Να αρχίσω από το prospecting. Το ουσιαστικό prospect είναι η προοπτική, με τη σημασία της δυνατότητας για κάποια συγκεκριμένη θετική εξέλιξη (και όχι της προοπτικής, perspective).
Το ρήμα, ωστόσο, σημαίνει, από τα χρόνια των χρυσοθηρών, ότι κάνω έρευνες για κοιτάσματα κάποιου πολύτιμου μεταλλεύματος. Μη νομίζετε ότι έχουμε καταλήξει σε μία απόδοση του ουσιαστικού prospecting (the physical search for minerals, fossils, precious metals or mineral specimens). Εγώ θα προτιμούσα το φλύαρο αναζήτηση εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων, αλλά έχουμε κι άλλα:
Magenta: to prospect = διεξάγω μεταλλευτικές έρευνες
Σε πανεπιστημιακές σχολές: κοιτασµατολογική αναγνώριση και κοιτασµατολογική έρευνα.
Υπεραπλουστευμένο: «άδεια αναζήτησης» (prospecting licence) — για το Google χρειάζεται;
Οπλισμένος με τα παραπάνω, αναζητώ χρυσάφι για το bioprospecting:
Αλλά οι έρευνες για εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα ορολογίας φέρνουν στην επιφάνεια τα εξής:
επρόκειτο για το πρώτο στάδιο εξέτασης των «προοπτικών εκμετάλλευσης» πετρελαϊκών κοιτασμάτων (oil prospecting). Τα επόμενα στάδια είναι αυτά της διερεύνησης (exploration) και της εκμετάλλευσης (exploitation).
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=32&artid=6625&dt=18/11/2008#ixzz11ssRp4E3
Κάποιοι επιχειρούν να χώσουν το ουσιαστικό («προοπτική») στο ρήμα.
Το θαλάσσιο περιβάλλον φιλοξενεί σημαντικό μέρος της γήινης βιοποικιλότητας. Απαιτούνται περισσότερες γνώσεις για τον λειτουργικό ρόλο, την εξέλιξη, την προστασία και την εκμετάλλευση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένης της βιοτεχνολογίας και της βιοπροοπτικής (bio-prospecting).
— Σελίδα της ΕΕ
Για παράδειγμα, η βιοπροοπτική για νέα προϊόντα στην ιατρική ή τον κλάδο της επεξεργασίας προϊόντων θα επωφελούνταν από την καλύτερη γνώση των ενδιαιτημάτων του θαλάσσιου πυθμένα.
— Άλλη σελίδα της ΕΕ
Προσέξτε στο τελευταίο: «βιοπροοπτική για». Μεταφράζει το «bioprospecting for new products in medicine or the process industry would benefit from better knowledge of sea-bed habitats».
Και φτάνω σε αυτό το έγγραφο όπου διαβάζω:
Ωραία η μονολεκτική ορολογία, αλλά έχουμε τρελαθεί εντελώς; Θα γίνει η προοπτική συνώνυμο της αναζήτησης;
Πρόταση για μονολεκτικό όρο: βιοαναδίφηση. Άλλωστε, και ο Δαρβίνος, φυσιοδίφης ήταν.
Το ρήμα, ωστόσο, σημαίνει, από τα χρόνια των χρυσοθηρών, ότι κάνω έρευνες για κοιτάσματα κάποιου πολύτιμου μεταλλεύματος. Μη νομίζετε ότι έχουμε καταλήξει σε μία απόδοση του ουσιαστικού prospecting (the physical search for minerals, fossils, precious metals or mineral specimens). Εγώ θα προτιμούσα το φλύαρο αναζήτηση εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων, αλλά έχουμε κι άλλα:
Magenta: to prospect = διεξάγω μεταλλευτικές έρευνες
Σε πανεπιστημιακές σχολές: κοιτασµατολογική αναγνώριση και κοιτασµατολογική έρευνα.
Υπεραπλουστευμένο: «άδεια αναζήτησης» (prospecting licence) — για το Google χρειάζεται;
Οπλισμένος με τα παραπάνω, αναζητώ χρυσάφι για το bioprospecting:
- bioprospecting [baɪəʊˈprɒspɛktɪŋ] (Business / Commerce) searching for plant or animal species for use as a source of commercially exploitable products, such as medicinal drugs — Collins English Dictionary
- Bioprospecting: searching for new plant and microbial strains that may serve as sources for natural products, such as phytopharmaceuticals. — http://www.dddmag.com/Glossary.aspx#b
- Bioprospecting is the search for genetic plant material to benefit commerce and industry. —ANC Daily News Briefing
- Bioprospecting is the search for organisms that offer possible breakthroughs in medicine and chemistry. —http://www.kpvi.com
Αλλά οι έρευνες για εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα ορολογίας φέρνουν στην επιφάνεια τα εξής:
επρόκειτο για το πρώτο στάδιο εξέτασης των «προοπτικών εκμετάλλευσης» πετρελαϊκών κοιτασμάτων (oil prospecting). Τα επόμενα στάδια είναι αυτά της διερεύνησης (exploration) και της εκμετάλλευσης (exploitation).
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=32&artid=6625&dt=18/11/2008#ixzz11ssRp4E3
Κάποιοι επιχειρούν να χώσουν το ουσιαστικό («προοπτική») στο ρήμα.
Το θαλάσσιο περιβάλλον φιλοξενεί σημαντικό μέρος της γήινης βιοποικιλότητας. Απαιτούνται περισσότερες γνώσεις για τον λειτουργικό ρόλο, την εξέλιξη, την προστασία και την εκμετάλλευση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένης της βιοτεχνολογίας και της βιοπροοπτικής (bio-prospecting).
— Σελίδα της ΕΕ
Για παράδειγμα, η βιοπροοπτική για νέα προϊόντα στην ιατρική ή τον κλάδο της επεξεργασίας προϊόντων θα επωφελούνταν από την καλύτερη γνώση των ενδιαιτημάτων του θαλάσσιου πυθμένα.
— Άλλη σελίδα της ΕΕ
Προσέξτε στο τελευταίο: «βιοπροοπτική για». Μεταφράζει το «bioprospecting for new products in medicine or the process industry would benefit from better knowledge of sea-bed habitats».
Και φτάνω σε αυτό το έγγραφο όπου διαβάζω:
3.3. Δημιουργία και υποστήριξη Εθνικού Κέντρου Βιοπροοπτικής (2007-2012)
«Βιοπροοπτική» (Bioprospecting) είναι διεθνής όρος για την Προοπτική της Βιοποικιλότητας και συμπεριλαμβάνει τη συλλογή και μελέτη βιολογικών δεδομένων. Είναι η επιστημονική και τεχνολογική έρευνα που εξετάζει την ύπαρξη ωφέλιμων εφαρμογών ή προϊόντων στη φύση. Σε πολλές περιπτώσεις, η Βιοπροοπτική είναι η εξερεύνηση (sic) χρήσιμων οργανικών ενώσεων (compounds) σε μικροοργανισμούς, φυτά και ζώα, που μεγαλώνουν σε ποικίλα περιβάλλοντα συμπεριλαμβανομένων ακραίων περιβαλλόντων όπως τα τροπικά δάση, οι έρημοι και οι θερμές πηγές.
«Βιοπροοπτική» (Bioprospecting) είναι διεθνής όρος για την Προοπτική της Βιοποικιλότητας και συμπεριλαμβάνει τη συλλογή και μελέτη βιολογικών δεδομένων. Είναι η επιστημονική και τεχνολογική έρευνα που εξετάζει την ύπαρξη ωφέλιμων εφαρμογών ή προϊόντων στη φύση. Σε πολλές περιπτώσεις, η Βιοπροοπτική είναι η εξερεύνηση (sic) χρήσιμων οργανικών ενώσεων (compounds) σε μικροοργανισμούς, φυτά και ζώα, που μεγαλώνουν σε ποικίλα περιβάλλοντα συμπεριλαμβανομένων ακραίων περιβαλλόντων όπως τα τροπικά δάση, οι έρημοι και οι θερμές πηγές.
Ωραία η μονολεκτική ορολογία, αλλά έχουμε τρελαθεί εντελώς; Θα γίνει η προοπτική συνώνυμο της αναζήτησης;
Πρόταση για μονολεκτικό όρο: βιοαναδίφηση. Άλλωστε, και ο Δαρβίνος, φυσιοδίφης ήταν.
