent στο brightness).

 

[nickel]

Η δική μου επιδίωξη ήταν να μείνουν οι χαρακτηρισμοί απόλυτη και φαινόμενη δίπλα στο ουσιαστικό σαν μια χρήσιμη άμεση εξήγηση της διαφοράς, μια και πρόκειται για κείμενο εκλαϊκευμένης αστρονομίας. Αν μπορεί να τεκμηριωθεί ότι η αστρονομική κοινότητα έχει καταλήξει σε ορολογία που είναι απόλυτα σαφής στους ίδιους, μακάρι, και να τη μεταφέρουμε κι εδώ. Αλλά ας κρατήσουμε και τα επίθετα για τους υπόλοιπους.

 

[cougr]

Αν βάλω luminosity = φωτεινότητα και brightness = λαμπρότητα θα είναι σωστό

Εγώ τουλάχιστον έτσι τα ξέρω.

Φωτεινότητα (= Luminosity)

Φωτεινότητα - astronomia.gr

www.astronomia.gr

Λαμπρότητα (= Brightness)

Λαμπρότητα - astronomia.gr

www.astronomia.gr

 

[cougr]

Μόλις έριξα μια ματιά σε μερικούς ιστότοπους που ασχολούνται με το θέμα και διαπίστωσα ότι υπάρχει αρκετή σύγχυση μεταξύ των δύο όρων στα ελληνικά. Για τον λόγο αυτό θα τείνω να συμφωνήσω με τις προτάσεις που διατυπώθηκαν από τον Nickel.
Ή ίσως, φωτεινότητα για το luminosity
και φαινόμενη λαμπρότητα για το brightness.

 

[skol]

Πιθανόν ένα μεγάλο μέρος της σύγχυσης να προκαλείται από έναν άλλο, πιο ειδικό όρο της φωτομετρίας, το luminance, που απ' ό,τι βλέπω αποδίδεται συχνότερα ως λαμπρότητα και αυτό. Μπορείς όμως να το βρεις επίσης ως φωτεινότητα ή, μια συμβιβαστική λύση, φωτεινή λαμπρότητα!

 

[Zann]

Σας ευχαριστώ όλους για τις απαντήσεις!

 

[AoratiMelani]

Από το βιβλίο "Προς τα άστρα" του αστροφυσικού Παύλου Καστανά (γνωστού ως Astronio στο YouTube), βλέπω ότι "λαμπρότητα" είναι το πόσο λαμπρός μας φαίνεται εμάς ένας αστέρας υποκειμενικά (υπάρχει μια κλίμακα ταξινόμησης σε "φαινόμενα μεγέθη" ανάλογα με τη λαμπρότητα, όπου τα μικρά νούμερα υποδηλώνουν μεγαλύτερη λαμπρότητα), ενώ "φωτεινότητα" το πόσο φωτεινός είναι αντικειμενικά (συνολική ποσότητα ενέργειας που εκπέμπεται από τον αστέρα ανά δευτερόλεπτο).

Με βάση αυτό, είναι φανερό ότι brightness = λαμπρότητα και luminosity = φωτεινότητα. Στην αρχή του λήμματος apparent magnitude της Βίκης φαίνεται καθαρά.

 

[nickel]

Όπως τα λέει και η astronomia.gr δηλαδή.