μπάσταρδοι και σκύλες: οι παγίδες της κατά λέξη μετάφρασης

[drsiebenmal]

Δεν το ήξερα ότι λέγονταν και στην Ελλάδα αυτά :)

Η αλήθεια είναι ότι δεν ήμουν ποτέ αυτήκοος μάρτυρας, αλλά θυμάμαι τις βρισιές από κείμενα του Δημήτρη Ψαθά, που διάβαζα μικρό παιδί. Ε, υποθέτω ότι για να τα γράφει, κάποιοι θα τα έλεγαν ακόμη και περισσότεροι θα τα καταλάβαιναν (αν και θυμάμαι επίσης ότι τις επεξηγούσε στο κείμενό του).

«Κιοπόγλου κιοπέκ» —μια από τις πιο κοινόχρηστες κι αγαπημένες φράσεις των Τούρκων—
σημαίνει «σκύλος υιός του σκύλου» και το «κιοπόγλου κιοπεκλέρ» είναι ο πληθυντικός,
δηλαδή «σκύλοι υιοί των σκύλων».

Και λίγο πιο κάτω:

«Εσόγλου εσέκ» σημαίνει «γάιδαρος υιός γαϊδάρου» και το «εσόγλου εσεκλέρ» είναι ο πληθυντικός, δηλαδή «γάιδαροι υιοί γαϊδάρων» — κι αυτή η έκφραση είναι μια απ' τις πιο αγαπημένες και κοινόχρηστες των Τούρκων που διακρίνονται ιδιαίτερα για την φινέτσα της γλώσσας και των τρόπων.​

Από τη Γη του Πόντου.

(Φαίνεται η λόξα του μεταφραστή από μικρό παιδί...)

 

[drsiebenmal]

Εφημερίδα των Φόκλαντ αποκαλεί «σκύλα» την πρόεδρο της Αργεντινής

(από το Βήμα, σήμερα):

Το άρθρο εξηγεί:

Σάλο στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης της Αργεντινής έχει προκαλέσει η εφημερίδα των νησιών Φόκλαντ «Τα Νέα του Πιγκουίνου», η οποία χαρακτήρισε «σκύλα» ( «bitch» στα αγγλικά ) την πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρτσνερ.

και δεν παραλείπει πιο κάτω να μας ενημερώσει ότι:

Η εφημερίδα La Nacion του Μπουένος Αϊρες γράφει ότι η λέξη «σκύλα» ( «perra» στα ισπανικά), είναι ένας «ισχυρός αγγλο-σαξονικός όρος... που δείχνει απόλυτη έλλειψη σεβασμού». Μέσα σε λίγες ώρες περισσότεροι από 2.000 αναγνώστες απάντησαν με σχόλια, τα περισσότερα εκ των οποίων ήταν βιτριολικά.

(όπου εκτός από τη συζητήσιμη ακρίβεια της απόδοσης στα ισπανικά, είναι ίσως συζητήσιμο και το βιτριολικά).

 

[nickel]

Το βιτριολικός, λόγω διαφάνειας και διάδοσης, θα έλεγα ότι είναι ένας επιτυχημένος νεολογισμός που απλώς δεν έχει περάσει ακόμα στα λεξικά.

 

[AoratiMelani]

...συζητήσιμη ακρίβεια της απόδοσης στα ισπανικά...

Οπωσδήποτε το perra δεν είναι ακριβές αντίστοιχο του bitch. Πρώτον χρησιμοποιείται σημαντικά λιγότερο, και σημαίνει την ελαφρών ηθών (λέγε με πουτάνα) ή/και κακού χαρακτήρα γυναίκα, στα ελληνικά θα έλεγα μάλλον κάτι σε καριόλα (με το συμπάθιο) ή έστω τσούλα.

 

[SBE]

Δεν αντιλαμβάνομαι τη διαφορά που αναφέρεις Μελάνη. Ο Ουέμπστερος λέει:
a : a lewd or immoral woman
b : a malicious, spiteful, or overbearing woman —sometimes used as a generalized term of abuse

και θυμάμαι κάτι αμερικανάκια παλιά, πολύ παλιά, που σχολιάζανε πως βρέθηκαν σε λάθος γειτονιά των Αθηνών κατά λάθος, και χρησιμοποιούσαν τη λέξη σα συνώνυμο της γυναίκας ελαφρών ηθών.

 

[AoratiMelani]

Έτσι όπως το θέτεις, θα πρέπει να πω ότι δεν ξέρω. Ωστόσο "νιώθω" ότι δεν είναι το ίδιο. Έχω την αίσθηση ότι το bitch στα αγγλικά δεν χρησιμοποιείται με τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιείται το perra στα ισπανικά. Πρώτον είναι αρκετά πιο κοινό, όπως ήδη είπα. Δεύτερον η perra είναι κάπως πιο... πώς να το πω... πιο πρόστυχη, πιο φτηνή, πιο πουτάνα, ενώ η bitch είναι πιο ζόρικη, πιο στρίγγλα.

Δεν μπορώ να το προσδιορίσω καλύτερα, μάλλον είναι περισσότερο ποσοτικό παρά ποιοτικό το θέμα.

 

[SBE]

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ειδική, είχα μείνει πάντως με την εντύπωση ότι οι αμερικανοί τότε (δηλαδή το δείγμα μου) χρησιμοποιούσαν τη λέξη σα συνώνυμο της εκδιδόμενης, κι όχι της στρίγγλας. Δηλαδή δεν ήταν σχόλιο για τη συμπεριφορά των κυριών που συναντήσανε όταν λέγανε ότι πήγαν σε λάθος γειτονιά και είδαν bitches να κάνουν πεζοδρόμιο.

 

[Palavra]

Ωστόσο, τη γυναίκα που είναι κακιασμένη και στριφνή τη λένε επίσης bitch.

 

[SBE]

Όπως είναι το β στο 25.

 

[AoratiMelani]

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ειδική, είχα μείνει πάντως με την εντύπωση ότι οι αμερικανοί τότε (δηλαδή το δείγμα μου) χρησιμοποιούσαν τη λέξη σα συνώνυμο της εκδιδόμενης, κι όχι της στρίγγλας.

Το πιστεύω. Απλά σκέφτομαι το πώς ακούω να χρησιμοποιούν το bitch στις ταινίες και τα σίριαλ, εκεί συνήθως το λένε για κακιασμένες και στριφνές, που λέει και η Παλάβρα.

Κοίτα, δεν θα επιμείνω, δεν είμαι ούτε κι εγώ ειδική. Πολύ πιθανόν να έκανα λάθος και οι δυο λέξεις να είναι (σχεδόν) ταυτόσημες.

 

[Palavra]

Ερώτηση:

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ειδική, είχα μείνει πάντως με την εντύπωση ότι οι αμερικανοί τότε (δηλαδή το δείγμα μου) χρησιμοποιούσαν τη λέξη σα συνώνυμο της εκδιδόμενης, κι όχι της στρίγγλας. Δηλαδή δεν ήταν σχόλιο για τη συμπεριφορά των κυριών που συναντήσανε όταν λέγανε ότι πήγαν σε λάθος γειτονιά και είδαν bitches να κάνουν πεζοδρόμιο.

Μήπως χρησιμοποιούσαν τον όρο με την έννοια της «γυναίκας», γενικώς, όπως τη λένε οι χιπχοπάδες, στα Black English; (Ρωτάει η προσφάτως θητεύσασα και αποφοιτήσασα από το Shield )

 

[SBE]

Μπα, όχι, ήταν λευκά πλουσιόπαιδα απο το Ντένβερ που τα είχαν στειλει οι γονείς τους για δυο μήνες Ευρώπη με το σχολείο. Και ήταν πριν καν βγει στην αγορά το χιπχοπ.
Ναι, είμαι τόοοοσο παλιά.

 

[AoratiMelani]

Μήπως - λέω μήπως, μια εικασία κάνω - τόόόόσο παλιά που λες η χρήση της λέξης ήταν λίγο διαφορετική;
Ή μήπως ποικίλλει με την περιοχή, την κοινωνική τάξη κ.τ.ό.; Αν βρεθεί κάποιος πιο ειδικός ας μας πει.

 

[SBE]

Από τη στιγμή που το Ουέμπστερ δίνει αυτή τη χρήση της λέξης (πόρνη) σαν πρώτη και την άλλη (στρίγγλα) σαν δεύτερη, λογικά η πρώτη είναι πιο εδραιωμένη, άρα πιο παλιά. Ίσως η πρώτη να πέφτει σιγά σιγά σε αχρηστία, αλλά όταν το 1984 η Φοίβη έκανε την θρυλική ερώτηση, δε νομίζω να ρώταγε "ποια στρίγγλα είναι η μάνα μου;"

Θυμάμαι τον παππού και τη γιαγιά σε αυτό το σημείο να παίρνουν βαθιά αναπνοή, του στυλ τι ακούει το παιδί!

 

[Hellegennes]

Νομίζω ότι η χρήση β' τείνει να εκτοπίσει την χρήση α', η οποία όμως διατηρείται ατόφια στο son of a bitch, που προφανώς δεν είναι γιος στρίγγλας αλλά πόρνης γιε ή το μονολεκτικό -και σπανιότερο- πουτανόφτυμα.

Σχετικό και το συχνό λάθος απόδοσης του son of a bitch σαν κατά πρόσωπο βρισιά, ενώ είναι αναθεματισμός (god dammit).

 

[SBE]

Σχετικό και το συχνό λάθος απόδοσης του son of a bitch σαν κατά πρόσωπο βρισιά, ενώ είναι αναθεματισμός (god dammit).

Νομίζω ξέχασες κι ένα "και", και βρισιά και επιφώνημα.

Και τέλικα επειδή δεν είδα ποτέ το επόμενο επεισόδιο, ποιά %^&^%%^ ήταν μάνα της;

 

[Hellegennes]

Συγγνώμη, το ενώ εδώ το εννοούσα σαν όταν. Λάθος μου.

 

[AoratiMelani]

όταν το 1984 η Φοίβη έκανε την θρυλική ερώτηση, δε νομίζω να ρώταγε "ποια στρίγγλα είναι η μάνα μου;"

Ίσως όχι, αλλά μπορεί να ρώταγε "ποια καριόλα είναι η μάνα μου;" Άλλωστε το ένα δεν αποκλείει το άλλο, μπορεί να τα ρώταγε όλα μαζί. ;)

Νομίζω ότι αξίζει να παραθέσουμε το σχετικό λήμμα του Urban Dictionary, και όποιος έχει όρεξη το διαβάζει. Απ' ό,τι βλέπω πάντως, υπερισχύουν έννοιες που θα αποδίδαμε με το στρίγγλα, γκρινιάρα, σπαστικιά, σκύλα, καριόλα κλπ.
Στο σημείο 12 λέει "A bitch is just a bully in a skirt", και στο σημείο 13 "Today: Use one: a domineering, spiteful female" (και συνεχίζει με άλλες έννοιες).

 

[binaki]

Γεια σας σε όλους! Είμαι καινούργια εδώ. Με συγχωρείτε αν επαναλαμβάνω το ίδιο θέμα. Ψάχνω για μεταφραστικές δυσκολίες στις βρισιές. Θα ήθελα να ρωτήσω αμα ξέρετε κάποια κειμενα ή εργασίες να μου προτείνετε σχετικά με αυτό ή να μπορούσετε να μου πείτε πού να ψάχνω πληροφορίες. Ασχολούμαι με μετάφραση βρισιών από ελληνικά σε μια σπάνια γλώσσα που δεν είναι αγγλικά και θα ήθελα να βρω κάτι που θα με βοηθήσει να καταλάβω ποιες από βρισιές είναι βαριές πιο πολύ τις άλλες.
Σας ευχαριστώ για κάθε συμβουλή!

 

[drsiebenmal]

Καλωσόρισες!

Η ερώτησή σου είναι ενδιαφέρουσα. Ξέρω για διαχωρισμό των βρισιών π.χ. κατά το περιεχόμενο (ατομικές, σεξουαλικές, θρησκευτικές) αλλά για το ποιες είναι πιο βαριές από άλλες... Σίγουρα υπάρχουν κάποιες που τιμωρούνται από τα δικαστήρια, ίσως μπορέσουν να μας βοηθήσουν οι νομομαθείς που περνούν από εδώ. Αλλά η «σωστή» βρισιά πρέπει να πονάει, άρα να είναι και «βαριά». Να πεις κάποιον ενήλικο «χαζό» δεν είναι βρισιά, αλλά στα παιδιά του δημοτικού σχολείου είναι --και πολύ μεγάλη, μάλιστα.

Ίσως πρέπει να δώσεις κάποια παραδείγματα που σε προβληματίζουν για να δημιουργήσουμε μια κλίμακα.