Τι είναι τα γλωσσικά απολιθώματα;

[drsiebenmal]

Ακριβώς! Επομένως, το αναρρήθηκε είναι νέο κατασκεύασμα (που μοιάζει, φυσικά, με το αντίστοιχο αρχαίο ανερρήθη) και δεν είναι απολίθωμα. Ευχαρίστως να το δεχτώ από κάποιον που μπορεί να μου απαντήσει στην ερώτηση: «και πώς θα το πεις αυτό το αναρρήθηκε στον ενεστώτα;»

 

[nickel]

Περίεργος είναι και ο αόριστος του αναλέγομαι στο Μεσαιωνικό, αν δεν είναι τυπογραφικό.

Το ανερρήθη είναι τύπος του αναλέγομαι, αλλά το αναλέγομαι δεν έχει τη σημασία με την οποία χρησιμοποιείται το ανερρήθη, του «ανακηρύχτηκε δημόσια». Το ρήμα αναγορεύω δανείζεται τον παθητικό αόριστο και τον χρησιμοποιεί μαζί με το ανηγορεύθη.

Το πήραν ίσως από τα αρχαία, του έβαλαν προβιά της δημοτικής και το έβγαλαν στη γύρα. Αν το επαναλαμβάνουν άλλοι, θα είναι επειδή θυμίζει το αναρριχήθηκε (στον ήχο). Αλλά υπάρχουν άλλες λέξεις (ανήλθε, ανέβηκε στο θρόνο), που έχουν και τη σωστή σύνταξη. Γιατί άλλο αναγορεύτηκε / ανακηρύχτηκε / αρχ. ανερρήθη (π.χ. αυτοκράτορας) και άλλο ανήλθε στο θρόνο.

 

[Earion]

Εγώ το χρησιμοποιώ το αναρρήθηκε. Δεν βρίσκω μεμπτό το ότι πήραν έναν τύπο της καθαρεύουσας και τον προσάρμοσαν στη δημοτική. Έτσι έγινε για ένα σωρό λέξεις, που κάνουν τώρα δεύτερη καριέρα. Όλο κι όλο είναι ζήτημα ύφους, να κρίνουμε δηλαδή κατά πόσο ταιριάζει στο επίπεδο της ομιλίας. Μη μου το καταδικάζετε ... Όσο για την απορία του Δόκτορα, υπάρχουν και στη νέα ελληνική ρήματα χωρίς ενεστώτα. Πρόχειρα μου έρχονται στο νου δύο: απήλαυσα και απώλεσα. Απολιθώματα, βεβαίως, και όχι για χαμηλό επίπεδο λόγου, αλλά χρήσιμα.

 

[nickel]

Πόσο όμορφο θα ήταν να ξέραμε πότε έγινε το πρώτο στραβοπάτημα…

Εκτός από τα αναρρήθηκε και τα πολλά αναρρηθεί, ένα καθαρευουσιάνικο «αναρρηθή» είναι με την αρχική σημασία. Από το Εγχειρίδιον Βυζαντινής Ιστορίας του Καρολίδη:
«Μετ' ολίγον δε διαβληθείς ο Γάλλος προς τον Κωνστάντιον ως μελετών να αναρρηθή αύγουστος».
http://www.gutenberg.org/files/41684/41684-h/41684-h.htm

Ευχαρίστως να το δεχτώ από κάποιον που μπορεί να μου απαντήσει στην ερώτηση: «και πώς θα το πεις αυτό το αναρρήθηκε στον ενεστώτα;»

Στο LSJ (και στο ελληνοϊσπανικό του Αντράδος εδώ) βρίσκουμε το λήμμα στον αόριστο: ανείπον.

ἀνεῖπον, aor. with no pres. in use, ἀναγορεύω being used instead. (LSJ)
Μέσα στα παραδείγματα βλέπουμε και «αναρρηθείς ηγεμών».
Οι αγγλικές αποδόσεις:
announce, proclaim, esp. by herald; make proclamation that; proclaim, give notice, in law-courts, theatres, etc.; say aloud.

Αν λοιπόν θέλουμε να βάλουμε τα αναρρήθηκε, αναρρηθώ στα λεξικά της ΝΕ με την καινούργια τους σημασία, θα πρέπει να φτιάξουμε λήμμα αορίστου: αναρρήθηκα [θα αναρρηθώ]. Μμμ...