Βοήθεια συνάνθρωποι! Εδώ και λίγους μήνες έχει ξυπνήσει μέσα μου το ζουζούνι και θέλω να μάθω μια καινούρια γλώσσα. Το θέμα είναι, ποια; Μες στο μυαλό μου στριφογυρίζουν διάφορες ορέξεις, η μία πιο ακανθώδης από την άλλη.
Γιαπωνέζικα.
Τα έχω στο μυαλό μου από παιδί σχεδόν, από τότε που η ΕΡΤ έβαζε εκείνα τα μαθήματα, τα θυμάται κανείς; Λίγο αυτά, λίγο το Σογκούν που βλέπαμε αργότερα, είχα μάθει κάτι πασαλείμματα που τα ξέχασα μετά, αλλά μου έμεινε μια ευχάριστη εντύπωση. Μου άρεσε ο ήχος της γλώσσας, είναι κάπως συλλαβική και καθαρή, μοιάζει απατηλά εύκολη στο άκουσμα. Έπαιξα λιγάκι στο duolingo, έμαθα κάμποσα και διασκεδάζω. Αλλά απ' ό,τι διαβάζω, έχει πολύ δύσκολη γραμματική και ένα σύστημα γραφής που θεωρείται το δυσκολότερο του κόσμου (αφού συνδυάζει τα ιδεογράμματα κάντζι -που μάλιστα έχουν παραπάνω από μια προφορά το καθένα- με τα δύο συλλαβικά αλφάβητα χιραγκάνα και κατακάνα). Επιπλέον, μιλιέται μόνο στην Ιαπωνία, όπου δεν προβλέπεται να πάω εις τον αιώνα τον άπαντα. Υπάρχουν όμως Γιαπωνέζοι στην Ελλάδα. Από υλικό για διάβασμα θα βρω σίγουρα πολύ, το θέμα είναι ότι θέλω πεντ' έξι χρόνια για να μάθω να διαβάζω ανθρωπινά.
Μαλγασιανά.
Λατρεύω τη Μαδαγασκάρη από χρόνια, κυρίως για τη φύση της και τη μουσική της. Είναι ο αγαπημένος μου ουτοπικός προορισμός κι ελπίζω να καταφέρω να πάω έστω μια φορά στη ζωή μου. Απ' ό,τι διαβάζω, η γλώσσα είναι σχετικά εύκολη, με το επιπλέον πλεονέκτημα ότι χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο. Από τα λίγα που άκουσα, μου αρέσει και ο ήχος της. Έχει κι αυτή το μειονέκτημα ότι μιλέται μόνο στη Μαδαγασκάρη, αλλά τουλάχιστον η Μαδαγασκάρη είναι μεγάλη. Ακόμη κι έτσι, βέβαια, δεν είναι πολύ πιθανό να βρω ευκαιρίες να τα μιλάω συχνά, πόσους Μαγαδασκαριανούς έχουμε στην Ελλάδα; Κι από λογοτεχνία δεν ξέρω καθόλου τι παίζει.
Αραβικά.
Μου μπήκε η ιδέα πριν πέντε χρόνια, επειδή ο άντρας της ανιψιάς μου είναι μισός Άραβας. Ξεκινήσαμε λίγο στην πλάκα να μαθαίνουμε οικογενειακά, αλλά τα σταμάτησα γρήγορα για πρακτικούς λόγους που δεν είναι της παρούσης. Τα αραβικά ως γλώσσα δεν με τραβάνε, ομολογουμένως. Αλλά έχουν το πλεονέκτημα ότι μιλούνται σε πάρα πολλές χώρες (αν και η αλήθεια είναι ότι σε καθεμιά είναι πολύ διαφορετικά, και μπαίνει κανείς στη διαδικασία να αναρωτηθεί αν αξίζει να μάθει τα Standard Arabic που υποτίθεται ότι τα καταλαβαίνουν παντού αλλά που στην πραγματικότητα δεν μιλιέται πουθενά ή αν είναι καλύτερα να μάθει τα αραβικά μιας συγκεκριμένης χώρας) και σίγουρα θα βρω συνομιλητές εδώ - και μέσα στην ίδια μου την οικογένεια, άλλωστε από πρόσφυγες άλλο τίποτε. Όσο για λογοτεχνία, υπάρχει σίγουρα άφθονη.
Έπαιξαν στο μυαλό μου κι άλλα, ρωσικά, ινδικά, κινέζικα (που τα είχα σε δυσμένεια μέχρι που διάβασα ότι είναι πιο εύκολα από τα γιαπωνέζικα), άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες (ποιες όμως; με τι κριτήρια; ), ακόμη και ποντιακά αλλά φοβάμαι ότι όσο προσθέτω επιλογές, τόσο μπερδεύομαι.
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε το γεγονός ότι δεν είμαι και τζόβενο, λογικά θα πρέπει να αποφύγω τις ασιατικές γλώσσες με τα ιδεογράμματα. (Τα οποία επιπλέον μ' εκνευρίζουν γιατί τα βρίσκω απίστευτα ηλίθια ως σύγχρονο σύστημα γραφής. Να με συμπαθάνε οι τιτανοτεράστιοι πολιτισμοί που τα εφηύραν, εκείνοι έπραξαν άριστα και μπράβο τους, αλλά από τη στιγμή που επινοήθηκε το αλφάβητο, μου φαίνεται απίστευτη βλακεία να εξακολουθείς να θες να παιδεύεσαι. Δε θες λατινικό αλφάβητο, κύριε; Φτιάξε ένα δικό σου, προσαρμοσμένο στη γλώσσα σου, να λύσεις τα χέρια του κοσμάκη. Και κράτα τα ιδεογράμματα για τους φιλολόγους και τους μελετητές της γλώσσας. Και όσο ανόητο κι αν ακούγεται, είναι ένας λόγος που με κάνει να μην τα θέλω, γιατί σκέφτομαι, δεν πάτε να κουρεύεστε που θα κάτσω να μάθω χιλιάδες καλικατζούρες για να διαβάσω τη γλώσσα σας; Καλή η αγάπη για την παράδοση και τον πολιτισμό, αλλά αυτό πια καταντά κόλλημα. Βρείτε κάτι καλύτερο! Παρ' όλ' αυτά δεν τις έχω απορρίψει ακόμη ως επιλογές, πανάθεμα κι αν ξέρω το γιατί.
Σας μπέρδεψα; Ωραία. Κι εγώ μπερδεμένη είμαι. Ρωτάω τον εαυτό μου, γιατί θες να μάθεις μια γλώσσα; Για να ακονίσω το μυαλό μου, για να αποδείξω σε μένα και στους άλλους ότι μπορώ να το κάνω, γιατί δεν το έκανα νεότερη και το 'χω μετανιώσει, και πολύ απλά γιατί μπορώ - ακόμη. Ρωτάω τον εαυτό μου, τι θες να κάνεις με τη γλώσσα; Να περνάω την ώρα μου, κυρίως - και να διαβάζω κανένα βιβλίο, όταν μπορέσω, να τη μιλάω, αν μπορέσω, ίσως να ακούω κανένα τραγούδι, να βλέπω καμιά ταινία... Ρωτάω τον εαυτό μου, ποια γλώσσα σ' αρέσει; Ποια σου κάνει κούκου όταν την ακούς; Πρώτα μου έρχονται στο νου τα γιαπωνέζικα, είναι αλήθεια, αλλά και τα μαλγασιανά μ' αρέσουν πολύ, συν ότι προτιμώ τη μαλγασιανή κουλτούρα από την ιαπωνική, από τα λίγα που ξέρω για δαύτην. Αλλά αν είναι να μπω στον κόπο να μάθω μια γλώσσα, θα ήθελα να έχω και την ευκαιρία να τη χρησιμοποιήσω και θα ήθελα ει δυνατόν να μπορεί να φανεί και λιγάκι χρήσιμη. Πολλά θέλω, μάλλον, και μπορεί τελικά να μην κάνω και τίποτα. Τουλάχιστον όμως ας περάσω ευχάριστα την ώρα μου. Οπότε ένα άλλο κριτήριο μπορεί να είναι, ποιοι είναι πιο ευχάριστοι άνθρωποι του κόσμου; Βρε μήπως να μάθω χαβανέζικα;
Γιαπωνέζικα.
Τα έχω στο μυαλό μου από παιδί σχεδόν, από τότε που η ΕΡΤ έβαζε εκείνα τα μαθήματα, τα θυμάται κανείς; Λίγο αυτά, λίγο το Σογκούν που βλέπαμε αργότερα, είχα μάθει κάτι πασαλείμματα που τα ξέχασα μετά, αλλά μου έμεινε μια ευχάριστη εντύπωση. Μου άρεσε ο ήχος της γλώσσας, είναι κάπως συλλαβική και καθαρή, μοιάζει απατηλά εύκολη στο άκουσμα. Έπαιξα λιγάκι στο duolingo, έμαθα κάμποσα και διασκεδάζω. Αλλά απ' ό,τι διαβάζω, έχει πολύ δύσκολη γραμματική και ένα σύστημα γραφής που θεωρείται το δυσκολότερο του κόσμου (αφού συνδυάζει τα ιδεογράμματα κάντζι -που μάλιστα έχουν παραπάνω από μια προφορά το καθένα- με τα δύο συλλαβικά αλφάβητα χιραγκάνα και κατακάνα). Επιπλέον, μιλιέται μόνο στην Ιαπωνία, όπου δεν προβλέπεται να πάω εις τον αιώνα τον άπαντα. Υπάρχουν όμως Γιαπωνέζοι στην Ελλάδα. Από υλικό για διάβασμα θα βρω σίγουρα πολύ, το θέμα είναι ότι θέλω πεντ' έξι χρόνια για να μάθω να διαβάζω ανθρωπινά.
Μαλγασιανά.
Λατρεύω τη Μαδαγασκάρη από χρόνια, κυρίως για τη φύση της και τη μουσική της. Είναι ο αγαπημένος μου ουτοπικός προορισμός κι ελπίζω να καταφέρω να πάω έστω μια φορά στη ζωή μου. Απ' ό,τι διαβάζω, η γλώσσα είναι σχετικά εύκολη, με το επιπλέον πλεονέκτημα ότι χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο. Από τα λίγα που άκουσα, μου αρέσει και ο ήχος της. Έχει κι αυτή το μειονέκτημα ότι μιλέται μόνο στη Μαδαγασκάρη, αλλά τουλάχιστον η Μαδαγασκάρη είναι μεγάλη. Ακόμη κι έτσι, βέβαια, δεν είναι πολύ πιθανό να βρω ευκαιρίες να τα μιλάω συχνά, πόσους Μαγαδασκαριανούς έχουμε στην Ελλάδα; Κι από λογοτεχνία δεν ξέρω καθόλου τι παίζει.
Αραβικά.
Μου μπήκε η ιδέα πριν πέντε χρόνια, επειδή ο άντρας της ανιψιάς μου είναι μισός Άραβας. Ξεκινήσαμε λίγο στην πλάκα να μαθαίνουμε οικογενειακά, αλλά τα σταμάτησα γρήγορα για πρακτικούς λόγους που δεν είναι της παρούσης. Τα αραβικά ως γλώσσα δεν με τραβάνε, ομολογουμένως. Αλλά έχουν το πλεονέκτημα ότι μιλούνται σε πάρα πολλές χώρες (αν και η αλήθεια είναι ότι σε καθεμιά είναι πολύ διαφορετικά, και μπαίνει κανείς στη διαδικασία να αναρωτηθεί αν αξίζει να μάθει τα Standard Arabic που υποτίθεται ότι τα καταλαβαίνουν παντού αλλά που στην πραγματικότητα δεν μιλιέται πουθενά ή αν είναι καλύτερα να μάθει τα αραβικά μιας συγκεκριμένης χώρας) και σίγουρα θα βρω συνομιλητές εδώ - και μέσα στην ίδια μου την οικογένεια, άλλωστε από πρόσφυγες άλλο τίποτε. Όσο για λογοτεχνία, υπάρχει σίγουρα άφθονη.
Έπαιξαν στο μυαλό μου κι άλλα, ρωσικά, ινδικά, κινέζικα (που τα είχα σε δυσμένεια μέχρι που διάβασα ότι είναι πιο εύκολα από τα γιαπωνέζικα), άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες (ποιες όμως; με τι κριτήρια; ), ακόμη και ποντιακά αλλά φοβάμαι ότι όσο προσθέτω επιλογές, τόσο μπερδεύομαι.
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε το γεγονός ότι δεν είμαι και τζόβενο, λογικά θα πρέπει να αποφύγω τις ασιατικές γλώσσες με τα ιδεογράμματα. (Τα οποία επιπλέον μ' εκνευρίζουν γιατί τα βρίσκω απίστευτα ηλίθια ως σύγχρονο σύστημα γραφής. Να με συμπαθάνε οι τιτανοτεράστιοι πολιτισμοί που τα εφηύραν, εκείνοι έπραξαν άριστα και μπράβο τους, αλλά από τη στιγμή που επινοήθηκε το αλφάβητο, μου φαίνεται απίστευτη βλακεία να εξακολουθείς να θες να παιδεύεσαι. Δε θες λατινικό αλφάβητο, κύριε; Φτιάξε ένα δικό σου, προσαρμοσμένο στη γλώσσα σου, να λύσεις τα χέρια του κοσμάκη. Και κράτα τα ιδεογράμματα για τους φιλολόγους και τους μελετητές της γλώσσας. Και όσο ανόητο κι αν ακούγεται, είναι ένας λόγος που με κάνει να μην τα θέλω, γιατί σκέφτομαι, δεν πάτε να κουρεύεστε που θα κάτσω να μάθω χιλιάδες καλικατζούρες για να διαβάσω τη γλώσσα σας; Καλή η αγάπη για την παράδοση και τον πολιτισμό, αλλά αυτό πια καταντά κόλλημα. Βρείτε κάτι καλύτερο! Παρ' όλ' αυτά δεν τις έχω απορρίψει ακόμη ως επιλογές, πανάθεμα κι αν ξέρω το γιατί.
Σας μπέρδεψα; Ωραία. Κι εγώ μπερδεμένη είμαι. Ρωτάω τον εαυτό μου, γιατί θες να μάθεις μια γλώσσα; Για να ακονίσω το μυαλό μου, για να αποδείξω σε μένα και στους άλλους ότι μπορώ να το κάνω, γιατί δεν το έκανα νεότερη και το 'χω μετανιώσει, και πολύ απλά γιατί μπορώ - ακόμη. Ρωτάω τον εαυτό μου, τι θες να κάνεις με τη γλώσσα; Να περνάω την ώρα μου, κυρίως - και να διαβάζω κανένα βιβλίο, όταν μπορέσω, να τη μιλάω, αν μπορέσω, ίσως να ακούω κανένα τραγούδι, να βλέπω καμιά ταινία... Ρωτάω τον εαυτό μου, ποια γλώσσα σ' αρέσει; Ποια σου κάνει κούκου όταν την ακούς; Πρώτα μου έρχονται στο νου τα γιαπωνέζικα, είναι αλήθεια, αλλά και τα μαλγασιανά μ' αρέσουν πολύ, συν ότι προτιμώ τη μαλγασιανή κουλτούρα από την ιαπωνική, από τα λίγα που ξέρω για δαύτην. Αλλά αν είναι να μπω στον κόπο να μάθω μια γλώσσα, θα ήθελα να έχω και την ευκαιρία να τη χρησιμοποιήσω και θα ήθελα ει δυνατόν να μπορεί να φανεί και λιγάκι χρήσιμη. Πολλά θέλω, μάλλον, και μπορεί τελικά να μην κάνω και τίποτα. Τουλάχιστον όμως ας περάσω ευχάριστα την ώρα μου. Οπότε ένα άλλο κριτήριο μπορεί να είναι, ποιοι είναι πιο ευχάριστοι άνθρωποι του κόσμου; Βρε μήπως να μάθω χαβανέζικα;