Αγχίαλος, Ανατολικορωμυλιώτες κ.ά.

Το βιβλίο που χρησιμοποιώ στα μαθήματα ελληνικών που δίνω στο πανεπιστήμιο έχει μερικές λέξεις που δεν ξέρω.

1 γκογκό
2 αγχίαλος
3 ψιψίνα
4 σουρντίνα

Μπορείτε να μου πείτε τι θα πουν; Χρησιμοποιούνται συχνά;

Επίσης, έχετε ειδική λέξη για textbook στα ελληνικά;

Ελπίζω ότι λεξιλόγιο = vocabulary.

(Δεν έχω το λεξικό μου μαζί μου εδώ στο διαμέρισμά μας στη Σμύρνη.)

Ποια είναι το καλύτερο αγγλοελληνικό λεξικό στο Διαδίκτυο; Και το καλύτερο ελληνοαγγλικό;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Καλημέρα,

1. Το γκογκό δεν το έχω ακούσει ξανά. Μπορεί όμως να εννοεί το γκιογκιό, που σημαίνει το καθοικάκι, μικρό δοχείο νυκτός για παιδιά. Στο λήμμα αυτό στο ΛΚΝ το αναφέρει γιογιό (που μπλέκεται όμως με το παιδικό παιχνίδι).

2. Αγχίαλος σημαίνει παραθαλάσσιος στα αρχαία ελληνικά. Σήμερα δεν χρησιμοποιείται η λέξη (αν και υπάρχει η πόλη Νέα Αγχίαλος, έξω από το Βόλο).

3. Ψιψίνα είναι η γατούλα (ψψψτ, ψψψτ, ψιψίνα... φωνάζουμε στην Ελλάδα τις γάτες).

4. Σουρντίνα είναι ένα μικρό εξάρτημα που αλλάζει τον τόνο του ήχου σε έγχορδα όργανα.

Ένα καλό διαδικτυακό ελληνοαγγλικό και αγγλοελληνικό λεξικό (GWord) θα βρεις εδώ. Δεν ξέρω αν είναι το καλύτερο· προσωπικά πάντως, το χρησιμοποιώ συχνά.

Για τα υπόλοιπα, θα περιμένω κι εγώ κάποιον ειδικότερο... :)
 

Earion

Moderator
Staff member
Σουρντίνα έχουν και τα πνευστά. Βλ. πασίγνωστες φωτογραφίες από τζαζίστες (Λ. Άρμστρονγκ κ.ά.).
 
Υπάρχει ή υπήρχε και η παλιά Αγχίαλος, στη σημερινή Βουλγαρία, σήμερα λέγεται Πομόριε. Είχε μεγάλη ελληνική κοινότητα, έως τις ταραχές του 1906, που οι περισσότεροι (αλλά όχι όλοι) έφυγαν πρόσφυγες και ήρθαν και έφτιαξαν τη Νέα Αγχίαλο.

Τη σουρντίνα τη χρησιμοποιούμε και μεταφορικά, όταν κάτι γίνεται με τη σουρντίνα γίνεται σιγανά, αθόρυβα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Για αγγλοελληνοαγγλικό λεξικό:
http://www.in.gr/dictionary/lookup.asp?Word=
ή, στο δικό μας Search, το πλαίσιο: Magenta EN > EL > EN.

Να σημειωθεί ότι το ελληνοαγγλικό κομμάτι είναι απλώς η αντιστροφή του αγγλοελληνικού.


Εγώ είμαι με το «γκιογκιό» (έτσι μου το έμαθαν) και με το «καθίκι» (επίσης έτσι μου το έμαθαν, αλλά βλέπουμε και στο διαδίκτυο μια σχέση 50:16.000).
 

Zazula

Administrator
Staff member
Εγώ είμαι με το «γκιογκιό» (έτσι μου το έμαθαν).
Εγώ πάντως ξέρω το γκογκό, αλλά με άλλη σημασία (ξενικής προέλευσης). :p
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Υπάρχει ή υπήρχε και η παλιά Αγχίαλος, στη σημερινή Βουλγαρία, σήμερα λέγεται Πομόριε. Είχε μεγάλη ελληνική κοινότητα, έως τις ταραχές του 1906, που οι περισσότεροι (αλλά όχι όλοι) έφυγαν πρόσφυγες και ήρθαν και έφτιαξαν τη Νέα Αγχίαλο.
Ανχελόι μου το είχαν πει κάποιοι Ελληνοβούλγαροι/Ανατολικορωμυλιώτες από εκεί, αλλά δεν το βρήκα πουθενά γραμμένο έτσι. Θα έπρεπε να το έχω αναφέρει, με δεδομένη την κατά 1/4 καταγωγή μου από τα μέρη εκείνα... :)

Edit: Δεν είχε γκούγκλη όταν το έψαχνα. Τώρα όλο και κάτι βρίσκεις...
More Edit: Περισσότερα για τη μάχη της Αγχιάλου/Α(ν)χελόι (από τη βουλγαρικη οπτική) π.χ. εδώ.
 

Earion

Moderator
Staff member
Η μάχη της Αγχιάλου, του 917, έγινε σε μικρή απόσταση από την πόλη, κοντά σε ένα ποταμό που λεγόταν Αχελώος, για τους σημερινούς Βουλγάρους Aheloy.

Πηγή μας ο Βυζαντινός ιστορικός Σκυλίτσης. Σε όποιον επιθυμεί να διαβάσει μιαν ανάλυσή της ενταγμένη στο γενικότερο πλαίσιο της βυζαντινής στρατιωτικής ιστορίας, συνιστώ το βιβλίο του John Haldon Οι πόλεμοι του Βυζαντίου (Εκδόσεις Τουρίκη), σσ. 139-141.
 

daeman

Administrator
Staff member
Σουρντίνα έχουν και τα πνευστά. Βλ. πασίγνωστες φωτογραφίες από τζαζίστες (Λ. Άρμστρονγκ κ.ά.).

Καλημέρα.

σουρντίνα=damper

OED:
2.a A piece of mechanism in a pianoforte for ‘damping’ or stopping the vibrations of the strings, consisting of a small piece of wood or wire covered with cloth or felt, which rests against the strings corresponding to each key, and is raised or withdrawn from them when the key is pressed down.
2.b ‘The mute of a horn and other brass wind instruments’ (Stainer & Barrett Dict. Mus. Terms).

Ίσως το πιο γνωστό δείγμα πνευστών με σουρντίνα (φαίνεται στο τρομπόνι και στο χέρι του Άρμστρονγκ, όταν τραγουδάει):

Mack the Knife - Louis Armstrong

@ Earion: ευχαριστώ για την πάσα :-)
 

Earion

Moderator
Staff member
Daeman, τώρα πια ξέρω πού πρέπει να παραπέμψω όταν πρόκειται για μουσική :)
 
Ευχαριστώ πάρα πολύ!

Τί σημαίνει "Ανατολικορωμυλιώτες" και πώς ετυμολογείται μετά από το στοιχείο "ανατολικο-";
 
Παρεμπιπτόντως δεν πρόκειται για ακαδημαϊκή ονομασία. Ανατολικορωμυλιώτες αυτοαποκαλούνται κι οι ίδιοι αν και παράλληλα χρησιμοποιούν συνήθως και μια δεύτερη ονομασία που παραπέμπει στη πόλη ή στο χωριό από όπου ήρθανε.
 
Last edited by a moderator:

Earion

Moderator
Staff member
Σημεία που δεν καλύπτει το άρθρο της Βικιπαίδειας:

1. Το "Ρωμυλία" είναι λόγιο κατασκεύασμα. Βεβαίως πέρασε στη λαϊκή χρήση, γι' αυτό και το χρησιμοποιούν οι από την Ανατολική Ρωμυλία προερχόμενοι Έλληνες. Είναι όμως εφεύρημα των ευρωπαϊκών διπλωματικών υπηρεσιών, αυτών που κατασκεύασαν και την ίδια την "αυτόνομη επαρχία" της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο Συνέδριο του Βερολίνου το 1878. Αναζητήθηκε κατάλληλος τίτλος για το νέο μόρφωμα και βρέθηκε ότι η περιοχή αυτή ήταν απομεινάρι της πάλαι ποτέ ένδοξης και εκτεταμένης Rumeli, αυτής ακριβώς που έδωσε στα ελληνικά την ονομασία Ρούμελη. Η Ρούμελη δηλαδή κάποτε κάλυπτε όλο αυτό που περιγραφόταν ως "Ευρωπαϊκή Τουρκία" (Turkey-in-Europe), φτάνοντας νότια μέχρι τη Ναύπακτο. Πρωτεύουσά της, έδρα του διοικητή (μπεηλέρμπεη της Ρούμελης) ήταν η Σόφια, η οποία με τη δημιουργία της Βουλγαρίας δόθηκε στο νέο κράτος και ορίστηκε πρωτεύουσά του. Η αυτόνομη επαρχία καταλάμβανε, για τα μάτια των ευρωπαϊκών αυλών, το ανατολικό τμήμα της Ρούμελης (αγγλικά Rumelia, γερμανικά Rumelien, γαλλικά Rumélie). Οι Έλληνες προβληματίστηκαν πώς να την ονομάσουν αφού Ανατολική Ρούμελη υπήρχε ήδη στην Ελλάδα (ήταν αυτό που στην Επανάσταση ονομαζόταν Ανατολική Χέρσος Ελλάς). Προκρίθηκε τελικά το "Ρωμυλία"*.
Άρα οι προβληματισμοί περί την ονομασία κρατών δεν είναι κάτι εντελώς καινούργιο για τα Βαλκάνια.

2. Οι Έλληνες της Ανατολικής Ρωμυλίας δεν έφυγαν ειρηνικά με πληθυσμιακές ανταλλαγές μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους· πάρα πολλοί από αυτούς (οι περισσότεροι; ) έφυγαν με τους διωγμούς του 1906, απότοκους των οξυμμένων ελληνοβουλγαρικών σχέσεων λόγω Μακεδονικού Αγώνα.

*Για το οποίο υπήρξαν και αντιρρήσεις, αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να προσφέρω τεκμηρίωση.

Σημείωση: στο βικιάρθρο περί Ρούμελης (Ευρωπαϊκής Τουρκίας) που προανέφερα βλέπω ένα θυρεό (coat-of-arms) για τον οποίο γράφονται τα εξής: Rumelian coat of arms from 1741, adopted later as coat of arms of Eastern Rumelia. Δυσπιστώ στην πληροφορία και θα το ερευνήσω. Τι θα πει Rumelian coat of arms from 1741;
 

Earion

Moderator
Staff member
Σε ελληνική έμπνευση οφείλεται η κατασκευή του όρου [Ανατολική] Ρωμυλία, αν πιστέψουμε τον πολυάσχολο λόγιο του 19ου αιώνα και διπλωμάτη Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή (δικός του είναι Του Κουτρούλη ο Γάμος, που παίζεται αυτό τον καιρό στο Εθνικό Θέατρο). Στα απομνημονεύματά του διηγείται το εξής:

Τῇ 24 Φεβρουαρίου (8 Μαρτίου), ἐπισκεφθεὶς τὸν Lord Oddo, πρέσβυν τῆς Ἀγγλίας [στο Βερολίνο], καὶ πολλὰ μετ’ ἐμοῦ συνδιαλεχθεὶς περὶ τῶν προκειμένων μεταρρυθμίσεων εἰς τὰς σλαυικὰς χώρας τῆς Τουρκίας, τῷ ἐξέθηκα τὴν γνώμην μου τοῦ ν’ ἀπαιτήσῃ ἡ Ευρώπη ἵνα ἡ Βουλγαρία, εἰς ἧς τὴν ἀνεξαρτησίαν ἐπέμενεν ἡ Ρωσσία δικαιώματι τῶν θριάμβων της, περιορισθῇ μόνον μέχρι τοῦ Αἵμου, τὰ δὲ πρὸς μεσημβρίαν αὐτοῦ, ἐγγυήσεις λαβόντα κρείττονος διοικήσεως, ὡς καὶ αἱ λοιπαὶ χριστιανικαὶ ἐπαρχίαι, νὰ μείνωσιν εἰς τὴν Τουρκίαν, ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Ῥωμυλίας, εἰς ἣν καὶ οἱ Τοῦρκοι θὰ ηὐχαριστοῦντο, διότι αὐτὴν ταῖς ἀπέδιδον. Ἡ ἰδέα αὕτη, ἥτις ἐχαρακτήριζεν ὡς Ἑλληνικὰ (Ῥωμαίϊκα) τὰ μέρη ἐκεῖνα, ηὐχαρίστησε τὸν συνάδελφόν μου, ὅστις φαίνεται ὅτι τὴν συνέστησεν εἰς τὴν Κυβέρνησίν του, ὡς καὶ ἐγὼ ἔγραψα περί αὐτῆς εἰς Ἀθήνας, καὶ ὡς γνωστόν, αὕτη καὶ ὑπεβλήθη καὶ ἐκυρώθη εἰς τὸ Συνέδριον.

Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής. Απομνημονεύματα. Αθήνα: Πυρσός,1930 (τόμ. 4, σ. 235).​
 

Thanasis_P

New member
Εγώ πάντως ξέρω το γκογκό, αλλά με άλλη σημασία (ξενικής προέλευσης). :p

Θα ήταν ενδιαφέρον να τη μαθαίναμε κι εμείς :confused:
(Πάντως όταν γκούγκλισα "gogo" είδα μεγάλη ποικιλία)
 
Top