τζίντζιλα μίντζιλα = bric-a-brac, knick-knacks

nickel

Administrator
Staff member
Χρησιμοποιείται και σαν μη αριθμήσιμο, στον ενικό. Διαβάζω σήμερα, από τον Στέφανο Κασιμάτη στην Καθημερινή:
«Πολύς κόσμος γέλασε, είναι αλήθεια, με το «τζίντζιλο μίντζιλο», το «bric-a-brac», στο γραφείο του υποψηφίου προέδρου της Ν.Δ.».

Πολλοί γράφουν τζίτζιλο μίτζιλο, αλλά όσοι γνωρίζουν ιταλικά ψυλλιάζονται ότι προέρχεται από το gingillo (=trinket, bauble, knick-knack, plaything) και το προτιμούν με «ν». (Κατά τ' άλλα, μια χαρά μπορεί να πέσει κι αυτό θύμα της αμφιθυμίας μας, μουντζούρης ή μουτζούρης;)


Επειδή κι εγώ γέλασα με όλο αυτό το ψιλικοκό, ορίστε και επίσημη φωτογραφία

Σαν μη αριθμήσιμο το βρήκα και σε μια περιγραφή του μαγαζιού της κυρίας που εμφανίστηκε για λίγες ώρες μεταξύ των υποψηφίων για την προεδρία της Ν.Δ.:
«Ένα μαγαζί τίγκα στο τζίντζιλο μίντζιλο, την καρδούλα, το ζωάκι, το δωράκι, την τσαντούλα, τη γραβατούλα, το φουλαράκι, ένα μαγαζί φίσκα σε μικροπράγματα!»

Αντιγράφω (με διόρθωση) κι άλλα παραδείγματα από το διαδίκτυο, τα περισσότερα με την παρέα της εγχώριας προσθήκης (δηλ. τα «μίντζιλα»):
Όλοι οι τοίχοι γεμάτοι μπαρόκ ζωγραφιές με θέμα την Ρώμη, διάφορα τζίντζιλα μίντζιλα κρέμονταν από παντού και ο χώρος πολύ μικρός και όχι ιδιαίτερα καθαρός...
Μια βιτρίνα σαν όλες τις άλλες με χίλια-δυο τζίντζιλα-μίντζιλα, από yo-yo μέχρι φωτογραφικές μηχανές.
Επίσης γλιτώνουμε και έξοδα αφού σταματήσαμε να αγοράζουμε είδη καλλωπισμού του σπιτιού (βάζα - φοντανιέρες - κορνίζες - κηροπήγια - τζίντζιλα - μίντζιλα, είναι στην αποθήκη)
Θα βγάλω το background με το PSP και θα βάλω αστεράκια και διάφορα τζίντζιλα-μίντζιλα για στολισμό.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αξίζει ωστόσο να παραθέσω μεγαλύτερο απόσπασμα από το άρθρο του Σ. Κασιμάτη, για μεταφραστικούς λόγους:
Η χθεσινή έκτακτη απουσία μου από τη στήλη, μου έδωσε την ευκαιρία να επανεκτιμήσω —sub specie aeternitatis, όπως θα έλεγε και ο ίδιος— (σνίκελ: «υπό το πρίσμα της αιωνιότητας», όχι της απλής επικαιρότητας) ορισμένες πλευρές της υποψηφιότητας Αβραμόπουλου, στις οποίες επανέρχομαι σήμερα, προκειμένου να αποκαταστήσω την τάξη των πραγμάτων.

Πολύς κόσμος γέλασε, είναι αλήθεια, με το «τζίντζιλο μίντζιλο», το «bric-a-brac», στο γραφείο του υποψηφίου προέδρου της Ν. Δ. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η συγκέντρωση τέτοιας ποσότητας ακαλαίσθητων διακοσμητικών αντικειμένων στο γραφείο ενός πολιτικού να είναι είναι ίδιον των «φυσικών ηγετών», για να χρησιμοποιήσω την ορολογία του υποψηφίου. Ιδού το σχετικό παράδειγμα από την Ιστορία και, συγκεκριμένα, από έναν ηγέτη με τον οποίο ο Αβραμόπουλος θα καταδεχόταν τη σύγκριση: Όταν ο Βρετανός αρχηγός του γενικού επιτελείου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στρατηγός Άλαν Μπρουκ, συνάντησε για πρώτη φορά τον Ρούζβελτ στο οβάλ γραφείο, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από το κιτσαριό που είχε σκορπίσει ο FDR στο γραφείο του, ώστε ενσυνειδήτως τα κατέγραψε στη μνήμη του και μας τα παραδίδει στα απομνημονεύματά του: «Ένα αναμνηστικό νόμισμα του μισού δολλαρίου μέσα στο κουτί του, ένα σήμα των Lions για το πέτο, ένα λούτρινο παιδικό ελεφαντάκι, ένα σκαλισμένο σε ξύλο γαϊδουράκι, ένα πρεσπαπιέ σε σχήμα βαρούλκου, μια μεζούρα του ράφτη, μία στρουθοκάμηλο μπιμπελό, μια λίμα νυχιών, ένα επισμαλτωμένο χάλκινο στακτοδοχείο κατασκευασμένο στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, καθώς και μία σφαίρα πυροβόλου όπλου». Όταν τον επισκέφθηκε δεύτερη φορά, έπειτα από ένα χρόνο, στη συλλογή είχαν προστεθεί: «ένα μπλε πορτατίφ σε σχήμα βάζου, μία μπρούντζινη προτομή της κυρίας Ρούζβελτ, ακόμη ένα γαϊδουράκι κατασκευασμένο από φουντούκια (σ. τ. σ.: αλλά όχι βρώσιμο...), μία τεράστια, σφαιρικού σχήματος, θήκη για σπίρτα, ένα μελανοδοχείο και μία γυάλινη κανάτα με παγωμένο νερό». Τι συμπεραίνουμε από τη σύγκριση; Ότι ο Δημήτρης Αβραμόπουλος χρειάζεται, επειγόντως, μία μπρούντζινη προτομή της κυρίας του!

Ιδού και το σχετικό αγγλικό απόσπασμα:
The desk itself was cluttered with knick-knacks and mementoes, many of which can be seen at Hyde Park today. There was a half-dollar commemorative coin in its box, a Lions Club International lapel pin, a stuffed elephant toy and carved wooden donkey, a capstan-shaped paperweight, a tape measure, a novelty figurine of an ostrich, a nail file, an enamelled copper ashtray made in Buffalo, NY, and a bullet about which nothing is known. It seemed more like a bric-a-brac store than the desk of the chief executive of the United States of America, and visiting a year later Brooke ‘tried to memorize the queer collection there’, which also included a blue vase lamp, a bronze bust of Mrs Roosevelt, another small donkey made of hazelnuts, a pile of books, a large circular match stand, an inkpot and a jug of iced water.
 

Elsa

¥
Εγώ πάλι, λέω «τζά(ν)τζαλα και μά(ν)τζαλα» τα διάφορα τσουμπλέκια που μαζεύονται απο δω κι απο κει στο σπίτι και «τζιτζιλομίτζιλο» λέω κάτι υπερβολικά περίπλοκο, φορτωμένο ή λεπτοδουλεμένο.
Βρήκα αυτό για τη λέξη τζάτζαλα.
 
Κι εγώ λέω τζάντζαλα-μάντζαλα.

Όμως το μ- της επανάληψης πρέπει να πούμε ότι είναι μεν εγχώρια προσθήκη, αλλά είναι δάνειο από τα τούρκικα. (Δηλαδή δανεική από τα τούρκικα είναι η συνήθεια της επανάληψης με μ- αντί για το αρχικό γράμμα)
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Ωστόσο εμείς δεν το κάνουμε σε τέτοιο βαθμό, νομίζω. Αυτό το αρχικό μ- αντιστοιχεί στο δικό μας ξε-, δλδ, «βροχή ξεβροχή εγώ θα βγω» (βγαλμένο απ' τη ζωή :))
 

nickel

Administrator
Staff member
Σύμφωνα με τον Πάπυρο:
τζάντζαλο το / τζάντζαλον, ΝΜ, και τσάτσαλο, Ν, και τζάτζαλον Μ· κουρελιασμένο ρούχο, κουρέλι, ράκος· || (νεοελλ.) (στον πληθ.) τα τζάντζαλα· άχρηστα, παλιά αντικείμενα.
[ΕΤΥΜΟΛ. < ιταλ. cencio (με υποκορ. cencerello) «κουρέλι»].

Στο ΛΝΕΓ:
τζάντζαλο (το) (λαϊκ.) το κουρέλι (βλ.λ.).
[ΕΤΥΜ. < μεσν. τζάντζαλον, υποκ. τού ιταλ. cencio «κουρέλι, ράκος», αβεβ. ετύμου. πιθ. αντιδάν., αν ανάγεται στο λατ. Cynici (< αρχ. κυνικοί), που αναφέρεται στη φιλοσοφική σχολή τού Αντισθένη. εφόσον οι κυνικοί συχνά ντύνονταν με κουρέλια].

Στη σελίδα για το βιβλίο που αναφέρει η Elsa, γράφει:
Τίτλος : Τα Τζάτζαλα
Το πανάρχαιο έθιμο της αναρτήσεως ρακών σε δέντρα, πλάι σε «αγιάσματα» για την ίαση των ασθενών.


Βγάλτε άκρη...
 
Όμως το μ- της επανάληψης πρέπει να πούμε ότι είναι μεν εγχώρια προσθήκη, αλλά είναι δάνειο από τα τούρκικα. (Δηλαδή δανεική από τα τούρκικα είναι η συνήθεια της επανάληψης με μ- αντί για το αρχικό γράμμα)

Παράδειγμα:
Para mara yok = Δεν υπάρχει φράγκο

Εγώ πάντως προτιμώ το schm των Yinglish:
Oedipus, Schmoedipus – so what does it matter so long as you love your mother?
 

Elsa

¥
Ανάλογο φαινόμενο έχουμε στα παιδικά παιχνιδοτραγουδάκια τσανταλίνα-μανταλίνα και τζίτζιρας-μίντζιρας.
 
Top