history

  1. nickel

    άρτον και θεάματα

    άρτον και τσίρκα άρτον και θεάματα Γράφει ο Ρωμαίος σατιρικός ποιητής Γιουβενάλης ότι «ο λαός, που κάποτε μοίραζε εξουσίες, τώρα ενδιαφέρεται για δύο πράγματα: άρτον και θεάματα». Στα λατινικά: panem et circenses (στα αγγλικά: bread and circuses — περισσότερα στη Wikipedia). Στα αρχαία...
  2. Costas

    Mapping History

    http://mappinghistory.uoregon.edu/english/index.html
  3. nickel

    κοντόσταβλος και constable

    Μια και πληροφορήθηκα τα χαΐρια των Κοντόσταβλων στη χώρα των Κόνσταμπλ: Ο κοντόσταβλος ήταν τίτλος και αξίωμα που προέκυψε από παραφθορά του comes stabuli των Ρωμαίων και κόμης του στάβλου των Βυζαντινών. (Λεπτομέρειες στο Count of the Stable της Wikipedia) Διαδόθηκε στη δυτική Ευρώπη...
  4. nickel

    ambergris = (η) άμβρα

    Στη Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία της Β΄ Γυμνασίου (σελ. 49, επισυνάπτεται), διαβάζουμε: Οι μυρεψοί οφείλουν να παραλαμβάνουν από τους εισαγωγείς την πραμάτεια που τους αναλογεί, στην τιμή που έχει κάθε είδος, την ημέρα που εισάγεται στην Κωνσταντινούπολη από εμπόρους της Χαλδίας ή της...
  5. nickel

    λιμπερτίνος

    Έγραφε προ ημερών ο Νίκος Γ. Ξυδάκης στο άρθρο του Μούτζες μέσα, μούτζες έξω: Ο αρχηγός του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρης, γνωστός για τις ατάκες του επιπέδου Δελφινάριου, προχώρησε πολύ παραπέρα από το προσφιλές του καλαμπούρι: αποκάλεσε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αντώνη Σαμαρά, προδότη...
  6. nickel

    Πεδίον του Άρεως = Campus Martius | Champ de Mars | Pedion tou Areos | Field of Mars

    Έγραφε ο Στέφανος Κουμανούδης το 1900 στη Συναγωγή νέων λέξεων (το μεταφέρω μονοτονισμένο): Άρεος και Άρεως πεδίον, το. Ούτω πολλοί των ημετέρων από ετών μετέφρασαν τον εν Παρισίοις champ de Mars, ενώ το ορθόν είναι «πεδίον τού Μαρτίου» (μηνός δηλ.), επειδή επί των Μεροβιγγίων βασιλέων των...
  7. nickel

    the Anthropocene = η Ανθρωπόκαινος

    the Anthropocene proper noun the period from the 18th century until the present day, characterized by the effect of humans on geology, climate and the environment http://www.macmillandictionary.com/buzzword/entries/anthropocene.html The Anthropocene is an informal geological epoch that serves...
  8. nickel

    Fulling και το χρήμα που δεν έχει μυρωδιά

    Κάπου θα έχετε ακούσει για την προέλευση της έκφρασης «Τα χρήματα δεν μυρίζουν», «Το χρήμα δεν έχει μυρωδιά» και παραλλαγές, αλλά τώρα θα σας πάω πιο πίσω: στον Νέρωνα. Ο αυτοκράτορας ήταν ο πρώτος που επέβαλε φόρο στα ούρα, τον αποκαλούμενο vectigal urinae. Τα ούρα ήταν αντικείμενο συναλλαγής...
  9. nickel

    Theodoric = Θεοδώριχος

    Γράφει στη Φυσική της Γ΄ Γυμνασίου (σελ. 66): Στην Ευρώπη ο Crosseteste (13ος αιώνας μ.Χ.) εξέφρασε την άποψη ότι το φως είναι ένα είδος δύναμης που πηγάζει από ένα φωτεινό σώμα και αυτοπολλαπλασιάζεται με ευθύγραμμη κίνηση, από σημείο σε σημείο, καθώς διαδίδεται μέσα σε ένα μέσο. Ο Θεοδώριχος...
  10. nickel

    αποτροπαϊκός = apotropaic, designed to avert evil influence

    Ελληνογενής όρος (όχι αντιδάνειο). Πρώτα, ολόκληρο το λήμμα του OED: apotropaic, a. (ˌæpəʊtrəʊˈpeɪɪk) [f. Gr. ἀποτρόπαιος averting evil (f. ἀποτρέπειν to turn away, avert) + -ic.] Having or reputed to have the power of averting evil influence or ill luck. Hence apotroˈpaically adv. 1883...
  11. nickel

    hanged, drawn and quartered = εκτελέστηκε με απαγχονισμό, ξεκοίλιασμα και τεμαχισμό

    Βρέθηκα κάποτε στην ανάγκη να μεταφράσω την αγγλική έκφραση με τα τρία ρήματα για τη φρικώδη ποινή που επιφύλασσαν στη μεσαιωνική Αγγλία για τους προδότες, που το έγκλημά τους θεωρούνταν πιο αποτρόπαιο από τη δολοφονία (τους δολοφόνους τούς απαγχόνιζαν και, αν ήταν ευγενείς, τους αποκεφάλιζαν)...
  12. nickel

    μασίστας = a hunk of a man

    Πήρε το μάτι μου στο μπλογκ του Σαραντάκου μνεία του ονόματος του μασίστα και θα ήθελα να σχολιάσω ένα-δυο πραγματάκια. Στο ΛΚΝ λέει: γεροδεμένος και πολύ δυνατός άνθρωπος. [ίσως από ήρωα κινηματογραφικού έργου] «Ίσως»; Άλλα «ίσως» υπάρχουν στο ΛΝΕΓ: [ΕΤΥΜ Μεταφορά τού ιταλ. Maciste (όν...
  13. nickel

    Anglo-Saxon = αγγλοσαξονικός (ΟΧΙ αγγλοσαξωνικός)

    Σάξονες, σαξονικός, αγγλοσαξωνικός αγγλοσαξονικός * ἐφεξῆς δὲ ἐπὶ τὸν αὐχένα τῆς Κιμβρικῆς Χερσονήσου Σάξονες (Πτολεμαίος) * ξύμμαχοι προθυμότατοι Φράγγοι καὶ Σάξονες (Ιουλιανός) * Τοὺς γὰρ Σάξονας αὐτίκα καὶ τοὺς Σαξόνων ἡγεμόνας Λαντοῦλφόν τε καὶ Οὐέλκον μεταπεμψάμενος (Άννα Κομνηνή) *...
  14. nickel

    γελωτοποιός του βασιλιά = king’s fool, court jester, court fool

    Τη φράση μού την ενέπνευσε ο τρόπος που σχολιάζει κάποιος την πολιτική επικαιρότητα, με χιούμορ συχνά ευθύβολο, με βέλη δηλητηριώδη που βάλλει επί αδίκους, αλλά ενίοτε και επί δικαίους, με απόλυτη ασέβεια προς τους πάντες και τα πάντα, ακριβώς όπως ταιριάζει στην πολιτική σάτιρα, αλλά εν τέλει...
  15. nickel

    squire, esquire = ασπιδοφόρος

    Ο υπασπιστής («αξιωματικός ως ακόλουθος σημαντικού προσώπου», ΕΛΝΕΓ) ήταν αρχικά «ασπιδοφόρος, οπλοφόρος (συνήθως βασιλιά ή στρατηγού)», από το ρήμα υπασπίζω < υπο + ασπίζω < ασπίς. Στο LSJ, shield-bearer, armour-bearer, esquire. Ο ασπιδοφόρος για τους Βυζαντινούς ήταν ο βοηθός του πολεμιστή...
  16. nickel

    Orange = η Οράγγη, ο Οράγγης (όχι μόνο "πορτοκάλι")

    H Orange, Vaucluse είναι γαλλική πόλη στην κοιλάδα του Ροδανού, λίγο πιο πάνω από την Αβινιόν. Στα χρόνια των Κελτών και των Ρωμαίων λεγόταν Arausio («εἰσὶ δὲ ἐν τῷ μεταξὺ πόλεις καὶ Αὐενιὼν καὶ Ἀραυσίων» γράφει ο Στράβων). Το Orange είναι παραφθορά του Arausio και δεν προέρχεται από orange...
  17. nickel

    the Belle Époque = η Μπελ Επόκ

    Μπελ Επόκ (ή μπελ επόκ) από τον γαλλικό όρο La Belle Époque, δηλ. «η Ωραία Εποχή». Ο όρος δημιουργήθηκε στα χρόνια μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο για να περιγράψει τα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα και τα πρώτα του 20ού, μέχρι την έναρξη του παγκόσμιου πολέμου, σαν μια περίοδο ανεμελιάς για τις...
  18. Zazula

    Σύγχρονη Ιστορία ή Νεότερη Ιστορία;

    Για την παγκόσμια Ιστορία, ποιος όρος είναι ορθός (ή ορθότερος) για να περιγράψει την ιστορία από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα — Σύγχρονη Ιστορία ή Νεότερη Ιστορία;
  19. Zazula

    Γαλλοπρωσικός ή Γαλλογερμανικός Πόλεμος (1870-71);

    Στο Διαδίκτυο παίζουν και τα δύο (αν κι έχω την άισθηση ότι υπερισχύει το Γαλλοπρωσικός Πόλεμος, μάλλον λόγω και του Franco-Prussian War), στον Πάπυρο το Γαλλο-γερμανικός Πόλεμος (με ενωτικό). Ποιο είναι σωστότερο: Γαλλοπρωσικός ή Γαλλογερμανικός Πόλεμος; Επίσης: Χρειάζεται ενωτικό ή όχι; Κι...
  20. Zazula

    Railway Regiment

    Προφανώς σε ορισμένες χώρες ο τακτικός στρατός περιελάμβανε ή περιλαμβάνει και το λεγόμενο Railway Corps, οπότε υφίστανται και ιεραρχικά μικρότεροι σχηματισμοί όπως το Railway Regiment. Θα το πούμε Σύνταγμα Σιδηροδρόμων, Σιδηροδρομικό Σύνταγμα ή κάτι άλλο; Αναφέρονται επίσης (κυρίως στις...
Top