Ντας ιστ γκενούχ, λίμπλιχε Φριτς

[drsiebenmal]

Ξαφνικά, χτες το μεσημέρι, όταν η παρέα άρχισε πάλι τα ψευτογερμανικά με το «Ντας ιστ γκενούχ, λίμπλιχε Φριτς, ντας ιστ γκενούχ!» επαναστάτησα.

«Μα δεν είναι γερμανικά αυτά! Lieblich σημαίνει στα γερμανικά αξιαγάπητος, γλυκός, άντε και ημίγλυκος αν πρόκειται για κρασί. Και το -ε στην κατάληξη του «λίμπλιχε» προδιαθέτει για ενικό θηλυκού ή πληθυντικό. Σίγουρα δεν κολλάει με τον Fritz.» Η παρέα όμως επέμενε. Είναι από το αναγνωστικό του Γυμνασίου (μάλλον), θυμήθηκε η μία φίλη, αλλά δεν θυμόταν άλλες λεπτομέρειες.

Αποφάσισα λοιπόν σήμερα να το ψάξω. Το κείμενο είναι από τη σύντομη ιστορία «Επεισόδιο» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (υπάρχει π.χ. εδώ) και μεταφέρεται πραγματικά ως «λίμπλιχε Φριτς». Μάλιστα, με την καθιερωμένη πια εντύπωση ότι αυτό το λίμπλιχε είναι σωστό, βρίσκει κανείς πια στο Διαδίκτυο προσφωνήσεις όπως «λίμπλιχε Σόιμπλε», «λίμπλιχε Βούλφι» αλλά και «λίμπλιχε Yanis» (ο γνωστός).

Όμως πρόκειται για προφανές παράκουσμα. Η σωστή φράση στα γερμανικά είναι Liebling Herr Fritz («αγαπημένε κύριε Φριτς»). Σύμφωνα με τα λεξικά, το Liebling μπορείτε επίσης να το αποδώσετε με καρδούλα μου, αγαπούλα μου κ.ά. παρόμοια. ΟΕΔ κι έτσι λύθηκε άλλο ένα μικροσκοπικό γλωσσικό μυστήριο.

Πώς; Δεν με πιστεύετε; Για πείτε μεγαλόφωνα «λίμπλινγκχερφριτς» να ακούσω κάτι που θέλω. :)

 

[drsiebenmal]

Ας προσθέσω και βιντεάκι: Brahms, "Liebliches Kind" , σε στίχους J.W.v.Goethe.

 

[AoratiMelani]

Δεν ξέρω γερμανικά, αλλά σε συναισθάνομαι, Liebling ντόκτορ!
Ντας ιστ γκενούχ πραγματικά, με όλα αυτά τα παρακούσματα!

Μια απορία: το "αγαπημένε κύριε Τάδε" μου ακούγεται παράξενο, γιατί το "αγαπημένος" δείχνει πολλή οικειότητα ενώ το "κύριε" δείχνει απόσταση κι επισημότητα. Θα μπορούσαμε να το αποδώσουμε "αγαπητέ κύριε Τάδε" ή το λίμπλιχ είναι τόσο γλυκό που δεν πάει ως το αγαπητός και πρέπει να μείνει αγαπημένος;

 

[drsiebenmal]

Το «λίμπλιχ» δεν στέκει για ενήλικους. Άντε μέχρι ένα παιδί και αν είσαι ο Γκαίτε των αρχών του 19ου. Το Λίμπλινγκ είναι κάτι σαν «αγάπη μου» γενικής χρήσης. Και αν διαβάσεις το διήγημα, υπάρχει (πέρα από την προφανή, κατακτητής είναι ο άλλος) και ηλικιακή υποτακτική σχέση, άρα δικαιολογείται και το «Κύριε» Τάδε.

Αλλά ούτε το «Αγάπη/Αγαπούλα μου κύριε Τάδε» στέκει στα ελληνικά, άρα πήγα στο «Αγαπημένε» (το «Αγαπητέ» είναι προσφώνηση αλληλογραφίας...).

Ίσως στα αγγλικά θα μεταφραζόταν πιο εύκολα με κάτι σαν "darling Mr Fritz". Το «χερ Φριτς» κάπως κολλάει και γίνεται ένα.

 

[AoratiMelani]

Κατάλαβα, νομίζω. Ευχαριστώ για τις εξηγήσεις.

 

[rogne]

Εμένα τα γερμανικά μου είναι ό,τι θυμάμαι απ' τα (πολύ) μικράτα μου, αλλά δεν είναι πιθανότερο να λέγεται "λίμπλιχ (lieblich) Φριτς" και να προφέρεται/μεταγράφεται "λίμπλιχ-ε Φριτς" για λόγους ευφωνίας; Γιατί αυτό το Liebling Herr Fritz μού μοιάζει περισσότερο σα να μιλάει γερμανικά το Γκόλουμ (άσε που δεν ταιριάζει καθόλου στο διήγημα του Παναγιωτόπουλου)...