Άλλο το αμερικάνικο, άλλο το βρετανικό: subway και άλλες τέτοιες παγίδες

[daeman]

...
nickel = (ΗΠΑ) κέρμα των 5 σεντς (και στον Καναδά) | νικέλιο | ποσότητα μαριχουάνας αξίας 5 δολαρίων (αργκό) |
η 5η τροπολογία του Συντάγματος (αργκό) | κέρμα του ενός σεντσιού (απαρχ.) ||

(ΗΒ και λοιποί αγγλόφωνοι) νικέλιο

---

On the nickel - Tom Waits

After the bills left and right, we're left with small change, right?

 

[daeman]

Many have met their fall in some of these. Taken for a ride...
So, do the math(s) first, or else it'll be curtains.

 

[drsiebenmal]

US State Department Creates Illustrations Depicting Differences Between British And American English

 

[drsiebenmal]

(συνέχεια - 2):

 

[drsiebenmal]

συνέχεια - και τέλος:

 

[nickel]

Ε, αφού έβαλαν το underground, ας βάλουμε κι αυτό.

 

[Lefki]

Το flat μπορεί να αποδοθεί ως apartment ή condo (< condominium), όπου apartment είναι το διαμέρισμα που νοικιάζεις και condo το ιδιόκτητο. I live in an apartment σημαίνει πως ζεις στο νοίκι. I live in a condo σημαίνει πως είσαι ιδιοκτήτης του διαμερίσματός σου. Αυτή η διάκριση ζει και βασιλεύει στο αμερικανικό Midwest.

 

[Alexandra]

Ακούω γύρω μου επίσης να χρησιμοποιούν τον όρο apartment και στη Βρετανία, ακόμα και σε αγγελίες ενοικίασης διαμερισμάτων. Κόλλησαν από τους Αμερικάνους, προφανώς.

 

[Duke_of_Waltham]

Αχ, τι μου θυμίζετε, τις λίστες αυτές τις διάβαζα και τις ξαναδιάβαζα μικρός, πριν καν αρχίσω να κλίνω προς τα βρετανικά αγγλικά. (Βέβαια, τότε δεν ήταν τόσο μεγάλες και εξαντλητικές· τις βλέπω τώρα και τρομάζω, αν και ξέρω ότι πρέπει να ασχοληθώ κάποια στιγμή.) Και φυσικά μόλις μάθεις καλά τις διαφορές, αρχίζουν οι εξαιρέσεις και τα ψιλά γράμματα... Όπως ότι οι λέξεις schedule και diaper υπάρχουν στο βρετανικό λεξιλόγιο, αλλά συνήθως προφέρονται ελαφρώς διαφορετικά. Ή ότι η λέξη vacation παραμένει σε χρήση στη Βρετανία, με την αρχική στενή σημασία της από την οποία προήλθε η ευρύτερη αμερικανική: τα κενά μεταξύ των τριμήνων/περιόδων (terms) του νομικού/δικαστικού έτους, και σε κάποιες περιπτώσεις των ακαδημαϊκών τριμήνων. Οπότε εκεί που οι βρετανικές διακοπές σημαίνουν και α(ρ)γία ημέρα, οι αμερικανικές σημαίνουν και εκκένωση (της έδρας), διάλειμμα.

Και φυσικά έχουμε το φορμά της ημερομηνίας, στο οποίο η διάκριση δεν είναι τόσο απόλυτη όσο δημιουργείται κάποτε η εντύπωση ότι είναι. Στην Αμερική ο μήνας παρέμεινε μπροστά από την ημέρα αλλά πρέπει να υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις, ενώ στη Βρετανία μετακινήθηκε πίσω από την ημέρα στις περισσότερες περιπτώσεις αλλά κάποιες εφημερίδες, μεταξύ άλλων, τον βάζουν παλιομοδίτικα μπροστά. Στον Καναδά, βέβαια, αμφιταλαντεύονται λίγο, όπως με τόσα άλλα πράγματα.

Κάτι που δεν βρήκα στις λίστες... Ποιες λίστες, είπατε;

Για τις πάμπολλες λέξεις (και λεξικές μονάδες και εκφράσεις) των βρετανικών αγγλικών που έχουν διαφορετική σημασία στα αμερικανικά αγγλικά έχουν γραφτεί βιβλία ολόκληρα και έχω δύο απ' αυτά τουλάχιστον. [...] Η σχετική σελίδα της Wikipedia δεν έχει ακόμα την πληρότητα που θα περίμενα. Δεν έχει, για παράδειγμα, τη λέξη που έγινε η αφορμή για να ανοίξω το νήμα: το subway.

Πλέον έχει καταλόγους σε ξεχωριστές σελίδες, φαντάζομαι με αυξημένη πληρότητα σε σχέση με πριν. Το subway είναι εκεί, και μάλιστα με ξεχωριστή αναφορά στη Γλασκώβη.

Όπως έλεγα, λοιπόν, δεν βρήκα στις λίστες το train station, που έχω διαβάσει σχόλια από Βρετανούς ότι είναι εντελώς αμερικάνικο.* Αυτοί βέβαια προτιμούν το railway station, που με αφήνει με την απορία για το ποιος ξεκίνησε το R.R. Station. Το βλέπω χρόνια τώρα ως μετάφραση σε οδικές πινακίδες για τον σιδηροδρομικό μας σταθμό αλλά το έχω ξαναπετύχει μόνο σε ένα άλλο μέρος: σε βιντεοπαιχνίδι Πόκεμον για το Παιχνίδι Αγόρι Χρώμα (πριν ρωτήσετε, το δικό μου ήταν τιρκουάζ).

Το frosting με μπέρδεψε, γιατί το είχα για βρετανικό (με αμερικανικό αντίστοιχο το icing) αλλά μου βγήκε στη λίστα για τους αμερικανικούς όρους. Οι πηγές που παρατίθενται εκεί δεν φαίνονται να συμφωνούν ξεκάθαρα.

Ως πεπονόφλουδα, το public school νομίζω ότι είναι καλή, αν και δεν ξέρω πόσο συχνά προκύπτει. (Βέβαια η σπανιότητα συμβάλλει και στην αυξημένη πιθανότητα λάθος μετάφρασης.) Το gas είναι σαφώς συνηθέστερο, αλλά πόσος κόσμος θα το μπερδέψει;

* Μάλλον εδώ, σελίδα που σχετίζεται με αυτό το άρθρο τού BBC. Έχω και το αντίστροφο, εδώ.

bill λογαριασμός κ.ά. | (ΗΠΑ) χαρτονόμισμα (ΗΒ = banknote, note) | (ΗΒ) λογαριασμός εστιατορίου (ΗΠΑ = check).

Ελαφρώς διαφορετικό, αλλά το handbill χρησιμοποιείται ακόμα ή έχει αντικατασταθεί από τα pamphlet, leaflet και brochure; Ξέρει κανείς;

 

[AoratiMelani]

Spoiler

Για τις πάμπολλες λέξεις (και λεξικές μονάδες και εκφράσεις) των βρετανικών αγγλικών που έχουν διαφορετική σημασία στα αμερικανικά αγγλικά έχουν γραφτεί βιβλία ολόκληρα και έχω δύο απ' αυτά τουλάχιστον.

[Αυτό συμβαίνει επειδή δεν είναι νοηματική η γλώσσα τους, όπως η τρισχιλιετής δική μας όπου σημαίνον και σημαινόμενο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, κι επειδή δεν μαθαίνουν Αρχαία Αγγλικά στο γυμνάσιο, ώστε να καταλαβαίνουν με τη μία τη σημασία των λέξεων χάρη στην ετυμολογία τους, ασχέτως της σημερινής τους χρήσης. Συγγνώμη, έχω τραυματιστεί βαθιά από τον διάλογο για τα Αρχαία Ελληνικά στο γυμνάσιο. Με συγχωρείτε για το ξέσπασμα. Συνεχίστε.]

 

[Duke_of_Waltham]

Here’s the BBC’s styleguide on Americanisms, and how not to use them.

Μια παράγραφος είναι, αλλά έχει μερικά που δεν αναφέρθηκαν στο νήμα.

Περισσότερα από τον οδηγό του μπιμπισί εδώ.

 

[daeman]

 

[SBE]

Οι εκδοτικοί οίκοι πάντως κυκλοφορούν συχνά βιβλία με την ορθογραφία της κάθε χώρας. Χωρίς καμιά άλλη διαφορά.

 

[skol]

Do our own thing with the English language.

Απολαυστικό σκετσάκι! Δεν κατάλαβα όμως το αστείο με το dozen. Τι διαφορά έχει το dozen μεταξύ αμερικάνικων και βρετανικών αγγλικών;

 

[Duke_of_Waltham]

Απολαυστικό σκετσάκι! Δεν κατάλαβα όμως το αστείο με το dozen. Τι διαφορά έχει το dozen μεταξύ αμερικάνικων και βρετανικών αγγλικών;

Μου φαίνεται ότι απλώς σπάνε πλάκα με τον τρόπο που χρησιμοποιούν τη γλώσσα… Δεν νομίζω ότι χρησιμοποιείται το dozen περισσότερο στις ΗΠΑ απ' ό,τι στη Βρετανία, και οπωσδήποτε δεν είναι αμερικανική δημιουργία τα pork και beef!

(Επίσης, άφησαν απ' έξω το score — έστω κι αν χρησιμοποιείται πια συνήθως στον πληθυντικό για να υποδείξει μεγάλους αριθμούς, και σπάνια για την εικοσάδα συγκεκριμένα.)

 

[cougr]

και οπωσδήποτε δεν είναι αμερικανική δημιουργία τα pork και beef!

Εκτός κι αν πρόκειται για ορισμένες αμερικανικής προέλευσης, slang εκδοχές των όρων.

Λόγω τοποθεσίας δεν έχουμε πρόσβαση στο εν λόγω βίντεο, οπότε δεν το έχω δει.

 

[Duke_of_Waltham]

Εκτός κι αν πρόκειται για ορισμένες αμερικανικής προέλευσης, slang εκδοχές των όρων.

Λόγω τοποθεσίας δεν έχουμε πρόσβαση στο εν λόγω βίντεο, οπότε δεν το έχω δει.

Μπα… Δεν είναι αυτό το beef.

—We'll also have two names for animals: one when they're alive, and a different one when they become food. So cows will be beef, pigs will be pork.
—And chickens, sir?
—That one stays. Chickens are chickens.

Το φαινόμενο έχει το ενδιαφέρον του, αλλά πρέπει να πάμε οχτακόσια χρόνια πίσω για να βρούμε την προέλευσή του, στην Αγγλία μετά τη νορμανδική κατάκτηση. Το κρέας ήταν προϊόν πολυτελείας τότε, και οι πλούσιοι το έτρωγαν πολύ περισσότερο από τους φτωχούς· έτσι, για τα ζωντανά ζώα διατηρήθηκαν οι αγγλοσαξονικές λέξεις των ανθρώπων που τα φρόντιζαν, ενώ για το κρέας τους επικράτησαν οι λέξεις των ανθρώπων που το έτρωγαν, και οι οποίοι μιλούσαν νορμανδικά γαλλικά.

Υπάρχουν διάφορα σχετικά άρθρα, το καθένα με τις δικές του, ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. (Η ετυμολόγηση του viper με εξέπληξε, τολμώ να πω.)

• The Normans at Our Table (Oxford Reference)
• Pig or Pork? Cow or Beef? (VOA Learning English)
• They’re ‘cows’ in the field, but ‘beef’ on the table (Christian Science Monitor)

Η δε Βικιπαίδεια έχει ολόκληρη λίστα με τέτοια ζευγάρια: List of English words with dual French and Old English variations.