Όπως λέει και το άρθρο που αντιγράφω (όπως μου το έστειλε ο drsiebenmal πριν από λίγο), βιβλία ολόκληρα θα μπορούσαν να γραφτούν για το θέμα. Αλλά ας καταγράψουμε σ' αυτό το νήμα τις μεθόδους που έχουμε διαμορφώσει ο καθένας για να πλέουμε στον ιστό χωρίς να έχουμε το στόμα ανοιχτό και να χάβουμε ό,τι βρίσκουμε στο δρόμο μας.
https://www.facebook.com/alikakos/posts/10153063798678151
Δημήτρης Αλικάκος
February 2 · Edited ·
Το φαινόμενο ότι στο ιντερνέτ μπορεί να γράψει ο καθένας ό,τι θέλει και να το παρουσιάσει ως "αξιόπιστη είδηση-πληροφορία" δεν είναι κάτι καινούριο, το ξέρουμε. Οι μέρες είναι δύσκολες και φορτισμένες. Γι’ αυτό, όσο θα περνάει ο καιρός, το φαινόμενο θα γιγαντώνεται.
Αφιέρωσα λίγο χρόνο να συντάξω μερικά «μυστικά» για το πώς ο αναγνώστης μπορεί να ξεχωρίζει το αξιόπιστο δημοσίευμα, από το φανταστικό. Το γεγονός από τη μυθοπλασία. Αφορά όχι εκείνους που από συνήθεια ή επιλογή (νοσηρή) τους αρέσει να παραπληροφορούνται (αυτοπαραμυθιάζονται), αλλά εκείνους που θέλουν να ενημερωθούν σωστά και δεν γνωρίζουν πώς.
Πολύ συνοπτικά (βιβλίο μπορεί να γράψει κανείς):
Δυο βασικές κατηγορίες δημοσιογραφικού λόγου είναι η είδηση και το σχόλιο. Είδηση είναι η πληροφορία για ένα γεγονός («είπε "όχι" ο πρωθυπουργός στις απαιτήσεις της τρόικας…». Σχόλιο είναι η άποψη πάνω σε ένα γεγονός («Πολύ καλά έκανε ο πρωθυπουργός και είπε "όχι" στις απαιτήσεις της τρόικας…»).
- Κανόνας πρώτος: οι ειδήσεις δεν πρέπει να περιέχουν σχόλιο. Όταν ο αναγνώστης διαβάζει μια είδηση φορτωμένη με πολλούς επιθετικούς προσδιορισμούς, αυτό είναι καμπανάκι ότι κάτι δεν πάει καλά.
- Κανόνας δεύτερος: ένας εντυπωσιακός τίτλος που φαίνεται ότι αποκαλύπτει κάτι πολύ εντυπωσιακό, και επιπλέον το διαβάζουμε για πρώτη φορά, πρέπει να μας κάνει επιφυλακτικούς. Στα μεγάλα γεγονότα σπάνια υπάρχουν αποκλειστικές ειδήσεις (η είδηση είναι πια εδώ και καιρό προϊόν που πωλείται και αγοράζεται από μεγάλους οργανισμούς-πρακτορεία ειδήσεων). Ακόμα όμως και όταν υπάρχουν, την αποκλειστικότητα δεν μπορεί να έχει το blog του Θανάση. Είναι σχεδόν αδύνατο ο Θανάσης να έχει αποκλειστική δήλωση του Ομπάμα.
- Κανόνας τρίτος: οι μεγάλοι ενημερωτικοί οργανισμοί (εφημερίδες με μια κάποια ιστορία-μεγάλα portals) αποφεύγουν το λάθος. Καλό είναι να ενημερωνόμαστε από αυτούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κάνουν, ούτε ότι δεν εξυπηρετούν, ενίοτε, σκοπιμότητες. Όμως ο ανταγωνισμός λειτουργεί με το μέρος του πολίτη. Δεν είναι δυνατόν η γερμανική Frankfurter Allgemeine Zeitung να αποκρύψει (ή να παραποιήσει) μια δήλωση πχ του Έλληνα πρωθυπουργού, όταν ξέρει ότι αυτή θα παρουσιαστεί από το BBC και από άλλα 100 ΜΜΕ. (Μπορεί όμως να την σχολιάσει όπως θέλει).
- Κανόνας τέταρτος: κάθε δημοσίευμα για ένα γεγονός, οφείλει να έχει πηγή ή να είναι ενυπόγραφο από τον αρμόδιο συντάκτη. Όταν δεν βλέπουμε τίποτα από τα δύο πρέπει να μας βάζει σε υποψίες. Αν ο Πούτιν δήλωσε ότι «αγοράζω το χρέος της Ελλάδας», πρέπει να αναζητήσουμε το πού έκανε αυτή τη δήλωση. Με άλλα λόγια να βρούμε την πηγή της είδησης. Αν δεν υπάρχει, προσπερνάμε το δημοσίευμα. Αν υπάρχει, πολύ απλά επισκεπτόμαστε τον ιστότοπο, ελέγχουμε την αξιοπιστία του και επιπλέον επιβεβαιώνουμε ότι έχει αναπαραχθεί από μεγάλα MME.
- Κανόνας πέμπτος: όταν βλέπουμε μπροστά μας μια σημαντική είδηση που δεν γνωρίζουμε αν ισχύει ή όχι, είμαστε σε θέση να την ελέγξουμε μόνοι μας, το διαδίκτυο μάς δίνει αυτή τη δυνατότητα. Διαβάζουμε: «Βρέθηκε το φάρμακο του καρκίνου». Μια τέτοια είδηση είναι αδύνατον να την γνωρίζει μόνο ένας. Είναι βέβαιο ότι, αν είναι πραγματική, κάνει ήδη το γύρο του κόσμου. Με μια γρήγορη αναζήτηση στο google (βάζοντας τις κατάλληλες λέξεις-κλειδιά) είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε αν το φάρμακο όντως βρέθηκε, ή βρέθηκε… στη φαντασία του «δημοσιογράφου».
Επίλογος: ο καθένας έχει δικαίωμα να παραπληροφορείται, σκόπιμα ή από άγνοια. Δεν έχει δικαίωμα όμως να παραπληροφορεί τους άλλους. Το "share" (κοινοποίηση) είναι ένα εργαλείο άκρως χρηστικό και χρήσιμο, αλλά και άκρως επικίνδυνο. Θα έδινες ποτέ στο παιδί σου χαλασμένο γάλα; Θα μοιραζόσουν ποτέ μαζί του κάτι που θα μπορούσε να το παραπληροφορήσει;
Στον άλλο γιατί το κάνεις;
Αφιέρωσε λίγο χρόνο και ψάξε τις λέξεις (ενημέρωση) που καταναλώνεις. Μην τις καταπίνεις αμάσητες.
February 2 · Edited ·
Το φαινόμενο ότι στο ιντερνέτ μπορεί να γράψει ο καθένας ό,τι θέλει και να το παρουσιάσει ως "αξιόπιστη είδηση-πληροφορία" δεν είναι κάτι καινούριο, το ξέρουμε. Οι μέρες είναι δύσκολες και φορτισμένες. Γι’ αυτό, όσο θα περνάει ο καιρός, το φαινόμενο θα γιγαντώνεται.
Αφιέρωσα λίγο χρόνο να συντάξω μερικά «μυστικά» για το πώς ο αναγνώστης μπορεί να ξεχωρίζει το αξιόπιστο δημοσίευμα, από το φανταστικό. Το γεγονός από τη μυθοπλασία. Αφορά όχι εκείνους που από συνήθεια ή επιλογή (νοσηρή) τους αρέσει να παραπληροφορούνται (αυτοπαραμυθιάζονται), αλλά εκείνους που θέλουν να ενημερωθούν σωστά και δεν γνωρίζουν πώς.
Πολύ συνοπτικά (βιβλίο μπορεί να γράψει κανείς):
Δυο βασικές κατηγορίες δημοσιογραφικού λόγου είναι η είδηση και το σχόλιο. Είδηση είναι η πληροφορία για ένα γεγονός («είπε "όχι" ο πρωθυπουργός στις απαιτήσεις της τρόικας…». Σχόλιο είναι η άποψη πάνω σε ένα γεγονός («Πολύ καλά έκανε ο πρωθυπουργός και είπε "όχι" στις απαιτήσεις της τρόικας…»).
- Κανόνας πρώτος: οι ειδήσεις δεν πρέπει να περιέχουν σχόλιο. Όταν ο αναγνώστης διαβάζει μια είδηση φορτωμένη με πολλούς επιθετικούς προσδιορισμούς, αυτό είναι καμπανάκι ότι κάτι δεν πάει καλά.
- Κανόνας δεύτερος: ένας εντυπωσιακός τίτλος που φαίνεται ότι αποκαλύπτει κάτι πολύ εντυπωσιακό, και επιπλέον το διαβάζουμε για πρώτη φορά, πρέπει να μας κάνει επιφυλακτικούς. Στα μεγάλα γεγονότα σπάνια υπάρχουν αποκλειστικές ειδήσεις (η είδηση είναι πια εδώ και καιρό προϊόν που πωλείται και αγοράζεται από μεγάλους οργανισμούς-πρακτορεία ειδήσεων). Ακόμα όμως και όταν υπάρχουν, την αποκλειστικότητα δεν μπορεί να έχει το blog του Θανάση. Είναι σχεδόν αδύνατο ο Θανάσης να έχει αποκλειστική δήλωση του Ομπάμα.
- Κανόνας τρίτος: οι μεγάλοι ενημερωτικοί οργανισμοί (εφημερίδες με μια κάποια ιστορία-μεγάλα portals) αποφεύγουν το λάθος. Καλό είναι να ενημερωνόμαστε από αυτούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κάνουν, ούτε ότι δεν εξυπηρετούν, ενίοτε, σκοπιμότητες. Όμως ο ανταγωνισμός λειτουργεί με το μέρος του πολίτη. Δεν είναι δυνατόν η γερμανική Frankfurter Allgemeine Zeitung να αποκρύψει (ή να παραποιήσει) μια δήλωση πχ του Έλληνα πρωθυπουργού, όταν ξέρει ότι αυτή θα παρουσιαστεί από το BBC και από άλλα 100 ΜΜΕ. (Μπορεί όμως να την σχολιάσει όπως θέλει).
- Κανόνας τέταρτος: κάθε δημοσίευμα για ένα γεγονός, οφείλει να έχει πηγή ή να είναι ενυπόγραφο από τον αρμόδιο συντάκτη. Όταν δεν βλέπουμε τίποτα από τα δύο πρέπει να μας βάζει σε υποψίες. Αν ο Πούτιν δήλωσε ότι «αγοράζω το χρέος της Ελλάδας», πρέπει να αναζητήσουμε το πού έκανε αυτή τη δήλωση. Με άλλα λόγια να βρούμε την πηγή της είδησης. Αν δεν υπάρχει, προσπερνάμε το δημοσίευμα. Αν υπάρχει, πολύ απλά επισκεπτόμαστε τον ιστότοπο, ελέγχουμε την αξιοπιστία του και επιπλέον επιβεβαιώνουμε ότι έχει αναπαραχθεί από μεγάλα MME.
- Κανόνας πέμπτος: όταν βλέπουμε μπροστά μας μια σημαντική είδηση που δεν γνωρίζουμε αν ισχύει ή όχι, είμαστε σε θέση να την ελέγξουμε μόνοι μας, το διαδίκτυο μάς δίνει αυτή τη δυνατότητα. Διαβάζουμε: «Βρέθηκε το φάρμακο του καρκίνου». Μια τέτοια είδηση είναι αδύνατον να την γνωρίζει μόνο ένας. Είναι βέβαιο ότι, αν είναι πραγματική, κάνει ήδη το γύρο του κόσμου. Με μια γρήγορη αναζήτηση στο google (βάζοντας τις κατάλληλες λέξεις-κλειδιά) είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε αν το φάρμακο όντως βρέθηκε, ή βρέθηκε… στη φαντασία του «δημοσιογράφου».
Επίλογος: ο καθένας έχει δικαίωμα να παραπληροφορείται, σκόπιμα ή από άγνοια. Δεν έχει δικαίωμα όμως να παραπληροφορεί τους άλλους. Το "share" (κοινοποίηση) είναι ένα εργαλείο άκρως χρηστικό και χρήσιμο, αλλά και άκρως επικίνδυνο. Θα έδινες ποτέ στο παιδί σου χαλασμένο γάλα; Θα μοιραζόσουν ποτέ μαζί του κάτι που θα μπορούσε να το παραπληροφορήσει;
Στον άλλο γιατί το κάνεις;
Αφιέρωσε λίγο χρόνο και ψάξε τις λέξεις (ενημέρωση) που καταναλώνεις. Μην τις καταπίνεις αμάσητες.
https://www.facebook.com/alikakos/posts/10153063798678151
