pidyo
New member
Όχι, μη φοβάστε, δεν σκοπεύω να πιάσω το μπλεγμένο κουβάρι του έθνους και του εθνικισμού (και τα συναφή ερωτήματα για το αβγό και την κότα), μόνο τις ονομασίες των σχετικών σχολών σκέψης αφορά το σημείωμα.
Σ' ένα λίγο παλιότερο άρθρο στο οποίο τυχαία σκόνταψα καταγράφονται με απλό και ευσύνοπτο τρόπο οι βασικές σχολές.
Οι modernists είναι η πανεπιστημιακή ορθοδοξία: το έθνος είναι καθαρά νεωτερικό φαινόμενο και γεννάται από τον εθνικισμό. Ο συγγραφέας το αποδίδει νεωτεριστές, αλλά νομίζω πως έκτοτε (προ δεκαετίας το άρθρο) έχει λίγο πολύ επικρατήσει ο όρος μοντερνιστές στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία. Και οι δύο όροι έχουν πλεονεκτήματα: ο πρώτος είναι σημασιολογικά σαφέστερος, ο δεύτερος είναι πιο κοντά στο πρωτότυπο και απλούστερος. Διαλέχτε.
Οι primordialists συγκροτούν τον ανορθόδοξο, συνήθως μη επιστημονικό αντίλογο (το έθνος ως αρχέγονη μορφή κοινότητας). Ο όρος αρχεγονιστές που προτείνει ο συγγραφέας είναι εύστοχος και συνιστώμενος. Κρίνοντας από τα γκουγκλίσματα απαντά ήδη στον διαδικτυακό διάλογο.
(Επειδή το ζευγάρι modernists / primordialists συνθέτει, ας πούμε, τα δύο άκρα, ας σημειωθούν και τα σχετικά εθνογένεση ή εθνοδόμηση και εθναφύπνιση αντιστοίχως. Στο διαδίκτυο βέβαια, όπου ο περί έθνους λόγος συχνά ξεφεύγει με εκατέρωθεν βρισιές, θα βρει κανείς και διάφορους άλλους επιθετικά διατυπωμένους όρους, από την εθνοαποδόμηση που πετούν υποτιμητικά στους μοντερνιστές διάφοροι εθναμύντορες, μέχρι το εθνογκαγκά το οποίο χρησιμοποιώ κι εγώ πού και πού χαριτολογώντας)
Οι perennialists αποτελούν μια από τις ενδιάμεσες στάσεις, καθώς θεωρούν, σε κάθε περίπτωση, το έθνος ιστορικό (άρα όχι αρχέγονο) μόρφωμα. Άλλοι δίνουν έμφαση στη συνέχεια (εδώ έχει κι ένα continious ο συγγραφέας που βγάζει μάτι), άλλοι στην επανάληψη (άρα και στην ανάδυση, εξάλειψη, επαναδημιουργία κλπ.). Γι' αυτούς προτείνεται ο όρος παλαιϊστές. Δεν μου αρέσει καθόλου. Είναι άχαρος και ανακριβής (οι του recurrent perennialism δεν δίνουν κατανάγκην έμφαση στην παλαιότητα). Αλλού βρίσκω τον όρο διαχρονιστές, που αδικεί και τις δυο κατηγορίες των perennialists, ταυτίζοντάς τους με τους primordialists: αν κάτι είναι διαχρονικό, δεν είναι και αρχέγονο; Επειδή δεν έχω διαβάσει τους συγγραφείς αυτής της κατηγορίας στους οποίους παραπέμπει ο συγγραφέας, δεν είμαι σε θέση να προτείνω κάποιον καλύτερο όρο.
Οι ethnosymbolists συνιστούν μια αρκετά γνωστή σχολή, που δίνει έμφαση στη συμβολική κατασκευή και στον αναστοχασμό του παρελθόντος από το υπό δημιουργία έθνος σχεδόν εξίσου με τους modernists, αλλά επισημαίνει και τη σημασία των προνεωτερικών στοιχείων στα οποία πατάει η συμβολική κατασκευή και (συχνά) δεν είναι τόσο αυστηρή όσο (κατά κανόνα) είναι η σχολή των modernists στην άρνηση της δυνατότητας εθνοτικής ή προεθνικής αυτοσυνειδησίας προ νεωτερικότητας. Η καθιερωμένη, αυτονόητη και (απ' όσο ξέρω) χωρίς παραλλαγές ελληνική απόδοση είναι εθνοσυμβολιστές.
Σ' ένα λίγο παλιότερο άρθρο στο οποίο τυχαία σκόνταψα καταγράφονται με απλό και ευσύνοπτο τρόπο οι βασικές σχολές.
Οι modernists είναι η πανεπιστημιακή ορθοδοξία: το έθνος είναι καθαρά νεωτερικό φαινόμενο και γεννάται από τον εθνικισμό. Ο συγγραφέας το αποδίδει νεωτεριστές, αλλά νομίζω πως έκτοτε (προ δεκαετίας το άρθρο) έχει λίγο πολύ επικρατήσει ο όρος μοντερνιστές στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία. Και οι δύο όροι έχουν πλεονεκτήματα: ο πρώτος είναι σημασιολογικά σαφέστερος, ο δεύτερος είναι πιο κοντά στο πρωτότυπο και απλούστερος. Διαλέχτε.
Οι primordialists συγκροτούν τον ανορθόδοξο, συνήθως μη επιστημονικό αντίλογο (το έθνος ως αρχέγονη μορφή κοινότητας). Ο όρος αρχεγονιστές που προτείνει ο συγγραφέας είναι εύστοχος και συνιστώμενος. Κρίνοντας από τα γκουγκλίσματα απαντά ήδη στον διαδικτυακό διάλογο.
(Επειδή το ζευγάρι modernists / primordialists συνθέτει, ας πούμε, τα δύο άκρα, ας σημειωθούν και τα σχετικά εθνογένεση ή εθνοδόμηση και εθναφύπνιση αντιστοίχως. Στο διαδίκτυο βέβαια, όπου ο περί έθνους λόγος συχνά ξεφεύγει με εκατέρωθεν βρισιές, θα βρει κανείς και διάφορους άλλους επιθετικά διατυπωμένους όρους, από την εθνοαποδόμηση που πετούν υποτιμητικά στους μοντερνιστές διάφοροι εθναμύντορες, μέχρι το εθνογκαγκά το οποίο χρησιμοποιώ κι εγώ πού και πού χαριτολογώντας)
Οι perennialists αποτελούν μια από τις ενδιάμεσες στάσεις, καθώς θεωρούν, σε κάθε περίπτωση, το έθνος ιστορικό (άρα όχι αρχέγονο) μόρφωμα. Άλλοι δίνουν έμφαση στη συνέχεια (εδώ έχει κι ένα continious ο συγγραφέας που βγάζει μάτι), άλλοι στην επανάληψη (άρα και στην ανάδυση, εξάλειψη, επαναδημιουργία κλπ.). Γι' αυτούς προτείνεται ο όρος παλαιϊστές. Δεν μου αρέσει καθόλου. Είναι άχαρος και ανακριβής (οι του recurrent perennialism δεν δίνουν κατανάγκην έμφαση στην παλαιότητα). Αλλού βρίσκω τον όρο διαχρονιστές, που αδικεί και τις δυο κατηγορίες των perennialists, ταυτίζοντάς τους με τους primordialists: αν κάτι είναι διαχρονικό, δεν είναι και αρχέγονο; Επειδή δεν έχω διαβάσει τους συγγραφείς αυτής της κατηγορίας στους οποίους παραπέμπει ο συγγραφέας, δεν είμαι σε θέση να προτείνω κάποιον καλύτερο όρο.
Οι ethnosymbolists συνιστούν μια αρκετά γνωστή σχολή, που δίνει έμφαση στη συμβολική κατασκευή και στον αναστοχασμό του παρελθόντος από το υπό δημιουργία έθνος σχεδόν εξίσου με τους modernists, αλλά επισημαίνει και τη σημασία των προνεωτερικών στοιχείων στα οποία πατάει η συμβολική κατασκευή και (συχνά) δεν είναι τόσο αυστηρή όσο (κατά κανόνα) είναι η σχολή των modernists στην άρνηση της δυνατότητας εθνοτικής ή προεθνικής αυτοσυνειδησίας προ νεωτερικότητας. Η καθιερωμένη, αυτονόητη και (απ' όσο ξέρω) χωρίς παραλλαγές ελληνική απόδοση είναι εθνοσυμβολιστές.