mikenakis
New member
Κάνω (εθελοντικά) το editing (αλήθεια, πώς μεταφράζεται αυτό; «επανεξέταση»;) της μετάφρασης της ομιλίας "Carolyn Porco flies us to Saturn" στο TEDtalks.
Την ομιλία μπορείτε να τη δείτε εδώ:
http://www.ted.com/talks/lang/eng/carolyn_porco_flies_us_to_saturn.html
Υπάρχουν μερικοί όροι για τους οποίους δεν είμαι σίγουρος. Θα μπορούσα φυσικά να κάνω μετάφραση λέξη προς λέξη, αλλά γνωρίζω πως πολλές φορές η αυτολεξεί μετάφραση δεν δίνει τους πραγματικούς αντίστοιχους επιστημονικούς όρους. Χρειάζομαι λοιπόν βοήθεια από κάποιους που έχουν γνώσεις αστρονομίας και γεωλογίας.
Πώς μεταφράζεται όρος "composite image" στα Ελληνικά; Προσοχή: ο όρος αναφέρεται σε τεχνική δημιουργίας εικόνας, ΟΧΙ από πολλές φωτογραφίες που η κάθε μια απεικονίζει τμήμα του τελικού αποτελέσματος, αλλά μέσω σύνθεσης πολλαπλών φωτογραφιών του ιδίου αντικειμένου, παρμένων σε διαφορετικά εύρη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. (Όπου, μάλιστα, το κάθε εύρος έχει αντιστοιχιστεί αυθαίρετα σε κάποιο ορατό χρώμα, πράγμα που έχει μεν φαντασμαγορικά αποτελέσματα, αλλά θεωρείται από πολλούς ως «μαγείρεμα» σε βαθμό απάτης.)
Η φωτογραφία για την οποία κάνει λόγο έχει τραβηχτεί από το ίδιο επίπεδο με αυτό των δακτυλίων, κι έτσι δείχνει τους δακτυλίους σαν μια πάρα πολύ λεπτή γραμμή. Υπάρχει κανένας τρόπος να μεταφραστεί το "edge-on" καλύτερα από «απ' το πλάι» ; Μήπως να έγραφα για «την κόψη των δακτυλίων.» ;
Πώς μεταφράζεται το "haze particles"; δεν νομίζω πως το «ομίχλη σωματιδίων» είναι σωστό. Μήπως «σωματίδια ομίχλης»; «σωματίδια που προκαλούν ομίχλη»;
Το "visible region of the spectrum" μεταφράζεται ως «ορατό πεδίο του φάσματος» ;
Εδώ το "wash off" είναι «ξεπλένει»;
Ποια είναι η καλύτερη απόδοση του "sludge"; «λάσπη» ή «εναποθέσεις»; (Υπόψιν ότι μια από τις ερμηνείες του "sludge" είναι «νέος σχηματισμένος πάγος».)
Το back-lighting μεταφράζεται ως «οπισθοφωτισμός» σε διάφορους ιστότοπους που ασχολούνται ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά με την τεχνολογία. Θέλει κανείς να εκφέρει γνώμη για το κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί η λέξη δόκιμη;
Αν το "backdrop" το πω «υπόβαθρο» αντί για «φόντο», θα ακουστεί μήπως αλλόκοτο;
Το "Sinuous channels" μεταφράζεται ως «ελικοειδή κανάλια»;
Αναφερόμενοι σε χαρακτηριστικά της επιφάνειας ενός πλανήτη, το "tectonic" μεταφράζεται ως «τεκτονικά»;
ΟΚ, το "fault" είναι «ρήγμα». Το "fracture" όμως τότε, πώς να το μεταφράσω; («Κάταγμα» σίγουρα όχι.)
Έχει «αλλοιωθεί τεκτονικά» ;
Στην αποστολή Cassini, το σκάφος Cassini μετέφερε μια συσκευή που ονομαζόταν Huygens, η οποία κατέβηκε μέχρι την επιφάνεια του Τιτάνα για να κάνει μετρήσεις. Πώς να μεταφράσουμε λοιπόν το "deployment"; Μπορούμε απλά να πούμε «κάθοδος», αλλά μήπως υπάρχει κάποια καταλληλότερη λέξη; Θα ήταν υπερβολικά πρωτοποριακό να πούμε «καθέλκυση»; Η λέξη «απελευθέρωση» χρησιμοποιείται αργότερα, σε ένα καταλληλότερο σημείο, και δεν θέλω να τη χρησιμοποιήσω δύο φορές.
«εξώτερο ηλιακό σύστημα» ;
Πώς θα μεταφράζατε το "pattern" εδώ; «Μοτίβο»; «Σχηματισμός»;
Πώς θα μεταφράζατε το "dendritic drainage pattern" ;
Πώς μεταφράζεται το "mud flat" (http://en.wikipedia.org/wiki/Mudflat) στα ελληνικά; «λασπώδης πεδιάδα»;
"Πρόκειται για χαλαρό έδαφος, εμποτισμένο με υγρό μεθάνιο.";
«... αυτό το υλικό ξεπλύθηκε από τα υψίπεδα του Τιτάνα μέσω αυτών των καναλιών που είδαμε και συσσωρεύθηκε επί δισεκατομμύρια χρόνια, γεμίζοντας λεκάνες στα πεδινά.» ;
Πώς ακούγεται το «χρωματοκωδικοποιούμε» ως μετάφραση του "color-code" ;
Πώς ακούγεται το «επίπεδα φωτισμού» ως μετάφραση του "light levels" ;
Το "main rings" μεταφράζεται ως "κύριοι δακτύλιοι" ;
Την ομιλία μπορείτε να τη δείτε εδώ:
http://www.ted.com/talks/lang/eng/carolyn_porco_flies_us_to_saturn.html
Υπάρχουν μερικοί όροι για τους οποίους δεν είμαι σίγουρος. Θα μπορούσα φυσικά να κάνω μετάφραση λέξη προς λέξη, αλλά γνωρίζω πως πολλές φορές η αυτολεξεί μετάφραση δεν δίνει τους πραγματικούς αντίστοιχους επιστημονικούς όρους. Χρειάζομαι λοιπόν βοήθεια από κάποιους που έχουν γνώσεις αστρονομίας και γεωλογίας.
And here's a beautiful picture of the Andromeda Nebula, ... And then here's a beautiful composite of the Whirlpool Galaxy, ...
Πώς μεταφράζεται όρος "composite image" στα Ελληνικά; Προσοχή: ο όρος αναφέρεται σε τεχνική δημιουργίας εικόνας, ΟΧΙ από πολλές φωτογραφίες που η κάθε μια απεικονίζει τμήμα του τελικού αποτελέσματος, αλλά μέσω σύνθεσης πολλαπλών φωτογραφιών του ιδίου αντικειμένου, παρμένων σε διαφορετικά εύρη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. (Όπου, μάλιστα, το κάθε εύρος έχει αντιστοιχιστεί αυθαίρετα σε κάποιο ορατό χρώμα, πράγμα που έχει μεν φαντασμαγορικά αποτελέσματα, αλλά θεωρείται από πολλούς ως «μαγείρεμα» σε βαθμό απάτης.)
...and then here's Saturn showing the rings edge-on, ...
Η φωτογραφία για την οποία κάνει λόγο έχει τραβηχτεί από το ίδιο επίπεδο με αυτό των δακτυλίων, κι έτσι δείχνει τους δακτυλίους σαν μια πάρα πολύ λεπτή γραμμή. Υπάρχει κανένας τρόπος να μεταφραστεί το "edge-on" καλύτερα από «απ' το πλάι» ; Μήπως να έγραφα για «την κόψη των δακτυλίων.» ;
And these molecules high up in the atmosphere of Titan get broken down, and their products join together to make haze particles.
Πώς μεταφράζεται το "haze particles"; δεν νομίζω πως το «ομίχλη σωματιδίων» είναι σωστό. Μήπως «σωματίδια ομίχλης»; «σωματίδια που προκαλούν ομίχλη»;
And that's why you cannot see down to the surface with our eyes in the visible region of the spectrum.
Το "visible region of the spectrum" μεταφράζεται ως «ορατό πεδίο του φάσματος» ;
[Rain] can wash the sludge off high mountain peaks and hills
Εδώ το "wash off" είναι «ξεπλένει»;
Ποια είναι η καλύτερη απόδοση του "sludge"; «λάσπη» ή «εναποθέσεις»; (Υπόψιν ότι μια από τις ερμηνείες του "sludge" είναι «νέος σχηματισμένος πάγος».)
This is a picture of Titan back-lit by the sun, with the rings as a beautiful backdrop.
Το back-lighting μεταφράζεται ως «οπισθοφωτισμός» σε διάφορους ιστότοπους που ασχολούνται ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά με την τεχνολογία. Θέλει κανείς να εκφέρει γνώμη για το κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί η λέξη δόκιμη;
Αν το "backdrop" το πω «υπόβαθρο» αντί για «φόντο», θα ακουστεί μήπως αλλόκοτο;
When you look closer at this region, you start to see things like sinuous channels ...
Το "Sinuous channels" μεταφράζεται ως «ελικοειδή κανάλια»;
And there are features that look tectonic.
Αναφερόμενοι σε χαρακτηριστικά της επιφάνειας ενός πλανήτη, το "tectonic" μεταφράζεται ως «τεκτονικά»;
Whenever you see anything linear on a planet, it means there's been a fracture, like a fault.
ΟΚ, το "fault" είναι «ρήγμα». Το "fracture" όμως τότε, πώς να το μεταφράσω; («Κάταγμα» σίγουρα όχι.)
And so it's been tectonically altered.
Έχει «αλλοιωθεί τεκτονικά» ;
... the deployment of the Huygens probe, ...
Στην αποστολή Cassini, το σκάφος Cassini μετέφερε μια συσκευή που ονομαζόταν Huygens, η οποία κατέβηκε μέχρι την επιφάνεια του Τιτάνα για να κάνει μετρήσεις. Πώς να μεταφράσουμε λοιπόν το "deployment"; Μπορούμε απλά να πούμε «κάθοδος», αλλά μήπως υπάρχει κάποια καταλληλότερη λέξη; Θα ήταν υπερβολικά πρωτοποριακό να πούμε «καθέλκυση»; Η λέξη «απελευθέρωση» χρησιμοποιείται αργότερα, σε ένα καταλληλότερο σημείο, και δεν θέλω να τη χρησιμοποιήσω δύο φορές.
...outer solar system...
«εξώτερο ηλιακό σύστημα» ;
It was an unambiguous pattern, a geological pattern.
Πώς θα μεταφράζατε το "pattern" εδώ; «Μοτίβο»; «Σχηματισμός»;
It's a dendritic drainage pattern that can be formed only by the flow of liquids.
Πώς θα μεταφράζατε το "dendritic drainage pattern" ;
What the probe came down in was basically the Titan equivalent of a mud flat.
Πώς μεταφράζεται το "mud flat" (http://en.wikipedia.org/wiki/Mudflat) στα ελληνικά; «λασπώδης πεδιάδα»;
This is an unconsolidated ground that is suffused with liquid methane.
"Πρόκειται για χαλαρό έδαφος, εμποτισμένο με υγρό μεθάνιο.";
... this material has washed off the highlands of Titan through these channels that we saw, and has drained over billions of years to fill in low-lying basins.
«... αυτό το υλικό ξεπλύθηκε από τα υψίπεδα του Τιτάνα μέσω αυτών των καναλιών που είδαμε και συσσωρεύθηκε επί δισεκατομμύρια χρόνια, γεμίζοντας λεκάνες στα πεδινά.» ;
And when we color-code this image to bring out the faint light levels,
Πώς ακούγεται το «χρωματοκωδικοποιούμε» ως μετάφραση του "color-code" ;
Πώς ακούγεται το «επίπεδα φωτισμού» ως μετάφραση του "light levels" ;
you see the main rings back-lit by the sun,
Το "main rings" μεταφράζεται ως "κύριοι δακτύλιοι" ;