Καταλανικά

mitsos

Administrator
Βαρκελώνη



Πριν από τρεις μέρες γύρισα από τη Βαρκελώνη, εντυπωσιασμένη από την ομορφιά της πόλης, τα κτίρια, τα μουσεία, τα πάρκα, το μετρό και τις υπόλοιπες συγκοινωνίες. Καθώς περιέγραφα στον μπαμπά μου τις εντυπώσεις μου και τις περιπέτειές μου :p, με παρακίνησε να γράψω για μια πλευρά της Βαρκελώνης η οποία φαντάζομαι πως δεν είναι τόσο γνωστή, καθώς είμαι σίγουρη ότι όλοι έχετε ακούσει για τα όμορφα αξιοθέατα της πόλης αλλά όχι για τα σκοτεινά σοκάκια της! «Σκοτεινά», τρόπος του λέγειν, κυρίως δύσοσμα θα τα χαρακτήριζα! Υπάρχει λοιπόν ένας κεντρικός δρόμος που είναι πάντα γεμάτος κόσμο, πρωί-βράδυ, η La Rambla. Στα γύρω σοκάκια ανθεί η νυχτερινή ζωή της πόλης, μέσα στα πολυάριθμα μπαράκια ή και έξω από αυτά.
Ένα σημαντικό πράγμα που πρέπει να σημειώσω είναι ότι στη Βαρκελώνη απαγορεύεται να πίνεις αλκοόλ στο δρόμο. Ως αποτέλεσμα, κυκλοφορούν διάφοροι τύποι στο δρόμο με εξάδες από μπύρες και μόλις περνάς από δίπλα τους σου λένε «Beer? Beer?». Αυτό συμβαίνει περίπου κάθε πέντε μέτρα (χωρίς να υπερβάλλω). Κάποια στιγμή πέφτει σύρμα ότι περνάει περιπολικό και ξαφνικά τους βλέπεις να ανοίγουν τα καπάκια των υπονόμων και να βάζουν τις μπύρες μέσα σε κάτι γούβες πριν τον υπόνομο, οι οποίες είναι, για κάποιον άγνωστο λόγο, παγωμένες! Καθώς περνάει το περιπολικό, οι μπύρες είναι καλά κρυμμένες και οι πωλητές το παίζουν πάπιες! Μόλις το πεδίο είναι και πάλι ελεύθερο, βγάζουν έξω τις μπύρες και σου λένε «Cold beer? Cold beer?”. Και είναι όντως παγωμένη η μπύρα! Περιττό να πω ότι οι συναλλαγές δίνουν και παίρνουν! Αν πας να αγοράσεις μπύρα, αμέσως μετά σε ρωτάει «Weed? Choco?”( Choco απ’ ότι έμαθα είναι ένα χημικά επεξεργασμένο είδος χόρτου που μοιάζει με σοκολάτα.) Ακόμα και κοκαΐνη. Και όλα αυτά, έτσι απλά, μες στη μέση του δρόμου (κυριολεκτικά) και σε πλήρη αφθονία!
Φανταστείτε δηλαδή να μην είχαν και περιπολίες ανά τακτά χρονικά διαστήματα τι θα γινόταν! Πάντως είχε την πλάκα του να το βλέπεις όλο αυτό το σύστημα που έχουν στήσει και τον τρόπο που δουλεύει. Δεν ξέρω αν θα το ξανασυναντήσω, πάντως μου έκανε τρομερή εντύπωση πόσο δεδομένη ήταν αυτή η κατάσταση για τους κατοίκους της πόλης. Στην Αθήνα, σε κάθε φανάρι υπάρχει κάποιος που θα προσφερθεί να σου καθαρίσει το τζάμι του αυτοκινήτου. Στη Βαρκελώνη, σε κάθε στενό υπάρχει κάποιος που θα προσφερθεί να σου πουλήσει κάτι να πιεις, ή να «πιεις».
 

SBE

¥
Αυτά του Μήτσου τα θυμάμαι κι εγώ από τη Βαρκελώνη. Γενικά έχω μια περίεργη τάση όπου πάω διακοπές εκτός από τα αξιοθέατα να καταλήγω να βλέπω και την άλλη πλευρά- τι περίεργο κι αυτό. Από τη Βαρκελώνη πιο πολύ μου έχει μείνει ένας γάμος σε μια πολύ παλιά και ιστορική εκκλησία που μου διαφεύγει το όνομά της. Πήγαμε να δούμε την εκκλησία και πέσαμε πάνω στο γάμο και καθίσαμε στο παγκάκι απέναντι και περιμέναμε να έρθει η νύφη. Στο μεταξύ χαζεύαμε τους καλεσμένους. Που ήταν όλοι στην τρίχα και γενικώς φυσάγανε. Ουράνιο τόξο οι βραδυνές τουαλέτες.
Η Ισπανία μου δίνει την εντύπωση ότι είναι η χώρα που ο κάθε πικραμένος μπορεί να δηλώνει αυτόνομο κράτος. Αυτό το πρόσεξα πολύ σε κάτι διακοπές στη Γαλικία. Για να βελτιώσω τα Ισπανικά μου πήγα, πιο πολύ εξοικειώθηκα με το τοπικό ιδίωμα. Κι όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, διάβαζα την τοπική εφημερίδα κάμποση ώρα μέχρι να καταλάβω ότι δεν ήταν στα καστιλιάνικα. Ενδιαφέρουσα περιοχή, αν θέλει να δει κανείς και την Ισπανία πίσω από τη βιτρίνα, την Ισπανία του αναλφαβητισμού και της ανεργίας (και να δει πώς διορθώνονται τα προβλήματα αυτά) αλλά από τουριστική άποψη δεν χάνει και τίποτα όποιος δεν πάει μέχρι εκεί. Μία λέξη μου έμεινε, maiga μάιγα, η μάγισσα. Μάγισσες σε σκουπόξυλα παντού, σε τοιχογραφίες, σε λογότυπα, σε σουβενίρ. Αν βρω χρόνο και ξεθάψω τις σημειώσεις μου θα σας στείλω ανάλυση της γλώσσας.
 
Αν κι έχει λυθεί το θέμα, ευπειθώς αναφέρω ότι η φίλη μου η Αλμπερτίνα επιβεβαιώνει το "Μπάρσα" ως προφορά του ονόματος της ομάδας ποδοσφαίρου, και προσθέτει ότι το όνομα της πόλης προφέρεται "Μπαρσαλόνα" (με το δεύτερο α κάπως κλειστό, αλλά οπωσδήποτε πιο κοντά στο α παρά στο ε - πραγμα που συμφωνεί με όλους τους κανόνες προφοράς που έχω βρει διάσπαρτους στο δίκτυο).

ΕΔΙΤ: τι καλά που ήταν παλιά, με ένα "Βαρκελώνη" ξεμπέρδευες!
 
Μόνο εγώ τη σιχάθηκα αυτή τη βρομόπολη; Γιατί τόσος ντόρος ακόμα δεν έχω καταλάβει. Ούτε που να με πλήρωνες δεν πήγαινα να μείνω εκεί και για διακοπές δεύτερη φορά ούτε που το συζητάω.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Για ν' ακούσουμε πώς προφέρουν κάποιοι τη Βαρκελώνη και να ρίξουμε μια ματιά στην πόλη:

Indios de Barcelona (από το Mano Negra Illegal) - Skunk



La Rumba de Barcelona - Manu Chao

 
Last edited:
Γύρισα από τη Βαρκελώνη τη Δευτέρα καταγοητευμένος, κατενθουσιασμένος και σιχτιρίζοντας για μια ακόμη φορά την ανίκανη χώρα μας που δεν μπορεί να φτιάξει τίποτα καλό σε οποιοδήποτε επίπεδο.
Παρατήρηση 1: Ο Γκαουντί δεν ξέρω τι έπαιρνε, αλλά θέλω κι εγώ απ' αυτό... :)
Παρατήρηση 2: Περπάτησα ατελείωτα χιλιόμετρα, απλώς γιατί μπορούσα. Γιατί τα πεζοδρόμια ήταν μεγάλα και φαρδιά, γιατί τα δέντρα φύτρωναν στην άκρη τους και όχι μες τη μέση και γιατί ήταν καθαρά και όλα οργανωμένα και δεν χρειαζόταν να κάνω γιγαντιαίο σλάλομ για να πάω κάπου.
Παρατήρηση 3: Και οι Ισπανοί καπνίζουν στα μπαρ και στα εστιατόρια. Οπότε δεν είμαστε (είστε) μόνοι.
Παρατήρηση 4: Τάπας είναι το φαγητό που θέλω να τρώω στην υπόλοιπη ζωή μου. Ειδικά όταν πήγαμε σε ένα Βάσκικο εστιατόριο, όπου ό,τι μπορείτε να φανταστείτε υπάρχει πάνω σε φετούλες ψωμί, εγώ δεν ήθελα να φύγω! Ιράτι λέγεται για όσους πάνε. Και τρως στο όρθιο και στο τέλος σου μετράνε τις οδοντογλυφίδες για να πληρώσεις. Έρχεται περίπου 2 ευρώ η Τάπα... :)
Παρατήρηση 5: Όποιος μπει στο Καμπ Νου, Νόου, Νο, Νι, Νε ή όπως αλλιώς προφέρεται... καλό είναι να κρατάει και μια πάνα μαζί του... :D ειδικά αν πρόκειται για παίκτη αντίπαλης ομάδας. Τέτοιο γήπεδο δεν έχω ξαναδεί εγώ προσωπικά.
Όσο για τη Μπαρτσελόνα είναι όντως mas que un club.
Παρατήρηση 6: Σε όσους αρέσουν τα κρεμώδη γλυκά, η κρέμα Catalana είναι must. Απαλή και πλούσια υφή και όχι τόσο παχιά όσο η custard cream με την οποία μοιάζει λιγάκι.
Παρατήρηση 7: Στις πλατείες γίνεται πανικός και εκεί ο κόσμος κάθεται κάτω ή σε παγκάκια και πίνει μπίρες και συζητάει. Θυμίζει λίγο τα Φηρά της νιότης μου.
Παρατήρηση 8: Περπάτησα και σε άλλες γειτονιές εκτός από τις κεντρικές και είδα όμορφα σπίτια, ωραίες πλατείες και γενικώς καλοδιατηρημένα πράγματα.
Παρατήρηση 9: Η ποιητική σκηνή της Βαρκελώνης που έτυχε να γνωρίσω είναι αξιόλογη και έφερα αρκετό υλικό πίσω μαζί μου.

Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς τον Earion που μου έδωσε κατατοπιστικότατες και πολύ ποιητικές, ομολογώ, πληροφορίες για την πόλη, τις οποίες και ακολούθησα και διαπίστωσα πόσο δίκιο είχε.
 

SBE

¥
Άντε, καλή συνέχεια τώρα!
Για το ζήτημα των φαρδιών δρόμων όμως έχω να πω ότι και η Βαρκελώνη έχει τα στενά της και τα στενάκια της, δεν είναι όλα τα πεζοδρόμια φαρδιά, ειδικά στην παλιά πόλη. Και άλλες πόλεις απλά ξαναφτιάχτηκαν με το έτσι θέλω από την αρχή, με τρόπο που δεν υπάρχει περίπτωση να συμβεί σήμερα (αναφέρομαι στο Παρίσι του Ωσμάν). Το θέμα είναι τι κάναμε τον 20ο αιώνα, και κυρίως μεταπολεμικά.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ένας χωρικός κάνει την ανάγκη του δίπλα στον Ιησού

Του/της ΣΚΑΦ. από το Έθνος, σήμερα

Εάν εκεί που παρατηρείτε την φάτνη στη Βαρκελώνη εντοπίσετε, κρυμμένη ανάμεσα στον Ιησού, τη Μαρία και τον Ιωσήφ, την φιγούρα ενός χωρικού ο οποίος έχει κατεβάσει το παντελόνι του κάνει την ανάγκη του, μην παραξενευτείτε. Πρόκειται για καταλανικό έθιμο.

Όσοι βρεθείτε τα Χριστούγεννα σε πόλεις της Καταλονίας (στην Βαρκελώνη, στην Ταραγόνα κ.α.), εάν εκεί που χαζεύετε την αναπαράσταση της Θείας Γέννησης εντοπίσετε, προς μεγάλη σας έκπληξη, κρυμμένη ανάμεσα στον Ιησού, τη Μαρία, τον Ιωσήφ και τους μάγους με τα δώρα, την φιγούρα ενός χωρικού ο οποίος έχει κατεβάσει το παντελόνι του κάνει την ανάγκη του, μην παραξενευτείτε.



Πρόκειται για τον επονομαζόμενο «Caganer», τον αφοδεύοντα χωρικό, μια παραδοσιακή μορφή των εορτών, απολύτως συνυφασμένη, ήδη από τις αρχές του 18ου αιώνα, με τα Χριστούγεννα στην Καταλονία καθώς και σε περιοχές της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Πορτογαλίας.

Αγαπητός στα παιδιά και αποδεκτός από την Καθολική Εκκλησία, ο «Caganer» λέγεται, σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη εξήγηση, πως συμβολίζει την γονιμότητα της γης (άλλωστε, κάνοντας την ανάγκη του, την εμπλουτίζει με λίπασμα), την ελπίδα και την ευημερία.

Μάλιστα, στον εν λόγω χωρικό δεν διστάζουν να δίνουν συχνά τα χαρακτηριστικά γνωστών προσωπικοτήτων της ιστορίας ή της λογοτεχνίας, παράδοση από την οποία δεν ξέφυγε ούτε ο δημοφιλής Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.

 

ilias

New member
Αφού ευχαριστήσω όλους τους συμμετέχοντες για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με την Βαρκελώνη και την Καταλονία, ας μου επιτραπεί να προσθέσω κάποια στοιχεία που, πιστεύω, θα συμβάλλουν στην διαμόρφωση ακριβέστερης εικόνας ορισμένων όψεων που παρουσιάστηκαν. Οδηγός μου θα είναι τα Ισπανικά που γνωρίζω (δεν είμαι καθηγητής, μα μαθητής) και οι απόψεις των Ισπανών που έχω γνωρίσει εδώ στην Ανδαλουσία.

Αδυνατούν να καταλάβουν πώς μπορεί να μπήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως αυτόνομες οντότητες χώρες μικρές σαν την Κύπρο του ενός εκατομμυρίου και σαν τη Μάλτα των 400.000 κατοίκων, και από την άλλη η Καταλονία των δώδεκα εκατομμυρίων να παραμένει μέρος της Ισπανίας.​

Ο αντίλογος στην πιο πάνω αδυναμία τους (να κατανοήσουν) θα μπορούσε να αποτελείται από πολλά πολιτικά και ιστορικά επιχειρήματα που δεν κρίνω σκόπιμο να παραθέσω εδώ. Αξίζει όμως να σας μεταφέρω ότι:
Πρώτον, σε πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε στην Καταλονία, οι συμμετέχοντες παρουσιάστηκαν ουσιαστικά διχασμένοι αναφορικά με την αναγκαιότητα ανεξαρτητοποίησης από την υπόλοιπη Ισπανία.
Δεύτερον, όλοι οι Ισπανοί με τους οποίους έχω μιλήσει μου μεταφέρουν την άποψη ότι η διαφορετική γλώσσα δεν αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη ανεξαρτητοποίησης μιας "αυτόνομης περιοχής", θεωρώντας τους Καταλανούς "μια χαρά Ισπανούς, όπως οι κάτοικοι της Γαλικίας, Αραγονίας, κλπ". Ωστόσο, κάποιοι (πιο ριζοσπαστικοί;)) δηλώνουν αδιάφοροι για το αν θα ανεξαρτητοποιηθεί η Καταλονία ή όχι, ισχυριζόμενοι, με μάλλον σκωπτική διάθεση, ότι "δεν μπορούν να σταθούν μόνοι τους οικονομικά".
Τρίτον, αυτό το "Καταλονία των δώδεκα εκατομμυρίων" είναι τουλάχιστον αμφισβητήσιμο. Εδώ στην Ανδαλουσία, οι ντόπιοι μου λένε ότι η περιφέρειά τους είναι η πολυπληθέστερη της Ισπανίας με περίπου 8,5 εκατομμύρια κατοίκους. Πράγματι, αν θεωρήσουμε αξιόπιστη την "Εθνική Στατιστική Υπηρεσία" τους (Instituto Nacional de Estadística) ο πληθυσμός της Καταλονίας το 2010 ήταν περί τα 7,5 εκατομμύρια. Δείτε εδώ (στα Ισπανικά).

Τα διπλά σύμφωνα είναι πολύ σπάνια, εκτός από την περίπτωση του διπλού ελ (ll) [...] Στα καστιλιάνικα βρίσκεται μόνο στην αρχή λέξεων [...]​

Όχι, αυτό για τα καστιλιάνικα δεν είναι σωστό. Το "ll" που μέχρι πέρυσι θεωρούνταν ξεχωριστό "γράμμα" του ισπανικού αλφαβήτου (δείτε εδώ) απαντά και στην μέση των λέξεων: π.χ. calle, orgulloso, κ.ά.

Και έτσι για να ευθυμήσουμε λίγο, όταν ένας Ισπανός αναφέρεται, ειρωνικά, στην προφορά των λέξεων από τους Καταλανούς, υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο προφέρουν το "l" που, μα την αλήθεια, ακούγεται όπως ένας Σαλονικιός (σόρυ) προφέρει το "λ"! :D Πράγματι, έστησα αυτί στην τηλεόραση να ακούσω Καταλανό που να προφέρει το "l" και ομολογώ ότι έχουν δίκιο. :rolleyes:
 

Earion

Moderator
Staff member
Εκεί που κλείνει ένα (ιστορικό) βιβλιοπωλείο, ανοίγει ένα φαστ φουντ

Ο ανταγωνισμός από τις διαδικτυακές βιβλιοθήκες και τις ιστοσελίδες που στέλνουν τα βιβλία στον πελάτη χωρίς αυτός να μετακινηθεί μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή του έχει βυθίσει τα παραδοσιακά βιβλιοπωλεία σε κρίση. Ακόμα και μεγάλες αλυσίδες, όπως τα καταστήματα Virgin στη Γαλλία και τα Fnac στη χώρα μας, δεν ευδοκίμησαν. Όμως ούτε η κρίση του κλάδου ούτε η ύφεση στην Ισπανία παρηγορούν τους Καταλανούς που βλέπουν ένα εμβληματικό βιβλιοπωλείο της Βαρκελώνης να κλείνει οριστικά. «Έχοντας επιβιώσει από έναν εμφύλιο πόλεμο, μια καταστροφική πυρκαγιά (1979) και μια διαμάχη για το ιδιοκτησιακό καθεστώς, το βιβλιοπωλείο Καταλόνια θα κλείσει για πάντα τις πόρτες του» γράφει το ενημερωτικό σημείωμα στην είσοδο του καταστήματος. Η Λιμπρερία Καταλόνια υπήρξε από το 1924 κάτι περισσότερο από σημείο πώλησης βιβλίων. Εκδοτικός οίκος, τυπογραφείο, χώρος καλλιτεχνικής έκφρασης και συνάντησης δημοσιογράφων, ανθρώπων του πνεύματος και ζωντανό μνημείο της σύγχρονης ιστορίας της πόλης. Είχε στεγάσει τις ιδέες και τα γραπτά του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, καταλανών επαναστατών και ενός... στρατού βιβλιοφάγων που πέρασαν το κατώφλι του τα προηγούμενα 80 χρόνια. Ούτε ο δικτάτορας Φράνκο δεν κατάφερε να κλείσει αυτή την «εστία καταλανισμού». Απλώς υποχρέωσε τους ιδιοκτήτες να αλλάξουν όνομα επί το «καστιγιάνικο» αφού το στρατιωτικό καθεστώς δεν ήταν ιδιαίτερα «φιλικό» προς τις ιδιαίτερες τοπικές ταυτότητες. Το «τέλος εποχής» ήταν ήδη ορατό από το 2008, όταν η επιχείρηση παρουσίασε για τελευταία χρονιά κέρδη. Τα 800 τετραγωνικά του καταστήματος δεν θα στεγάζουν πλέον τον καταλανικό πολιτισμό αλλά ένα ακόμα ταχυφαγείο της αμερικανικής αλυσίδας ΜακΝτόναλντς.


Κ. Μαργιόλης, ΤΑ ΝΕΑ (1.2.2013)
 

nickel

Administrator
Staff member
Σχετικά με την ορθογραφία της Καταλωνίας, το Ορθογραφικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας γράφει:

Καταλωνία: Η λέξη αποτελεί εξελληνισμένη γραφή του λατινικού Catalonia, όπου το -o- ήταν μακρό, εξ ου και το -ω- κατά τον εξελληνισμό της λέξης, ώστε να συνδεθεί με τοπωνύμια όπως Σιθωνία, Λακωνία κ.ά.

Η γραφή της λέξης με -ο, Καταλονία, ακολουθεί την ορθογραφική απλοποίηση, ενώ η γραφή Καταλωνία, σαν την Πολωνία, διατηρεί την παλιά αύρα και λογική.


Τα στατιστικά της Γκουγκλ αυτή τη στιγμή δίνουν 182 Καταλωνία - 152 Καταλονία.
 

Earion

Moderator
Staff member
Οι εφημερίδες «Καθημερινή» και «Βήμα» επιλέγουν τη γραφή με ωμέγα.
 
Top