μη σου πω

Το ιδίωμα του σήμερα! Έχει πολλές έννοιες ή μία βασική στα αγγλικά; Στο πλαίσιο φαίνεται να σημαίνει «if not», όπως στην αγγλική πρόταση «many, if not all». Πολλά ευχαριστώ.
 
Μια βασική σημασία είναι όντως αυτή που λες —ότι δηλαδή μια εκτίμηση γίνεται, ας πούμε, για δύο διαφορετικά αλλά παραπλήσια σημεία στην ίδια κλίμακα— αν και το if not δεν μου ταιριάζει παντού:
  • Ο δρόμος ήταν ήσυχος, μη σου πω τελείως άδειος = The street was quiet, if not entirely empty
  • Θα λείψουν όλη την εβδομάδα, μη σου πω και την επόμενη = They will be away the whole week, perhaps the next one too
  • Έπιασε τουλάχιστον δέκα ψάρια, μη σου πω και δεκαπέντε = He caught at least ten fish, perhaps even fifteen
Μπορείς όμως να το χρησιμοποιήσεις και για μιαν απρόσμενη γνώμη ή πληροφορία:
  • Χειρότερη; Αντιθέτως, μη σου πω ότι θα το θεωρούσα μεγάλη βελτίωση = Worse? On the contrary: I might even consider it a great improvement
  • Ήταν πολύ καλή η συνέχεια· μη σου πω (ότι) ξεπερνά και το πρωτότυπο! = The sequel was very good; I'd even go so far as to say it surpasses the original!
  • Μη σου πω ότι μένει και στην ίδια γειτονιά = In fact, I think/daresay he lives in the same neighbourhood
Και βέβαια έχουμε τις κάπως πιο κυριολεκτικές σημασίες:
  • Το περίμενα αυτό, μη σου πω ψέματα = I was expecting that, let's be honest
  • Μη σου πω ψέματα τώρα… Δεν θυμάμαι καθόλου = I wouldn't want to lie to you… ["tell you something I can't vouch for"] I don't remember at all
  • Μη/να σου πω και το άλλο που έγινε σήμερα = And I haven't even mentioned the other thing that happened today
Όπως βλέπεις, γίνεται λίγο χαμός: ενώ η φράση κανονικά δείχνει απροθυμία, η σημασία της έχει επεκταθεί σε δηλώσεις προτροπής, έμφασης ή αντίθεσης (όπως φαίνεται από τη συχνή χρήση του even στις αγγλικές αποδόσεις).


(Κάτι ακόμα: νομίζω στην αρχή εννοείς «Το ιδίωμα της ημέρας»· όταν λες «του σήμερα» θυμίζει περισσότερο διαφήμιση, «της σύγχρονης εποχής», «του 21ου αιώνα» κ.λπ.)
 
Ουπς: μου ξέφυγε το «ιδίωμα», που στα ελληνικά αναφέρεται σε «τοπική διάλεκτο που διαφοροποιείται ελάχιστα από την κοινή γλώσσα». Τη σημασία του αγγλικού idiom που μας αφορά εδώ θα τη σκεφτόμουν ως «ιδιωματισμό», αν και διαβάζω ότι πιο σωστό είναι το ιδιωτισμός. Ίσως αρκεί το απλό «έκφραση»; Θα ήθελα μια δεύτερη γνώμη σ' αυτό.
 
Πολλά ευχαριστώ, Δούκα (με τους άλλους συναδέλφους), για αυτή τη διεξοδική και περιεκτική απάντηση. Ζητώ συγγνώμη για την καθυστέρηση μου στην απάντηση αλλά δεν κατάλαβα ότι η ερώτηση μου απαντήθηκε. Τώρα μπορώ να ακούσω τα μαθήματα στην καθομιλουμένη ελληνική με λίγη περισσότερη αυτοπεποίθηση, τουλάχιστον όσον αφορά αυτόν τον ιδιωματισμό. Τα ελληνικά μου χρειάζονται λίγη εξάσκηση αυτή τη στιγμή, αλλά, ελπίζουμε, θα βελτιωθεί σύντομα. Όποτε συνέχισε να διορθώσεις τα λάθη μου!
 
Top