ο νους, των νόων ή νοών; των νόων (the problem of other minds = το πρόβλημα των άλλων νόων)

anotelia

New member
Πρόκειται για απόδοση του αγγλικού the problem of other minds.
Η γενική πληθυντικού όμως είναι νόων ή νοών;
Τα λεξικά τηρούν σιγή ιχθύος και οι γραμματικές κάνουν την πάπια, σε όσα τουλάχιστον μπόρεσα να ανατρέξω - και δεν είναι και λίγα...
Ευχαριστώ πολύ για κάθε οβολό σκέψης ή λύσης του μυστηρίου.
 
Μήπως να αποδοθεί ως "το πρόβλημα άλλων μυαλών"

Ένας από τους δυνατότερους στίχους που έχουν γραφεί στον 20ο αιώμα και περιέχουν το "minds"¨:
"I saw the best minds of my generation .... "
έχει μεταφραστεί, πολύ όμορφα κατά την γνώμη μου ΄:" Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου ..."
 

anotelia

New member
Είναι φιλοσοφικός όρος που έχει καθιερωθεί και αποδίδεται έτσι...
Το θέμα είναι πού πάει ο τόνος, γιατί συναντάται και έτσι κι αλλιώς.
Ποιο είναι το «σωστό»;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ο επίτ. Δημητράκος δίνει πληθ. οι νόες (και νοι) των νόων (το εύλογο, δηλαδή, όπως και πλούς/πλόες/πλόων).

Σου είναι, όμως, απολύτως απαραίτητο; :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Αν θα το πεις, το σωστό είναι νόων*, αλλά δεν το δέχεται κανείς στο οπλοστάσιο της δημοτικής. Οι εναλλακτικές λύσεις είναι μυαλών και διανοιών (intellects).

*Πηγές: LSJ, Βοσταντζόγλου, TLS, Google Books.
 

anotelia

New member
Πρόκειται περί μετάφρασης φιλοσοφικού κειμένου.
Μια κάποια λύση θα ήταν να αποσιωπήσω τον όρο, εξάλλου το συγκείμενο είναι πλήρως κατατοπιστικό.
Το πλους, καθώς και το βους, το εξέτασα, αλλά κάθε συμπέρασμα θα ήταν απλώς μια εύλογη εικασία, όχι βεβαιότητα περί του ορθού.
Δυστυχώς, όμως, το κατάστημα δε διαθέτει Δημητράκο (το πιο κοντινό μου είναι σε Σταματάκο), αλλά αφού αυτός το αναφέρει ρητά, «ετελείωσε», νομίζω...
Herr drvierzehnmal (δεν πιστεύω να παρεξηγηθείτε που σας προήγαγα), σας μερσώ τα μάλα.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Herr drvierzehnmal (δεν πιστεύω να παρεξηγηθείτε που σας προήγαγα)
:) Κανένα πρόβλημα, αρκεί να αναλάβεις και τους οικείους φόρους υπεραξίας...
 

anotelia

New member
Κύριε διοικητά-διαχειριστά, σας αντικαλημερίζω. Στο LSJ και στον Βοσταντζόγλου (αν εννοείτε το Αντιλεξικό) ανέτρεξα, αλλά δε βρήκα κάτι...
«... δεν το δέχεται κανείς στο οπλοστάσιο της δημοτικής». Δηλαδή;
Κατά τα άλλα, ευχαριστώ πολύ· ήταν σημαντικότατη η βοήθειά σας.

ΥΓ. Συγχωρέστε μου τον πληθυντικό, αλλά είμαι νέο φρούτο και νιώθω κάπως αμήχανα, ακόμα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Να γίνω σαφέστερος:
Για το LSJ:
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0057:entry=no/os
Στους αττικούς τύπους:
Att. pl. νοῖ, acc. νοῦς, gen. νόων ib.122, dat. νοῖς

Ο Βοσταντζόγλου εδώ είναι ο ίδιος, ο Θεολόγος, του Αντιλεξικού, αλλά βιβλίο του που κλίνει λέξεις είναι το Αναλυτικόν Ορθογραφικόν Λεξικόν της Νεοελληνικής Γλώσσης (1967), πολύτιμο εργαλείο σε καιρούς που δεν υπήρχαν οι χίλιες δυο άλλες βοήθειες.

Το TLS είναι η αρχαία & μεσαιωνική γραμματεία, από την οποία διαλέγεις μερικούς καλούς συγγραφείς που λένε νόων, γιατί πού να μπερδευτείς με τις εκατοντάδες τα νοών (ο νοών νοείτω).

Το οπλοστάσιο της δημοτικής όπως το φιλοξενούν κάποια λεξικά (π.χ. ΛΚΝ, Ο15Α) και βοηθήματα (π.χ. Lexiscope) δεν θέλει πληθυντικό για το νου μας.

Τον θέλει όμως η κυρία Σταυρούλα Τσούνα-McKirahan (Η αλήθεια του άλλου. Το πρόβλημα των άλλων νόων στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία).
http://en.phs.uoa.gr/research/lecture-series.html

Αλλά κι εγώ, που δεν έχω πρόβλημα να πω «των κοτών» δεν ενοχλούμαι όταν γίνονται πολλά τα μυαλά.
 
Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε μια μεθοδολογική κάτω τελεία στο ζήτημα της κλίσης και ας επέμβει κάποιος φιλόλογος αν διαγνώσει φάουλ. Η εκκεντρικότητα των συνηρημένων είναι η συναίρεση. Κατά τα άλλα είναι το ίδιο καθωσπρέπει με τα υπόλοιπα. Όπως σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, ακόμα κι αν υπάρχουν στην αρχαία γραμματεία αποκλίνοντες τύποι, δεν πρέπει να μας απασχολούν. Οπότε σκεφτόμαστε το νους ασυναίρετο. Θέμα νο-, καταλήξεις ίδιες π.χ. με το νόμος. Άρα, ασυναίρετη γενική πληθυντικού: των νόων. Αυτό δεν μπορεί με καμία κυβέρνηση να δώσει νοών. Ή θα μείνει ασυναίρετο (νόων) ή θα συναιρεθεί και θα δώσει νων. Δυστυχώς, είμαι μακριά από κάθε βοήθημα και δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα αν μιά τέτοια συναίρεση είναι δυνατή. Και να είναι όμως, εμείς ούτως ή άλλως θα κρατούσαμε το ασυναίρετο.

Επίσης, μια γενική παρατήρηση. Ο πληθυντικός των αφηρημένων ουσιαστικών είναι συχνά προβληματικός στη γλώσσα μας. Μπορεί μάλιστα, αν ειπωθεί, να εμπεριέχει μια σημασιολογική ολίσθηση από το γενικό προς το εξατομικευμένο/ εξιδεικευμένο. Αν υποτεθεί ότι πρέπει οπωσδήποτε να διατηρηθεί ο νους σαν όρος στη γενικότητά του, είναι πολύ φυσικότερο να πούμε, π.χ., πρόβλημα για τον νου άλλων (ανθρώπων).

Τέλος, ας πούμε (ό μη γένοιτο!) ότι θέλουμε τον πληθυντικό, γιατί τον χρησιμοποιούμε αφειδώς στο υπόλοιπο κείμενο. Τότε μας μένει να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε την πιο δύσπεπτη από τις ήδη δύσπεπτες πτώσεις. Αν έχουμε ήδη αναφέρει επανειλημμένα τον τύπο νόες, ας αποφύγουμε τουλάχιστον τη γενική πληθυντικού με αλλαγή στη σύνταξη (για άλλους νόες/ που τίθεται σε άλλους νόες, κτλ. κτλ.).
 

anotelia

New member
Το πεντάτομο Liddell & Scott στην ελληνική έκδοσή του δεν έχει τον τύπο της γενικής πληθυντικού.
Είμαι ευγνώμων για τις επιπλέον διευκρινίσεις.
 
Top