metafrasi banner

alpine = αλπικός, (σπαν.) άλπειος | αλπινιστικός, ορειβατικός

nickel

Administrator
Staff member
Το επίθετο σε σχέση με τις Άλπεις φαίνεται να προκαλεί πονοκεφάλους. Ο πιο παλιός τύπος που έχουμε είναι άλπειος — τον βρίσκω και στον Στράβωνα. Ωστόσο, δεν βλέπω να χρησιμοποιείται στο διαδίκτυο. Ο συνηθισμένος τύπος είναι αλπικός: αλπικό τοπίο (alpine landscape), αλπικά φυτά (alpine plants), αλπικά ύψη (alpine heights) κ.λπ.

Βλέπω, ωστόσο, στον Πάπυρο την Alpine race, κατά τη διαίρεση του Ρίπλι να αποδίδεται αλπίνη φυλή. Το λήμμα (αλπίνη φυλή) περιέχει επίσης τους όρους: αλπική φυλή (!), Αλπίνοι, πρωτο-αλπίνοι, αλπίνα χαρακτηριστικά. Λήμμα αλπίνη φυλή υπάρχει και στον Δρανδάκη, όπου εμφανίζονται και οι άλπειοι. Στο διαδίκτυο υπάρχει μόνο αλπική φυλή, και πιστεύω ότι αυτή την απόδοση θα πρέπει να προτιμήσουμε αν και δεν θα με ενοχλούσε η αναβίωση τού άλπειος: η άλπεια φυλή, οι άλπειοι.

Από το επίθετο alpine δημιουργήθηκαν (πρώτα στα γαλλικά) οι λέξεις alpinism, αλπινισμός, για την ορειβασία σε μεγάλο υψόμετρο, και alpinist, αλπινιστής. Αλπινιστές (και όχι αλπίνοι) είναι και οι στρατιώτες των μονάδων καταδρομέων που ειδικεύονται σε επιχειρήσεις επί ορεινού εδάφους. Έτσι, η ιστορική (3rd) Alpine Division Julia ήταν η (3η) Μεραρχία Αλπινιστών Τζούλια.

Είναι παράλειψη της Βικιπαίδειας που αναφέρεται μόνο σε «Ταξιαρχία». Πάντως, το λάθος με τους *αλπίνους είναι πιθανότερο να οφείλεται στα ιταλικά παρά στα αγγλικά, αφού οι Ιταλοί τούς λένε Alpini. Έτσι έχουμε τραγούδι του 1941 κατά του Μουσολίνι, με τίτλο Μας φέρθηκες μπαμπέσικα, που λέει: «Πάν’ οι λύκοι κι οι αλπίνοι / τους κρατάμε, Μουσουλίνι, / και γι’ αυτό σε δέρνει λάβρα / τράβα να φορέσεις μαύρα».
 

Earion

Moderator
Staff member
Πολύ σωστές οι παρατηρήσεις σου, Νίκελ. Πολύ άνετα θα τοποθετούσαμε μία Άλπεια Φυλή δίπλα στην Άρεια για να κάνουνε παρέα...

Για τη Μεραρχία Αλπινιστών όμως χρειάζεται να γίνει μια διόρθωση, έστω και με καθυστέρηση σαράντα χρονών: είναι --και προφέρεται-- Γιούλια (Julia), από τις Ιουλιανές Άλπεις, και όχι Τζούλια (Giulia) από την αυτοκρατορική γενιά των Καισάρων.

Στο λάθος έχω υποπέσει κι εγώ ο ίδιος, μεταφράζοντας στα αγγλικά ελληνικό κείμενο και αποδίδοντάς το, λανθασμένα, Giulia. Τώρα μου δίνεται η ευκαιρία να εξομολογηθώ την αμαρτία μου...

Μήπως για επιτίμιο, να επιχειρήσω να διορθώσω το άρθρο της Βικιπαίδειας; :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλή η διευκρίνισή σου, γιατί την προέλευση την ήξερα, αλλά την προφορά δεν την ήξερα (μόνο στα αγγλικά). Γιατί έχει περάσει όμως αγγλοπρόφερτη στα δικά μας; Από τους Εγγλέζους την έμαθαν όλοι;
 
Top