Η κόγχη (αγγλικά conch) ήταν αρχικά το κέλυφος θαλάσσιων ζώων (κοχύλι, όστρακο), απ’ όπου ονόμασαν έτσι ένα κοίλωμα του τοίχου όπου φιλοξενείται π.χ. ένα άγαλμα (niche, recess) ή κοιλότητες των οστών, π.χ. κόγχες των ματιών (sockets, cavities, orbits), του αφτιού (concha), ενώ στη μύτη οι τρεις ρινικές κόγχες (nasal conchae) είναι οστέινα πέταλα μέσα στη ρινική κοιλότητα (nasal cavity).
Στο μεσαίωνα η ορθογραφία έγινε κόχη και η λέξη περιέγραφε γωνίες, εσωτερικές και εξωτερικές. Γραφόταν και κώχη. (Γράφει ο Βυζάντιος: «ή από του Ακωκή, ή από του Κόγχη, και τότε πρέπει να ομικρογραφήται».) Έτσι, Δημητράκος, Σταματάκος, και Πρωία είχαν κώχη και κόχη για την προεξέχουσα γωνία ενός γραφείου. Στη μεταπολίτευση διορθώθηκε σε κόχη και η κώχη είναι πια ανορθογραφία.
Έτσι και τα καπέλα, ανάλογα με τις προεξοχές, τα χωρίζουμε σε δίκοχα και τρίκοχα, με -ο- πια: δίκοχο (bicorne) σαν του Ναπολέοντα που πουλήθηκε προχτές για 1,9 εκατ. ευρώ· τρίκοχο σαν του Τζακ Σπάροου.
Μια και ήρθε στην επικαιρότητα το συλλεκτικό δίκοχο, να τι έγραψε προχτές ο Κασιμάτης για τον Ναπολέοντα και τον μεγάλο του αντίπαλο, τον δούκα του Γουέλινγκτον.
Sepoy ήταν η αγγλική λέξη για τους Ινδούς που υπηρετούσαν στον βρετανικό στρατό της Ινδίας (εμείς, από το περσικό sipāhī, τούς λέμε σπαχήδες) και sepoy general ο υποτιμητικός χαρακτηρισμός. Μια και η στήλη του Κασιμάτη δεν χωρούσε το άγαλμα, μπορείτε να απολαύσετε το άγαλμα του Κανόβα εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Napoleon_as_Mars_the_Peacemaker
Επειδή ο Κασιμάτης ως αντιβοναπαρτικός αδίκησε λίγο τον Ναπολέοντα, αντιγράφω και τις εξής πληροφορίες:
[The statue] was completed in 1806 and transported to the Musée Napoléon, but when Napoleon saw it there in April 1811 he refused to accept it, calling it “too athletic” and banning the public from seeing it. By that point his official iconography tended more towards that of hard-working law-giver, as in David's 1812 Napoléon dans son cabinet de travail, rather than semi-divine hero.
http://en.wikipedia.org/wiki/Bicorne
http://en.wikipedia.org/wiki/Tricorne
http://www.bbc.com/news/world-europe-30074931
Στο μεσαίωνα η ορθογραφία έγινε κόχη και η λέξη περιέγραφε γωνίες, εσωτερικές και εξωτερικές. Γραφόταν και κώχη. (Γράφει ο Βυζάντιος: «ή από του Ακωκή, ή από του Κόγχη, και τότε πρέπει να ομικρογραφήται».) Έτσι, Δημητράκος, Σταματάκος, και Πρωία είχαν κώχη και κόχη για την προεξέχουσα γωνία ενός γραφείου. Στη μεταπολίτευση διορθώθηκε σε κόχη και η κώχη είναι πια ανορθογραφία.
Έτσι και τα καπέλα, ανάλογα με τις προεξοχές, τα χωρίζουμε σε δίκοχα και τρίκοχα, με -ο- πια: δίκοχο (bicorne) σαν του Ναπολέοντα που πουλήθηκε προχτές για 1,9 εκατ. ευρώ· τρίκοχο σαν του Τζακ Σπάροου.
Μια και ήρθε στην επικαιρότητα το συλλεκτικό δίκοχο, να τι έγραψε προχτές ο Κασιμάτης για τον Ναπολέοντα και τον μεγάλο του αντίπαλο, τον δούκα του Γουέλινγκτον.
Για την ιστορία του πράγματος, πάντως, να σας πω ότι ο μεγαλύτερος συλλέκτης αντικειμένων που ανήκαν στον Βοναπάρτη ήταν ο στρατηγός που τον νίκησε στο Βατερλώ. (Με την ευκαιρία, του χρόνου θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την ιστορική μάχη, ημείς οι αντιβοναπαρτισταί...) Ο Γουέλιγκτον, λοιπόν, είχε εμμονή με τον Βοναπάρτη (στα όρια της ψύχωσης...), από την οποία δεν απηλλάγη ούτε όταν πια ο μεγάλος αντίπαλός του ήταν νεκρός.
Οι λόγοι της εμμονής αυτής ήσαν οπωσδήποτε και προσωπικοί. Ο Γουέλιγκτον ποτέ δεν ξεπέρασε έναν προσβλητικό χαρακτηρισμό για τις ικανότητές του από πλευράς του Βοναπάρτη, τον οποίο είχε πληροφορηθεί: «Τι είναι ο Γουέλιγκτον; Ενας στρατηγός των σίποϊ», είχε πει όταν ο Γουέλιγκτον πολεμούσε τους Γάλλους στην Ισπανία. («Σίποϊ» λεγόταν τότε και λέγεται ακόμη ο στρατιώτης στην Ινδία, όπου ο Γουέλιγκτον είχε ξεκινήσει τη στρατιωτική σταδιοδρομία του ― αφού πρώτα σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού έκαψε το αγαπημένο του βιολί και αφοσιώθηκε στην καριέρα του.) Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γουέλιγκτον, του οποίου τα γαλλικά ήσαν άριστα, ποτέ δεν καταδέχτηκε να πει ούτε να γράψει το όνομα του Ναπολέοντα στη γαλλική μορφή του, δηλαδή «Μποναπάρτ». Χρησιμοποιούσε πάντα το «Μπουόναπαρτε», ώστε να θυμίζει την καταγωγή του αυτοκράτορα από την Κορσική και την απώτερη προέλευση της οικογένειας από τη Φλωρεντία.
Παρ’ όλα αυτά, ή μάλλον εξαιτίας όλων αυτών, ο Γουέλιγκτον μέχρι τον θάνατό του αγόραζε μανιωδώς οτιδήποτε είχε σχέση με τον Ναπολέοντα, ιδίως πορτρέτα και προτομές. (Σημειωτέον ότι ώς και ερωτικές σχέσεις συνήψε με δύο πρώην ερωμένες του Ναπολέοντα. Οχι ταυτοχρόνως...) Κορυφαίο απόκτημα της συλλογής του ήταν το φρικτό άγαλμα του Αντόνιο Κάνοβα «Ο Ναπολέων ως Αρης ειρηνοποιός», όπου ο αυτοκράτωρ παρουσιάζεται γυμνός σαν Ελληνας θεός, και το οποίο ο ίδιος ο Ναπολέων, στο απόγειο της ψωνάρας του, παρήγγειλε από τον διασημότερο γλύπτη της εποχής. Το άγαλμα αγοράσθηκε από το Λούβρο με χρήματα του αγγλικού Δημοσίου και προσφέρθηκε ως δώρο στον Γουέλιγκτον. Σήμερα, το άγαλμα ύψους 3,45 μέτρων μπορεί να το θαυμάσει όποιος θέλει, καθώς εκτίθεται στην κατοικία του δούκα στο Λονδίνο, το Απσλι Χάους, που λειτουργεί ως μουσείο. Αξίζει να το δείτε αν περάσετε από εκεί. Παρ’ όλη την τέχνη του Κάνοβα, είναι από τα γελοιωδέστερα μνημεία της ανθρώπινης ματαιοδοξίας.
Οι λόγοι της εμμονής αυτής ήσαν οπωσδήποτε και προσωπικοί. Ο Γουέλιγκτον ποτέ δεν ξεπέρασε έναν προσβλητικό χαρακτηρισμό για τις ικανότητές του από πλευράς του Βοναπάρτη, τον οποίο είχε πληροφορηθεί: «Τι είναι ο Γουέλιγκτον; Ενας στρατηγός των σίποϊ», είχε πει όταν ο Γουέλιγκτον πολεμούσε τους Γάλλους στην Ισπανία. («Σίποϊ» λεγόταν τότε και λέγεται ακόμη ο στρατιώτης στην Ινδία, όπου ο Γουέλιγκτον είχε ξεκινήσει τη στρατιωτική σταδιοδρομία του ― αφού πρώτα σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού έκαψε το αγαπημένο του βιολί και αφοσιώθηκε στην καριέρα του.) Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γουέλιγκτον, του οποίου τα γαλλικά ήσαν άριστα, ποτέ δεν καταδέχτηκε να πει ούτε να γράψει το όνομα του Ναπολέοντα στη γαλλική μορφή του, δηλαδή «Μποναπάρτ». Χρησιμοποιούσε πάντα το «Μπουόναπαρτε», ώστε να θυμίζει την καταγωγή του αυτοκράτορα από την Κορσική και την απώτερη προέλευση της οικογένειας από τη Φλωρεντία.
Παρ’ όλα αυτά, ή μάλλον εξαιτίας όλων αυτών, ο Γουέλιγκτον μέχρι τον θάνατό του αγόραζε μανιωδώς οτιδήποτε είχε σχέση με τον Ναπολέοντα, ιδίως πορτρέτα και προτομές. (Σημειωτέον ότι ώς και ερωτικές σχέσεις συνήψε με δύο πρώην ερωμένες του Ναπολέοντα. Οχι ταυτοχρόνως...) Κορυφαίο απόκτημα της συλλογής του ήταν το φρικτό άγαλμα του Αντόνιο Κάνοβα «Ο Ναπολέων ως Αρης ειρηνοποιός», όπου ο αυτοκράτωρ παρουσιάζεται γυμνός σαν Ελληνας θεός, και το οποίο ο ίδιος ο Ναπολέων, στο απόγειο της ψωνάρας του, παρήγγειλε από τον διασημότερο γλύπτη της εποχής. Το άγαλμα αγοράσθηκε από το Λούβρο με χρήματα του αγγλικού Δημοσίου και προσφέρθηκε ως δώρο στον Γουέλιγκτον. Σήμερα, το άγαλμα ύψους 3,45 μέτρων μπορεί να το θαυμάσει όποιος θέλει, καθώς εκτίθεται στην κατοικία του δούκα στο Λονδίνο, το Απσλι Χάους, που λειτουργεί ως μουσείο. Αξίζει να το δείτε αν περάσετε από εκεί. Παρ’ όλη την τέχνη του Κάνοβα, είναι από τα γελοιωδέστερα μνημεία της ανθρώπινης ματαιοδοξίας.
Sepoy ήταν η αγγλική λέξη για τους Ινδούς που υπηρετούσαν στον βρετανικό στρατό της Ινδίας (εμείς, από το περσικό sipāhī, τούς λέμε σπαχήδες) και sepoy general ο υποτιμητικός χαρακτηρισμός. Μια και η στήλη του Κασιμάτη δεν χωρούσε το άγαλμα, μπορείτε να απολαύσετε το άγαλμα του Κανόβα εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Napoleon_as_Mars_the_Peacemaker
Επειδή ο Κασιμάτης ως αντιβοναπαρτικός αδίκησε λίγο τον Ναπολέοντα, αντιγράφω και τις εξής πληροφορίες:
[The statue] was completed in 1806 and transported to the Musée Napoléon, but when Napoleon saw it there in April 1811 he refused to accept it, calling it “too athletic” and banning the public from seeing it. By that point his official iconography tended more towards that of hard-working law-giver, as in David's 1812 Napoléon dans son cabinet de travail, rather than semi-divine hero.
http://en.wikipedia.org/wiki/Bicorne
http://en.wikipedia.org/wiki/Tricorne
http://www.bbc.com/news/world-europe-30074931
