etymology

Το λάθος μού το σφύριξε ο Δημήτρης Δημητράκος, γνωστή κινητή βιβλιοθήκη. Αφορά την ετυμολογία του κουντεπιέ. Λήμμα κουντεπιέ[/O] (κ. κουτεπιέ) στο ΛΝΕΓ, κουντεπιέ (& κουτεπιέ & κουτουπιέ & κουντουπιέ) στο Χρηστικό. Το Βικιλεξικό καταγράφει και το λαϊκό «ο κουτουπιές». Το πάνω μέρος της καμάρας...

Για τους αρχαίους, ιδιώτης είναι ο απλός πολίτης, ο κοινός άνθρωπος και, κατ’ επέκταση, ο άμαθος, ο αμύητος, ο ανειδίκευτος. Στο LSJ: private person, common man, plebeian, layman, ignoramus κ.ά. Στον Φαίδρο του Πλάτωνα, διαβάζουμε: ἄλλον ὅστις πώποτέ τι γέγραφεν ἢ γράψει, εἴτε πολιτικὸν...

http://ins.web.auth.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=969:etymology-conference&catid=41&Itemid=159&lang=el 1ο Διεθνές Συνέδριο για την Eτυμολογία της Ελληνικής Γλώσσας 5-6 Νοεμβρίου 2015 Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ...

Γνωρίζει κανείς αν υπάρχει ονλάιν κάποιο αξιόπιστο ετυμολογικό λεξικό της αραβικής γλώσσας, στο οποίο να μπορεί να κάνει αναζητήσεις κλπ κάποιος που δεν γράφει στα αραβικά; Κάτι σαν το nisanyansozluk.com της τουρκικής, σκέφτομαι (αν και αυτό είναι στην τουρκική).

Νομίζω ότι θα σας ενδιαφέρουν αυτά τα δύο κείμενα του Ηλία Μαγκλίνη, στα οποία φιλοξενεί απόψεις για την προέλευση της πολεμικής ιαχής «Αέρα!». «Αέρα!»: Κραυγή πολεμιστήριος... Μ​​έρα που είναι, ας κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα από την (μικρο)πολιτική για να θυμηθούμε κάτι χαριτωμένο. Λοιπόν: η...

Διασκέδασα με το (ίσως άσχετο, πάντως αστείο) λογοπαίγνιο της Λιάνας Κανέλλη σε κόντρα της με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Όπως το μεταφέρουν τα Νέα: ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: «Αντιπαρέρχομαι τις τοποθετήσεις εκείνων που επαναστατούν στηρίζοντας την κυβέρνηση». ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: «Αν αυτό κατάλαβες… Αν...

Αν και είναι γνωστή σε πολλούς, θα ήθελα να ρίξουμε μια ματιά στην ετυμολογία της ηρωίνης, αλλά και άλλων τέτοιων ουσιών αν δεν έχετε αντίρρηση. Ο 19ος αιώνας κέρδισε το τίτλο του ως «Ο παράδεισος του ναρκομανή», γιατί τα οπιοειδή ήταν φθηνά, νόμιμα και ευρέως διαθέσιμα. Ορισμένοι καλλιτέχνες...

ενέσιμος -η -ο : που μπορεί να εισαχθεί στο σώμα μας με ένεση: Ενέσιμο διάλυμα. [λόγ. ένεσ(ις) -ιμος] (ΛΚΝ) εναίσιμος -ος -ο : (λόγ., παρωχ.) μόνο στο εναίσιμος διατριβή, η διατριβή που υποβάλλεται σε κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα για την απόκτηση του τίτλου του διδάκτορα· διδακτορική...

Είδα σήμερα κάπου να γράφουν Παταγωνία. Το Ορθογραφικό Λεξικό (ΟΛΝΕΓ) δεν περιλαμβάνει τη λέξη. Θα μπορούσα να φανταστώ σημείωση που θα έλεγε ότι προτιμούμε τη γραφή με –ω– επειδή μας θυμίζει τη Λακωνία. Γι’ αυτό άλλωστε γράφαμε ή γράφουμε και Καταλωνία. Οι εγκυκλοπαίδειές μου, τόσο η παλιά του...

Την μπερλίνα δεν την έπαιξα ποτέ, ούτε θυμάμαι να την έπαιζαν τα κοριτσάκια. Ίσως το έκαναν όταν δεν τις έβλεπαν τα αγόρια. Τις παρακάτω πληροφορίες τις αντέγραψα από εδώ: [Η μπερλίνα] παίζεται με τουλάχιστον τέσσερις παίκτες (και περισσότερους). Ένα παιδί είναι η Μπερλίνα και κάθεται στο...

Από την εισαγωγή του νήματος "Γρήγορα ετυμολογικά": Συχνά ανακαλύπτω ή θυμάμαι μια ενδιαφέρουσα ετυμολογία, ελληνικής ή αγγλικής λέξης, που δυστυχώς αποφεύγω να μοιραστώ επειδή βαριέμαι να ανοίξω νήμα για μια τέτοια μικροπληροφορία και μόνο. Κάποιες άλλες τέτοιες αξιοπερίεργες πληροφορίες...

Με ρώτησε κάποιος για την (αδιαφανή) ετυμολογία της αγγλικής λέξης stationery για τα είδη αλληλογραφίας κτλ. Έχει ενδιαφέρον. Από διάφορες πηγές βρήκα πολύ ζουμερή την περιγραφή του Michael Quinion για τη διαφορά ανάμεσα σε stationary (=ακίνητος, σταθερός, στάσιμος, σταθμευμένος) και stationery...

Διάβαζα προχτές στην Καθημερινή ένα άρθρο της Ζέζας Ζήκου με τίτλο «Η πανούργα “θεωρία του ντόμινο” και η Ελλάς», και το γνωστό σκουλήκι σήκωσε το κεφάλι του και έθεσε δύο ερωτήματα: 1. Κλίνεται το ντόμινο; Αν δεν κλίνεται, γιατί δεν κλίνεται; 2. Τι σχέση έχει το ντόμινο με τον κύριο; Διότι, ως...

Προσπαθώ να βρω ποιος ξεκίνησε αυτή την ιστορία με το κύτος (= κοιλότητα· & δοχείο στα αρχαία), δηλαδή που το χρησιμοποίησε με τη σημασία του κυττάρου (για την ακρίβεια τού cell), επειδή δεν του πήγαινε ο κύτταρος (το κελί της κηρήθρας). Γνωρίζετε λέξεις που αρχίζουν από cyto– ή έχουν σαν...

Επειδή δεν μ’ αφήνουν να φάω άλλα μελομακάρονα εδώ, αποφάσισα να δω την ετυμολογία της λέξης και ιδίως να βρω πώς μπήκε στη μέση το μακαρόνι και αν έχει σχέση το μελομακάρουνο με εκείνο το αμυγδαλωτό που λένε macaroon οι Άγγλοι. Στο ΛΝΕΓ διατυπώνεται η υπόθεση ότι το μακαρόνι στο μελομακάρονο...

Για να καταλάβουμε από πού ξεκίνησε τη διαδρομή της η λέξη: πρωτόκολλο λεγόταν το πρώτο φύλλο από τα συγκολλημένα φύλλα παπύρου που συγκροτούσαν έναν κυλινδρικό πάπυρο. Τα φύλλα αυτά λέγονται κολλήματα. Το πρωτόκολλο (το πρώτο φύλλο, το πρώτο «κόλλημα») το κρατούσαν για να γράφουν στοιχεία του...

Foreigners watching things Greek must have noticed that the Greek premiership passed from a Papandreou to a Papademos. Those prone to interlinguistic comparisons but unfamiliar with the intricacies of Greek patronymics may have wondered why the Greeks use papa so often in their names, where one...

Έψαχνα να βρω μια σελίδα που θα παρουσίαζε συγκεντρωτικά τα διαφορετικά ονόματα που χρησιμοποιούν διάφοροι λαοί (και οι γλώσσες τους) για τους Γερμανούς (δηλ. εκτός από το δικό μας που έχουν και οι Εγγλέζοι, το γαλλικό allemands, το ιταλικό tedeschi, το σλάβικο που θυμίζει τη δική μας λέξη για...

άρτον και τσίρκα άρτον και θεάματα Γράφει ο Ρωμαίος σατιρικός ποιητής Γιουβενάλης ότι «ο λαός, που κάποτε μοίραζε εξουσίες, τώρα ενδιαφέρεται για δύο πράγματα: άρτον και θεάματα». Στα λατινικά: panem et circenses (στα αγγλικά: bread and circuses — περισσότερα στη Wikipedia). Στα αρχαία...

Τα βρήκε μπαστούνια ο Κουίνιον με τα ελληνικά. Γράφει στο σημερινό ηλεδελτίο του: Weird Words: Carabidologist /kærəbɪ'dɒlədʒɪst/ This turned up recently in a newspaper report of a study into the probable number of living species. It was said to be a person who studied beetles. Up to a point...