Μπερδέψαμε, anef, (και μάλλον φταίω εγώ) τις απόψεις των άλλων με τις προσωπικές ερμηνείες. Το παράθεμα «The perception of a language crisis is more universal κ.λπ.
seem to militate...» ήταν του Μάκριτζ, που περιγράφει τι συμβαίνει και αλλού. Τα υπόλοιπα ήταν μια ολιγόλογη δική μου διατύπωση για το «καλλιεργημένο» αισθητήριο στο οποίο αναφέρεται ο Α. Πολίτης. Το τι ακριβώς είναι σήμερα το «καλλιεργημένο γλωσσικό αισθητήριο» («
The ΚΓΑ and how to get it», όπως θα ονομάζεται η νέα ταινία του Ρίτσαρντ Λέστερ) αξίζει από μόνο του ένα νήμα. Αλλά για την άποψη ότι 2.000 χρόνια τώρα με λεξικά και γραμματικές κακοποιήσαμε τις εκφραστικές μας ικανότητες και από το φόβο του λάθους χάσαμε το δρόμο στο καλλιεργημένο γλωσσικό αισθητήριο, τι να πω, δεν ξέρω από πού πρωτομπάζει νερά.
Η προσπάθειά μου για μια πιο εύστοχη διατύπωση («η φυσιολογική έκφραση θα διαστρεβλωθεί αν συνέχεια αλληθωρίζουμε προς τα λεξικά και τις γραμματικές»), παρά τα «συνέχεια» και «αλληθωρίζουμε», δεν έχει την καθολική αποδοχή — όλο και κάποιοι διαμαρτυρόμενοι θα υπάρχουν.
Εγώ, πάντως, συνέχεια κοιτάζω κατάματα τα λεξικά και τις γραμματικές, μερικές φορές που δεν μου αρέσουν αυτά που λένε τα στραβοκοιτάζω, και, για να μην παρερμηνεύεται το τσιτάτο μου (μήπως και καταφέρω να περάσει στην ιστορία), πρέπει να καταλαβαίνουμε ότι η αποκαλούμενη «φυσιολογική έκφραση» είναι αυτή που φιλοξενεί και το μεγαλύτερο ποσοστό «λαθών». Αν «συνέχεια αλληθωρίζουμε προς τα λεξικά και τις γραμματικές» και διορθώνουμε τα πάντα σύμφωνα με τα λεξικά και τις γραμματικές, η γλώσσα θα μείνει εκεί που είναι σήμερα (για την ακρίβεια, θα έχει τη στρατιά των Μπαμπινιωτικών να κονταροχτυπιέται στον αιώνα τον άπαντα με τη στρατιά των Λουκουνικών — είναι κι αυτό μια ενδιαφέρουσα διακοπή της ρουτίνας). Αν πάλι επιμέναμε στη φυσιολογική έκφραση, απορρίπτοντας κάθε δεσμό με γραμματικές και λεξικά, δεν θα υπήρχε ο φόβος να κάψουμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά ή να μας φύγει το μωρό μαζί με τα απόνερα της μπανιέρας, αλλά στο τέλος θα μας έπνιγαν τα ξερόχορτα (στην πρώτη περίπτωση) και τα βρομόνερα (στη δεύτερη).
Ξέρετε τι εννοώ, όλα είναι σχετικά, τα βοηθήματα είναι εργαλεία και όχι πεδούκλες, και η γλωσσική πειθαρχία είναι καλό πράγμα όταν δεν πνίγει την πρωτοβουλία και τη δημιουργικότητα αφού ταυτόχρονα καρπαζώνει την τεμπελιά και την αδιαφορία που υποδύονται τη δημιουργική πρωτοβουλία.
Τρίβω τα χέρια μου για τα πανέμορφα πράγματα που έχετε γράψει εδώ· μια βουτιά μπορεί να κάνει κανείς και θα βγάζει και ένα μαργαριτάρι για να το θαυμάσει.
Και εδώ το μαργαριτάρι με τη θετική του σημασία, αν σας κοψοχόλιασα. Θα ψάξω να βρω σπάνια μαργαριτάρια, πτυχές που δεν έχουμε ξανασυζητήσει.