παζαρεύουν τας τιμάς πριφίξ / κομισιόνες

Inachus

Member
Το απόσπασμα είναι από το «Ξενηλασία ή ισοτέλεια. Μελέτη περί των ξένων λέξεων της Νέας Ελληνικής» (1905) του Μ. Τριανταφυλλίδη.

Ακόμη και αι κυρίαι μας που τόσω καταφέρονται εναντίον των ξένων λέξεων δεν δίδουν καμίαν προσοχήν εις αυτάς ούτε όταν ξεπορτίζουν στα μαγαζιά για κομισιόνες και παζαρεύουν τας τιμάς πριφίξ, ούτε όταν πηγαίνουν στην μοδίστρα τους για να προβάρουν μία μπλούζα από περκάλι ....

Το "πριφίξ" με πάει σε κάτι που καθορίζεται εκ των προτέρων, με τα παζάρια να υποθέσω;
Και οι "κομισιόνες" τι είναι; Ευχαριστώ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Στα γαλλικά commissions είναι τα ψώνια.

Το «παζαρεύουν τας τιμάς πριφίξ» σημαίνει ότι παζαρεύουν τις τιμές που υποτίθεται ότι είναι καθορισμένες και ακατέβατες (prix fixes).
 

Inachus

Member
Ευχαριστώ, nickel! Εκτός από το ότι δε γνωρίζω γαλλικά φάνηκε ακόμη ότι αυτές οι λέξεις δεν ενσωματώθηκαν στα ελληνικά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το «πρι φιξ» το θυμάμαι παλιότερα και βλέπω ότι υπάρχει και στο λεξικό του Πάπυρου.

πρι φιξ
οι, Ν
άκλ. τιμές καθορισμένες.
[ΕΤΥΜΟΛ. < γαλλ. prefix «προκαθορισμένος» (< γαλλ. προσυνθετικό μόριο pre + λατ. fixus, μτχ. τού figo «συναρμόζω, καρφώνω, ορίζω, προσδιορίζω»)].

http://greek_greek.enacademic.com/138759/πρι_φιξ

Λαβράκι: Προσέχουμε το λάθος στην ετυμολογία. Το σωστό είναι prix fixe. Υπάρχει και στα αγγλικά.

https://www.lexico.com/definition/prix_fixe
 

Zazula

Administrator
Staff member
Νομίζω τις τιμές πριφίξ κάποιοι σήμερα τις λένε τιμές «μαρκέ» (ιδίως αν αναγράφονται στη συσκευασία, όπως λ.χ. σε τσιγάρα, εφημερίδες κ.ά.).
 

Inachus

Member
Στο λεξικό του Δημητράκου κάτω από το λήμμα "φιξ "υπάρχει το σχόλιο «μ. εν ταις φρ. πρι φιξ τιμή ωρισμένη , ζουρ φιξ (ωρισμένη ημέρα δεξιώσεως)»

Γενικά το «φιξ» υπάρχει σε πολλά λεξικά: πχ. «τιμές φιξ», που φαίνεται ότι είναι η διορθωμένη εκδοχή του «τιμές πριφίξ ή πρι φιξ».
 

nickel

Administrator
Staff member
Γενικά το «φιξ» υπάρχει σε πολλά λεξικά: πχ. «τιμές φιξ», που φαίνεται ότι είναι η διορθωμένη εκδοχή του «τιμές πριφίξ ή πρι φιξ».

Ακριβώς. Το «τιμές πριφίξ» είναι πλεονασμός, ενώ το «οι τιμές μας είναι φιξ» λέγεται ακόμα. Αυτό που επίσης φαίνεται να έχουμε χάσει (στο τσακ το πρόλαβα) είναι το «ζουρ φιξ».
 
Και ο Σταματάκος, καθώς και το Ορθογραφικό του Σηφάκι, έχουν στο λήμμα "φιξ" και πρι φιξ και ζουρ φιξ
Το "ζουρ φιξ" έπαιξε πολύ στον Μεσοπόλεμο, αλλά βρίσκω δημοσιεύματα και μέχρι τη δεκαετία του 1960
 

Zazula

Administrator
Staff member
Ειδικά το «ζουρφίξ» προσωπικά το άκουγα κι όλη τη δεκαετία του 1980, κυρίως σε περιπαικτική χρήση.
 
Top