Καλημέρα. Στο μεταξύ, βλέπω ότι το μεζεδάκι έγινε ολόκληρη πιατέλα στο ιστολόγιο του Σαραντάκου, με τίτλο «
Λιτότητα σημαίνει εξυγίανση». Εξακολουθώ να διαφωνώ στα μεταφραστικά, αλλά το ύφος προτρέπει σε νηφάλια συζήτηση και, Νίκο, σε συγχαίρω.
Εγώ θα ήθελα να επαναλάβω τα μεταφραστικά σε πλαίσιο που με βασάνισε τη νύχτα, όταν τα πράγματα τα σκέφτεσαι πιο ξεκάθαρα. Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να δουλέψουμε λιγάκι τον σωστό νομικό όρο για αυτό ακριβώς για το οποίο κατηγορούνται οι υπεύθυνοι του Πρακτορείου. Δεν έχουμε χάλκευση είδησης ή κατηγορίας, μάλλον κατηγορούνται για αλλοίωση μιας μετάφρασης (ή «βελτίωση» όπως ηπιότατα αναφέρει ο Σαραντάκος). Έστω ότι κάποιος υπεύθυνος εκεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κατηγορείται ότι
εσκεμμένα αλλοίωσε το νόημα μιας λέξης του πρωτοτύπου.
Η λέξη αυτή στα δίγλωσσα λεξικά αποδίδεται με την ελληνική
λιτότητα. Τι λένε τα δικά μας λεξικά για τη συγκεκριμένη σημασία της
λιτότητας;
ΛΚΝ: ο περιορισμός στα λίγα και απαραίτητα
Κριαράς: κατάσταση κατά την οποία όλη η οικονομική δραστηριότητα μιας χώρας υποχρεώνεται από το κράτος σε περικοπές δαπανών και μειωμένες απολαβές με στόχο την ανάκαμψη της οικονομίας
ΛΝΕΓ: μορφή οικονομικής πολιτικής, η οποία, με την επίκληση της οικονομικής ύφεσης, περιορίζει τις ανάγκες και τις λιγότερο αναγκαίες δαπάνες τού κράτους, με σκοπό τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, τη σταθεροποίηση και την ανάκαμψη της οικονομίας
Εκεί που τα λεξικά δίνουν σημασίες μάλλον θετικές αν κρίνουμε από το σκοπό, ή βλέπουμε πολλές σελίδες του διαδικτύου να συνδυάζουν τους γερμανικούς όρους για τη λιτότητα και την εξυγίανση:
https://www.google.gr/search?q=Sparmaßnahmen+Sanierung
σε πολλές ελληνικές σελίδες θα βρούμε τη λιτότητα να συνδυάζεται με τη φτωχοποίηση:
https://www.google.gr/search?q=λιτότητα+φτωχοποίηση
Βλέπουμε δηλαδή ότι η πολιτική έχει δώσει δύο σημασίες στον όρο: μια θετική και μια αρνητική. Αν ο υπεύθυνος του Πρακτορείου σκεφτεί ότι ο όρος μπορεί να ερμηνευτεί αρνητικά και πιστεύει ότι η Καγκελάριος τον χρησιμοποίησε θετικά, εσκεμμένα επέβαλε τη θετική σημασία.
Το γεγονός ότι κάποιοι θεωρούν ότι έγινε αλλοίωση, από μόνο του αποδεικνύει ότι καλώς έγινε η διόρθωση.
Αν θεωρήσει κανείς ότι με την απόδοση
εξυγίανση υπάρχει αλλοίωση, σημαίνει ότι δέχεται (και) αρνητική σημασία στη λιτότητα. Τελικά, δηλαδή, η κατηγορία που αποδίδεται στον υπεύθυνο του Πρακτορείου είναι ότι γνώριζε ότι η Καγκελάριος χρησιμοποίησε τον όρο με την αρνητική σημασία της φτωχοποίησης και επέβαλε διόρθωση που σήμαινε το αντίθετο. Μόνο έτσι στοιχειοθετείται αλλοίωση, αλλά δεν μπορώ να δεχτώ ότι η κ. Μέρκελ χρησιμοποίησε τον όρο με αρνητική σημασία. Ως μεταφραστής πείστηκα μετά απ’ όλον αυτό τον ντόρο, ότι αλλοίωση και παραποίηση του νοήματος θα ήταν να κρατήσουν την απόδοση
λιτότητα. Αν είχαν κρατήσει αυτή την απόδοση, είναι πιθανό ότι θα συζητούσαμε σήμερα πόσο άστοχη ήταν, τη στιγμή που άλλα εννοούν οι Γερμανοί με το
Sparmaßnahmen και άλλα κάποιοι από εμάς με τη
λιτότητα.
Αυτά ως προς τα μεταφραστικά. Τα υπόλοιπα είναι office politics, πολιτική των δημόσιων σχέσεων του Πρακτορείου, των κακών χειρισμών τους, και της αντιπολιτευτικής εκμετάλλευσης ενός μεταφραστικού μεζέ.
