Παλιότερα (πολύ πριν των ημερών μου) είχε γίνει σε αυτό το νήμα μία συζήτηση σχετικά με την ορθότητα της λέξης που καλείται να αποδώσει το αγγλικό provider: πάροχος ή παροχέας.
Η ΕΛΕΤΟ έχει υιοθετήσει αποκλειστικά τον όρο παροχέας (η βάση της περιλαμβάνει 179 λήμματα με τον παροχέα), ωστόσο στους ιστοτόπους της Microsoft η κατάσταση είναι ελαφρώς διχασμένη – έτσι βρίσκουμε καμιά τριανταριά φορές τον πάροχο και καμιά πενηνταριά τον παροχέα.
Στο νήμα που παρέθεσα στην αρχή του σημειώματός μου, ανταλλάχθηκαν απόψεις σχετικά με την ορθότητα του ενός ή του άλλου τύπου, και δεν χρειάζεται να τα επαναλάβω σε πλήρη έκταση εδώ. Επιγραμματικά να πω πως το κύριο επιχείρημα υπέρ του παρόχου είναι ότι συμβαδίζει με την παραγωγή σχεδόν όλων των υπόλοιπων ουσιαστικών από ρήματα σύνθετα του έχω:
ενέχω | ένοχος |
εξέχω | έξοχος |
επέχω | έποχος |
ηνία έχω | ηνίοχος |
κατέχω | κάτοχος |
(συμ)μετέχω | (συμ)μέτοχος |
υπερέχω | υπέροχος |Επίσης, υπάρχουν τα σύνθετα δικαιοπάροχος και πλουσιοπάροχος, τα οποία αναπόφευκτα ασκούν έλξη προς τη λέξη πάροχος.
Στην άλλη όχθη, το βασικό επιχείρημα υπέρ του παροχέα είναι πως πρόκειται για αρχαία λέξη (όπως, άλλωστε, είναι και η λέξη πάροχος) κι ότι η μοναδική του σημασία είναι «αυτός που παρέχει» (ενώ πάροχος στην αρχαιοελληνική, πέρα από τον παρέχοντα ήταν και ο παράνυμφος). Εκτός του παροχέα, υπάρχουν άλλες τέσσερις λέξεις με την ίδια κατάληξη:
εκδοχέας | εκδέχομαι |
πανδοχέας | πας + δέχομαι |
συνοχέας | συνέχω |
υποδοχέας | υποδέχομαι |
Το ΛΚΝ αποφεύγει να πάρει θέση (δεν λημματογραφεί καμία από τις δύο λέξεις, ούτε καν στην online εκδοχή του). Ομοίως και ο Κριαράς (αν και ’δώ ίσως απλώς να πρόκειται για παράλειψη, που αποκαλύπτει και την ηλικία του εν λόγω λεξικού). Άλλωστε, ούτε το ΛΝΕΓ (1998) λημματογραφούσε κάποια απ’ τις δύο αυτές λέξεις. Ωστόσο το ΛΣΓ δίνει παροχέας κ. (ορθότ.) πάροχος «αυτός που παρέχει». Ίσως η ανάγκη να λημματογραφηθεί στο ΛΣΓ ως κύριο λήμμα ο παροχέας να προέκυψε ακριβώς επειδή είναι ο επίσημα αποδεκτός όρος.
Είναι εύλογο, επομένως, ν’ αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο επιλέχθηκε ο παροχέας (που ευκολότερα παραπέμπει στο παρέχομαι, κατά τα υποδοχέας κλπ, κι όχι στο παρέχω) αντί για τον εξίσου δόκιμο κι αρχαίο (αν όχι αρχαιότερο) όρο πάροχος. Η δική μου θεωρία είναι ότι, όποιος εισηγήθηκε τον παροχέα ήταν απλώς προσκολλημένος (μάλλον υπερβολικά) στο Δημητράκο. Διότι, εάν αντί του Δημητράκου συμβουλευόταν το Λεξικό της Πρωίας, δεν θα μάθαινε ποτέ για την ύπαρξη του παροχέα (που δεν λημματογραφείται), αλλά μόνον:
πάροχος, -ος, -ον· –1) [εκ του παρέχω]· ο παρέχων τι, χορηγός, προμηθευτής [απαντά ιδίως εν συνθέσει : δικαιοπάροχος, πλουσιοπάροχος, κλπ.]· –2) [εκ του παροχούμαι = οχούμαι παρακαθήμενός τινι] παρ’ αρχ. παράνυμφος.
Επίσης, το λεξικό του ΟΕΕ Άτλας (επιμ. Γούλας, 1961) δίνει μόνο: πάροχος, -ον ΑΚ χορηγός. Όπως προείπαμε, ο Δημητράκος έχει: παροχεύς –έως ο Α και η Ν παρέχων, χορηγός Και: πάροχος –ον ΑΝ χορηγός, προμηθευτής. 2. ως ουσ., πάροχος ο, παράνυμφος Α.
Ο λόγος που φέρνω το θέμα πάλι στην επιφάνεια είναι ο εξής: Το νήμα της παλιάς συζήτησης (προ διετίας) περιλαμβάνει μεν ανταλλαγή επιχειρημάτων και ικανή τεκμηρίωση και των δύο θέσεων, αλλά δεν προσφέρει καθόλου εικόνα για την πραγματική έκταση της χρήσης των δύο όρων εκείνη την εποχή. Ωστόσο, σε ένα νήμα άλλου φόρουμ, όπου έτυχε να διεξάγεται η ίδια ακριβώςαντιγνωμία συζήτηση σχεδόν παράλληλα (έχοντας αρχίσει κάνα τετράμηνο νωρίτερα), βλέπουμε ότι στις 10/03/2006:
Ας δούμε λοιπόν το πώς έχει η κατάσταση σήμερα και αν κάνουμε τις συγκρίσεις μας: 471.000 πάροχος έναντι 150.000 παροχέας. Μ’ άλλα λόγια, 1588% αύξηση χρήσης στον πάροχο και 428% αύξηση χρήσης στον παροχέα.
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι, εάν δεν επέμενε τόσο η ΕΛΕΤΟ σε ένα παιχνίδι που φαινόταν (σε οποιονδήποτε αμερόληπτο και λογικό παρατηρητή) εξαρχής χαμένο, αναγκάζοντας όλο τον ειδικό τύπο να χρησιμοποιεί τη λέξη παροχέας, την ίδια ώρα που στη συντριπτική του πλειονότητα ο κόσμος αλλά και οι ίδιοι οι providers (απλώς περιηγηθείτε λίγο στους ιστοτόπους τους ή διαβάστε τα δελτία τύπου που εκδίδουν να δείτε πώς επιλέγουν να αυτοπροσδιορίζονται) χρησιμοποιούν τη λέξη πάροχος, τα ευρήματα του παροχέα δεν θα έφταναν σήμερα ούτε τις 30.000 απ’ το 2006 που μετρήθηκαν. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά – ας συντονίσει επιτέλους η ΕΛΕΤΟ (είναι τρελό να συνεχίζει να κωφεύει με μισό εκατομμύριο παρόχους!) και να εγκαταλείψει μία άνευ ουσίας εμμονή που επιβάλλει σε όλους μας μια παράλογη διπλοτυπία.
Η ΕΛΕΤΟ έχει υιοθετήσει αποκλειστικά τον όρο παροχέας (η βάση της περιλαμβάνει 179 λήμματα με τον παροχέα), ωστόσο στους ιστοτόπους της Microsoft η κατάσταση είναι ελαφρώς διχασμένη – έτσι βρίσκουμε καμιά τριανταριά φορές τον πάροχο και καμιά πενηνταριά τον παροχέα.
Στο νήμα που παρέθεσα στην αρχή του σημειώματός μου, ανταλλάχθηκαν απόψεις σχετικά με την ορθότητα του ενός ή του άλλου τύπου, και δεν χρειάζεται να τα επαναλάβω σε πλήρη έκταση εδώ. Επιγραμματικά να πω πως το κύριο επιχείρημα υπέρ του παρόχου είναι ότι συμβαδίζει με την παραγωγή σχεδόν όλων των υπόλοιπων ουσιαστικών από ρήματα σύνθετα του έχω:
Στην άλλη όχθη, το βασικό επιχείρημα υπέρ του παροχέα είναι πως πρόκειται για αρχαία λέξη (όπως, άλλωστε, είναι και η λέξη πάροχος) κι ότι η μοναδική του σημασία είναι «αυτός που παρέχει» (ενώ πάροχος στην αρχαιοελληνική, πέρα από τον παρέχοντα ήταν και ο παράνυμφος). Εκτός του παροχέα, υπάρχουν άλλες τέσσερις λέξεις με την ίδια κατάληξη:
Το ΛΚΝ αποφεύγει να πάρει θέση (δεν λημματογραφεί καμία από τις δύο λέξεις, ούτε καν στην online εκδοχή του). Ομοίως και ο Κριαράς (αν και ’δώ ίσως απλώς να πρόκειται για παράλειψη, που αποκαλύπτει και την ηλικία του εν λόγω λεξικού). Άλλωστε, ούτε το ΛΝΕΓ (1998) λημματογραφούσε κάποια απ’ τις δύο αυτές λέξεις. Ωστόσο το ΛΣΓ δίνει παροχέας κ. (ορθότ.) πάροχος «αυτός που παρέχει». Ίσως η ανάγκη να λημματογραφηθεί στο ΛΣΓ ως κύριο λήμμα ο παροχέας να προέκυψε ακριβώς επειδή είναι ο επίσημα αποδεκτός όρος.
Είναι εύλογο, επομένως, ν’ αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο επιλέχθηκε ο παροχέας (που ευκολότερα παραπέμπει στο παρέχομαι, κατά τα υποδοχέας κλπ, κι όχι στο παρέχω) αντί για τον εξίσου δόκιμο κι αρχαίο (αν όχι αρχαιότερο) όρο πάροχος. Η δική μου θεωρία είναι ότι, όποιος εισηγήθηκε τον παροχέα ήταν απλώς προσκολλημένος (μάλλον υπερβολικά) στο Δημητράκο. Διότι, εάν αντί του Δημητράκου συμβουλευόταν το Λεξικό της Πρωίας, δεν θα μάθαινε ποτέ για την ύπαρξη του παροχέα (που δεν λημματογραφείται), αλλά μόνον:
πάροχος, -ος, -ον· –1) [εκ του παρέχω]· ο παρέχων τι, χορηγός, προμηθευτής [απαντά ιδίως εν συνθέσει : δικαιοπάροχος, πλουσιοπάροχος, κλπ.]· –2) [εκ του παροχούμαι = οχούμαι παρακαθήμενός τινι] παρ’ αρχ. παράνυμφος.
Επίσης, το λεξικό του ΟΕΕ Άτλας (επιμ. Γούλας, 1961) δίνει μόνο: πάροχος, -ον ΑΚ χορηγός. Όπως προείπαμε, ο Δημητράκος έχει: παροχεύς –έως ο Α και η Ν παρέχων, χορηγός Και: πάροχος –ον ΑΝ χορηγός, προμηθευτής. 2. ως ουσ., πάροχος ο, παράνυμφος Α.
Ο λόγος που φέρνω το θέμα πάλι στην επιφάνεια είναι ο εξής: Το νήμα της παλιάς συζήτησης (προ διετίας) περιλαμβάνει μεν ανταλλαγή επιχειρημάτων και ικανή τεκμηρίωση και των δύο θέσεων, αλλά δεν προσφέρει καθόλου εικόνα για την πραγματική έκταση της χρήσης των δύο όρων εκείνη την εποχή. Ωστόσο, σε ένα νήμα άλλου φόρουμ, όπου έτυχε να διεξάγεται η ίδια ακριβώς
yiapap said:
Ας δούμε λοιπόν το πώς έχει η κατάσταση σήμερα και αν κάνουμε τις συγκρίσεις μας: 471.000 πάροχος έναντι 150.000 παροχέας. Μ’ άλλα λόγια, 1588% αύξηση χρήσης στον πάροχο και 428% αύξηση χρήσης στον παροχέα.
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι, εάν δεν επέμενε τόσο η ΕΛΕΤΟ σε ένα παιχνίδι που φαινόταν (σε οποιονδήποτε αμερόληπτο και λογικό παρατηρητή) εξαρχής χαμένο, αναγκάζοντας όλο τον ειδικό τύπο να χρησιμοποιεί τη λέξη παροχέας, την ίδια ώρα που στη συντριπτική του πλειονότητα ο κόσμος αλλά και οι ίδιοι οι providers (απλώς περιηγηθείτε λίγο στους ιστοτόπους τους ή διαβάστε τα δελτία τύπου που εκδίδουν να δείτε πώς επιλέγουν να αυτοπροσδιορίζονται) χρησιμοποιούν τη λέξη πάροχος, τα ευρήματα του παροχέα δεν θα έφταναν σήμερα ούτε τις 30.000 απ’ το 2006 που μετρήθηκαν. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά – ας συντονίσει επιτέλους η ΕΛΕΤΟ (είναι τρελό να συνεχίζει να κωφεύει με μισό εκατομμύριο παρόχους!) και να εγκαταλείψει μία άνευ ουσίας εμμονή που επιβάλλει σε όλους μας μια παράλογη διπλοτυπία.
