eclectic

[curry]

Πριν από λίγες μέρες έκανα έναν πολύ βιαστικό υποτιτλισμό για μια εκπομπή που είχε θέμα ένα κλαμπ στην Νέα Υόρκη - φοβερό by the way! Η δουλειά έχει παραδοθεί αλλά θα ήθελα να ακούσω καμία άλλη γνώμη για μια απόδοση που με προβλημάτισε:

Η λέξη eclectic ακούστηκε πολύ από διάφορα στόματα και κάθε φορά σε διαφορετικό context. Την πρώτη φορά, είπα ότι εννοεί το προφανές. Ακούγοντας όμως τον τρόπο που χρησιμοποιούταν, αναθεώρησα.

π.χ. (χοντρικά γιατί δεν έχω πρόχειρο το βίντεο)
-It's a very eclectic place. (εννοεί το κλαμπ)
-The music (...) is very eclectic. (εδώ αναφέρει ότι παίζει διάφορα και συχνά ετερόκλητα είδη μουσικής)
-East Village is a very eclectic place (για τους κατοίκους και τον τρόπο ζωής τους τη δεκαετία του '80 - μόνο εκλεκτικούς δεν τους λες).

Ψάχνοντας στο urban dict και διαβάζοντας 2-3 βλακείες στο google (είπαμε, βιαζόμουν) κατέληξα ότι μάλλον εννοεί "ψαγμένος". Και αυτό έβαλα.
Τι λέτε;

 

[stathis]

Μια χαρά μού πήγαινε το "ψαγμένος" για τα παραδείγματα που δίνεις, μέχρι που κοίταξα το Urban Dictionary, όπου δεν είδα αυτή τη σημασία.

Μια πρώτη ιδέα είναι το "πολυσυλλεκτικός".

 

[curry]

Το νόημα "πολυσυλλεκτικός" είναι, αλλά αν δεις τους τύπους που μιλάνε... δεν θα έλεγαν ποτέ αυτή τη λέξη! Κόλλησα στην απόδοση με έναν slang όρο και δεν κατέβασα καλύτερη ιδέα εκτός από το "ψαγμένος" - τα πιτσιρίκια το έχουν ψιλο-πασπαρτού (νομίζω). Είναι απορία λίγο κατόπιν εορτής - μπας και το πετύχω ξανά στο μέλλον... Και τρώω κολλήματα με την slang!

 

[Zazula]

Μα, ούτως ή άλλως, το eclecticism αποδόθηκε στα ελληνικά εκλεκτικισμός: στις καλές τέχνες, η τάση που βασίζεται στη χρησιμοποίηση και συμφιλίωση στοιχείων από διάφορους παλαιότερους ρυθμούς. Οι οπαδοί της τάσης εκλεκτικιστής και εκλεκτικίστρια, το επίθετο εκλεκτικιστικός/-ή/-ό.

 

[nickel]

Είναι λέξη-πονοκέφαλος, επειδή έχει γίνει λίγο ψωμοτύρι και λέξη της μόδας έξω και δεν μπορείς να είσαι σίγουρος με ποια ακριβώς σημασία τη χρησιμοποιεί ο άλλος. Πρώτα απ' όλα, διαφέρει, υποτίθεται, από το σημερινό ελληνικό «εκλεκτικός», αυτόν που είναι αυστηρός στις επιλογές του (ή, όπως λέει το ΛΚΝ, «που αναζητεί όχι απλώς το καλό αλλά το καλύτερο»). Όπως οι Εκλεκτικοί φιλόσοφοι, παίρνει αποδώ κι αποκεί ό,τι του αρέσει. Ωστόσο, όπως θα δούμε στα πιο πρόσφατα λεξικά, δεν αρκεί το «from various sources» (πολυσυλλεκτικός), αλλά «what is best or preferred from a variety of sources». Θα μπορούσαμε τότε να πούμε «συγκεντρώνει την αφρόκρεμα». Αυτό θα κάλυπτε αρκετά «eclectic place», αλλά όχι όλα. Για τη μουσική θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι «ψαγμένη» με την επίσης διευρυμένη σημασία του επιθέτου στα ελληνικά, δηλαδή ότι αυτός που τη διάλεξε προβληματίστηκε αρκετά ανάμεσα σε διαφορετικά είδη μουσικής για να καταλήξει στις καλύτερες επιλογές. Σε ένα στρωτό κείμενο είναι εύκολο να καταλάβεις τι εννοεί ο συγγραφέας. Σε έναν χαλαρό διάλογο, τρέχα γύρευε.

Preferred definition
including a mixture of many different things or people, especially so that you can use the best of all of them [Longman]

 

[curry]

Έτσι περίπου κινήθηκε η σκέψη μου. Είμαι λίγο χώμα τώρα για καλύτερη ανάλυση αλλά συνοπτικά, δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω πάνω από μια λέξεις για την απόδοση του eclectic. Λίγο η ελληνική ρίζα που χτυπάει στο αυτί του θεατή, λίγο ότι στον αγγλομαθή χτυπάει ότι slangoφέρνει... και ιδού το κόλλημα! Κι έμεινα με το ανικανοποίητο!
Πρέπει να ανοίξουμε ένα νήμα για την slang πάντως... Ειδικά με τους υπότιτλους, θα έχουμε πολύ πράγμα να αναλύσουμε!

 

[Zazula]

Πρέπει να ανοίξουμε ένα νήμα για την slang πάντως... Ειδικά με τους υπότιτλους, θα έχουμε πολύ πράγμα να αναλύσουμε!

Granted, αλλά αργκό από αργκό έχει διαφορά - και συνήθως οι αμερικανικές ταινίες έχουν πολύ περισσότερη αργκό από αυτή που γνωρίζει (και αποδέχεται, για να 'μαστε ειλικρινείς) ένας τυπικός Έλληνας θεατής τους.

Άσε που εκείνο το οποίο πραγματικά αποτελεί τεράστια πρόκληση δεν είναι τόσο η προχωρημένη ή περιθωριακή αργκό, όσο το να έχεις να υποτιτλίσεις σειρά η οποία προϋποθέτει από το θεατή να γνωρίζει την τρέχουσα επικαιρότητα, καθώς επίσης και πολλά πρόσωπα και πράγματα, στις Η.Π.Α. και βασίζει όλα τα λογοπαίγνια των διαλόγων της σε τέτοια στοιχεία - κι εσύ να μην έχεις την πολυτέλεια για ΣτΜ που 'χουμε στα βιβλία. :)

 

[somnambulist]

Άσε που εκείνο το οποίο πραγματικά αποτελεί τεράστια πρόκληση δεν είναι τόσο η προχωρημένη ή περιθωριακή αργκό, όσο το να έχεις να υποτιτλίσεις σειρά η οποία προϋποθέτει από το θεατή να γνωρίζει την τρέχουσα επικαιρότητα, καθώς επίσης και πολλά πρόσωπα και πράγματα, στις Η.Π.Α. και βασίζει όλα τα λογοπαίγνια των διαλόγων της σε τέτοια στοιχεία - κι εσύ να μην έχεις την πολυτέλεια για ΣτΜ που 'χουμε στα βιβλία. :)

Υπόθεση κοκομπλόκο ή απλώς μπαρουτόκοσμε, που έλεγε κι ο Κοκομπίλ. :)

 

[curry]

Granted, αλλά αργκό από αργκό έχει διαφορά - και συνήθως οι αμερικανικές ταινίες έχουν πολύ περισσότερη αργκό από αυτή που γνωρίζει (και αποδέχεται, για να 'μαστε ειλικρινείς) ένας τυπικός Έλληνας θεατής τους.

Σαφώς υπάρχουν διαφορές - αν και διαφωνώ στο τι τελικά αποδέχεται ο τυπικός Έλληνας θεατής. Πέφτει τόση λογοκρισία στον υπότιτλο που πραγματικά δεν ξέρουμε τις αντοχές του! :)

Άσε που εκείνο το οποίο πραγματικά αποτελεί τεράστια πρόκληση δεν είναι τόσο η προχωρημένη ή περιθωριακή αργκό, όσο το να έχεις να υποτιτλίσεις σειρά η οποία προϋποθέτει από το θεατή να γνωρίζει την τρέχουσα επικαιρότητα, καθώς επίσης και πολλά πρόσωπα και πράγματα, στις Η.Π.Α. και βασίζει όλα τα λογοπαίγνια των διαλόγων της σε τέτοια στοιχεία - κι εσύ να μην έχεις την πολυτέλεια για ΣτΜ που 'χουμε στα βιβλία. :)

Αυτό είναι η κατ' εξοχήν πρόκληση του υποτιτλισμού, τι αντλεί δηλαδή κάθε ταινία, σειρά κλπ από την πραγματικότητα της χώρας προέλευσης και ό,τι αυτό συνεπάγεται (μπρρρ...)

Με φρίκη θυμάμαι τις φορές που χρειάστηκε να υποτιτλίσω Colbert και Stewart. Καυστική σάτιρα - προσωπικά δεν κρατιόμουν από τα γέλια - αλλά βασισμένη στην τρέχουσα επικαιρότητα των ΗΠΑ σε τέτοιο βαθμό που μετά να χρειάζεσαι 10 κουτιά ζάναξ για να έρθεις στα ίσα σου.

 

[curry]

Πάντως, θα ήθελα να δω ένα νήμα για την αργκό επειδή μου αρέσει πολύ, νομίζω ότι είναι ό,τι πιο ζωντανό παράγει η γλώσσα, η κάθε γλώσσα, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, κάθε ώρα και στιγμή. Σκεφτείτε μόνο στον αγγλόφωνο κόσμο πόσες slang υπάρχουν: Βρετανία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Νότια Αφρική κλπ. Και να μην πιάσουμε τη γαλλική αργκό καλύτερα!
Επίσης, επειδή είχα πρόσφατη επαφή διαρκείας με παιδιά 18-21 χρονών, είναι απίστευτη η νέα ελληνική αργκό (λόγω υπερέκθεσης κόντεψε να μου μείνει μόνιμη γλωσσική "βλάβη" :) ) και γενικότερα με ιντριγκάρει να προσπαθώ να της βρω αντιστοιχίες με την αμερικάνικη ή τη βρετανική αργκό και αντιστρόφως - φυσικά δεν περιμένω ότι πάντα θα βρίσκεται λύση!

 

[curry]

Πάντως, θα ήθελα να δω ένα νήμα για την αργκό επειδή μου αρέσει πολύ, νομίζω ότι είναι ό,τι πιο ζωντανό παράγει η γλώσσα, η κάθε γλώσσα, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, κάθε ώρα και στιγμή. Σκεφτείτε μόνο στον αγγλόφωνο κόσμο πόσες slang υπάρχουν: Βρετανία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Νότια Αφρική κλπ. Και να μην πιάσουμε τη γαλλική αργκό καλύτερα!
Επίσης, επειδή είχα πρόσφατη επαφή διαρκείας με παιδιά 18-21 χρονών, με ιντρίγκαρε πολύ η νέα ελληνική αργκό (λόγω υπερέκθεσης κόντεψε να μου μείνει μόνιμη γλωσσική "βλάβη" αλλά τουλάχιστον ξέρω τι λένε τα βρομόπαιδα :)). Τέλος πάντων, νομίζω ότι ένα νήμα για την αργκό θα είχε ενδιαφέρον γενικότερα, αλλά επιφυλάσσομαι να αναπτύξω τους λόγους αργότερα για να μην απολυθώ!

 

[nickel]

Πάντως, θα ήθελα να δω ένα νήμα για την αργκό ...

Ένα νήμα γενικά για την αργκό θα ήταν πολύ λίγο. Ένα νήμα για το πού να λύνουμε τα προβλήματά μας με την αργκό (έντυπα, ηλεκτρονικά και διαδικτυακά βοηθήματα), πώς χειριζόμαστε την αργκό σε διαφορετικά είδη μετάφρασης κ.τ.ό. θα ήταν χρήσιμο. Γιατί, αλλιώς, πού να αρχίσεις και πού να τελειώσεις.

Σήμερα πάντως, με το διαδίκτυο και τα διάφορα φόρουμ, μονόγλωσσα και δίγλωσσα, μπορείς να βρεις αξιόπιστες απαντήσεις. Και όλο και κάπως θα τα βολέψεις τα πράγματα.

Οι γνήσιες σπαζοκεφαλιές είναι σε άλλα κείμενα. Διάβαζα σήμερα στα Νέα για το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας της Τήνου. Αναφέρομαι στις λέξεις για συγκεκριμένα εργαλεία και τεχνικές που χρησιμοποιούν οι τεχνίτες σε διάφορες χώρες, σε συγκεκριμένα πράγματα που δεν μεταφράζονται στο περίπου. Το κείμενο αυτό είναι από τα εύκολα, αλλά έχω δει κείμενα που χρειάζονται να σπας πολλές ώρες το κεφάλι σου και να διαβάζεις του κόσμου τις εξειδικευμένες σελίδες για τεχνικές που δεν καταλαβαίνεις, για να δώσεις κάτι που απλώς ελπίζεις να είναι σωστό.

 

[curry]

Ένα νήμα για το πού να λύνουμε τα προβλήματά μας με την αργκό (έντυπα, ηλεκτρονικά και διαδικτυακά βοηθήματα), πώς χειριζόμαστε την αργκό σε διαφορετικά είδη μετάφρασης κ.τ.ό. θα ήταν χρήσιμο.

Κάτι τέτοιο είχα στο μυαλό μου. Στη lexilogia έχουμε ήδη συναντήσει αρκετά ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την αργκό ή την πιο "λαϊκή", αν θέλετε, γλώσσα, οπότε γιατί να μην έχει τον χώρο της;