Πέρυσι, στην περίοδο του προεκλογικού πυρετού (19/09/2009), ο Δημήτρης Γκιώνης της Ελευθεροτυπίας είχε αφιερώσει τα σαββατιάτικα Διαχρονικά του στον λαογράφο Θανάση Φωτιάδη (1921-89), συγγραφέα των περίφημων βιβλίων Το λιβάδι με τους μαργαρίτες (ΗΤΟΙ ΡΗΣΕΙΣ ΤΕΡΠΝΑΙ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΩΣ ΩΦΕΛΙΜΟΙ, ΕΝΔΕΛΕΧΩΣ ΕΡΑΝΙΣΘΕΙΣΑΙ, ΧΑΡΙΝ ΤΟΥ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΟΥ, ΦΙΛΟΣΚΩΜΟΝΟΣ, ΦΙΛΟΓΛΩΣΣΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΡΗΞΙΚΕΛΕΥΘΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ) και Το περιβόλι με τους μαργαρίτες. Διαβάστε τι γράφει γι’ αυτά ο Γκιώνης:
|
Στο Φιστίκι, περιοδικό της Αίγινας που εκδίδει ο Δημήτρης Σαραντάκος, στο τεύχος 26 βρίσκω να έχει δημοσιευτεί υπό τον τίτλο Το λιβάδι με τους μαργαρίτες μια χορταστική συλλογή με μαργαριτάρια από τα ΜΜΕ (όπως «Κάποια αλλαγή ήρθε αλλά καλπάζει με ρυθμό χελώνας») αλλά και από τον «πρώτο πολίτη τους», που αντιλαμβάνομαι ότι είναι ο δήμαρχος της Αίγινας.
Το 1994 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γνώση το Είτε παίδες Ελλήνων, είτε παίδες βαρβάρων – Και τα δύο δε γίνεται του Δημήτρη Ν. Μαρκόπουλου. Από το βιβλίο αυτό κυκλοφορούν πολλά ξεκαρδιστικά λάθη στο διαδίκτυο. Αρκεί να ψάξετε π.χ. για το «Πρωτεύουσα της Κεϋλάνης είναι η Λιπτον Τι».
Ακολούθησε το 1998 το Μα, είναι δυνατόν; (συγγραφείς: Ν.Δ. & Δ.Μ. Μαρκόπουλοι — ναι, έτσι— εκδότης: Αυγουστής Σασόφωνος). «Μια γυναίκα επίτοκος είναι γεμάτη με επιτόκια. Πάντως το γεννητούρι δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο».
Σ’αυτή τη σελίδα του μπλογκ του ο Ν. Σαραντάκος παρουσιάζει μαζί τους μαργαρίτες και τις μαργαρίτες, αλλά όχι το λιβάδι. Είπε όμως φίλος σήμερα την καλύτερη ατάκα:
— Το λιβάδι με -ι- ή με -ει-;
— Εξαρτάται από τα ζώα που βόσκουν εκεί.
Υπό... «δενδροστοιχίαν ανεμώνων»
Γνωρίζετε ότι: «Τα λουτρά της Ικαρίας είναι πολύ ραδιούργα»; Ότι «Η δεσποινίς αυτή έχει στο σπίτι της μπάνιο με θερμοσύμφωνα»; Ότι «Με το κεφάλι ψηλά, με θάρρος και με πίστιν πέσαμεν εις το πεδίον των μαχών για να σώσουμε τα κεφάλια μας»; Ότι «Βαρύτης είναι ένα πράγμα που πηγαίνει πάντοτε προς τα κάτω»;
Έχετε διαβάσει ότι: «Οι δυο ερασταί περιεπάτουν υπό δενδροστοιχίαν ανεμώνων»; Ότι «Ο πατήρ του Ναπολέοντος του Α' ήταν ο Ναπολέων 0»; Ότι «Ο Λουδοβίκος 16ος καρατομήθηκε για πρώτη φορά το 1792»; Ότι «Το αεροπλάνο είναι μια συσκευή αεροπορική και ιπτάμενη»; Ότι «Η Ιωάννα της Λωρραίνης κατέλαβε την Ορλεάνη το 1429. Λίγο μετά έγινε παρθένος»;
Αλιέας βαρβαρισμών
Αυτούς και άλλους γλωσσικούς βαρβαρισμούς αλίευσε από τον ημερήσιο ή περιοδικό Τύπο, γραπτά εξετάσεων, βιβλία, επιστολές, τετράδια, σχολικά εγχειρίδια και προφορικό λόγο ο Θανάσης Φωτιάδης και τους παρουσίασε σ' ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Το λιβάδι με τους μαργαρίτες» που κυκλοφόρησε το 1965. Ένα χρόνο αργότερα έβγαλε τη συνέχεια «Το περιβόλι με τους μαργαρίτες» (και τα δυο απ' τις εκδόσεις Γρηγόρη), που είχαν μεγάλη απήχηση. Ήταν μια αντίδραση στην πνευματική και πολιτιστική υπανάπτυξη αυτού του τόπου - κάτι που τον απασχολούσε ώς το τέλος του.
[…]
Στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό ο Θανάσης Φωτιάδης έγινε γνωστός με το βιβλίο του «Καραγκιόζης ο πρόσφυγας», έναν επιβλητικό τόμο 520 σελίδων μεγάλου σχήματος, με πλούσια εικονογράφηση - προσφορά στο λαϊκό θέατρο σκιών - που κυκλοφόρησε το 1977 από τις εκδόσεις Gutenberg, «Αφιερωμένο στον ελληνικό και τον τούρκικο λαό, που κοινή τύχη αδελφώνει, στο γεωγραφικό και ιστορικό χώρο...»
[…] Αφήνει πίσω, πέρα απ' ό,τι άλλο σχεδίαζε και δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει, ένα πλούσιο έργο –εκδιδόμενο και ανέκδοτο– που, στο μέτρο του δυνατού, φροντίζει ο γιος του Χρήστος, ο οποίος έβγαλε το 2006 κι ένα δικό του «Μπαχτσέ με τους μαργαρίτες» (εκδ. Ελληνικά Γράμματα).
Να κλείσω τη σύντομη αυτή αναφορά στον Θανάση Φωτιάδη με μερικούς ακόμη από τους «μαργαρίτες» που συνέλεξε:
«Επιβήτωρ λεωφορείου». «Και τώρα περνούν εκείνοι που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα». «Οι καιροί αλλάζουν, το δίκαιον όμως μένει πάντοτε υπέρ του δικαίου». «Δεν πρέπει να κλέβουμε, διότι δεν έχει ανάγκη ο πλησίον μας να τον κλέβουν». «Ετερον επ' άπειρον».
Γνωρίζετε ότι: «Τα λουτρά της Ικαρίας είναι πολύ ραδιούργα»; Ότι «Η δεσποινίς αυτή έχει στο σπίτι της μπάνιο με θερμοσύμφωνα»; Ότι «Με το κεφάλι ψηλά, με θάρρος και με πίστιν πέσαμεν εις το πεδίον των μαχών για να σώσουμε τα κεφάλια μας»; Ότι «Βαρύτης είναι ένα πράγμα που πηγαίνει πάντοτε προς τα κάτω»;
Έχετε διαβάσει ότι: «Οι δυο ερασταί περιεπάτουν υπό δενδροστοιχίαν ανεμώνων»; Ότι «Ο πατήρ του Ναπολέοντος του Α' ήταν ο Ναπολέων 0»; Ότι «Ο Λουδοβίκος 16ος καρατομήθηκε για πρώτη φορά το 1792»; Ότι «Το αεροπλάνο είναι μια συσκευή αεροπορική και ιπτάμενη»; Ότι «Η Ιωάννα της Λωρραίνης κατέλαβε την Ορλεάνη το 1429. Λίγο μετά έγινε παρθένος»;
Αλιέας βαρβαρισμών
Αυτούς και άλλους γλωσσικούς βαρβαρισμούς αλίευσε από τον ημερήσιο ή περιοδικό Τύπο, γραπτά εξετάσεων, βιβλία, επιστολές, τετράδια, σχολικά εγχειρίδια και προφορικό λόγο ο Θανάσης Φωτιάδης και τους παρουσίασε σ' ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Το λιβάδι με τους μαργαρίτες» που κυκλοφόρησε το 1965. Ένα χρόνο αργότερα έβγαλε τη συνέχεια «Το περιβόλι με τους μαργαρίτες» (και τα δυο απ' τις εκδόσεις Γρηγόρη), που είχαν μεγάλη απήχηση. Ήταν μια αντίδραση στην πνευματική και πολιτιστική υπανάπτυξη αυτού του τόπου - κάτι που τον απασχολούσε ώς το τέλος του.
[…]
Στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό ο Θανάσης Φωτιάδης έγινε γνωστός με το βιβλίο του «Καραγκιόζης ο πρόσφυγας», έναν επιβλητικό τόμο 520 σελίδων μεγάλου σχήματος, με πλούσια εικονογράφηση - προσφορά στο λαϊκό θέατρο σκιών - που κυκλοφόρησε το 1977 από τις εκδόσεις Gutenberg, «Αφιερωμένο στον ελληνικό και τον τούρκικο λαό, που κοινή τύχη αδελφώνει, στο γεωγραφικό και ιστορικό χώρο...»
[…] Αφήνει πίσω, πέρα απ' ό,τι άλλο σχεδίαζε και δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει, ένα πλούσιο έργο –εκδιδόμενο και ανέκδοτο– που, στο μέτρο του δυνατού, φροντίζει ο γιος του Χρήστος, ο οποίος έβγαλε το 2006 κι ένα δικό του «Μπαχτσέ με τους μαργαρίτες» (εκδ. Ελληνικά Γράμματα).
Να κλείσω τη σύντομη αυτή αναφορά στον Θανάση Φωτιάδη με μερικούς ακόμη από τους «μαργαρίτες» που συνέλεξε:
«Επιβήτωρ λεωφορείου». «Και τώρα περνούν εκείνοι που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα». «Οι καιροί αλλάζουν, το δίκαιον όμως μένει πάντοτε υπέρ του δικαίου». «Δεν πρέπει να κλέβουμε, διότι δεν έχει ανάγκη ο πλησίον μας να τον κλέβουν». «Ετερον επ' άπειρον».
Στο Φιστίκι, περιοδικό της Αίγινας που εκδίδει ο Δημήτρης Σαραντάκος, στο τεύχος 26 βρίσκω να έχει δημοσιευτεί υπό τον τίτλο Το λιβάδι με τους μαργαρίτες μια χορταστική συλλογή με μαργαριτάρια από τα ΜΜΕ (όπως «Κάποια αλλαγή ήρθε αλλά καλπάζει με ρυθμό χελώνας») αλλά και από τον «πρώτο πολίτη τους», που αντιλαμβάνομαι ότι είναι ο δήμαρχος της Αίγινας.
Το 1994 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γνώση το Είτε παίδες Ελλήνων, είτε παίδες βαρβάρων – Και τα δύο δε γίνεται του Δημήτρη Ν. Μαρκόπουλου. Από το βιβλίο αυτό κυκλοφορούν πολλά ξεκαρδιστικά λάθη στο διαδίκτυο. Αρκεί να ψάξετε π.χ. για το «Πρωτεύουσα της Κεϋλάνης είναι η Λιπτον Τι».
Ακολούθησε το 1998 το Μα, είναι δυνατόν; (συγγραφείς: Ν.Δ. & Δ.Μ. Μαρκόπουλοι — ναι, έτσι— εκδότης: Αυγουστής Σασόφωνος). «Μια γυναίκα επίτοκος είναι γεμάτη με επιτόκια. Πάντως το γεννητούρι δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο».
Σ’αυτή τη σελίδα του μπλογκ του ο Ν. Σαραντάκος παρουσιάζει μαζί τους μαργαρίτες και τις μαργαρίτες, αλλά όχι το λιβάδι. Είπε όμως φίλος σήμερα την καλύτερη ατάκα:
— Το λιβάδι με -ι- ή με -ει-;
— Εξαρτάται από τα ζώα που βόσκουν εκεί.
