metafrasi banner

Απόδοση του deference / deferentialism

Contiguus

New member
Ποια θα ήταν η ακριβέστερη απόδοση του deference / deferential σε ακαδημαϊκά συγκείμενα όπως epistemic/semantic deference;

Σκέφτηκα το αρχαίο υπείκω / ύπειξις/ υπεικτικός.
 
Δεν υπάρχουν ήδη κάποιες αποδόσεις;

Δεν ξέρω αρκετά αρχαία για να έχω άποψη για το υπείκω (αν αποδίδει όντως αυτό που θέλει να πεις εδώ το deference). Αλλά νομίζω ότι αν το έβλεπα σε ένα νεοελληνικό κείμενο θα μου χτυπούσε πολύ παράξενα (πρώτα απ' όλα δεν θα ήξερα τι σημαίνει, αυτό όμως ίσως δεν είναι αναγκαστικά κακό). Το έψαξα βέβαια, αλλά ένα λεξικό δεν σε βοηθά να αποκτήσεις αίσθηση της λέξης.

Το υποτέλεια/υποτελής θα μπορούσε να κάνει τη δουλειά;

Ξέρω ότι δεν είναι συνώνυμα του deference / deferential, ίσως όμως στο συγκεκριμένο συγκείμενο να βολεύουν (καλύτερα από τα υποταγή/υποταγμένος, νομίζω).
 

rogne

¥
Μήπως το όλο νόημα είναι η "προσφυγή στην αυθεντία" και τα επιχειρήματα από αυθεντίας; Αν ναι (μεγάλο "αν" αυτό, γιατί αποφεύγω χρόνια να μάθω την ορολογία και τη γενική αργκό της αναλυτικής φιλοσοφίας...), ίσως το κρίσιμο στη μετάφραση να μην είναι το deference/deferential, αλλά το επίθετο ("επιστημικός", "σημασιολογικός" κλπ.)
 

Contiguus

New member
To deference δεν προϋποθέτει απαραίτητα αυθεντία, μπορεί να σημαίνει εκχώρηση της δυνατότητας θεμελίωσης μιας κρίσης λόγω ηθικής νομιμοποίησης ή εργαλειακής ικανότητας του προς ον η deference.

Σε κάθε περίπτωση είναι εξαιρετικά κομβικός όρος τοσο στην επιστημολογία όσο και στην πρακτική φιλοσοφία αλλά και στη νομική επιστήμη όταν γίνεται λόγος για judicial deference στις περιπτώσεις που ο δικαστής οφείλει να μην επαναξιολογήσει τη στάθμιση που έχει κάνει ο νομοθέτης πάνω σε κάποιο ζήτημα.

Ίσως το υπενδίδω / υπένδοση / υπενδοτισμός / υπενδοτικός να δουλεψει. Ίσως να μπορεί να δηλώσει την εκχώρηση κρίσης σε κάποιον από σεβασμό, αναγνώριση ή άλλο συστημικόο περιορισμό.

Πχ. ο δικαστής οφείλει να υπενδίδει στη κρίση του νομοθέτη.
 

SBE

¥
Contiguus, άμα ξέρεις ήδη ότι θέλεις λέξη που να αρχίζει απο ύψιλον και να μην την καταλαβαίνει ο περισσότερος κόσμος, τότε δεν έχει νόημα η ερώτηση. Νομίζω ότι κάνεις το λάθος όλων των αρχάριων, ότι δηλαδή αναζητείς μία μετάφραση της λέξης που να ταιριάζει σε κάθε χρήση της στην αγγλική γλώσσα. Μπορούν να σου εξηγήσουν οι επαγγελματίες μεταφραστές γιατί αυτό είναι μάταιο.

Επιπλέον δεν καταλαβαίνω αν το ερώτημα είναι η λέξη deference ή το semantic deference.
Το πρώτο άνετα αποδίδεται "σεβασμός/ συμμόρφωση/ υπόψη" στο παράδειγμα που δίνεις με τον δικαστή που ανάλογα με το υπόλοιπο κείμενο οφείλει:
να σέβεται την κρίση του νομοθέτη
να συμμορφώνεται με την κρίση του νομοθέτη
να λαμβάνει υπόψη την κρίση του νομοθέτη

Έκανα μια σύντομη αναζήτηση περί semantic deference και βλέπω ότι ο Rogne έπεσε πολύ κοντά.

Thus, what we are thinking about depends not only on our intrinsic properties, but also on expert opinion. We defer to the experts with regard to what exactly we are thinking about. For this reason, this sort of contribution of the social environment is sometimes referred to as “semantic deference.”
 

Contiguus

New member
Με ενδιαφέρει το deference το οποίο χρησιμοποιείται με την ίδια σημασία είτε είναι σημασιολογικό, είτε επιστημικό είτε δικαστικό.

Όντως δεν είμαι ειδικός στην απόδοση όρων, απλώς με προβληματίζει το θέμα.

Αυτό που μπορώ να μεταφέρω ως εμπειρία είναι ότι στα αγγλικά δεν θα θεωρείτο ταυτόσημη η χρήση του respect, deference, conformity, τουλάχιστον στο context της ακαδημαϊκής φιλοσοφίας ή θεωρίας του δικαίου. Το έχω συζητήσει μάλιστα πρόσφατα με αρκετούς Αυστραλούς και Βρετανούς συναδέλφους.

Καταλαβαίνω ότι αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι για τους κανόνες της ορολογικηςαποδόσης, απλώς το μεταφέρω.
 

SBE

¥
ΟΚ, ας πιάσουμε επομένως λίγη θεωρία:
Η λέξη Α στη γλώσσα 1 μπορεί να αποδοθεί με τις λέξεις Β, Γ, Δ στη γλώσσα 2, ανάλογα με τη χρήση.
Η λέξη Β της γλώσσας 2 δεν σημαίνει ότι αποδίδεται μόνο με τη λέξη Α στη γλώσσα 1.
Αντιστοιχία ένα προς ένα ειδικά όταν αρχίζουν οι αφηρημένες έννοιες είναι επικίνδυνη και οδηγεί σε λάθη. Και στην περίπτωσή σου σε οδηγεί σε ακροβατικά που οδηγούν σε ακαταλαβίστικα ελληνικά.

Οι απόφοιτοι μεταφραστικών ΑΕΙ θα έχουν ίσως κάποια τέτοια παραδειγματα να σου δώσουν. Εγώ απλά δεν βλέπω γιατί είναι τόσο δύσκολο να γίνει κατανοητό κάτι τέτοιο (όχι μόνο από εσένα). Εγώ που δεν είμαι επαγγελματίας το κατάλαβα την πρώτη-δεύτερη φορά που πήγα να μεταφράσω κείμενο. Και δεν είμαι κανένα παιδί-θαύμα.
 
Αν αναζητούσαμε ρήμα, θα πρότεινα το επαφίεμαι.
Πολύ σωστά τα λέει η SBE.
 
Top