Στις έξι δεκαετίες που έχω συγκεντρώσει επάνω μου δεν έχω σκύψει ούτε μια φορά πάνω από τα τελάρα των λαχανικών (σε αντίθεση π.χ. με τους δίσκους των τυριών ή των αλλαντικών). Δεν έχω πιάσει ποτέ μελιτζάνα να δω αν τρίζει ούτε λάχανο να εκτιμήσω τη φρεσκάδα του. Οπότε, μόνο στο πιάτο ξεχωρίζω το λάχανο από το κουνουπίδι, και όταν βρίσκομαι αντιμέτωπος με τη λέξη παραπούλια, τα έχω εντελώς χαμένα. Αλλά δεν είμαι μόνος μου, όπως φαίνεται, γιατί τα λεξικά και το διαδίκτυο με μπέρδεψαν αντί να με φωτίσουν.
Να μια ιστορία από μπλογκ:
Ένα το κρατούμενο: τα παραπούλια είναι τα κίτρινα άνθη της λαχανίδας (μη με ρωτήσετε τι είναι η λαχανίδα, αρκετό το άγχος μου με τα παραπούλια).
Κάποιοι πουλάνε «πράσινο μπρόκολο, 85-90 ημερών, με πολλά και μεγάλα παραπούλια» ενώ κάποιοι άλλοι διαφημίζουν «Μεγάλη ποικιλία υβριδίων πράσινου και μωβ μπρόκολου. Τα υβρίδιά μας παράγουν σφριγηλά φυτά με άριστη ποιότητα κεφαλής και πολλά παραπούλια». Ενώ αλλού το ερμηνεύουν «τα παραβλάσταρα στα λάχανα». Τρία τα κρατούμενα. Είμαι έτοιμος κι εγώ να αρχίσω τα ... υβρίδια.
Το ΛΚΝ δεν την ξέρει τη λέξη (θα την ψάχνουν ακόμα) ενώ το ΛΝΕΓ λέει: «1. κηπευτικό φυτό, λαχανικό. 2. το νέο βλαστάρι, η παραφυάδα, κυρίως αυτή που φυτρώνει μετά το κόψιμο του κύριου άνθους».
Να πάω παραπίσω. Ο Γεννάδιος, μαζί με τον Δρανδάκη, λένε ότι είναι ένα «μπαστάρδικο κουνουπίδι» και, σπανιότερα, «παραβλαστήματα του στελέχους μετά την αποκομιδή της κεφαλής του φυτού». Ο Δημητράκος και ο Σταματάκος δίνουν σαν ορισμό «το λαχανευόμενον φυτόν βράσκη η λαχανώδης η βοτρυίτις, η ασπαραγγοειδής», δηλαδή το μπρόκολο.
Έχασα το λογαριασμό με τα κρατούμενα, αλλά τι είναι το παραπούλι, για να του δώσω και μια μετάφραση, δεν βρήκα. (Όποιος ξέρει υπεύθυνα, να σηκώσει το χέρι του — και να το γράψει εδώ.)
Ετοιμαζόμουν να γράψω για τα παραπούλια όταν ο συνονόματος ανέβασε ένα σημείωμα για την μπούρμπερη, συνοδευόμενο από τη παρακάτω φωτογραφία:
Γράφει, λοιπόν, εκεί: «Η καημένη η μπούρμπερη ανήκει σε μια ειδική κατηγορία λέξεων που δεν στέκονται πια μόνες τους αλλά εμφανίζονται στο λόγο μόνο σε στερεότυπες εκφράσεις και μόνο παρέα με άλλες». Να πω κι εγώ το ίδιο για τα παραπούλια, να ξεμπερδεύω;
Καιρός σπέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια. (παλαιότερη εκδοχή)
Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια. (νεότερη εκδοχή)
All things come in time. Είναι το ίδιο ή μήπως ούτε τον ιδιωματισμό δεν καταλαβαίνω;
Να μια ιστορία από μπλογκ:
«…Κατά τη διάρκεια των παιδικών μου χρόνων περνούσα κάθε Πάσχα στο χωριό του πατέρα μου. Εκεί, λοιπόν, ήταν έθιμο τα παιδιά να μαζεύουν λουλούδια από τους κήπους για να στολίζουν τον Επιτάφιο. Μια χρονιά είχε μεγάλη σημασία για μένα να μαζέψω τα περισσότερα και τα ομορφότερα λουλούδια. Βλέπεις, ήμουν σφόδρα ερωτευμένη με ένα αγόρι και ήθελα να το εντυπωσιάσω ξεπερνώντας όλα τ’ άλλα κορίτσια».
Ο γάτος αναστέναξε απηυδισμένος με την ανοησία μου –για κείνον ο έρωτας δεν είχε απολύτως καμία σημασία– αλλά δε με διέκοψε.
«Μάζεψα λοιπόν ένα τεράστιο μπουκέτο, το πήγα στην εκκλησία και περίμενα. Ποιο κουτορνίθι έφερε τα παραπούλια; είπε ξαφνικά ο νεωκόρος, καθώς χώριζε τα λουλούδια κατά είδος. Δεν είχα ιδέα τι ήταν τα παραπούλια, αλλά προτού προλάβω να ρωτήσω, ο έρωτάς μου σήκωσε το χέρι του, έστρεψε το δάχτυλό του προς το μέρος μου κι απάντησε: “Αυτή”. Με κοίταξαν όλοι κι έσκασαν στα γέλια. Τα παραπούλια ήταν τα κίτρινα άνθη της λαχανίδας, κι εγώ τα είχα μαζέψει για να στολίσουμε τον Επιτάφιο. Πες μου, λοιπόν, τώρα; Έχω άδικο να πιστεύω ότι το σύμβολο της προδοσίας είναι οι λαχανίδες;»
Ο γάτος αναστέναξε απηυδισμένος με την ανοησία μου –για κείνον ο έρωτας δεν είχε απολύτως καμία σημασία– αλλά δε με διέκοψε.
«Μάζεψα λοιπόν ένα τεράστιο μπουκέτο, το πήγα στην εκκλησία και περίμενα. Ποιο κουτορνίθι έφερε τα παραπούλια; είπε ξαφνικά ο νεωκόρος, καθώς χώριζε τα λουλούδια κατά είδος. Δεν είχα ιδέα τι ήταν τα παραπούλια, αλλά προτού προλάβω να ρωτήσω, ο έρωτάς μου σήκωσε το χέρι του, έστρεψε το δάχτυλό του προς το μέρος μου κι απάντησε: “Αυτή”. Με κοίταξαν όλοι κι έσκασαν στα γέλια. Τα παραπούλια ήταν τα κίτρινα άνθη της λαχανίδας, κι εγώ τα είχα μαζέψει για να στολίσουμε τον Επιτάφιο. Πες μου, λοιπόν, τώρα; Έχω άδικο να πιστεύω ότι το σύμβολο της προδοσίας είναι οι λαχανίδες;»
Ένα το κρατούμενο: τα παραπούλια είναι τα κίτρινα άνθη της λαχανίδας (μη με ρωτήσετε τι είναι η λαχανίδα, αρκετό το άγχος μου με τα παραπούλια).
Κάποιοι πουλάνε «πράσινο μπρόκολο, 85-90 ημερών, με πολλά και μεγάλα παραπούλια» ενώ κάποιοι άλλοι διαφημίζουν «Μεγάλη ποικιλία υβριδίων πράσινου και μωβ μπρόκολου. Τα υβρίδιά μας παράγουν σφριγηλά φυτά με άριστη ποιότητα κεφαλής και πολλά παραπούλια». Ενώ αλλού το ερμηνεύουν «τα παραβλάσταρα στα λάχανα». Τρία τα κρατούμενα. Είμαι έτοιμος κι εγώ να αρχίσω τα ... υβρίδια.
Το ΛΚΝ δεν την ξέρει τη λέξη (θα την ψάχνουν ακόμα) ενώ το ΛΝΕΓ λέει: «1. κηπευτικό φυτό, λαχανικό. 2. το νέο βλαστάρι, η παραφυάδα, κυρίως αυτή που φυτρώνει μετά το κόψιμο του κύριου άνθους».
Να πάω παραπίσω. Ο Γεννάδιος, μαζί με τον Δρανδάκη, λένε ότι είναι ένα «μπαστάρδικο κουνουπίδι» και, σπανιότερα, «παραβλαστήματα του στελέχους μετά την αποκομιδή της κεφαλής του φυτού». Ο Δημητράκος και ο Σταματάκος δίνουν σαν ορισμό «το λαχανευόμενον φυτόν βράσκη η λαχανώδης η βοτρυίτις, η ασπαραγγοειδής», δηλαδή το μπρόκολο.
Έχασα το λογαριασμό με τα κρατούμενα, αλλά τι είναι το παραπούλι, για να του δώσω και μια μετάφραση, δεν βρήκα. (Όποιος ξέρει υπεύθυνα, να σηκώσει το χέρι του — και να το γράψει εδώ.)
Ετοιμαζόμουν να γράψω για τα παραπούλια όταν ο συνονόματος ανέβασε ένα σημείωμα για την μπούρμπερη, συνοδευόμενο από τη παρακάτω φωτογραφία:
Γράφει, λοιπόν, εκεί: «Η καημένη η μπούρμπερη ανήκει σε μια ειδική κατηγορία λέξεων που δεν στέκονται πια μόνες τους αλλά εμφανίζονται στο λόγο μόνο σε στερεότυπες εκφράσεις και μόνο παρέα με άλλες». Να πω κι εγώ το ίδιο για τα παραπούλια, να ξεμπερδεύω;
Καιρός σπέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια. (παλαιότερη εκδοχή)
Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια. (νεότερη εκδοχή)
All things come in time. Είναι το ίδιο ή μήπως ούτε τον ιδιωματισμό δεν καταλαβαίνω;