A plea for excuses

[anef]

Έχετε υπόψη σας καμιά μετάφραση του τίτλου αυτού του άρθρου του J. L. Austin (Ώστιν) στα ελληνικά; Μήπως το έχει πάρει το μάτι σας σε κανένα βιβλίο ή περιοδικό;
Το βιβλίο του Ώστιν που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά (Πώς να κάνουμε πράγματα με τις λέξεις) το αναφέρει, αλλά μόνο στα αγγλικά.

 

[nickel]

Να το πούμε «Συνηγορία υπέρ των δικαιολογιών»;

 

[anef]

Γι' αυτό ήθελα να δω μήπως υπάρχει σε κανένα βιβλίο μεταφρασμένο, γιατί το 'συνηγορία' ή 'υπεράσπιση' (που μαζί με το 'έκκληση' είναι οι πιο προφανείς μεταφράσεις) δεν μου φαίνεται σωστό (Δεν βγαίνει από το περιεχόμενο του άρθρου, όπου ο Ώστιν δεν υπερασπίζεται τις δικαιολογίες, απλώς τις χρησιμοποιεί, τις επικαλείται για να δείξει κάποια πράγματα). Το έχω βάλει 'επίκληση δικαιολογιών' προς το παρόν. Με την έννοια ότι ο ίδιος τις επικαλείται αλλά και όπως λέμε 'επικαλούμαι μια δικαιολογία'.

 

[nickel]

Επειδή αυτή τη στιγμή δεν προλαβαίνω να διαβάσω το άρθρο, αλλά θα ήθελα να προλάβω εσένα: δεν ξέρω τι τις κάνει τις δικαιολογίες, αλλά εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ να φανταστώ άλλη σημασία για το «a plea for» από αυτήν που ήδη έδωσα.

 

[Ambrose]

Μία από τις σημασίες του plea είναι η δικαιολογία, το πρόσχημα, η πρόφαση. Ειλικρινά, δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να μεταφερθεί στα Ελληνικά αυτός ο ευφυέστατος, παράδοξος και παιχνιδιάρικος τίτλος. Μια ενδιαφέρουσα περίληψη/ανάλυση, εδώ.

Δεν ξέρω αν θα μιλούσαμε για δικαιολογίες ή για υπεκφυγές.

Κι εδώ, όποιος θέλει να το κατεβάσει.

 

[anef]

Ambrose, αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα, ότι ο Ώστιν (τον βάζω με ω όχι με ο γιατί έτσι εμφανίζεται στο ελληνικό βιβλίο που έλεγα πιο πάνω) φαίνεται να παίζει με τη λέξη.

Ο ίδιος μας λέει στην αρχή του άρθρου ότι το plea το θεωρεί περίπου συνώνυμο του excuse. Αναφέρεται επίσης στα δικαστήρια και τη νομική χρήση του όρου. Παρακάτω το ρήμα plead το χρησιμοποιεί ως 'επίκληση δικαιολογίας' (λέει 'when I plead clumsiness...'). Κάπως έτσι κατέληξα στο 'επίκληση' παρότι ο Νίκελ έχει δίκιο πως κανονικά a plea for πρέπει να είναι συνηγορία (ή έκκληση, όπως π.χ. a plea for help).

Νομίζω πως με το επίκληση καλύπτω α) το γεγονός ότι εδώ η 'συνηγορία' δεν είναι υπέρ του περιεχομένου των δικαιολογιών αλλά της μελέτης τους για εξαγωγή φιλοσοφικών συμπερασμάτων (στο πρώτο 1/3 του άρθρου ο Ώστιν δικαιολογεί τη χρήση των δικαιολογιών για αυτό το σκοπό) και β) την ίδια την πράξη της επίκλησης μιας δικαιολογίας ('επικαλούμαι μια δικαιολογία'). Χάνω την αναφορά στη νομική χρήση που όμως δεν είναι πολύ σημαντική (αναφέρει απλώς ένα παράδειγμα).

Δεν ήθελα να σας ζαλίσω με όλα αυτά, αλλά τελικά σας ζάλισα μάλλον...

 

[psifio]

Στα Γαλλικά το έχουν μεταφράσει σκέτο "Les excuses". (Ευγενική χορηγία φίλου που τα κατέχει αυτά.)

 

[nickel]

Πρακτικοί άνθρωποι οι Γάλλοι. Να φτιάξουμε κι εμείς δικό μας: Ο υπέρ δικαιολογιών λόγος.

(Ακόμα δεν το έχω διαβάσει. Το κουτί με τα to do έχει φρακάρει.)

 

[anef]

Εγώ όταν έκανα την έρευνα είχα βρει στα γαλλικά 'Plaidoyer pour les excuses', στα ισπανικά 'Un alegato en pro de las excusas' (που μοιάζει μ' αυτό που προτείνει ο Νίκελ) και στα γερμανικά 'Ein Plädoyer für Entschuldigungen'. Στα γαλλικά και στα γερμανικά απ' ό,τι καταλαβαίνω χρησιμοποιούν το αντίστοιχο του plea δεν ξέρω όμως αν το εύρος χρήσης των λέξεων είναι το ίδιο όπως στα αγγλικά.

@ psifio: πολύ μου άρεσε αυτή η λύση!
@ nickel: αν δεν σε ενδιαφέρει ο Ώστιν και για κάποιον άλλο λόγο μην μπαίνεις στον κόπο, δεν είναι και μικρό το άρθρο...

 

[anef]

Πληροφοριακά να πω πως στο ΑΠΘ, στα μαθήματα πραγματολογίας έμαθα πως το λένε 'Έκκληση υπέρ των δικαιολογιών', οπότε σκέφτομαι να το βάλω έτσι και να αφήσω τους πειραματισμούς...