Ο Κώστας Βαλεοντής της ΕΛΕΤΟ έγραψε στο Ορόγραμμα αρ. 69:
Προβλήματα «ομωνυμίας»
«Ομωνυμία» (< αρχ. ομώνυμος = έχων ομόν όνυμα = έχων κοινόν όνομα) υπάρχει όταν δύο ή περισσότερες διαφορετικές έννοιες αποδίδονται με τον ίδιο όρο.
Σχετικά με το θέμα αυτό, σε πρόσφατη συνεδρίασή του το ΓΕΣΥ εξέτασε την ελληνική απόδοση των αγγλικών όρων error, fault, failure και safety, security, insurance, λαβαίνοντας υπόψη και τις αποδόσεις που εφαρμόζει η ΜΟΤΟ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
Επισημαίνει λοιπόν ότι:
1. Προκειμένου για διατάξεις και συστήματα, μπορούμε να αποφύγουμε την ομωνυμία των τριών εννοιών που αποδίδονται με τους τρεις πρώτους αγγλικούς όρους γιατί, κατά κανόνα:
error = σφάλμα
fault = βλάβη
failure = αποτυχία
Το error μπορεί να συντελέσει σε fault και η fault μπορεί να προκαλέσει failure. (Δηλαδή το σφάλμα είναι αιτία βλάβης και η βλάβη αιτία αποτυχίας.)
2. Δυστυχώς, όμως, για τις έννοιες που αποδίδονται με τους άλλους τρεις αγγλικούς όρους, σε διάφορα θεματικά πεδία, υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο πρόβλημα ασφάλειας (!) αφού:
safety = ασφάλεια, έλλειψη κινδύνου ή διακινδύνευσης (ζημιάς, βλάβης κτλ.)
security = ασφάλεια, εξασφάλιση/απαλλαγή από κίνδυνο
insurance = ασφάλεια, ασφάλιση.
Δηλαδή και οι τρεις αποδίδονται ως ασφάλεια και προκαλείται τελικά… ορολογική ανασφάλεια! Το θέμα γι’ αυτές τις τρεις διαπεδιακές έννοιες είναι ακόμα ανοικτό. Κάθε μελετημένη πρόταση για εξέταση δεκτή!
Κ.Β.
Δυστυχώς, δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Για παράδειγμα, ο όρος cybersecurity μεταφράζεται σε πολλά ενωσιακά κείμενα ως «ασφάλεια στον κυβερνοχώρο» - και το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ακόμα.
Ενδεικτικά, η οδηγία για την ασφάλεια των συστημάτων δικτύου, εδώ.
Μα δεν έχουν όλες οι γλώσσες δύο λέξεις για το ίδιο πράγμα. Π.χ. από ενωσιακό κείμενο:
Αγγλικό:
List of relevant documents on safety and security at football matches
Ελληνικό:
Κατάλογος σχετικών εγγράφων σχετικά με την ασφάλεια και την προστασία στους ποδοσφαιρικούς αγώνες
Γαλλικά:
Liste des documents pertinents en matière de sécurité et de sûreté à l’occasion des matches de football
Ισπανικά:
Lista de documentos pertinentes sobre protección y seguridad en los partidos de fútbol
Ιταλικά:
Elenco dei pertinenti documenti in materia di sicurezza alle partite di calcio
Γερμανικά:
Verzeichnis relevanter Dokumente über Sicherheit und Gefahrenabwehr bei Fußballspielen