είτε
- Thread starter Lexoplast
- Start date
...
Ή παπάς ή ζευγάς ή λόρδος, με την αράδα τους θα πάνε.
Διάζευξη δεν είναι κι αυτό;
διάζευξη 1. (λογ.) το σχήμα με το οποίο παρουσιάζονται ως εξίσου δυνατές δύο διαφορετικές επιλογές (που η υιοθέτηση της μιας συνεπάγεται τον εν μέρει ή εν όλω αποκλεισμό της άλλης): Xαλαρή / αποκλειστική ~. || (γραμμ.) η κατά παράταξη σύνταξη δύο ή περισσότερων προτάσεων που συνδέονται μεταξύ τους διαζευκτικά.
Παραδείγματα από το λήμμα για το διαζευκτικό ή του ΛΚΝ:
Θα έρθουν ή με τρένο ή με πούλμαν ή και με το αυτοκίνητό τους, αν ο καιρός είναι καλός.
Ψαρεύαμε ή με καμάκι ή με πετονιά ή και με πυροφάνι, (είτε με πυροφάνι).
Τι θα πάρεις; Είτε γιατρό, είτε δικηγόρο, είτε μηχανικό· λεφτά να 'χει κι ό,τι να 'ναι.
Ή παπάς ή ζευγάς ή λόρδος, με την αράδα τους θα πάνε.
Διάζευξη δεν είναι κι αυτό;
διάζευξη 1. (λογ.) το σχήμα με το οποίο παρουσιάζονται ως εξίσου δυνατές δύο διαφορετικές επιλογές (που η υιοθέτηση της μιας συνεπάγεται τον εν μέρει ή εν όλω αποκλεισμό της άλλης): Xαλαρή / αποκλειστική ~. || (γραμμ.) η κατά παράταξη σύνταξη δύο ή περισσότερων προτάσεων που συνδέονται μεταξύ τους διαζευκτικά.
Παραδείγματα από το λήμμα για το διαζευκτικό ή του ΛΚΝ:
Θα έρθουν ή με τρένο ή με πούλμαν ή και με το αυτοκίνητό τους, αν ο καιρός είναι καλός.
Ψαρεύαμε ή με καμάκι ή με πετονιά ή και με πυροφάνι, (είτε με πυροφάνι).
Τι θα πάρεις; Είτε γιατρό, είτε δικηγόρο, είτε μηχανικό· λεφτά να 'χει κι ό,τι να 'ναι.
Themis†
¥
Σωστότατο και χρησιμοποιούμενο. Πρόσεξε τί άλλο λέει το ΛΝΕΓ ["3. ΓΛΩΣΣ. παρατακτική σύνδεση όρων ή προτάσεων, κατά την οποία δύο (ή περισσότερες) πληροφορίες αλληλοαποκλείονται ή αντιδιαστέλλονται"] και το ΛΚΝ ["(γραμμ.) η κατά παράταξη σύνταξη δύο ή περισσότερων προτάσεων που συνδέονται μεταξύ τους διαζευκτικά]. Επίσης, αν αποκλειστεί το "είτε" για τέτοιου είδους διάζευξη, θα έπρεπε εξίσου να αποκλειστεί και το "ή", και τότε πώς θα εκφράζαμε κάτι που, όπως και να το κάνουμε, είναι υπαρκτό; Τέλος, αρκετά μας τα έχει ζαλίσει η τυπική λογική των διπόλων ναι/όχι, αληθές/ψευδές.
Μεταδαεμάνιο Έντιτ: ...
Μεταδαεμάνιο Έντιτ: ...
Στο ΛΚΝ (μολονότι δεν το ξεκαθαρίζει με καλό παράδειγμα) έχει ως δεύτερη σημασία για να ξεκαθαρίσει πολλαπλή σημασία (ως γνωστόν πολύ >δύο), αλλά τα παραδείγματα είναι με δύο ενδεχόμενα. Αντίθετα, το Χρηστικό μιλάει για εναλλακτική δυνατότητα ή επιλογή και έχει παραδείγματα μόνο δύο επιλογών.
Προσωπικά, προτιμώ το ή για πολλαπλή διάζευξη (αλλά ίσως το συνήθισα μετά από χρόνια τεμπελιάς). (Λίγες) γκουγκλιές για είτε το ένα είτε το άλλο είτε....
Προσωπικά, προτιμώ το ή για πολλαπλή διάζευξη (αλλά ίσως το συνήθισα μετά από χρόνια τεμπελιάς). (Λίγες) γκουγκλιές για είτε το ένα είτε το άλλο είτε....
Εδώ σας έχω από reporter.gr έως Καντιώτη:
...και πολλά άλλα. Για καλύτερο ψάξιμο:
https://www.google.gr/search?num=100&q=""είτε"+*+είτε+*+είτε"
- Είτε 1 είτε 2 είτε Χ
- Είτε τώρα είτε αύριο είτε μεθαύριο, θα κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
- Συνεπώς πρόκειται για πλοίο που μπορεί να μεταφέρει είτε επιβάτες, είτε φορτίο, είτε και τα δύο.
- κατανάλωσαν ένα ρόφημα που περιείχε είτε υψηλή, είτε χαμηλή, είτε μέτρια ποσότητα
- δεν γνωρίζω τι με περιμένει· είτε έρημος, είτε εξορία, είτε θάνατος
- Το περιεχόμενο των συνομιλιών με τους δανειστές, είτε γίνονται στην Αθήνα είτε στο Παρίσι είτε στις Βρυξέλλες και όπου αλλού
- Είτε το λένε εξηλασμένη, ειτε πολυουρεθάνη, είτε πολυουρία, είτε ελαστικό πολυμερές βαφόμενο, είτε ασφαλτόπανο, είτε ταρατσοπλακάκι είτε είτε είτε...
- είτε από προγραμματιστικά λάθη, είτε από κακές ρυθμίσεις, είτε από τις σχέσεις εμπιστοσύνης που δημιουργούνται, είτε από άλλους λόγους.
- είτε είσαι αριστερός είτε δεξιός είτε κεντρώος είτε μεταρρυθμιστής είτε όχι
...και πολλά άλλα. Για καλύτερο ψάξιμο:
https://www.google.gr/search?num=100&q=""είτε"+*+είτε+*+είτε"
Η μόνη διαφορά που βρίσκω, εγώ, ανάμεσα στα δύο είναι ότι το ή δεν χρειάζεται να επαναληφθεί όταν πρόκειται για δύο πράγματα μόνο:
Είναι κίτρινο ή πράσινο
αλλά:
Είναι είτε κίτρινο είτε πράσινο
Είναι κίτρινο ή πράσινο
αλλά:
Είναι είτε κίτρινο είτε πράσινο
Σε σχέση με τα κόμματα, κυκλοφορεί η άποψη ότι στις δύο εναλλακτικές δεν μπαίνει κόμμα, στις τρεις μπαίνει.
Εγώ μια χαρά βλέπω την αμεσότητα που έχει π.χ. το «είτε είσαι αριστερός είτε δεξιός είτε κεντρώος είτε μεταρρυθμιστής είτε όχι», για να μην πω για το «Είτε 1 είτε 2 είτε Χ».
Εγώ μια χαρά βλέπω την αμεσότητα που έχει π.χ. το «είτε είσαι αριστερός είτε δεξιός είτε κεντρώος είτε μεταρρυθμιστής είτε όχι», για να μην πω για το «Είτε 1 είτε 2 είτε Χ».
Συμφωνώ με τον drsiebenmal για το ή στην διάζευξη τριών και βάλε. Δεν το στηρίζω σε κάποιο λογικό κανόνα, απλά έτσι το έχω συνηθίσει.
Κι όπως λέει και το βιβλίο, «Είτε παίδες Ελλήνων, είτε παίδες βαρβάρων. Και τα δυο δε γίνεται!»
Σ΄αυτό ειδικά το παράδειγμα μου χτυπάει πολύ άσχημα το είτε γιατί για μένα το είτε τονίζει τον mutually exclusive χαρακτήρα των ενδεχομένων. Όπως έγραψε και ο daeman, «διαφορετικές επιλογές (που η υιοθέτηση της μιας συνεπάγεται τον εν μέρει ή εν όλω αποκλεισμό της άλλης)». Οπότε μπορεί να μεταφέρει επιβάτες, φορτίο ή και τα δύο.
Κι όπως λέει και το βιβλίο, «Είτε παίδες Ελλήνων, είτε παίδες βαρβάρων. Και τα δυο δε γίνεται!»
Themis†
¥
Πολύ σωστό κατά τη γνώμη μου. Το "ή" δίνει πιο χαλαρή διάζευξη από το "είτε". Η φράση που αναφέρει ο Νίκελ είναι λογικά άψογη, αλλά θα είχε πραγματικό νόημα μόνο αν υπήρχαν σαφώς διαφορετικές διευθετήσεις, άδειες κτλ. για τους τρεις τύπους μεταφοράς. Αν υπονοείται ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, θα μπορούσαμε να πάμε στην πολύ πιο βατή έκφραση του Lexoplast ("επιβάτες, φορτίο ή και τα δύο") ή, απλούστατα, στο "επιβάτες και φορτίο" - που βέβαια δεν σημαίνει ότι θα πρέπει αναγκαστικά να μεταφέρονται ταυτόχρονα και επιβάτες και φορτίο. Ειδάλλως, σαν να μη μας έφτανε η εγκλειστική ή αποκλειστική διάζευξη, θα αρχίσουμε να ψαχνόμαστε για αναγκαστική ή προαιρετική σύμπλεξη.
