σάτιρα – Σάτυροι και σάτυροι – σατιρικός – σατυρικός

nickel

Administrator
Staff member
Αφού αναλύσαμε κατά κόρον τον κορεσμό (saturation) και έγραψε και ο Σαραντάκος για τον σάτυρο του Λιόπεσι, είναι ευκαιρία να θυμηθούμε τη διαφορά ανάμεσα στον σατιρικό λόγο και το σατυρικό δράμα και γιατί η σάτιρα γράφεται με «ι» και όχι με «υ».

Λένε λοιπόν ότι, όταν ο Λατίνος ποιητής Έννιος (Ennius, 239-169 π.Χ.) έγραψε το έργο του Saturae, ποικίλης θεματολογίας, κάτι αντίστοιχο με τα ελληνικά σύμμεικτα, το ονόμασε έτσι κατ’ αναλογία προς ένα πιάτο γεμάτο με ποικίλα εδέσματα που το έλεγαν (lanx) satura. Η έμμετρη σάτιρα με το σκωπτικό ύφος ως κριτική της ανθρώπινης μωρίας και διαφθοράς ήρθε αργότερα, με τα ποιήματα του Λουκίλιου, του Οράτιου και του Γιουβενάλη.

Καθώς περνούσαν τα χρόνια η ορθογραφία της λέξης άλλαξε σε satira, μπερδεύτηκε η σάτιρα με τους δικούς μας σάτυρους και το σατυρικό δράμα, γραφόταν και satyra, χρησιμοποιούσαν και το επίθετο satyricus για το σατιρικό και, όταν έφτασε κάποια στιγμή η λέξη στην Αγγλία, έγραφαν έτσι κι αλλιώς συχνότατα τις λέξεις με «y» αντί για «i» και έγινε η πλήρης παρεξήγηση. Η διόρθωση, ότι η λεπτή ρωμαϊκή σάτιρα δεν είχε σχέση με τους σάτυρους, έγινε το 1605, αλλά πέρασε πάνω από ένας αιώνας για να καθιερωθεί στην Αγγλία η ορθογραφία satire. Τη διόρθωση την έχουμε κάνει κι εμείς, αλλά αν κρίνει κανείς από τα διαδικτυακά ευρήματα, μάλλον σαν τον Μποστ τα γράφουν ακόμα πολλοί.

*σατυρική εκπομπή
*σάτυρα
 

Zazula

Administrator
Staff member
Σαν τον Μποστ τα γράφει κι ο σουπερατζής εδώ:
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Από τον Σαραντάκο, χτες: Ο σατιριστής Σάτυρος με το σατίρι.

σατίρι το:
1. μεγάλο και με πλατιά λεπίδα βαρύ και κοφτερό μαχαίρι για το κόψιμο τού κρέατος
2. μηχάνημα που χρησιμοποιούν οι κρεοπώλες για το κόψιμο τού κρέατος, κρεατομηχανή.
[ΕΤΥΜΟΛ. < τουρκ. satir].
 

nickel

Administrator
Staff member
Ειδοποιήθηκε αρμόδιος και ελπίζω να διορθωθεί σύντομα η παραπλανητική εγγραφή στη Βικιπαίδεια. Η γραφή σάτυρα θα είναι καλό να απομακρυνθεί από την εισαγωγή του λήμματος και να μπει παρακάτω σε μια πρόταση που θα λέει, πάνω κάτω:

Η γραφή σάτυρα είναι εσφαλμένη και προέρχεται από παρετυμολογία, δηλαδή λανθασμένη σύνδεση με τη λέξη σάτυρος και το σατυρικό δράμα.







Satire.jpg
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ε, απλώς ένα «ή, εσφαλμένα, *σάτυρα» θα πρέπει να προστεθεί, αφού το επεξηγεί κιόλας.

Κάποιοι δεν θα πάψουν να το αναζητούν ως *σάτυρα.
 
Top