Πρόσφατα είδα σε μια μετάφραση να αποδίδεται το burden of antiquity ως φόρημα της αρχαιότητας. Τη λέξη δεν την ήξερα καν, τη βρήκα σε λεξικά της αρχαίας και είναι απλώς συνώνυμο του άχθους, του βάρους κ.λπ. Σε άλλη μετάφραση, πάλι, είδα ένα επεξηγηματικό τουτέστιν. Σε ιδιωτική συζήτηση με φίλο συνάδελφο μεταφραστή, μού σχολίασε: «Ποιο είναι το πρόβλημα; Εφόσον τηρούμε το τυπικό της δημοτικής, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε όποια απολιθώματα θέλουμε;»
Συμπεραίνω, λοιπόν, ότι ενδεχομένως ο όρος «γλωσσικό απολίθωμα» να ερμηνεύεται με διαφορετικούς τρόπους. Για εμένα, γλωσσικά απολιθώματα είναι αυτά που έχουν επιβιώσει στη σύγχρονη ΝΕΓ (για να μην πω «δημοτική» απλώς). Θα δεχτώ κάτι που θα φέρουμε επιτούτου από παλιότερες ή διαλεκτικές μορφές της γλώσσας για να διευκολυνθούμε ή να εμπλουτίσουμε τον λόγο μας με έναν όρο, μια λέξη ή μια φράση που δεν υπάρχει στη ΝΕΓ. Αν, όμως, δεν υπάρχει λόγος για κάτι τέτοιο και οι υπάρχουσες δυνατότητες της γλώσσας μάς καλύπτουν απόλυτα; Π.χ. το άχθος/το φορτίο/το βάρος της αρχαιότητας ή ένα απλό «δηλαδή»;
Ίσως, όμως, κάνω λάθος και είναι χρήσιμος αυτός ο λεκτικός εμπλουτισμός. Τι πιστεύετε εσείς;
Συμπεραίνω, λοιπόν, ότι ενδεχομένως ο όρος «γλωσσικό απολίθωμα» να ερμηνεύεται με διαφορετικούς τρόπους. Για εμένα, γλωσσικά απολιθώματα είναι αυτά που έχουν επιβιώσει στη σύγχρονη ΝΕΓ (για να μην πω «δημοτική» απλώς). Θα δεχτώ κάτι που θα φέρουμε επιτούτου από παλιότερες ή διαλεκτικές μορφές της γλώσσας για να διευκολυνθούμε ή να εμπλουτίσουμε τον λόγο μας με έναν όρο, μια λέξη ή μια φράση που δεν υπάρχει στη ΝΕΓ. Αν, όμως, δεν υπάρχει λόγος για κάτι τέτοιο και οι υπάρχουσες δυνατότητες της γλώσσας μάς καλύπτουν απόλυτα; Π.χ. το άχθος/το φορτίο/το βάρος της αρχαιότητας ή ένα απλό «δηλαδή»;
Ίσως, όμως, κάνω λάθος και είναι χρήσιμος αυτός ο λεκτικός εμπλουτισμός. Τι πιστεύετε εσείς;