Μεταφραστικά λάθη που άφησαν εποχή
- Thread starter Themis†
- Start date
:huh:
Αυτό με το intoxicado - intoxicated παραλίγο να την πατήσω κι εγώ πολύ πρόσφατα, σε κείνο το κατεβατό για τη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Κάπου ανέφερε ότι ο Σελίμ Β' πέθανε όταν γλίστρησε κι έπεσε στο μπάνιο σε κατάσταση μέθης, κι εγώ έβαλα ότι ήταν intoxicado. Ήταν αργά, ήμουν κουρασμένη, παραζαλισμένη, και ούτε που κατάλαβα ότι ήταν second language interference, έγινε τελείως ασυναίσθητα. Ευτυχώς το έπιασε ο καλός μου στη δεύτερη διόρθωση (έκανε και μπαμ το πράγμα, γιατί το παρατσούκλι του Σελίμ ήταν "ο μέθυσος"), αλλιώς ο κοσμάκης θα νόμιζε ότι ο Σελίμ έφαγε χαλασμένο πιλάφι ή ίσως ότι τον δηλητηρίασε κανείς.
Ένας αναγνώστης στα σχόλια θυμάται κι ένα δέκατο:
On July 27, the US issued the Potsdam declaration demanding Japan's surrender. Prime Minister Suzuki responded using the word "mokusatsu", literally meaning "to kill with silence". Depending on context, that works out to anywhere from "No comment" to "Ignore with Contempt". The latter translation was used. 10 days later, Hiroshima was bombed.
On July 27, the US issued the Potsdam declaration demanding Japan's surrender. Prime Minister Suzuki responded using the word "mokusatsu", literally meaning "to kill with silence". Depending on context, that works out to anywhere from "No comment" to "Ignore with Contempt". The latter translation was used. 10 days later, Hiroshima was bombed.
Οι ορθοπ*δικοί αναγκάστηκαν να σπάσουν τα γόνατα 34 ασθενών στους οποίους είχε τοποθετηθεί λάθος εμφύτευμα εξαιτίας λάθους στη μετάφραση των οδηγιών - ή «γιατί η μετάφραση πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους μεταφραστές και όχι απλώς “να βγαίνει νόημα, μωρέ”»
Recently, a series of 47 consecutive patients with falsely implanted total knee arthroplasties was reported in German newspapers [1-5]. Between May 2006 and March 2007, orthopaedic surgeons in a German hospital erroneously implanted femoral components for total knee replacements in a non-cemented fashion, although these specific implants had been designed for cemented use
only [1-5]. Apparently, multiple contributing factors accounted for these adverse events in which patients were harmed by a combination of human failure and system errors. Until present, 30 patients underwent a surgical revision, four patients have been scheduled for revision surgery, and the remaining 13 patients have not reported any complaints [6].
The disputed US-manufactured knee prosthesis is available in two different versions, for use with or without cement. This specific implant was introduced at the reported hospital in May 2006. A root cause analysis revealed that one of the contributing factors leading to wrong use of this implant was related to the original package labeled in English language. The labeling of the femoral component packaging as "non-modular cemented" was erroneously translated to "non-cemented" or "without cement" by the responsible hospital staff [1-4]. With respect to the German law on medical products, all devices must be delivered with an according German instruction [7]. In the present case, the US manufacturer of the knee prosthesis included a German instruction
inside the package [2]. About one year later, a sticker with the German translation of "without cement" was added to the package labeling of the "true" cementless version. At the time, the responsible hospital staff suddenly realized that some femoral components designed for cemented use had been erroneously implanted in a cementless fashion [3].
http://www.biomedcentral.com/content/pdf/1754-9493-1-5.pdf
Για να μην πούμε και για τη γνωστή διαμάχη για το αν το γοβάκι της Σταχτοπούτας ήταν γυάλινο ή γούνινο (βικιπαιδικός προβληματισμός γαλλιστί) :)
Θέμη, ευχαριστώ - αυτό το πρώτο ιδίως θα το χρησιμοποιώ στο εξής εκφοβιστικά :devil:
Recently, a series of 47 consecutive patients with falsely implanted total knee arthroplasties was reported in German newspapers [1-5]. Between May 2006 and March 2007, orthopaedic surgeons in a German hospital erroneously implanted femoral components for total knee replacements in a non-cemented fashion, although these specific implants had been designed for cemented use
only [1-5]. Apparently, multiple contributing factors accounted for these adverse events in which patients were harmed by a combination of human failure and system errors. Until present, 30 patients underwent a surgical revision, four patients have been scheduled for revision surgery, and the remaining 13 patients have not reported any complaints [6].
The disputed US-manufactured knee prosthesis is available in two different versions, for use with or without cement. This specific implant was introduced at the reported hospital in May 2006. A root cause analysis revealed that one of the contributing factors leading to wrong use of this implant was related to the original package labeled in English language. The labeling of the femoral component packaging as "non-modular cemented" was erroneously translated to "non-cemented" or "without cement" by the responsible hospital staff [1-4]. With respect to the German law on medical products, all devices must be delivered with an according German instruction [7]. In the present case, the US manufacturer of the knee prosthesis included a German instruction
inside the package [2]. About one year later, a sticker with the German translation of "without cement" was added to the package labeling of the "true" cementless version. At the time, the responsible hospital staff suddenly realized that some femoral components designed for cemented use had been erroneously implanted in a cementless fashion [3].
http://www.biomedcentral.com/content/pdf/1754-9493-1-5.pdf
Για να μην πούμε και για τη γνωστή διαμάχη για το αν το γοβάκι της Σταχτοπούτας ήταν γυάλινο ή γούνινο (βικιπαιδικός προβληματισμός γαλλιστί) :)
Θέμη, ευχαριστώ - αυτό το πρώτο ιδίως θα το χρησιμοποιώ στο εξής εκφοβιστικά :devil:
Καλά, το intoxicado μόλις ανατίναξε τα μυαλά μου (sic). Ο Sheng Long είναι γνωστός από παλιά, είναι από τα διασημότερα λάθη, τουλάχιστον για την ηλεκτρονικάδικη γενιά μου. Τα μεταφραστικά λάθη από αγγλικά σε ασιατικές γλώσσες και τούμπαλιν, είναι τόσο άφθονα που έχουν δική τους σελίδα στο tvtropes. Από τα αγαπημένα μου:
Attachments
-
rsz_hand-grenade-translation_8782.jpg
Να σου δώσω τότε κι ένα από τα κείμενα που χρησιμοποιώ στο σεμινάριό μου, το Caveat Translator: Understanding the Legal Consequences of Errors in Professional Translation τού Jody Byrne (University of Sheffield): View attachment 10a.doc. Περιέχει αναφορές σε μεταφραστικά σφάλματα που ακόμη ταλαιπωρούν την παγκόσμια κοινότητα, καθώς και μπόλικες πηγές.
Ψάξε στο σάιτ του Τζόντι Μπερν.
Εκεί. Γιατί ο μεταφραστής μπορεί να μην είναι ούτε γιατρός ούτε υδραυλικός — ούτε ζωγράφος, αλλά πρέπει να ξέρει να ξετρυπώνει.
Ωραίο νήμα, Θέμη! :up:
Ένας οβολός: The Top 5 Translation Mistakes of 2012, απ' όπου αποσπώ ένα, καταλαβαίνετε γιατί:
5. Celebrities Show Support for Deaf Audience with the Wrong Signs
Even celebrities get lost in interpretation. Natalie Portman and Johnny Depp starred in Paul McCartney’s music video “My Valentine” earlier this year where they showed their support for the song’s deaf audience by signing the lyrics. However, both actors used the wrong signs throughout the song. Deaf music fans, including the British Deaf Association, have pointed out that at one point in the video Depp signs the word “enemy” instead of “valentine” and later both he and Portman make an embarrassing error by signing the word “tampon” instead of “appear.” Despite the confusion the signs caused, which may be a result of British and American sign languages being different, Depp and Portman were still praised for highlighting the use of sign language in the video.
Paul McCartney's 'My Valentine' featuring Natalie Portman and Johnny Depp
Ωραίο.
Χαχαχαχαχαχαχαχα! Εγώ θυμόμουν ότι του το είχα στείλει νταϊρέκτλι, αλλά πραγματικά πρέπει να είναι από τις λίγες φορές που έχει κανείς την ευκαιρία να προτείνει στον Ζάζουλα ένα εξαιρετικό φόρουμ, τη Λεξιλογία :twit: :twit:
«Το αστείο» του Κούντερα στα αγγλικά είναι άλλη μια περίπτωση μετάφρασης που άφησε εποχή. Ίσως είναι το καλύτερο βιβλίο του Κούντερα, κυκλοφόρησε στην Τσεχία το '67 και πρωτομεταφράστηκε στα αγγλικά το '69. Κεντρικό θέμα του το πώς το σοβιετικό καθεστώς φρόντισε να περιποιηθεί δεόντως το φοιτητή Λούντβιχ, ο οποίος έστειλε στην κοπέλα του μια καρτ-ποστάλ όπου έγραψε «η αισιοδοξία είναι το όπιο των λαών» και μια-δυο ακόμη χαρακτηριστικές φράσεις. Η πρώτη μετάφραση του βιβλίου στα αγγλικά έκανε τον Κούντερα να φρυάξει: είχαν αλλάξει τη σειρά των κεφαλαίων (τα οποία αφηγούνται διαφορετικές φωνές-χαρακτήρες του έργου) ώστε να έχει μεγαλύτερη λογική η αφήγηση και παραλείψει ένα σημαντικό κομμάτι που είχε να κάνει με την τσεχική λαϊκή κουλτούρα! Η μετάφραση εκείνη έγινε από τα τσέχικα από δόκιμο μεταφραστή. Ο εκδότης υποστήριξε ότι είχε προσπαθήσει να επικοινωνήσει με τον συγγραφέα για να πάρει τη γνώμη του αλλά δεν τα κατάφερε λόγω των συνθηκών της εποχής… ε, κι αφού δεν τον έβρισκε, είπε να προχωρήσει ακάθεκτος. Σήμερα κυκλοφορεί στα αγγλικά η “definitive version” (!) του βιβλίου που προέκυψε μετά από συνεργασία με τον ίδιο το συγγραφέα.
Ένας από τους χειρότερα μεταφρασμένους συγγραφείς στα αγγλικά είναι ο Ιούλιος Βερν (δείτε π.χ. εδώ, σε ιστολόγημα του 2005) από όπου μεταφέρω ένα ενδεικτικό απόσπασμα:
[...]
I recently was pretty shocked to find out that the most widely available English translations of Jules Verne's books are totally mutilated and inaccurate. As much as 1/4 of entire books are cut, including in particular much of the social and political material, giving the impression that Verne didn't deal with those issues. For example, the most available translation of 20,000 Leagues Under the Sea was done by a clergyman who decided to omit all mentions of Darwin. Much of what is kept doesn't fare much better: in that same translation, Nemo's figure for the density of steel was confused to make it lighter than water.
[...]
[...]
I recently was pretty shocked to find out that the most widely available English translations of Jules Verne's books are totally mutilated and inaccurate. As much as 1/4 of entire books are cut, including in particular much of the social and political material, giving the impression that Verne didn't deal with those issues. For example, the most available translation of 20,000 Leagues Under the Sea was done by a clergyman who decided to omit all mentions of Darwin. Much of what is kept doesn't fare much better: in that same translation, Nemo's figure for the density of steel was confused to make it lighter than water.
[...]
Φαίνεται πως το Αστείο είναι πολύπαθο, τελικά. Ο Κώστας έγραφε εδώ για τη μετάφρασή του στα γαλλικά. Μεταφράζω από το βικιάρθρο:
Edit: Και αυτό το ενδιαφέρον από το London Review of Books για τη μετάφραση στα γαλλικά του Δεύτερου φύλου της Σιμόν ντε Μποβουάρ.
«Μια μέρα το 1979, έδωσα μια μακροσκελή συνέντευξη στον Αλάν Φινκιελκράουτ για την εφημερίδα Corriere della sera : “Το ύφος σας, που στο Αστείο ήταν περίτεχνο και μπαρόκ, έγινε στεγνό και καθαρό στα επόμενα βιβλία σας. Γιατί η αλλαγή;”
Τι; Το περίτεχνο και μπαρόκ ύφος μου; Έτσι έγινε και διάβασα για πρώτη μου φορά τη γαλλική μετάφραση του Αστείου (μέχρι τότε δεν είχα τη συνήθεια να διαβάζω και να κατευθύνω τις μεταφράσεις μου. Σήμερα, δυστυχώς, αφιερώνω σε αυτό το σισύφειο έργο σχεδόν περισσότερο χρόνο από ό,τι αφιερώνω στη συγγραφή αυτή καθαυτή.)
Έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Ιδίως στο δεύτερο μέρος, ο μεταφραστής (όχι, δεν ήταν ο Φρανσουά Κερέλ, που φρόντισε τα επόμενα βιβλία μου!) δεν το μετέφρασε το μυθιστόρημα. Το ξανάγραψε.
Χρησιμοποίησε καμιά εκατοστή (ναι!) καλλωπιστικές μεταφορές (εγώ: ο ουρανός ήταν γαλανός. Αυτός: κάτω από έναν βιολετί ουρανό, ο Οκτώβρης ανέμιζε την πλουμιστή ασπίδα του. Εγώ: τα δέντρα ήταν πολύχρωμα. Αυτός: Τα δέντρα ξεχείλιζαν από μια πολυφωνία αποχρώσεων. Εγώ: άρχισε να χτυπά έξαλλος τον αέρα γύρω του. Αυτός: Οι γροθιές του θύμιζαν ανεμόμυλο που γύριζε φρενιασμένα (…).
Τι; Το περίτεχνο και μπαρόκ ύφος μου; Έτσι έγινε και διάβασα για πρώτη μου φορά τη γαλλική μετάφραση του Αστείου (μέχρι τότε δεν είχα τη συνήθεια να διαβάζω και να κατευθύνω τις μεταφράσεις μου. Σήμερα, δυστυχώς, αφιερώνω σε αυτό το σισύφειο έργο σχεδόν περισσότερο χρόνο από ό,τι αφιερώνω στη συγγραφή αυτή καθαυτή.)
Έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Ιδίως στο δεύτερο μέρος, ο μεταφραστής (όχι, δεν ήταν ο Φρανσουά Κερέλ, που φρόντισε τα επόμενα βιβλία μου!) δεν το μετέφρασε το μυθιστόρημα. Το ξανάγραψε.
Χρησιμοποίησε καμιά εκατοστή (ναι!) καλλωπιστικές μεταφορές (εγώ: ο ουρανός ήταν γαλανός. Αυτός: κάτω από έναν βιολετί ουρανό, ο Οκτώβρης ανέμιζε την πλουμιστή ασπίδα του. Εγώ: τα δέντρα ήταν πολύχρωμα. Αυτός: Τα δέντρα ξεχείλιζαν από μια πολυφωνία αποχρώσεων. Εγώ: άρχισε να χτυπά έξαλλος τον αέρα γύρω του. Αυτός: Οι γροθιές του θύμιζαν ανεμόμυλο που γύριζε φρενιασμένα (…).
Edit: Και αυτό το ενδιαφέρον από το London Review of Books για τη μετάφραση στα γαλλικά του Δεύτερου φύλου της Σιμόν ντε Μποβουάρ.
Μα ναι, νταϊρέκτλι μου το 'χες στείλει, εξ ου και αυτό που έγραψα στο #9. :) Στο ποστ εμφανίστηκε αργότερα.
Ακόμα και ο τίτλος λάθος είναι, αφού κανονικά θα έπρεπε να είναι 20,000 Leagues Under the Seas
...
English translations
The novel was first translated into English in 1873 by Reverend Lewis Page Mercier (aka "Mercier Lewis"). Mercier cut nearly a quarter of Verne's original text and made hundreds of translation errors, sometimes dramatically changing the meaning of Verne's original intent (including uniformly mistranslating French scaphandre (properly "diving apparatus") as "cork-jacket", following a long-obsolete meaning as "a type of lifejacket"). Some of these bowdlerizations may have been done for political reasons, such as Nemo's identity and the nationality of the two warships he sinks, or the portraits of freedom fighters on the wall of his cabin which originally included Daniel O'Connell. Nonetheless, it became the standard English translation for more than a hundred years, while other translations continued to draw from it and its mistakes (especially the mistranslation of the title; the French title actually means Twenty Thousand Leagues under the Seas).
In the Argyle Press/Hurst and Company 1892 Arlington Edition, the translation and editing mistakes attributed to Mercier are missing. Scaphandre is correctly translated as "diving aparatus" and not as "cork jackets". Although the book cover refers to the title as "Twenty Thousand Leagues Under the Sea", the title page titles the book: "Twenty Thousand Leagues Under The Seas; Or The Marvelous and Exciting Adventures Of Pierre Arronax, Conseil His Servant, And Ned Land A Canadian Harpooner."
A modern translation was produced in 1966 by Walter James Miller and published by Washington Square Press. Many of Mercier's changes were addressed in the translator's preface, and most of Verne's text was restored.
In the 1960s, Anthony Bonner published a translation of the novel for Bantam Classics. A specially written introduction by Ray Bradbury, comparing Captain Nemo and Captain Ahab of Moby Dick, was also included.
Many of Mercier's errors were again corrected in a from-the-ground-up re-examination of the sources and an entirely new translation by Walter James Miller and Frederick Paul Walter, published in 1993 by Naval Institute Press in a "completely restored and annotated edition." It was based on Walter's own 1991 public-domain translation, which is available from a number of sources, notably a recent edition with the title Twenty Thousand Leagues under the Seas (ISBN 978-1-904808-28-2). In 2010 Walter released a fully revised, newly researched translation with the title 20,000 Leagues Under the Seas — part of an omnibus of five of his Verne translations titled Amazing Journeys: Five Visionary Classics and published by State University of New York Press.
In 1998 William Butcher issued a new, annotated translation from the French original, published by Oxford University Press, ISBN 0-19-953927-8, with the title Twenty Thousand Leagues under the Seas. He includes detailed notes, an extensive bibliography, appendices and a wide-ranging introduction studying the novel from a literary perspective. In particular, his original research on the two manuscripts studies the radical changes to the plot and to the character of Nemo forced on Verne by the first publisher, Jules Hetzel.
Σχετικό νήμα, μια που στη Wikipedia αναφέρεται και το Μόμπι Ντικ: Για μια μετάφραση του Μόμπυ Ντικ.
True Affection - The Blow
English translations
The novel was first translated into English in 1873 by Reverend Lewis Page Mercier (aka "Mercier Lewis"). Mercier cut nearly a quarter of Verne's original text and made hundreds of translation errors, sometimes dramatically changing the meaning of Verne's original intent (including uniformly mistranslating French scaphandre (properly "diving apparatus") as "cork-jacket", following a long-obsolete meaning as "a type of lifejacket"). Some of these bowdlerizations may have been done for political reasons, such as Nemo's identity and the nationality of the two warships he sinks, or the portraits of freedom fighters on the wall of his cabin which originally included Daniel O'Connell. Nonetheless, it became the standard English translation for more than a hundred years, while other translations continued to draw from it and its mistakes (especially the mistranslation of the title; the French title actually means Twenty Thousand Leagues under the Seas).
In the Argyle Press/Hurst and Company 1892 Arlington Edition, the translation and editing mistakes attributed to Mercier are missing. Scaphandre is correctly translated as "diving aparatus" and not as "cork jackets". Although the book cover refers to the title as "Twenty Thousand Leagues Under the Sea", the title page titles the book: "Twenty Thousand Leagues Under The Seas; Or The Marvelous and Exciting Adventures Of Pierre Arronax, Conseil His Servant, And Ned Land A Canadian Harpooner."
A modern translation was produced in 1966 by Walter James Miller and published by Washington Square Press. Many of Mercier's changes were addressed in the translator's preface, and most of Verne's text was restored.
In the 1960s, Anthony Bonner published a translation of the novel for Bantam Classics. A specially written introduction by Ray Bradbury, comparing Captain Nemo and Captain Ahab of Moby Dick, was also included.
Many of Mercier's errors were again corrected in a from-the-ground-up re-examination of the sources and an entirely new translation by Walter James Miller and Frederick Paul Walter, published in 1993 by Naval Institute Press in a "completely restored and annotated edition." It was based on Walter's own 1991 public-domain translation, which is available from a number of sources, notably a recent edition with the title Twenty Thousand Leagues under the Seas (ISBN 978-1-904808-28-2). In 2010 Walter released a fully revised, newly researched translation with the title 20,000 Leagues Under the Seas — part of an omnibus of five of his Verne translations titled Amazing Journeys: Five Visionary Classics and published by State University of New York Press.
In 1998 William Butcher issued a new, annotated translation from the French original, published by Oxford University Press, ISBN 0-19-953927-8, with the title Twenty Thousand Leagues under the Seas. He includes detailed notes, an extensive bibliography, appendices and a wide-ranging introduction studying the novel from a literary perspective. In particular, his original research on the two manuscripts studies the radical changes to the plot and to the character of Nemo forced on Verne by the first publisher, Jules Hetzel.
Σχετικό νήμα, μια που στη Wikipedia αναφέρεται και το Μόμπι Ντικ: Για μια μετάφραση του Μόμπυ Ντικ.
True Affection - The Blow
Δεν πειράζει, το ατμοπάνκ τον κατατάσσει στους γεννήτορες
(αν και κάποιος έχει ιδεολογικές αντιρρήσεις)
(αν και κάποιος έχει ιδεολογικές αντιρρήσεις)