etymology

  1. nickel

    ambergris = (η) άμβρα

    Στη Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία της Β΄ Γυμνασίου (σελ. 49, επισυνάπτεται), διαβάζουμε: Οι μυρεψοί οφείλουν να παραλαμβάνουν από τους εισαγωγείς την πραμάτεια που τους αναλογεί, στην τιμή που έχει κάθε είδος, την ημέρα που εισάγεται στην Κωνσταντινούπολη από εμπόρους της Χαλδίας ή της...
  2. nickel

    σωσίας, ντουμπλίρ, ντουμπλέρ = double, lookalike, stand-in

    Δεν πάνε πολλές μέρες που εντόπισα σε μια δουλειά έναν σωσία ανάμεσα σε έναν ελευθερωτή και έναν σωτήρα. Παρερμηνεία του σωσία, που λόγω ταξιδίων δεν έχει πια σχέση με το σώζω. Το θυμήθηκα με το Χιουμοριστικό γλωσσάρι όρων κινηματογράφου, όπου «Stand-in doubles for an actor (who is relaxing in...
  3. nickel

    Ιεράρχηση κριτηρίων στην ετυμολογική έρευνα

    Στο τρέχον τεύχος (19) της Γλωσσολογίας θα βρείτε κείμενο του Θ. Μωυσιάδη με τίτλο «Ιεράρχηση κριτηρίων στην ετυμολογική έρευνα». Αποσπώ μία ενότητα και τέσσερις τίτλους. Ολόκληρο το άρθρο θα το βρείτε εκεί, σε pdf, με ανάλυση και ενδιαφέροντα παραδείγματα. 2. Κατευθυντήριες γραμμές στην...
  4. nickel

    Ελληνίδα η... καμαριέρα

    Η λέξη καμαριέρα έχει απώτερη ελληνική καταγωγή, είναι αντιδάνειο δηλαδή. Η λέξη καμάρα υπάρχει στον Ηρόδοτο. Δίνω την αγγλική μετάφραση της παραγράφου (που περιγράφει διάφορα άσεμνα) και, αν υπάρχει κάπου ελληνική μετάφραση που δεν θα σας είναι δύσκολο να κοπιάρετε, θα είναι ευπρόσδεκτη: Now...
  5. Zazula

    Η ετυμολογία τής λέξης «πομόνα»

    Σχεδόν όλοι μας ξέρουμε τι είναι η πομόνα και πού χρησιμοποιείται, αλλά όποιο λεξικό κι αν ανοίξουμε θα διαπιστώσουμε ότι η ετυμολογία τής λέξης παραμένει άγνωστη: Το ΛΚΝ αναφέρει [σήμα κατατ.(;)] και το ΕΛΝΕΓ [αγν. ετύμου, ίσως εμπορικό σήμα]. Για να καλύψουμε κι εκείνους που αγνοούν τις...
  6. nickel

    Πόθεν το "ταξί";

    Καλημέρα. Είναι πολύ εύκολο να ανοίξετε ένα λεξικό και να δείτε ότι η λέξη ταξί προέρχεται από σύντμηση της γαλλικής taximètre. Όμως, είναι γουστόζικες οι λεπτομέρειες στην ιστορία που δίνει ο Michael Quinion στο σημερινό ηλεδελτίο του και, χρωστώντας μια κάποια μετάφραση ή επέκταση του θέματος...
  7. nickel

    Τι σχέση έχει το αβοκάντο με το σαλέπι;

    Υπάρχουν χίλιες μύριες γουστόζικες ιστορίες στις διαδρομές των λέξεων, και την αμέσως παρακάτω δεν την αναφέρουν τα ελληνικά λεξικά — όχι λόγω σεμνοτυφίας, ελπίζω. Έχει να κάνει με το αβοκάντο, εκείνο το φρούτο των τροπικών, που αναρωτιέται κανείς γιατί το λένε «δικηγόρο». Avocado στα ισπανικά...
  8. nickel

    γκαζές (βόλοι, μπίλιες) = marbles

    Θα επιχειρήσω να μεταφέρω λίγα πράγματα και προσεκτικά γιατί το θέμα απαιτεί έρευνα και δεν ξέρω αν έχω τα απαραίτητα βοηθήματα και σίγουρα δεν έχω το χρόνο. Στο τέλος, θα σας πω γιατί μου προέκυψε η απορία. Τι ξέρω: Ξέρω ότι σαν παιδί έπαιζα γκαζές. Η γκαζά ήταν η γυάλινη μπίλια, ο βόλος ή...
  9. Zazula

    Γ. Μπαμπινιώτη: Ετυμολογικό λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας — Σχόλια

    Εδώ ανέβασα ένα άρθρο για το Ετυμολογικό λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Και στο νήμα αυτό εδώ μπορείτε να κάνετε τα σχόλια που θέλετε, κατά προτίμηση εποικοδομητικά. Εγώ να πω ότι, την πρώτη κιόλας μέρα που κυκλοφόρησε το ΕΛΝΕΓ έσπευσα στον Χριστάκη για να το φυλλομετρήσω και να το...
  10. Zazula

    Γ. Μπαμπινιώτη: Ετυμολογικό Λεξικό τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας "Ιστορία των Λέξεων"

    http://www.babiniotis.gr/wmt/webpages/index.php?lid=1&pid=5&apprec=13 Ετυμολογία είναι η αναζήτηση «τού ετύμου», τής αληθούς δηλ. προέλευσης μιας λέξης ως προς τη μορφή και τη σημασία της, ανιχνεύοντας τις μεταβολές που έχει υποστεί στο πέρασμα τού χρόνου. Όσο ισχύει ότι ο άνθρωπος «φύσει τοῦ...
  11. Zazula

    κατσαπλιάς

    Τα λεξικά λένε ότι η λέξη κατσαπλιάς είναι άγνωστου ετύμου. Δεν βρήκα κάπου έστω εικασίες (κι ας παρέμενε αβέβαιο το έτυμον). Οπότε ήθελα να ρωτήσω (αυτούς που παρακολουθούν τα της ετυμολογίας, τουλάχιστον) αν γνωρίζετε να 'χει εξεταστεί το ενδεχόμενο να προέρχεται από το κατσάπ (ουκρ. кацап...
  12. nickel

    Αντιδάνεια της ελληνικής γλώσσας

    Θα ήταν καλή ιδέα να συγκεντρώσουμε σε ένα νήμα τα αντιδάνεια της Ελληνικής, δηλαδή τις ελληνικές λέξεις που πέρασαν ως δάνεια σε μία ή περισσότερες άλλες γλώσσες και ύστερα επέστρεψαν στη γλώσσα μας με αλλαγμένη μορφή ή / και σημασία, π.χ. καναπές από το κωνώπιον (ανάκλιντρο με κουνουπιέρα)...
  13. nickel

    trivia = άχρηστες πληροφορίες, άχρηστες γνώσεις, μικρά και ενδιαφέροντα

    Και η άχρηστη πληροφορία της ημέρας, από το ηλεδελτίο του Κουίνιον: Question: Can you advise the correct derivation of "trivial"? I have had quoted to me several times that it means "three roads", where the Romans would post notices, gossip etc. This seems to me too cute, as there are few...
  14. nickel

    Εν αρχή ην... το γκάζι

    Ιστορίες λέξεων δεν βάζουμε συχνά, οπότε ας κάνουμε αρχή από το χάος: Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία: χάνω, χάος, γκάζι http://www.sarantakos.com/language/gazxaos.htm
Top