τεκταινόμενα

[stpantelopoulou]

Είναι τα τεκταινόμενα και δρώμενα, διαδραματιζόμενα, τελούμενα
ή
αφορούν αποκλειστικά και μόνο 'δόλιες ενέργειες';

[Το λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών δίνει και την πρώτη επιλογή, ενώ το internet βοά πως είναι στα συνηθισμένα γλωσσικά λάθη καθώς έχει μόνο αρνητική χροιά]

 

[Themis†]

Η προσωπική μου εντύπωση είναι ότι δεν πρόκειται αναγκαστικά για δολιότητες και ραδιουργίες, αν και αυτό είναι το συνηθέστερο. Ισχύει δηλαδή και η πρώτη σημασία, μόνο που θα έπρεπε να τονιστεί ότι πρόκειται για υπογείως διαδραματιζόμενα, για κινήσεις και ενέργειες που δεν γίνονται στο φως της μέρας - αλλά και δεν έχουν αναγκαστικά κακό σκοπό.

Όσο για την εγκυρότητα της ιντερνετικής λαθολογίας, άσ' το καλύτερα.

 

[daeman]

...
Το ΛΚΝ γράφει για «ενέργειες που προετοιμάζουν, συνήθ. ύπουλα, δυσάρεστα γεγονότα».

Το ΛΝΕΓ γράφει ως ορισμό «σειρά γεγονότων ή ενεργειών που συγκροτούν τον χαρακτήρα ή καθορίζουν την τελική έκβαση μιας κατάστασης (η οποία είναι συνήθως δυσάρεστη)», ενώ στο λήμμα για το «τεκταίνεται / τεκταίνονται» έχει το εξής: «συμβαίνει, προκύπτει κατόπιν μεθοδεύσεως, βάσει σχεδίου».

Το ΧΛΝΓ (της Ακαδημίας) έχει σε παρένθεση «συνήθως αρνητικές συνυποδηλώσεις».

Το ΜΗΛΝΕΓ (Πατάκη) στο λήμμα για το «τεκταίνομαι» ορίζει τα τεκταινόμενα ως «Ενέργειες, συνήθως κακόβουλες, που πραγματοποιούνται μετά από σχεδιασμό, μεθόδευση, ή γεγονότα, εξελίξεις κτλ. που διαδραματίζονται στον χώρο της πολιτικής ή της οικονομίας ή της κοινωνίας κτλ.
(ΣΥΝ τα γεγονότα, τα διαδραματιζόμενα, τα διενεργούμενα, τα ενεργούμενα, οι εξελίξεις, οι ζυμώσεις, ό,τι μαγειρεύεται, τα πραττόμενα, τα συμβαίνοντα, τα τελούμενα)»

Το ίντερνετ μπορεί να βοά όσο θέλει, αλλά προτιμώ να το χρησιμοποιήσω κάπως σαν σώμα κειμένων (με τους γνωστούς περιορισμούς και επιφυλάξεις γι' αυτό) και να δω την πραγματική χρήση της λέξης, παρά να δώσω σημασία στου καθενός το κοντομακρύ περί λαθών και «λαθών». Κρίνοντας από την πραγματική χρήση, λοιπόν, νομίζω πως δεν υπονοεί μόνο κακόβουλες, δόλιες ενέργειες. Για παράδειγμα, αν για ευκολία περιοριστούμε στη χρήση της λέξης «τεκταινόμενα» στη Λεξιλογία (όπου όσο να 'ναι, γράφουν συνήθως άνθρωποι που έχουν αρκετή τριβή με τη γλώσσα), θα δυσκολευτούμε να συμπεράνουμε ότι χρησιμοποιείται μόνο αρνητικά: https://tinyurl.com/qp4qydn

Edit: ώσπου να τελειώσω με τους ορισμούς και τα λίνκια, ο Θέμης γέγραψε.

 

[stpantelopoulou]

...
Το ΛΚΝ γράφει για «ενέργειες που προετοιμάζουν, συνήθ. ύπουλα, δυσάρεστα γεγονότα».

Το ΛΝΕΓ γράφει ως ορισμό «σειρά γεγονότων ή ενεργειών που συγκροτούν τον χαρακτήρα ή καθορίζουν την τελική έκβαση μιας κατάστασης (η οποία είναι συνήθως δυσάρεστη)», ενώ στο λήμμα για το «τεκταίνεται / τεκταίνονται» έχει το εξής: «συμβαίνει, προκύπτει κατόπιν μεθοδεύσεως, βάσει σχεδίου».

Το ΧΛΝΓ (της Ακαδημίας) έχει σε παρένθεση «συνήθως αρνητικές συνυποδηλώσεις».

Το ΜΗΛΝΕΓ (Πατάκη) στο λήμμα για το «τεκταίνομαι» ορίζει τα τεκταινόμενα ως «Ενέργειες, συνήθως κακόβουλες, που πραγματοποιούνται μετά από σχεδιασμό, μεθόδευση, ή γεγονότα, εξελίξεις κτλ. που διαδραματίζονται στον χώρο της πολιτικής ή της οικονομίας ή της κοινωνίας κτλ.
(ΣΥΝ τα γεγονότα, τα διαδραματιζόμενα, τα διενεργούμενα, τα ενεργούμενα, οι εξελίξεις, οι ζυμώσεις, ό,τι μαγειρεύεται, τα πραττόμενα, τα συμβαίνοντα, τα τελούμενα)»

Το ίντερνετ μπορεί να βοά όσο θέλει, αλλά προτιμώ να το χρησιμοποιήσω κάπως σαν σώμα κειμένων (με τους γνωστούς περιορισμούς και επιφυλάξεις γι' αυτό) και να δω την πραγματική χρήση της λέξης, παρά να δώσω σημασία στου καθενός το κοντομακρύ περί λαθών και «λαθών». Κρίνοντας από την πραγματική χρήση, λοιπόν, νομίζω πως δεν υπονοεί μόνο κακόβουλες, δόλιες ενέργειες. Για παράδειγμα, αν για ευκολία περιοριστούμε στη χρήση της λέξης «τεκταινόμενα» στη Λεξιλογία (όπου όσο να 'ναι, γράφουν συνήθως άνθρωποι που έχουν αρκετή τριβή με τη γλώσσα), θα δυσκολευτούμε να συμπεράνουμε ότι χρησιμοποιείται μόνο αρνητικά: https://tinyurl.com/qp4qydn

Edit: ώσπου να τελειώσω με τους ορισμούς και τα λίνκια, ο Θέμης γέγραψε.

Θα ομονοήσω πως δεν είναι πρόδηλη η αρνητική χροιά και αν το "μετέφραζα" θα το έλεγα "κάτι που συμβαίνει"
π.χ. τα τεκταινόμενα σε μια σχολική τάξη (χωρίς να υπονοώ κάτι καλό ή κακό)
Ευχαριστώ.

 

[daeman]

...
Κι επειδή όλο παραπέμπω προς τη Λεξιλογία από το ΦΒ, καιρός να κάνω και το αντίστροφο, προς ένα ποστ για τα «τεκταινόμενα» στη ΦΒ-σελίδα του ΜΗΛΝΕΓ: https://www.facebook.com/groups/2337446209808355/permalink/2447424605477181/, να δούμε τι λένε και αλλού.