πριν και μετά — με "από" και χωρίς "από"

nickel

Administrator
Staff member
Εσείς πότε βάζετε "από" μετά το "μετά";
Σκέφτηκα να μαζέψω απόψεις, χωρίς να προκαταλάβω κανέναν. Και σταματώ εδώ.
 
Καλή ερώτηση!

Λοιπόν, εγώ το αποφεύγω γενικά, αλλά χρησιμοποιώ αρκετά το "ύστερα από" ή το "έπειτα από". Σίγουρα θα πω "μετά από σένα" ή "μετά από τόσα βάσανα" ή "μετά από κάθε γεύμα", αλλά όταν τα γράψω μπορεί και να τα αλλάξω.

Για να μην απαντήσω στα κουτουρού, έκανα αναζήτηση γκουγκλ στο sarantakos.com και έβγαλα 89 ανευρέσεις. Όμως τις κοίταξα μία-μία και είδα ότι από αυτές μόνο 5 είναι δικά μου κείμενα. Οι άλλες είναι είτε σε λογοτεχνικά κείμενα (Καζαντζάκη, Βάρναλη, Γ. Ιωάννου και άλλων κορυφαίων λογοτεχνών, που γράφαν ακομπλεξάριστα "μετά από") είτε σε παραθέματα από εφημερίδες μέσα σε δικά μου άρθρα. Έπίσης, σε κείμενα του πατέρα μου ή άλλων.

Από τις 5 δικές μου ανευρέσεις, οι 3 είναι σε κείμενα της δεκ. του 1980 (διηγήματα) πριν μάθω τον κανόνα ότι "μετά από" είναι σολοικισμός.

Από τις 2 που έμειναν, η μία είναι "μετά από κάθε ποίημα" και η άλλη "μετά από το 'παίρνω'", όπου το "από" κακώς το έβαλα, πλεονάζει.

Ντρέπομαι όμως λιγάκι, που έχω ενστερνιστεί τόσο πολύ έναν τόσο παράλογο κανόνα.
 
Ούτε εγώ μπόρεσα να εντοπίσω κάποιον κανόνα στην πρακτική μου. Στην αρχή σκέφτηκα πως σίγουρα βάζω "από" όταν υπάρχει αόριστο άρθρο («μετά από ένα γεύμα» ξέρω γω), μετά είδα ότι και με οριστικό άρθρο είμαι, πώς το λένε, αμφίθυμος («μετά την αποψίλωση» -pun intended). Αλλά υποπτεύομαι ότι κάπου εκεί βρίσκεται ο κανόνας.
 
Για να μην απαντήσω στα κουτουρού, έκανα αναζήτηση γκουγκλ στο sarantakos.com και έβγαλα 89 ανευρέσεις. Όμως τις κοίταξα μία-μία και είδα ότι από αυτές μόνο 5 είναι δικά μου κείμενα. Οι άλλες είναι είτε σε λογοτεχνικά κείμενα (Καζαντζάκη, Βάρναλη, Γ. Ιωάννου και άλλων κορυφαίων λογοτεχνών, που γράφαν ακομπλεξάριστα "μετά από") είτε σε παραθέματα από εφημερίδες μέσα σε δικά μου άρθρα. Έπίσης, σε κείμενα του πατέρα μου ή άλλων.

Έκανα ένα γκούγκλισμα στο ιστολόγιό σου και βρήκα ότι υπάρχουν 1050 ευρέσεις, εκ των οποίων οι 470 είναι μοναδικές (στην πράξη οι 432). Μέτρησα 35 δικές σου αναφορές (αφού αφαίρεσα αναφορές σε άρθρα του πατέρα σου και λόγια τρίτων). Νομίζω ότι μέτρησα σωστά.
 
Με το λίγο που το σκέφτηκα, μου φαίνεται ότι ο Μαρίνος έχει δίκιο. Νομίζω ότι παραλείπω (συνήθως) το "από" όταν ακολουθεί οριστικό άρθρο.
 
Έκανα ένα γκούγκλισμα στο ιστολόγιό σου και βρήκα ότι υπάρχουν 1050 ευρέσεις, εκ των οποίων οι 470 είναι μοναδικές (στην πράξη οι 432). Μέτρησα 35 δικές σου αναφορές (αφού αφαίρεσα αναφορές σε άρθρα του πατέρα σου και λόγια τρίτων). Νομίζω ότι μέτρησα σωστά.

Δεν λέμε το ίδιο, εγώ έψαξα στο sarantakos.com, όχι το ιστολόγιο.
 

Elsa

¥
Δεν ήξερα τον κανόνα και νομίζω πως τις περισσότερες φορές, βάζω. :huh:

Εκτός από τις φράσεις "μετά πολλών επαίνων" και "μετά φόβου Θεού" κλπ, αλλά εκεί το μετά δεν είναι χρονικό...
 
Δεν λέμε το ίδιο, εγώ έψαξα στο sarantakos.com, όχι το ιστολόγιο.

Το ξέρω· ίσως θα έπρεπε να το διευκρινίσω.

Προσωπικά βρίσκω χαζό τον κανόνα. Οι λέξεις αλλάζουν σημασία. Δηλαδή το "μετά από χρόνια" θα έπρεπε να ήταν "μετά χρόνια". Δεν νομίζω ότι υπάρχει έστω κι ένας Έλληνας που να το λέει αυτό (ωστόσο υπάρχει το "χρόνια μετά"). Προσωπικά βάζω από μετά το μετά, όταν δεν χωράει άρθρο. Δηλαδή "καταλήξαμε εκεί, μετά από συζήτηση" αλλά όχι "μετά από την συζήτηση που είχαμε". Τουλάχιστον δεν το συνηθίζω.
 

pidyo

New member
Η δική μου απάντηση θα είναι σαφής: δεν έχω ιδέα.

Υποθέτω πως ο κανόνας στον οποίο αναφέρονται τα προηγούμενα σχόλια είναι πως βάζουμε από μόνον όταν δεν ακολουθεί άρθρο. Στην πράξη δεν νομίζω ότι ισχύει ο κανόνας αυτός και εξαρτάται κυρίως από τη σημασία της πρόθεσης. Δηλαδή:

- Χρονικό μετά: Δεν μπορώ να φανταστώ περιπτώσεις στις οποίες να μην ισχύει ο κανόνας, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν με ενοχλεί η χρήση του από.
"Πάρε με μετά τις δέκα", αλλά "μετά από τη Μόνικα Μπελούτσι, δε στέριωσα σοβαρή σχέση".

- Αιτιολογικό μετά (στην πραγματικότητα χρονικοαιτιολογικό): Εδώ ο κανόνας μοιάζει να ξεθυμαίνει ακόμη περισσότερο. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλλον δεν θα το χρησιμοποιούσα το από, αλλά δεν με ενοχλεί:
"Μετά (από) την αχαρακτήριστη συμπεριφορά του, κανείς δεν τον ήθελε στην παρέα".

Στο λήμμα του ΛΚΝ αποφεύγεται συστηματικά η χρήση του από, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει άρθρο, ακόμη κι όταν η χρήση του από μοιάζει φυσική (θα έλεγα ας πούμε "Aκόμη και μετά από τόση θεραπεία υποφέρει", όχι χωρίς το από όπως στο παράδειγμα του ΛΚΝ).
 

nickel

Administrator
Staff member
Μια και λέτε για τον «κανόνα» (τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν — και καλά κάνουν και τον αγνοούν), καταθέτω τι γραφόταν στα πρώτα χρόνια της επίσημης δημοτικής και τι στα πιο πρόσφατα. Θα βάλω και το πριν στη συζήτηση για την αναπόφευκτη σύγκριση.

Η πρόθεση από πρέπει ν' ακολουθεί το επίρρημα πριν, όταν αυτό συντάσσεται χωρίς ρήμα. Λέμε δηλαδή και γράφουμε:
  • πριν από την τελετή
  • πριν από τη στάση
  • πριν από το Σάββατο
και όχι —όπως αρκετοί το συνηθίζουν— «πριν την τελετή», «πριν τη στάση», «πριν το Σάββατο». Το σχετικά πρόσφατο αυτό συντακτικό λάθος αποτελεί ίσως υποπροϊόν της αγγλοσαξονικής πολιτιστικής εισβολής στην Ελλάδα, σαν κατά λέξη μετάφραση του before the ceremony, before the stop, before Saturday, από μερικούς αμερικανοτραφείς Νεοέλληνες.
Όμως, όταν το πριν συντάσσεται με ρήμα, τότε μπορεί ν' ακολουθιέται, ή να μην ακολουθιέται, από το σύνδεσμο να. Δηλαδή.
Πριν να μιλήσουμε ας σκεφτούμε,
ή: Πριν μιλήσουμε ας σκεφτούμε.

Το αντίθετο λάθος παρατηρείται, καμιά φορά, με την πρόθεση μετά, που κανονικά δεν πρέπει ν' ακολουθιέται από την πρόθεση από. Γράφουν, δηλαδή, μερικοί: «μετά από τις εκλογές» ή «μετά από το ναυάγιο» ή «μετά από τη συζήτηση», ενώ η σωστή σύνταξη, που καλύπτει ολοκληρωμένο νόημα, είναι:
  • μετά τις εκλογές
  • μετά το ναυάγιο
  • μετά τη συζήτηση
Να τονίσουμε πάντως ότι την πρόθεση μετά δεν επιτρέπεται ν' ακολουθεί όνομα άναρθρο, δηλαδή χωρίς άρθρο (π.χ. «μετά μακρές συνομιλίες υπογράφτηκε συμφωνία» ή «μετά κάθε απεργία γίνονται απολύσεις»). Στις περιπτώσεις αυτές, το μετά αντικατασταίνεται από το ύστερα ή το έπειτα, μαζί με την πρόθεση από. Δηλαδή:
  • Ύστερα από μακρές συζητήσεις υπογράφτηκε συμφωνία.
  • Έπειτα από κάθε απεργία γίνονται απολύσεις.
(Τα σωστά ελληνικά, Θόδωρου Καρζή)

μετά + όνομα: Λέμε μετά τη συνάντηση Ι μετά Χριστόν και όχι μετά από + όνομα (μετά από τη συνάντηση /μετά από τον Χριστό). Λέμε όμως μετά + αντωνυμία, π.χ. μετά από σένα. Με την πρόθεση από συντάσσεται το έπειτα και όχι το μετά. Π.χ. Επέστρεψε στη δουλειά του έπειτα από πολύμηνη απουσία.

πριν από + όνομα. Το χρονικό επίρρημα πριν συντάσσεται με την πρόθεση από + αιτιατική ουσιαστικού. Π.χ. Πριν από τη συνάντηση. Συνηθισμένο λάθος είναι η σύνταξη πριν + όνομα. Π.χ. Πριν τη συνάντηση.

(Κόκκινο βιβλιαράκι του κειμενογράφου)


Και τώρα που είδαμε και τον κανόνα...
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Και τώρα που είδαμε και τον κανόνα...
...μπορούμε άραγε να καταλάβουμε και τη λογική του;

Για να πω την αμαρτία μου, εκείνο το Πριν να μιλήσουμε ας σκεφτούμε του Καρζή, με ανατριχιάζει πολύ περισσότερο.
 

UsualSuspect

New member
Μια και λέτε για τον «κανόνα» (τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν — και καλά κάνουν και τον αγνοούν),

Δεν πρόσεξα αν αναφέρθηκε αλλά το ΛΝΕΓ αφιερώνει λίγες γραμμές για το θέμα. Κι εγώ δεν ήξερα τον κανόνα μέχρι πρόσφατα αλλά είναι ό,τι πρέπει για να παριστάνεις τον σχετικό:)
Δεν συμφωνώ, όμως, στο να τον αγνοούμε. Αφού επιλέγουμε τον αρχαϊσμό "μετά" πρέπει να χορέψουμε ανάλογα. Θα μου πεις ότι το "μετά" χρησιμοποιείται ευρέως, επομένως ο αρχαϊσμός πάει περίπατο.
 

nickel

Administrator
Staff member
«Αγνοούν», αλλά με ποια σημασία; :)
(Εννοώ ότι είναι για το καλό της γλώσσας να μην ξέρουμε, σ' αυτή την περίπτωση, ότι υπάρχει κανόνας.)

Παρέμπ, λέει στο Σχολικό:

Η πρόθεση μετά δεν είναι ανάγκη να συνοδεύεται από την πρόθεση από, όταν ακολουθεί άρθρο. Συνεπώς: (α) με άρθρο - χωρίς «από» (π.χ. μετά τη συνάντηση - μετά το σχολείο - μετά τον σεισμό), (β) χωρίς άρθρο - με «από» (π.χ. μετά από εσάς - μετά από τρεις ημέρες - μετά από όσα είπαμε [αλλά: μετά τα όσα είπαμε]).

Εδώ δεν έχουμε κανόνα: «δεν είναι ανάγκη» λέει. Έπρεπε όμως να λέει «όταν ακολουθεί το οριστικό άρθρο». Θα πούμε: μετά από ένα διάλειμμα.

Και όλα αυτά επειδή διάβασα σήμερα στην Καθημερινή:
Η χρεοκοπία της, μετά 131 χρόνια βασιλείας στον κόσμο της φωτογραφίας, υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει βοήθεια από τους πιστωτές της.

Θα έλεγα:
Η χρεοκοπία της, μετά από 131 χρόνια βασιλείας στον κόσμο της φωτογραφίας, υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει βοήθεια από τους πιστωτές της.
 

pidyo

New member
Οι Holton / Mackridge / Φιλιππάκη-Warburton πάντως (σελ. 378) λένε:
Όταν ακολουθείται από αόριστη ονοματική φράση (συμπεριλαμβανομένων των ισχυρών τύπων των προσωπικών αντωνυμιών), συνδέεται συνήθως μ' αυτή την ονοματική φράση με την από (2α και 3α). Ωστόσο, υπάρχει γενικά ποικιλία ως προς τη χρήση και μπορεί να συμβαίνει ακόμη και το αντίθετο, με ονοματικές φράσεις εκτός των ισχυρών τύπων των προσωπικών αντωνυμιών (1β και 2β).

1α. μετά τον πόλεμο
β. μετά από τον πόλεμο
2α. μετά από έναν πόλεμο
β. μετά έναν πόλεμο
3. μετά από μένα
 

nickel

Administrator
Staff member
Βλέπουμε από τους κανόνες και από τη συζήτηση ότι κάποιους τους ενοχλεί το «μετά από τον πόλεμο» και κάποιους (άλλους ή τους ίδιους) το «μετά έναν πόλεμο» (και πολύ περισσότερο, υποθέτω, το «μετά πόλεμο»).

Προσπαθώντας να απλοποιήσω τη ζωή μου, βάζω «μετά από» σε όλες τις περιπτώσεις και (συνήθως, συχνά, πότε πότε; — δεν έχω έτοιμη στατιστική) τρώω το «από» όταν ακολουθεί το οριστικό άρθρο.

Το ίδιο κάνω και με το «πριν».

Pet hate: «μετά έναν...». Εξαιρέσεις: Μετά είκοσι έτη, μετά Χριστόν και άλλα απολιθώματα.

(Τα παραπάνω, προχείρως. Όταν θα κάνω στατιστική, μπορεί να επανέλθω.)
 
Ως αμερικανοτραφής Νεοέλληνας που αγνοούσε πλήρως τον κανόνα, θελώ να δηλώσω ότι ξετρελάθηκα με την εξήγηση περί αμερικανοτραφών Νεοελλήνων για το πριν χωρίς από, και να εκφράσω την θλίψη μου για την έλλειψη κάποιας ανάλογης εξήγησης και για το μετά με από.
 
μετά από τη Μόνικα Μπελούτσι, δε στέριωσα σοβαρή σχέση
Φυσικό ήταν, Πιδύε. Μετά τη Μόνικα, το χάος. Μετά απ' αυτήν, ανίατη συρρίκνωση του βιοτικού σύμπαντος. Μετά από μια τέτοια θεά, στροβιλίζονται μοναχικά το σκότος, ο ζόφος και το έρεβος. Δεν μπορείς να τη χάνεις και μετά να καμώνεσαι πως δεν τρέχει τίποτα. Όλες οι ψευδαισθήσεις θα καταρρεύσουν μετά από δυο-τρεις νέες σχέσεις.
Δεν θεωρώ πως γίνομαι μετά Χριστόν προφήτης, απλώς μιλάω μετά λόγου γνώσεως.

Υ.Γ. Μήπως τα είπα λίγο μεταμοντέρνα;
 

Zazula

Administrator
Staff member
Και όλα αυτά επειδή διάβασα σήμερα στην Καθημερινή:
Η χρεοκοπία της, μετά 131 χρόνια βασιλείας στον κόσμο της φωτογραφίας, υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει βοήθεια από τους πιστωτές της.

Θα έλεγα:
Η χρεοκοπία της, μετά από 131 χρόνια βασιλείας στον κόσμο της φωτογραφίας, υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει βοήθεια από τους πιστωτές της.
Πωπωπω, κι εκείνο που σου χτύπησε ήταν το «μετά»; Διότι εγώ σχεδόν το αγνόησα κι εμένα εκείνο που με χτύπησε σαν κεραυνός-με-Πάρκινσον ήταν η «βοήθεια» από τους πιστωτές. Προσωπικά θα έλεγα λοιπόν:
Η χρεοκοπία της, μετά (από) 131 χρόνια βασιλείας στον κόσμο της φωτογραφίας, υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει προστασία από τους πιστωτές της.
 

nickel

Administrator
Staff member
LOL. Είδες τι σου κάνει η μετατόπιση της προσοχής; Συνήθως, όταν βρίσκω λάθος που αξίζει να το φέρω εδώ, παθαίνω τέτοιο ντελίριο που αγνοώ όλο το υπόλοιπο κείμενο, όχι μόνο την υπόλοιπη πρόταση.

Είναι και ωραίο λάθος, και ακατανόητο, αφού στα αγγλικά μόνο protection from its creditors θα μπορούσε να λέει.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Είναι και ωραίο λάθος, και ακατανόητο, αφού στα αγγλικά μόνο protection from its creditors θα μπορούσε να λέει.

Όχι μόνο δεν είναι ακατανόητο κτγμ, αλλά επειδή ακριβώς βγαίνει νόημα (δηλ. πράγματι μπορεί να πιστέψει ο αναγνώστης ότι εκείνο που ζήτησε η Κόντακ ήταν βοήθεια από τους πιστωτές της, να τη βοηθήσουν δλδ με κάποιον τρόπο — δεν λέει κάτι πραγματικά ακατανόητο, όπως λ.χ. «υποχρέωσε την Kodak να ζητήσει προφυλακτικά από τους πιστωτές της», που θα χτύπαγε καμπανοκρουσίες στον αναγνώστη πως κάποια λούμπα υπάρχει εκεί) είναι πραγματικά επικίνδυνο να οδηγήσει σε —απόλυτα δικαιολογημένες— αλλαντάλλειες χοντροπαρανοήσεις.
 
Top