Καλησπερα, θελω να ρωτησω τη γνωμη σας σχετικα με το αν κλινουμε κυρια ξενα ονοματα που ισως ομως εχουν προσαρμοστει στο κλιτικο συστημα της νεας ελληνικης. Συγκεκριμενα, λεμε η Στελλα Κουμανοβα (επισημη μεταφραση απο το Stella Koumanova), της Στελλας Κουμανοβα; Η Πολυξενη Νανο (Polikseni Nano), της Πολυξενης Νανο; Τετοια ζητηματα προκυπτουν συχνα στο σχολειο οπου εργαζομαι, οταν πρεπει να γραψεις τιτλους σπουδων κ ζητειται το μητρωνυμο σε γενικη πτωση. Στις παραπανω 2 περιπτωσεις, η μητερα εχει ξενη υπηκοοτητα, εχει ομως επισημη μεταφραση του ονοματος της στην ονομαστικη απο υπουργ Εξωτερικων με τροπο που φαινεται ως ελληνικο ονομα . Τι συμβαινει τοτε, κλινεται στη γενικη η οχι; Ευχαριστω εκ των προτερων:)
Κλίση ρωσικών κύριων ονομάτων
- Thread starter Vasos
- Start date
Θα έκλινα τα βαφτιστικά ονόματα που είναι ελληνικά (η Πολυξένη, της Πολυξένης) ή βασίζονται σε ελληνικά κλιτικά πρότυπα (και ήδη κλίνονται, όπως η Στέλλα, της Στέλλας, ή θα μπορούσαν να κλίνονται, π.χ. η Τάρα, της Τάρας). Με τα επώνυμα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί. Ας μην ξεχνάμε ότι τα γυναικεία επώνυμα της ελληνικής είναι ήδη στη γενική πτώση και δεν πρέπει να κλίνονται (η Αλίκη Βουγιουκλάκη, της Αλίκης Βουγιουκλάκη, ΟΧΙ Βουγιουκλάκης). Δεν θα φανεί περίεργο αν δεν κλίνουμε τα ονόματα σε -εβα, -οβα, και θα φαινόταν πολύ περίεργο αν κλίναμε το Νάνο. Αλλά να ακούσουμε κι άλλες γνώμες.
Το σκεπτικό μου είναι ότι και τα δικά μας ονόματα είναι γραμμένα σε όλα μας τα επίσημα έγγραφα στην ονομαστική. Δεν υπάρχει όμως καμία αμφισβήτηση ταυτοπροσωπίας όταν τα χρησιμοποιήσουμε στη γενική. Η Ελένη Κατσίκη του Θεοδοσίου δεν είναι διαφορετικό πρόσωπο της Ελένης Κατσίκη, μητέρας της Πολυξένης. Ο Νικόλαος Χρηστίδης δεν είναι άλλο πρόσωπο όταν συζητάμε για το αυτοκίνητο του Νικολάου (ή του Νικόλαου) Χρηστίδη.
Η κλίση των επωνύμων είναι κάτι διαφορετικό, εξαρτάται από το γένος και τη μορφή στην ονομαστική (αν κλίνεται η μορφή).
Ας δούμε παραδείγματα: Ο Δημήτρης Σταρόβας, π.χ., κλίνεται και θα γίνει του Δημήτρη Σταρόβα. Ο Δημήτρης Σταρόβα, όμως, προφανώς δεν θα κλιθεί (πώς να γίνει, άλλωστε); Ο Παύλος Νάνος θα γίνει στη γενική Παύλου Νάνου, αν όμως το όνομα είναι Παύλος Νάνο δεν είναι σε τυπική γλωσσική μορφή ονομαστικής, άρα θα θεωρηθεί άκλιτο: του Παύλου Νάνο. Αντίστοιχα, ο Φάτος Νάνο θα γίνει του Φάτος Νάνο (επειδή το «Φάτος» δεν είναι γνωστό ως ελληνικό όνομα), αν και δεν θα με παραξένευε να δω και ένα του «Φάτου Νάνο» (θα το θεωρούσα λάθος, όμως).
Τα φυσιολογικά κλιτικά γυναικεία ονόματα είναι ακόμα και στην ονομαστική σε μορφή γενικής. Η κ. Παπαδοπούλου, η κ. Σταρόβα, η κ. Νάνου. Επομένως, η Πολυξένη Νάνο δεν έχει κλιτικά «σωστό» όνομα, άρα άκλιτο: της Πολυξένης Νάνο. Η Στέλλα Κουμάνοβα έχει κλιτικά «σωστό» όνομα (μπορεί ο σύζυγός της να ονομάζεται Χριστόφορος Κουμάνοβας ή Ιβάν Κουμάνοβ, δεν το ξέρουμε αυτό με τα τρέχοντα στοιχεία) και επομένως δεν υπάρχει λόγος για μπλέξιμο από τη γενική «της Στέλλας Κουμάνοβα».
Βέβαια, στο κουμάνοβο παράδειγμα, θα μπορούσε να εμφανιστεί εγγραφή της μορφής: ο Γεώργιος Κουμάνοβ του Ιβάν Κουμάνοβ και της Στέλλας Κουμάνοβας, που όμως ουσιαστικά δεν διαφέρει από μια εγγραφή της μορφής: ο Νικόλαος Μακρυχέρης-Κοντοπόδης του Ζαφειρίου Μακρυχέρη και της Ουρανίας Κοντοπόδη. Ληξιαρχικά δεν (θα πρέπει να) ενδιαφέρει αν το επώνυμο Κουμάνοβ και το επώνυμο Κουμάνοβα συνδέονται γλωσσικά σε κάποια άλλη γλώσσα.
Ας μην ξεχνάμε επίσης και τα 100% ελληνικά επώνυμα (και ονόματα) που λόγω γραμματικής δυσκολίας, διακινούνται πια (κάκιστα) ως άκλιτα, π.χ. η κυρία Κοντολέων, της κυρίας Κοντολέων* (πόσοι λένε πια ή γράφουν «Κοντολέοντος» -- συχνά ούτε οι ίδιοι);
Αλλά τονίζω και πάλι ότι όλα τα πιο πάνω είναι απλώς σκέψεις, όχι κάποιες επίσημες προδιαγραφές.
Η κλίση των επωνύμων είναι κάτι διαφορετικό, εξαρτάται από το γένος και τη μορφή στην ονομαστική (αν κλίνεται η μορφή).
Ας δούμε παραδείγματα: Ο Δημήτρης Σταρόβας, π.χ., κλίνεται και θα γίνει του Δημήτρη Σταρόβα. Ο Δημήτρης Σταρόβα, όμως, προφανώς δεν θα κλιθεί (πώς να γίνει, άλλωστε); Ο Παύλος Νάνος θα γίνει στη γενική Παύλου Νάνου, αν όμως το όνομα είναι Παύλος Νάνο δεν είναι σε τυπική γλωσσική μορφή ονομαστικής, άρα θα θεωρηθεί άκλιτο: του Παύλου Νάνο. Αντίστοιχα, ο Φάτος Νάνο θα γίνει του Φάτος Νάνο (επειδή το «Φάτος» δεν είναι γνωστό ως ελληνικό όνομα), αν και δεν θα με παραξένευε να δω και ένα του «Φάτου Νάνο» (θα το θεωρούσα λάθος, όμως).
Τα φυσιολογικά κλιτικά γυναικεία ονόματα είναι ακόμα και στην ονομαστική σε μορφή γενικής. Η κ. Παπαδοπούλου, η κ. Σταρόβα, η κ. Νάνου. Επομένως, η Πολυξένη Νάνο δεν έχει κλιτικά «σωστό» όνομα, άρα άκλιτο: της Πολυξένης Νάνο. Η Στέλλα Κουμάνοβα έχει κλιτικά «σωστό» όνομα (μπορεί ο σύζυγός της να ονομάζεται Χριστόφορος Κουμάνοβας ή Ιβάν Κουμάνοβ, δεν το ξέρουμε αυτό με τα τρέχοντα στοιχεία) και επομένως δεν υπάρχει λόγος για μπλέξιμο από τη γενική «της Στέλλας Κουμάνοβα».
Βέβαια, στο κουμάνοβο παράδειγμα, θα μπορούσε να εμφανιστεί εγγραφή της μορφής: ο Γεώργιος Κουμάνοβ του Ιβάν Κουμάνοβ και της Στέλλας Κουμάνοβας, που όμως ουσιαστικά δεν διαφέρει από μια εγγραφή της μορφής: ο Νικόλαος Μακρυχέρης-Κοντοπόδης του Ζαφειρίου Μακρυχέρη και της Ουρανίας Κοντοπόδη. Ληξιαρχικά δεν (θα πρέπει να) ενδιαφέρει αν το επώνυμο Κουμάνοβ και το επώνυμο Κουμάνοβα συνδέονται γλωσσικά σε κάποια άλλη γλώσσα.
Ας μην ξεχνάμε επίσης και τα 100% ελληνικά επώνυμα (και ονόματα) που λόγω γραμματικής δυσκολίας, διακινούνται πια (κάκιστα) ως άκλιτα, π.χ. η κυρία Κοντολέων, της κυρίας Κοντολέων* (πόσοι λένε πια ή γράφουν «Κοντολέοντος» -- συχνά ούτε οι ίδιοι);
Αλλά τονίζω και πάλι ότι όλα τα πιο πάνω είναι απλώς σκέψεις, όχι κάποιες επίσημες προδιαγραφές.