Αντίθετα που διαφέρουν μόνο ως προς ένα γράμμα (κάτι αντίστοιχο του fire-hire)

LinguaClash

Active member
Το βάζω πιο πολύ ως σπαζοκεφαλιά αν κανείς έχει καμιά ιδέα. Λέει το κείμενό μου (στα αγγλικά), ...αν αλλάξουμε το ένα γράμμα μπορεί να έχει το εντελώς αντίθετο νόημα, όπως π.χ. το hire σε fire, και προσπαθώ να σκεφτώ αντίθετα στα ελληνικά που να διαφέρουν μόνο σε ένα γράμμα. Το μόνο που σκέφτηκα είναι το καλό με το κακό. Αλλά όχι κάτι πιο σχετικό με το fire-hire.
Αν σκεφτείτε κάτι, feel free.
 

nickel

Administrator
Staff member
:-) Προς το παρόν μπορώ να σκεφτώ μόνο αντίθετα που δεν χρειάζεται να αλλάξει κανένα γράμμα, και συγκεκριμένα την απόφραξη (φράξιμο και άνοιγμα φραγμένου αγωγού).

Πρέπει όμως να έχουμε διάφορα με ή χωρίς το στερητικό α, π.χ. σφαλτός - άσφαλτος.
 

LinguaClash

Active member
Το α το στερητικό ναι, εκεί στράφηκα κι εγώ αρχικά, απλώς πρέπει να είναι περιπτώσεις αντικατάστασης ενός γράμματος, όχι προσθήκη γράμματος. Είχα σκεφτεί τα ευγενής-αγενής, ευφυής-αφυής, αλλά κι εκεί δεν είναι μόνο σε ένα γράμμα η διαφορά.

(Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ αυτό για την απόφραξη :D)
 
Last edited:

nickel

Administrator
Staff member
Μου θύμισες ένα από τα πιο ξεκαρδιστικά νήματα της Λεξιλογίας (το συστήνουν και γιατροί για διάφορες ασθένειες) όπου το ζητούμενο ήταν να φτιάξεις τίτλους ταινιών αφαιρώντας ένα γράμμα από γνωστές ταινίες (και σειρές).

Παραπέμπω εκεί για γελωτοθεραπεία: Ριμέικ ελληνικών αινιών
 

m_a_a_

Active member
Κάποτε είχα γνωρίσει έναν Γάλλο που κουτσομιλούσε κάτι ελληνικά... Εργαζόταν στην Αλβανία, σε κάποιο αναπτυξιακό πρόγραμμα, αλλά κατηφόριζε συχνά-πυκνά Θεσσαλονίκη γιατί του άρεζε η πόλη...

Τον ρωτάω λοιπόν μια μέρα:
-Τι λέει η Αλβανία;

Τραβάει μια τζούρα μπαμπάτσικια απ' το στριφτό του, το βλέμμα χαμηλωμένο κι απλανές, και με μαγάζι* στη φωνή (γαλλικό μαράζι), μου λέει:
-Γάμησέ τα...

Καπάκια, τον ρωτάω:
-Η Θεσσαλονίκη, τι λέει;

Φωτίζεται, θαρρείς, το πρόσωπό του, και με χαμόγελο μέχρι τ' αφτιά, μου απαντάει:
-Γάμησέ τα!

Αυτά, έτσι συνειρμικά... απ' την απόφραξη ορμώμενος...

(Θα επανέλθω, πιστεύω...)
 
Δεν είναι πλήρες αδιέξοδο το στερητικό α-, πάντως… Σε κάποιες περιπτώσεις ταιριάζει ωραιότατα με το εν-:

έναρθρος-άναρθρος
έναστρος-άναστρος
ενεπίγραφος-ανεπίγραφος
ενήλικος-ανήλικος
ενόργανος-ανόργανος
ενούρηση-ανούρηση
ένυδρος-άνυδρος
(το πρώτο που σκέφτηκα, πριν αρχίσω να το ψάχνω περισσότερο)
ενυπόγραφος-ανυπόγραφος
ενυπόθηκος-ανυπόθηκος
ενυπόστατος-ανυπόστατος


Το εν- μπορεί να ταιριάξει και με το εκ-:

εγχέω-εκχέω

Και για όσους φοβούνται τις βελόνες:

ένεση-άνεση :D
 

LinguaClash

Active member
Ωωω μερσί!
Δεν είναι πλήρες αδιέξοδο το στερητικό α-, πάντως…
Μα ναι το ξέρω, δηλ. το φαντάστηκα, απλώς δεν μου έρχονταν στον νου παραδείγματα. Είχα κολλήσει με τα ευ- που δεν έβγαιναν...
 
Last edited:
Πάντως, αν θέλουμε να είμαστε τυπικοί, δεν βρήκα κανένα παράδειγμα με α- αλλά μόνο με αν-. Έχει κι αυτό τη σημασία του…
 

m_a_a_

Active member
Έχω απορρίψει διάφορα ανεκδιήγητα εδώ και καναδυό ώρες που κρυφοσπαζοκεφαλιάζω, αλλά το παρακάτω, θαρρώ, «τικάρει όλα τα κουτιά», που λένε και στο Αμέρικα: τήξη και πήξη ...

Addendum: έσω και έξω, επίσης...
 
Top