Περί της Αλεξάνδρου τύχης ή αρετής λόγος

[skam]

Έψαχνα μετάφραση του κειμένου του Πλούταρχου Περί της Αλεξάνδρου τύχης ή αρετής λόγος, και ειδικότερα το κεφάλαιο:

VI. Καὶ μὴν ἡ πολὺ θαυμαζομένη πολιτεία τοῦ τὴν Στωικῶν αἵρεσιν καταβαλομένου Ζήνωνος εἰς ἓν τοῦτο συντείνει κεφάλαιον, ἵνα μὴ κατὰ πόλεις μηδὲ δήμους οἰκῶμεν ἰδίοις ἕκαστοι διωρισμένοι δικαίοις, ἀλλὰ πάντας ἀνθρώπους ἡγώμεθα δημότας καὶ πολίτας, εἷς δὲ βίος ᾖ καὶ κόσμος, ὥσπερ ἀγέλης συννόμου νόμῳ κοινῷ συντρεφομένης. Τοῦτο Ζήνων μὲν ἔγραψεν ὥσπερ ὄναρ ἢ εἴδωλον εὐνομίας φιλοσόφου καὶ πολιτείας ἀνατυπωσάμενος, Ἀλέξανδρος δὲ τῷ λόγῳ τὸ ἔργον παρέσχεν.

Οὐ γάρ, ὡς Ἀριστοτέλης συνεβούλευεν αὐτῷ, τοῖς μὲν Ἕλλησιν ἡγεμονικῶς τοῖς δὲ βαρβάροις δεσποτικῶς χρώμενος, καὶ τῶν μὲν ὡς φίλων καὶ οἰκείων ἐπιμελόμενος τοῖς δ´ ὡς ζῴοις ἢ φυτοῖς προσφερόμενος, πολέμων πολλῶν καὶ φυγῶν ἐνέπλησε καὶ στάσεων ὑπούλων τὴν ἡγεμονίαν, ἀλλὰ κοινὸς ἥκειν θεόθεν ἁρμοστὴς καὶ διαλλακτὴς τῶν ὅλων νομίζων, οὓς τῷ λόγῳ μὴ συνῆγε τοῖς ὅπλοις βιαζόμενος καὶ εἰς ταὐτὸ συνενεγκὼν τὰ πανταχόθεν, ὥσπερ ἐν κρατῆρι φιλοτησίῳ μίξας τοὺς βίους καὶ τὰ ἤθη καὶ τοὺς γάμους καὶ τὰς διαίτας, πατρίδα μὲν τὴν οἰκουμένην προσέταξεν ἡγεῖσθαι πάντας, ἀκρόπολιν δὲ καὶ φρουρὰν τὸ στρατόπεδον, συγγενεῖς δὲ τοὺς ἀγαθούς, ἀλλοφύλους δὲ τοὺς πονηρούς· τὸ δ´ Ἑλληνικὸν καὶ βαρβαρικὸν μὴ χλαμύδι μηδὲ πέλτῃ μηδ´ ἀκινάκῃ μηδὲ κάνδυι διορίζειν, ἀλλὰ τὸ μὲν Ἑλληνικὸν ἀρετῇ τὸ δὲ βαρβαρικὸν κακίᾳ τεκμαίρεσθαι, κοινὰς δ´ ἐσθῆτας ἡγεῖσθαι καὶ τραπέζας καὶ γάμους καὶ διαίτας, δι´ αἵματος καὶ τέκνων ἀνακεραννυμένους.

Δυστυχώς βρήκα μόνο το http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:2008.01.0229:chapter=1:section=6
Μήπως κάποιος έχει μια νεοελληνική μετάφραση;

Το κείμενο αυτό χρησιμοποιείται συχνά σαν αποδεικτικό στοιχείο ενάντια στον "όρκο του Αλέξανδρου" που έγραψε ο Ζαλοκώστας αν θυμάμαι καλά, αλλά για κάποιον άγνωστο λόγο ποτέ δεν συμπεριλαμβάνεται στην κριτική το κείμενο μετά από την συμβουλή του Αριστοτέλη.

Ζητώ συγνώμη αν η ανάρτησή μου είναι απαράδεκτα ανορθόγραφη, αλλά τελευταία έχω πρόβλημα με την αυτόματη διόρθωση.

 

[nickel]

Προς το παρόν, ας αντιγράψω εδώ το αντίστοιχο απόσπασμα από τη μετάφραση των εκδόσεων Loeb.

http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Moralia/Fortuna_Alexandri*/1.html

Moreover, the much-admired Republic of Zeno, the founder of the Stoic sect, may be summed up in this one main principle: that all the inhabitants of this world of ours should not live differentiated by their respective rules of justice into separate cities and communities, but that we should consider all men to be of one community and one polity, and that we should have a common life and an order common to us all, even as a herd that feeds together and shares the pasturage of a common field. This Zeno wrote, giving shape to a dream or, as it were, shadowy picture of a well-ordered and philosophic commonwealth; but it was Alexander who gave effect to the idea. For Alexander did not follow Aristotle’s advice to treat the Greeks as if he were their leader, and other peoples as if he were their master; to have regard for the Greeks as for friends and kindred, but to conduct himself toward other peoples as though they were plants or animals; for to do so would have been to cumber his leadership with numerous battles and banishments and festering seditions. But, as he believed that he came as a heaven-sent governor to all, and as a mediator for the whole world, those whom he could not persuade to unite with him, he conquered by force of arms, and he brought together into one body all men everywhere, uniting and mixing in one great loving-cup, as it were, men’s lives, their characters, their marriages, their very habits of life. He bade them all consider as their fatherland the whole inhabited earth, as their stronghold and protection his camp, as akin to them all good men, and as foreigners only the wicked; they should not distinguish between Grecian and foreigner by Grecian cloak and targe [πέλτη, ασπίδα], or scimitar and jacket; but the distinguishing mark of the Grecian should be seen in virtue, and that of the foreigner in iniquity; clothing and food, marriage and manner of life they should regard as common to all, being blended into one by ties of blood and children.

 

[skam]

Ευχαριστώ Nickel. Πάντως, μόλις βρήκα το κείμενο μεταφρασμένο από τις εκδόσεις Ζήτρος, http://www.slideshare.net/MANOSB/ss-11769143

 

[nickel]

Θαυμάσια. Αντιγράφω το ζητούμενο:

6. Εκείνο πάλι το πολύ θαυμαζόμενο πολίτευμα του Ζήνωνα, που υπερασπίζεται την επιλογή των Στωικών, συντείνει σ’ αυτόν τον κεφαλαιώδη στόχο, να μην κατοικούμε δηλαδή κατά πόλεις και δήμους διοικούμενοι ο καθένας με ξεχωριστούς νόμους, αλλά να θεωρούμε όλους τους ανθρώπους δημότες και πολίτες (μιας πόλης), και να υπάρχει ένας τρόπος ζωής και μια τάξη, όπως ένα κοπάδι πειθαρχημένο που ζει με κοινές συνήθειες. Αυτό ο Ζήνωνας το περιέγραψε σαν αποτύπωση ονείρου ή ειδώλου φιλοσοφικής ευνομίας και διακυβέρνησης, αλλά ο Αλέξανδρος υλοποίησε με πράξη τη θεωρία. Γιατί δε γέμισε την (απέραντη) επικράτειά του με πολλούς πολέμους και εξορίες και ύπουλες στάσεις (εξεγέρσεις) αντιμετωπίζοντας τους Έλληνες ως ηγέτης και τους βαρβάρους ως κατακτητής, όπως τον είχε συμβουλεύσει ο Αριστοτέλης, και φροντίζοντας τους πρώτους ως φίλους και συγγενείς και τους δεύτερους ως ζώα ή φυτά, αλλά πιστεύοντας ότι είχε αποσταλεί από το θεό ως κοινός κυβερνήτης και συμφιλιωτής όλων, εξαναγκάζοντας με τα όπλα όσους δεν έπειθε με το λόγο και συνενώνοντας σε ένα τα πάντα, αναμειγνύοντας τον τρόπο ζωής και τα ήθη και τους γάμους και τις συνήθειες, όπως σε κρατήρα αγάπης, καθόρισε όλοι να θεωρούν ως πατρίδα την οικουμένη και ως ακρόπολη και φρουρά το στρατόπεδο και ως συγγενείς τους ενάρετους και ως αλλόφυλους τους κακούς· και τον Έλληνα ή το βάρβαρο να μην τον προσδιορίζει η χλαμύδα ή η ασπίδα, ούτε το περσικό μαχαίρι ή το ένδυμα, αλλά να συμπεραίνουν ότι κάποιος είναι Έλληνας από την αρετή του και βάρβαρος από την κακία του, και αν έχουν συναντίληψη για τα ενδύματα και τα φαγητά και τους γάμους και τον τρόπο ζωής, συνενούμενοι με συγγένεια αίματος και με παιδιά.