Το επόμενο κεφάλαιο βρίσκεται στη μονογραφία Τα Κητώδη των Ελληνικών Θαλασσών, των Αλεξάνδρου Φραντζή και Παρασκευής Αλεξιάδου, που εκδόθηκε στην Αθήνα το 2003 από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών. Από το κείμενο φαίνεται η σημασία που δίνουν οι συγγραφείς στη σωστή μετάφραση των ονομάτων των κητωδών, οπότε υποθέτω ότι από εδώ θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά. Φυσικά, από το 2003 μέχρι σήμερα μπορεί να έχουν υπάρξει αλλαγές ή προσθήκες, αν κάποιος γνωρίζει κάτι, το προσθέτει στη συνέχεια του νήματος. Ο χρωματικός σχολιασμός είναι δικός μου. Θυμίζω (αν και θα έπρεπε να είναι αυτονόητο) ότι οι επιστημονικές ονομασίες είναι το κλειδί για τη μετάφραση κάθε κοινού ονόματος από τα αγγλικά (ή άλλες γλώσσες). -- Δρ7χ
Συστηματική κατάταξη και ελληνικά ονόματα κητωδών
Η συστηματική κατάταξη των κητωδών είναι ακόμη ένας ανοικτός επιστημονικός χώρος. Αν και πρόσφατα έγιναν κάποια σημαντικά βήματα σε πολλά σημεία που επί χρόνια θεωρούνταν ακανθώδη, ορισμένα προβλήματα παραμένουν ακόμη. Αυτό συμβαίνει γιατί πέρα από τυχόν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των επιστημόνων, σε κάποια θέματα οι διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις της κατάταξης των κητωδών (μορφολογικές, βιοχημικές, γενετικές, κλαδιστική ανάλυση, κλπ.) οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα. Το πρόβλημα αυτό υπάρχει τόσο στην κατάταξη των υπαρχόντων και απολιθωμένων ειδών κητωδών, όσο και στην εξελικτική συγγένεια ολόκληρης της Τάξης Cetacea (Κητώδη) με άλλες ταξινομικές ομάδες θηλαστικών.
Για τις ανάγκες αυτής της εργασίας ακολουθήσαμε την κατάταξη του Rice (1998). Πρόκειται για μία ευρεία σύνθεση όλης της σχετικής γνώσης μέχρι τη στιγμή της συγγραφής του έργου, που έγινε για λογαριασμό της Marine Mammal Society (βλέπε βιβλιογραφικές και άλλες πηγές στο τέλος του κεφαλαίου).
Πέρα όμως από την παρουσίαση της συστηματικής των κητωδών, που ο αναγνώστης θα μπορούσε να βρει και στις πρωτογενείς πηγές, ο στόχος αυτού του κεφαλαίου είναι να αποδοθούν πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα όλοι οι σχετικοί όροι. Η προσπάθεια αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί ορισμένες παρανοήσεις και λανθασμένες μεταφράσεις αγγλικών όρων έχουν οδηγήσει σε μία «βαβέλ» ονομάτων για τα διάφορα είδη κητωδών. Τα σχετικά βιβλία και ντοκιμαντέρ, που μεταφράζονται χωρίς επιστημονική επιμέλεια, δημιουργούν ένα τοπίο σύγχυσης και ασάφειας, κακοποιώντας τόσο την ελληνική γλώσσα όσο και τη βιολογία των κητωδών. Ελπίζουμε το παρόν κεφάλαιο να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Τα περισσότερα μεταφραστικά λάθη ξεκινούν από τη λανθασμένη απόδοση του όρου «whale» στα ελληνικά ως «φάλαινα». Η ορθή απόδοση είναι «κητώδες». Δυστυχώς όμως, ο όρος αυτός χρησιμοποιείται στα αγγλικά άλλοτε με τη γενική έννοια «κητώδες» και άλλοτε με την ειδικότερη έννοια «φάλαινα» (αφού οι φάλαινες είναι ένα υποσύνολο των κητωδών), γεγονός που επιτείνει τη σύγχυση. Ο όρος «whale» καλύπτει τόσο τις φάλαινες, όσο και τα δελφίνια, τις φώκαινες και τα υπόλοιπα οδοντοκήτη. Χαρακτηριστικά, οι αγγλόφωνοι αναφέρονται σε «large whales» και «small whales» (μεγάλα και μικρά κητώδη) ή σε «baleen whales» (μυστακοκήτη ή φάλαινες, που είναι όροι ταυτόσημοι) και «toothed whales» (οδοντοκήτη). Με βάση τα παραπάνω η ορθή απόδοση του όρου «φάλαινα» στα αγγλικά είναι «baleen whale» (κυριολεκτικά θα το μεταφράζαμε ως «μπαλενοφόρο κητώδες»). Όσο για τον όρο «μπαλένα» ή «μπαλαίνα» (μετάφραση του «baleen») θα πρέπει να αποφεύγεται. Προέρχεται από αντιδάνειο, αφού η αρχαία ελληνική λέξη «φάλαινα» λατινοποιήθηκε ως «balaena», και στη συνέχεια έδωσε το «baleen» και «μπαλένα». Η ορθή ελληνική λέξη για τα κεράτινα ελάσματα που βρίσκονται μέσα στο στόμα όλων των φαλαινών (και αποτελούν συστηματικό χαρακτηριστικό της υπόταξης των Μυστακοκητών) είναι «φαλαίνια». Ο επιτυχημένος αυτός όρος δείχνει αυτόματα τη σχέση μεταξύ φαλαινών και φαλαινίων. Τέλος, η μετάφραση του όρου «baleen whale» ως «μπαλενοφόρος φάλαινα» αποτελεί εσφαλμένο πλεονασμό, αφού οι φάλαινες έχουν μπαλένες εξ ορισμού.
Η άμεση συνέπεια της εσφαλμένης μετάφρασης του όρου «whale» ήταν να αποκαλούνται πολλά δελφίνια ή άλλα οδοντοκήτη ως φάλαινες! Μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι εσφαλμένες μεταφράσεις των «killer whale», «pilot whale», «beaked whale» και «sperm whale», σε «φάλαινα δολοφόνος», «φάλαινα πιλότος», «ραμφοφάλαινα» και «σπερμοφάλαινα» αντίστοιχα. Όμως κανένα από αυτά τα είδη δεν είναι φάλαινα (δεν ανήκουν στην υπόταξη Μυστακοκήτη), μάλιστα τα δύο πρώτα είναι γνήσια δελφίνια (ανήκουν στην οικογένεια των Δελφινιδών). Οι σωστοί αντίστοιχοι όροι για τα είδη αυτά είναι όρκα, μαυροδέλφινο, ζιφιοειδές και φυσητήρας.
Ο καθορισμός του ελληνικού κοινού ονόματος κάθε είδους κητώδους έγινε σύμφωνα με τα ακόλουθα:
1) Για τα είδη που είχαν ήδη κάποιο διαδεδομένο κοινό όνομα στα ελληνικά, το όνομα αυτό διατηρήθηκε, εφόσον δεν ήταν εσφαλμένο εξ ορισμού ή δε χρειαζόταν προσαρμογές με βάση τις εξελίξεις στη συστηματική των κητωδών.
2) Για τα γένη ή και είδη που το επιστημονικό τους όνομα έχει ελληνική ρίζα χρησιμοποιήθηκε η απόδοση του στα ελληνικά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπου κάποιο ξένο κοινό όνομα έχει επικρατήσει ανά τον κόσμο (όρκα, νάρβαλ, μπελούγκα, τουκούσι).
3) Για τα είδη που το κοινό τους όνομα στα αγγλικά ή/και σε κάποια λατινογενή γλώσσα, περιγράφει επιτυχώς τη μορφή ή τη γεωγραφική κατανομή τους, το όνομα αυτό μεταφράστηκε στα ελληνικά.
4) Για αρκετά είδη έγινε χρήση επιθετικού προσδιορισμού που υποδηλώνει τη γεωγραφική κατανομή τους. Αυτό βοήθησε στο διαχωρισμό ειδών του ίδιου γένους.
5) Για κάποια είδη έγινε συνδυασμός των παραπάνω.
Με βάση τα παραπάνω η συστηματική κατάταξη και τα κοινά ονόματα για τα 83 σύγχρονα είδη κητωδών έχουν ως εξής:
Βασίλειο Animalia (Ζώα)
Φύλο Chordata (Χορδωτά)
Ομοταξία Mammalia (Θηλαστικά)
Τάξη Cetacea (Κητώδη)
.....Υπόταξη Mysticeti (Μυστακοκήτη)
..........Οικογένεια Balaenidae (Φαλαινίδες)
...............Balaena glacialis (σωστή φάλαινα)
............... Balaena mysticetus (αρκτική φάλαινα)
………Οικογένεια Neobalaenidae (Νεοφαλαινίδες)
............... Caperea marginata (πυγμαία φάλαινα)
………Οικογένεια Eschrichtiidae (Εσχριχπίδες)
............... Eschrichtius robustus (γκρίζα φάλαινα)
………Οικογένεια Balaenopteridae (Φαλαινοπτερίδες)
…………Υποοικογένεια Balaenopterinae (Φαλαινοπτερίνες)
............... Balaenoptera acutorostrata (βόρεια ρυγχοφάλαινα)
............... Balaenoptera bonaerensis (ανταρκτική ρυγχοφάλαινα)
............... Balaenoptera edeni (φάλαινα του Έντεν)
............... Balaenoptera brydei (φάλαινα του Μπράιντ)
............... Balaenoptera borealis (βορειοφάλαινα)
............... Balaenoptera physalus (πτεροφάλαινα)
............... Balaenoptera musculus (γαλάζια φάλαινα)
…………Υποοικογένεια Megapterinae (Μεγαπτερίνες)
............... Megaptera novaeangliae (μεγάπτερη φάλαινα)
…..Υπόταξη Odontoceti (Οδοντοκήτη)
……..Υπεροικογένεια Physeteroidea (Φυσητηροειδή)
………Οικογένεια Physeteridae (Φυσητηρίδες)
............... Physeter macrocephalus (φυσητήρας)
………Οικογένεια Kogiidae (Κογιίδες)
............... Kogia breviceps (πυγμαίος φυσητήρας)
............... Kogia sima (νάνος φυσητήρας)
……..Υπεροικογένεια Ziphioidea (Ζιφιοειδή)
………Οικογένεια Ziphiidae (Ζιφιίδες)
…………Υποοικογένεια Ziphiinae (Ζιφιίνες)
............... Ziphius cavirostris (ζιφιός)
............... Berardius arnuxii (νότιος βεράρδιος)
............... Berardius bairdii (βόρειος βεράρδιος)
…………Υποοικογένεια incertae sedis (αβέβαιης θέσης)
............... Tasmacetus shepherdi (τασμακήτος)
…………Υποοικογένεια Hyperoodontinae (Υπερωοδοντίνες)
............... Indopacetus pacificus (ινδοπακήτος)
............... Hyperoodon ampullatus (βόρειος υπερωόδοντας)
............... Hyperoodon planifions (νότιος υπερωόδοντας)
............... Mesoplodon hectori (μεσοπλόδοντας του Έκτωρ)
............... Mesoplodon mirus (μεσοπλόδοντας του Τρου)
............... Mesoplodon europeus (ευρωπαϊκός μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon bidens (δίδοντος μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon grayi (μεσοπλόδοντας του Γκρέυ)
............... Mesoplodon peruvianus (μεσοπλόδοντας του Περού)
............... Mesoplodon bowdoini (μεσοπλόδοντας του Άντριους)
............... Mesoplodon bahamondi (μεσοπλόδοντας του Μπαχάμοντ)
............... Mesoplodon carlhubbsi (μεσοπλόδοντας του Χαμπς)
............... Mesoplodon ginkgodens (γκινγκόδοντος μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon stejnegeri (μεσοπλόδοντας του Στένεγκερ)
............... Mesoplodon layardii (μεσοπλόδοντας του Λέυαρντ)
............... Mesoplodon densirostris (πυκνόρυγχος μεσοπλόδοντας)
……..Υπεροικογένεια Platanistoidea (Πλατανιστοειδή)
………Οικογένεια Platanistidae (Πλατανιστίδες)
............... Platanista gangetica (πλατανιστής)
……..Υπεροικογένεια incerta sedis (αβέβαιης θέσης)
………Οικογένεια Iniidae (Ινιίδες)
............... Inia geofrensis (δελφίνι του Αμαζονίου)
………Οικογένεια Lipotidae (Λιποτίδες)
............... Lipotes vexillifer (δελφίνι του Γιάνγκ-Τσε)
………Οικογένεια Pontoporidae (Ποντοποριίδες)
............... Pontoporia blainvillei (ποντοπόρια, η)
……..Υπεροικογένεια Delphinoidea (Δελφινοειδή)
………Οικογένεια Monodontidae (Μονοδοντίδες)
............... Delphinapterus leucas (μπελούγκα, η)
............... Monodon monoceros (νάρβαλ, το)
………Οικογένεια Delphinidae (Δελφινίδες)
............... Cephalorhynchus commersonii (κεφαλόρυγχος του Κόμμερσον)
............... Cephalorhynchus eutropia (κεφαλόρυγχος της Χιλής)
............... Cephalorhynchus heavisidii (κεφαλόρυγχος της νότιας Αφρικής)
............... Cephalorhynchus hectori (κεφαλόρυγχος του Έκτωρ)
............... Steno bredanensis (στενόρυγχο δελφίνι)
............... Sousa teuszi (υβοδέλφινο του Ατλαντικού)
............... Sousa plumbea (υβοδέλφινο του Ινδικού)
............... Sousa chinensis (υβοδέλφινο του Ειρηνικού)
............... Sotalia fluviatilis (τουκούσι, το)
............... Tursiops truncatus (ρινοδέλφινο)
............... Tursiops aduncus (ρινοδέλφινο του Ινδικού)
............... Stenella attenuata (παντροπικό διάστικτο δελφίνι)
............... Stenella frontalis (διάστικτο δελφίνι του Ατλαντικού)
............... Stenella longirostris (μακρύρυγχο στροφοδέλφινο)
............... Stenella clymene (βραχύρυγχο στροφοδέλφινο)
............... Stenella coeruleoalba (ζωνοδέλφινο)
............... Delphinus delphis (κοινό δελφίνι)
............... Delphinus capensis (μακρύρυγχο κοινό δελφίνι)
............... Delphinus tropicalis (κοινό δελφίνι της Αραβίας)
............... Lagenodelphis hosei (λαγηνοδέλφινο)
............... Lagenorhynchus albirostris (λευκόρυγχος λαγηνόρυγχος)
............... Lagenorhynchus acutus (λαγηνόρυγχος του Ατλαντικού)
............... Lagenorhynchus obliquidens (λαγηνόρυγχος του Ειρηνικού)
............... Lagenorhynchus obscurus (σκούρος λαγηνόρυγχος)
............... Lagenorhynchus australis (λαγηνόρυγχος της Νότιας Αμερικής)
............... Lagenorhynchus cruciger (κλεψυδροφόρος λαγηνόρυγχος)
............... Lissodelphis borealis (βόρειο λισσοδέλφινο)
............... Lissodelphis peronii (νότιο λισσοδέλφινο)
............... Grampus griseus (σταχτοδέλφινο)
............... Peponocephala electra (πεπονοκέφαλο δελφίνι)
............... Feresa attenuata (πυγμαία όρκα)
............... Pseudorca crassidens (ψευδόρκα)
............... Orcinus orca (όρκα)
............... Globicephala mêlas (μαυροδέλφινο)
............... Globicephala macrorhynchus (τροπικό μαυροδέλφινο)
............... Orcaella brevirostris (ορκέλα)
………Οικογένεια Phocoenidae (Φωκαινίδες)
............... Neophocaena phocaenoides (νεοφώκαινα)
............... Phocoena phocoena (φώκαινα)
............... Phocoena sinus (πυγμαία φώκαινα)
............... Phocoena spinipinnis (μαύρη φώκαινα)
............... Phocoena dioptrica (διοπτροφόρα φώκαινα)
............... Phocoenoides dalli (φώκαινα του Νταλ)
Για πληρέστερη ανασκόπηση του θέματος μπορεί κανείς να ανατρέξει στις παρακάτω πηγές:
Rice 1998; Gatesyefa/. 1999.
Cetacean systematics and common names approved by the IWC, November 2001:
http://www.iwcoffice.org/Cetacea.htm
Συστηματική κατάταξη και ελληνικά ονόματα κητωδών
Η συστηματική κατάταξη των κητωδών είναι ακόμη ένας ανοικτός επιστημονικός χώρος. Αν και πρόσφατα έγιναν κάποια σημαντικά βήματα σε πολλά σημεία που επί χρόνια θεωρούνταν ακανθώδη, ορισμένα προβλήματα παραμένουν ακόμη. Αυτό συμβαίνει γιατί πέρα από τυχόν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των επιστημόνων, σε κάποια θέματα οι διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις της κατάταξης των κητωδών (μορφολογικές, βιοχημικές, γενετικές, κλαδιστική ανάλυση, κλπ.) οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα. Το πρόβλημα αυτό υπάρχει τόσο στην κατάταξη των υπαρχόντων και απολιθωμένων ειδών κητωδών, όσο και στην εξελικτική συγγένεια ολόκληρης της Τάξης Cetacea (Κητώδη) με άλλες ταξινομικές ομάδες θηλαστικών.
Για τις ανάγκες αυτής της εργασίας ακολουθήσαμε την κατάταξη του Rice (1998). Πρόκειται για μία ευρεία σύνθεση όλης της σχετικής γνώσης μέχρι τη στιγμή της συγγραφής του έργου, που έγινε για λογαριασμό της Marine Mammal Society (βλέπε βιβλιογραφικές και άλλες πηγές στο τέλος του κεφαλαίου).
Πέρα όμως από την παρουσίαση της συστηματικής των κητωδών, που ο αναγνώστης θα μπορούσε να βρει και στις πρωτογενείς πηγές, ο στόχος αυτού του κεφαλαίου είναι να αποδοθούν πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα όλοι οι σχετικοί όροι. Η προσπάθεια αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί ορισμένες παρανοήσεις και λανθασμένες μεταφράσεις αγγλικών όρων έχουν οδηγήσει σε μία «βαβέλ» ονομάτων για τα διάφορα είδη κητωδών. Τα σχετικά βιβλία και ντοκιμαντέρ, που μεταφράζονται χωρίς επιστημονική επιμέλεια, δημιουργούν ένα τοπίο σύγχυσης και ασάφειας, κακοποιώντας τόσο την ελληνική γλώσσα όσο και τη βιολογία των κητωδών. Ελπίζουμε το παρόν κεφάλαιο να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Τα περισσότερα μεταφραστικά λάθη ξεκινούν από τη λανθασμένη απόδοση του όρου «whale» στα ελληνικά ως «φάλαινα». Η ορθή απόδοση είναι «κητώδες». Δυστυχώς όμως, ο όρος αυτός χρησιμοποιείται στα αγγλικά άλλοτε με τη γενική έννοια «κητώδες» και άλλοτε με την ειδικότερη έννοια «φάλαινα» (αφού οι φάλαινες είναι ένα υποσύνολο των κητωδών), γεγονός που επιτείνει τη σύγχυση. Ο όρος «whale» καλύπτει τόσο τις φάλαινες, όσο και τα δελφίνια, τις φώκαινες και τα υπόλοιπα οδοντοκήτη. Χαρακτηριστικά, οι αγγλόφωνοι αναφέρονται σε «large whales» και «small whales» (μεγάλα και μικρά κητώδη) ή σε «baleen whales» (μυστακοκήτη ή φάλαινες, που είναι όροι ταυτόσημοι) και «toothed whales» (οδοντοκήτη). Με βάση τα παραπάνω η ορθή απόδοση του όρου «φάλαινα» στα αγγλικά είναι «baleen whale» (κυριολεκτικά θα το μεταφράζαμε ως «μπαλενοφόρο κητώδες»). Όσο για τον όρο «μπαλένα» ή «μπαλαίνα» (μετάφραση του «baleen») θα πρέπει να αποφεύγεται. Προέρχεται από αντιδάνειο, αφού η αρχαία ελληνική λέξη «φάλαινα» λατινοποιήθηκε ως «balaena», και στη συνέχεια έδωσε το «baleen» και «μπαλένα». Η ορθή ελληνική λέξη για τα κεράτινα ελάσματα που βρίσκονται μέσα στο στόμα όλων των φαλαινών (και αποτελούν συστηματικό χαρακτηριστικό της υπόταξης των Μυστακοκητών) είναι «φαλαίνια». Ο επιτυχημένος αυτός όρος δείχνει αυτόματα τη σχέση μεταξύ φαλαινών και φαλαινίων. Τέλος, η μετάφραση του όρου «baleen whale» ως «μπαλενοφόρος φάλαινα» αποτελεί εσφαλμένο πλεονασμό, αφού οι φάλαινες έχουν μπαλένες εξ ορισμού.
Η άμεση συνέπεια της εσφαλμένης μετάφρασης του όρου «whale» ήταν να αποκαλούνται πολλά δελφίνια ή άλλα οδοντοκήτη ως φάλαινες! Μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι εσφαλμένες μεταφράσεις των «killer whale», «pilot whale», «beaked whale» και «sperm whale», σε «φάλαινα δολοφόνος», «φάλαινα πιλότος», «ραμφοφάλαινα» και «σπερμοφάλαινα» αντίστοιχα. Όμως κανένα από αυτά τα είδη δεν είναι φάλαινα (δεν ανήκουν στην υπόταξη Μυστακοκήτη), μάλιστα τα δύο πρώτα είναι γνήσια δελφίνια (ανήκουν στην οικογένεια των Δελφινιδών). Οι σωστοί αντίστοιχοι όροι για τα είδη αυτά είναι όρκα, μαυροδέλφινο, ζιφιοειδές και φυσητήρας.
Ο καθορισμός του ελληνικού κοινού ονόματος κάθε είδους κητώδους έγινε σύμφωνα με τα ακόλουθα:
1) Για τα είδη που είχαν ήδη κάποιο διαδεδομένο κοινό όνομα στα ελληνικά, το όνομα αυτό διατηρήθηκε, εφόσον δεν ήταν εσφαλμένο εξ ορισμού ή δε χρειαζόταν προσαρμογές με βάση τις εξελίξεις στη συστηματική των κητωδών.
2) Για τα γένη ή και είδη που το επιστημονικό τους όνομα έχει ελληνική ρίζα χρησιμοποιήθηκε η απόδοση του στα ελληνικά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπου κάποιο ξένο κοινό όνομα έχει επικρατήσει ανά τον κόσμο (όρκα, νάρβαλ, μπελούγκα, τουκούσι).
3) Για τα είδη που το κοινό τους όνομα στα αγγλικά ή/και σε κάποια λατινογενή γλώσσα, περιγράφει επιτυχώς τη μορφή ή τη γεωγραφική κατανομή τους, το όνομα αυτό μεταφράστηκε στα ελληνικά.
4) Για αρκετά είδη έγινε χρήση επιθετικού προσδιορισμού που υποδηλώνει τη γεωγραφική κατανομή τους. Αυτό βοήθησε στο διαχωρισμό ειδών του ίδιου γένους.
5) Για κάποια είδη έγινε συνδυασμός των παραπάνω.
Με βάση τα παραπάνω η συστηματική κατάταξη και τα κοινά ονόματα για τα 83 σύγχρονα είδη κητωδών έχουν ως εξής:
Βασίλειο Animalia (Ζώα)
Φύλο Chordata (Χορδωτά)
Ομοταξία Mammalia (Θηλαστικά)
Τάξη Cetacea (Κητώδη)
.....Υπόταξη Mysticeti (Μυστακοκήτη)
..........Οικογένεια Balaenidae (Φαλαινίδες)
...............Balaena glacialis (σωστή φάλαινα)
............... Balaena mysticetus (αρκτική φάλαινα)
………Οικογένεια Neobalaenidae (Νεοφαλαινίδες)
............... Caperea marginata (πυγμαία φάλαινα)
………Οικογένεια Eschrichtiidae (Εσχριχπίδες)
............... Eschrichtius robustus (γκρίζα φάλαινα)
………Οικογένεια Balaenopteridae (Φαλαινοπτερίδες)
…………Υποοικογένεια Balaenopterinae (Φαλαινοπτερίνες)
............... Balaenoptera acutorostrata (βόρεια ρυγχοφάλαινα)
............... Balaenoptera bonaerensis (ανταρκτική ρυγχοφάλαινα)
............... Balaenoptera edeni (φάλαινα του Έντεν)
............... Balaenoptera brydei (φάλαινα του Μπράιντ)
............... Balaenoptera borealis (βορειοφάλαινα)
............... Balaenoptera physalus (πτεροφάλαινα)
............... Balaenoptera musculus (γαλάζια φάλαινα)
…………Υποοικογένεια Megapterinae (Μεγαπτερίνες)
............... Megaptera novaeangliae (μεγάπτερη φάλαινα)
…..Υπόταξη Odontoceti (Οδοντοκήτη)
……..Υπεροικογένεια Physeteroidea (Φυσητηροειδή)
………Οικογένεια Physeteridae (Φυσητηρίδες)
............... Physeter macrocephalus (φυσητήρας)
………Οικογένεια Kogiidae (Κογιίδες)
............... Kogia breviceps (πυγμαίος φυσητήρας)
............... Kogia sima (νάνος φυσητήρας)
……..Υπεροικογένεια Ziphioidea (Ζιφιοειδή)
………Οικογένεια Ziphiidae (Ζιφιίδες)
…………Υποοικογένεια Ziphiinae (Ζιφιίνες)
............... Ziphius cavirostris (ζιφιός)
............... Berardius arnuxii (νότιος βεράρδιος)
............... Berardius bairdii (βόρειος βεράρδιος)
…………Υποοικογένεια incertae sedis (αβέβαιης θέσης)
............... Tasmacetus shepherdi (τασμακήτος)
…………Υποοικογένεια Hyperoodontinae (Υπερωοδοντίνες)
............... Indopacetus pacificus (ινδοπακήτος)
............... Hyperoodon ampullatus (βόρειος υπερωόδοντας)
............... Hyperoodon planifions (νότιος υπερωόδοντας)
............... Mesoplodon hectori (μεσοπλόδοντας του Έκτωρ)
............... Mesoplodon mirus (μεσοπλόδοντας του Τρου)
............... Mesoplodon europeus (ευρωπαϊκός μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon bidens (δίδοντος μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon grayi (μεσοπλόδοντας του Γκρέυ)
............... Mesoplodon peruvianus (μεσοπλόδοντας του Περού)
............... Mesoplodon bowdoini (μεσοπλόδοντας του Άντριους)
............... Mesoplodon bahamondi (μεσοπλόδοντας του Μπαχάμοντ)
............... Mesoplodon carlhubbsi (μεσοπλόδοντας του Χαμπς)
............... Mesoplodon ginkgodens (γκινγκόδοντος μεσοπλόδοντας)
............... Mesoplodon stejnegeri (μεσοπλόδοντας του Στένεγκερ)
............... Mesoplodon layardii (μεσοπλόδοντας του Λέυαρντ)
............... Mesoplodon densirostris (πυκνόρυγχος μεσοπλόδοντας)
……..Υπεροικογένεια Platanistoidea (Πλατανιστοειδή)
………Οικογένεια Platanistidae (Πλατανιστίδες)
............... Platanista gangetica (πλατανιστής)
……..Υπεροικογένεια incerta sedis (αβέβαιης θέσης)
………Οικογένεια Iniidae (Ινιίδες)
............... Inia geofrensis (δελφίνι του Αμαζονίου)
………Οικογένεια Lipotidae (Λιποτίδες)
............... Lipotes vexillifer (δελφίνι του Γιάνγκ-Τσε)
………Οικογένεια Pontoporidae (Ποντοποριίδες)
............... Pontoporia blainvillei (ποντοπόρια, η)
……..Υπεροικογένεια Delphinoidea (Δελφινοειδή)
………Οικογένεια Monodontidae (Μονοδοντίδες)
............... Delphinapterus leucas (μπελούγκα, η)
............... Monodon monoceros (νάρβαλ, το)
………Οικογένεια Delphinidae (Δελφινίδες)
............... Cephalorhynchus commersonii (κεφαλόρυγχος του Κόμμερσον)
............... Cephalorhynchus eutropia (κεφαλόρυγχος της Χιλής)
............... Cephalorhynchus heavisidii (κεφαλόρυγχος της νότιας Αφρικής)
............... Cephalorhynchus hectori (κεφαλόρυγχος του Έκτωρ)
............... Steno bredanensis (στενόρυγχο δελφίνι)
............... Sousa teuszi (υβοδέλφινο του Ατλαντικού)
............... Sousa plumbea (υβοδέλφινο του Ινδικού)
............... Sousa chinensis (υβοδέλφινο του Ειρηνικού)
............... Sotalia fluviatilis (τουκούσι, το)
............... Tursiops truncatus (ρινοδέλφινο)
............... Tursiops aduncus (ρινοδέλφινο του Ινδικού)
............... Stenella attenuata (παντροπικό διάστικτο δελφίνι)
............... Stenella frontalis (διάστικτο δελφίνι του Ατλαντικού)
............... Stenella longirostris (μακρύρυγχο στροφοδέλφινο)
............... Stenella clymene (βραχύρυγχο στροφοδέλφινο)
............... Stenella coeruleoalba (ζωνοδέλφινο)
............... Delphinus delphis (κοινό δελφίνι)
............... Delphinus capensis (μακρύρυγχο κοινό δελφίνι)
............... Delphinus tropicalis (κοινό δελφίνι της Αραβίας)
............... Lagenodelphis hosei (λαγηνοδέλφινο)
............... Lagenorhynchus albirostris (λευκόρυγχος λαγηνόρυγχος)
............... Lagenorhynchus acutus (λαγηνόρυγχος του Ατλαντικού)
............... Lagenorhynchus obliquidens (λαγηνόρυγχος του Ειρηνικού)
............... Lagenorhynchus obscurus (σκούρος λαγηνόρυγχος)
............... Lagenorhynchus australis (λαγηνόρυγχος της Νότιας Αμερικής)
............... Lagenorhynchus cruciger (κλεψυδροφόρος λαγηνόρυγχος)
............... Lissodelphis borealis (βόρειο λισσοδέλφινο)
............... Lissodelphis peronii (νότιο λισσοδέλφινο)
............... Grampus griseus (σταχτοδέλφινο)
............... Peponocephala electra (πεπονοκέφαλο δελφίνι)
............... Feresa attenuata (πυγμαία όρκα)
............... Pseudorca crassidens (ψευδόρκα)
............... Orcinus orca (όρκα)
............... Globicephala mêlas (μαυροδέλφινο)
............... Globicephala macrorhynchus (τροπικό μαυροδέλφινο)
............... Orcaella brevirostris (ορκέλα)
………Οικογένεια Phocoenidae (Φωκαινίδες)
............... Neophocaena phocaenoides (νεοφώκαινα)
............... Phocoena phocoena (φώκαινα)
............... Phocoena sinus (πυγμαία φώκαινα)
............... Phocoena spinipinnis (μαύρη φώκαινα)
............... Phocoena dioptrica (διοπτροφόρα φώκαινα)
............... Phocoenoides dalli (φώκαινα του Νταλ)
Για πληρέστερη ανασκόπηση του θέματος μπορεί κανείς να ανατρέξει στις παρακάτω πηγές:
Rice 1998; Gatesyefa/. 1999.
Cetacean systematics and common names approved by the IWC, November 2001:
http://www.iwcoffice.org/Cetacea.htm
