Το θέμα της άσκησης γενικής ιατρικής ρυθμίζεται σήμερα από την οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Τα άρθρα της οδηγίας που μας ενδιαφέρουν είναι τα εξής:
"Άρθρο 28
Ειδική εκπαίδευση γενικής ιατρικής
1. Η εισαγωγή στην ειδική εκπαίδευση γενικής ιατρικής προϋποθέτει την ολοκλήρωση και την επικύρωση εξαετών σπουδών στο πλαίσιο του κύκλου σπουδών που αναφέρεται στο άρθρο 24.
2. Η ειδική εκπαίδευση γενικής ιατρικής, η οποία οδηγεί στην απόκτηση τίτλων εκπαίδευσης που χορηγούνται πριν από την 1η Ιανουαρίου 2006, διαρκεί τουλάχιστον δύο έτη με πλήρη παρακολούθηση. Όσον αφορά τους τίτλους εκπαίδευσης που χορηγούνται μετά την ημερομηνία αυτή, η διάρκεια είναι τουλάχιστον τριετής με πλήρη παρακολούθηση.
Όταν ο κύκλος σπουδών που αναφέρεται στο άρθρο 24 περιλαμβάνει πρακτική εκπαίδευση που πραγματοποιείται σε εγκεκριμένο νοσοκομειακό περιβάλλον το οποίο διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις απαραίτητες υπηρεσίες για τη γενική ιατρική ή σε εγκεκριμένο ιατρείο γενικής ιατρικής ή σε εγκεκριμένο κέντρο στο οποίο οι ιατροί παρέχουν πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη, η διάρκεια της εν λόγω πρακτικής εκπαίδευσης μπορεί να συμπεριλαμβάνεται, με ανώτατο όριο ενός έτους, στην προβλεπόμενη στο πρώτο εδάφιο διάρκεια για τους τίτλους εκπαίδευσης που χορηγούνται από την 1η Ιανουαρίου 2006.
Η δυνατότητα περί της οποίας το δεύτερο εδάφιο, παρέχεται μόνο στα κράτη μέλη στα οποία η διάρκεια της ειδικής εκπαίδευσης γενικής ιατρικής ήταν διετής κατά την 1η Ιανουαρίου 2001.
3. Η ειδική εκπαίδευση γενικής ιατρικής πραγματοποιείται με πλήρη παρακολούθηση υπό τον έλεγχο των αρμοδίων αρχών ή φορέων, είναι δε περισσότερο πρακτικής παρά θεωρητικής φύσεως.
Η πρακτική εκπαίδευση παρέχεται, αφενός, επί τουλάχιστον έξι μήνες σε εγκεκριμένο νοσοκομειακό περιβάλλον που διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις απαραίτητες υπηρεσίες και, αφετέρου, επί τουλάχιστον έξι μήνες σε εγκεκριμένο ιατρείο γενικής ιατρικής ή σε εγκεκριμένο κέντρο στο οποίο οι ιατροί παρέχουν πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη.
Η εν λόγω εκπαίδευση πραγματοποιείται με τη σύμπραξη άλλων υγειονομικών ιδρυμάτων ή φορέων που ασχολούνται με τη γενική ιατρική. Ωστόσο, με την επιφύλαξη των ελάχιστων περιόδων που αναφέρονται στο δεύτερο εδάφιο, η πρακτική εκπαίδευση δύναται να παρέχεται επί έξι μήνες κατ' ανώτατο όριο σε άλλα εγκεκριμένα υγειονομικά ιδρύματα ή σε άλλους εγκεκριμένους υγειονομικούς φορείς που ασχολούνται με τη γενική ιατρική.
Η εκπαίδευση προϋποθέτει την προσωπική συμμετοχή του υποψηφίου στην επαγγελματική δραστηριότητα και στις ευθύνες των προσώπων με τα οποία εργάζεται.
4. Τα κράτη μέλη εξαρτούν τη χορήγηση τίτλου ειδικής εκπαίδευσης γενικής ιατρικής από την κατοχή ενός εκ των τίτλων βασικής ιατρικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στο παράρτημα V σημείο 5.1.1.
5. Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν τους τίτλους εκπαίδευσης του παραρτήματος V σημείο 5.1.4, σε ιατρό που δεν έχει ολοκληρώσει την προβλεπόμενη στο παρόν άρθρο εκπαίδευση, αλλά ο οποίος κατέχει άλλη συμπληρωματική εκπαίδευση πιστοποιούμενη από τίτλο εκπαίδευσης που έχει χορηγηθεί από τις αρμόδιες αρχές κράτους μέλους. Ωστόσο, μπορούν να χορηγούν τίτλους εκπαίδευσης μόνο εφόσον οι εν λόγω τίτλοι πιστοποιούν γνώσεις ποιοτικώς ισοδύναμου επιπέδου με τις γνώσεις που παρέχονται από την εκπαίδευση που προβλέπεται στο παρόν άρθρο.
Τα κράτη μέλη καθορίζουν ιδίως κατά πόσον η συμπληρωματική εκπαίδευση που έχει ήδη αποκτήσει ο αιτών, καθώς και η επαγγελματική πείρα του δύνανται να ληφθούν υπόψη προς αντικατάσταση της προβλεπόμενης στο παρόν άρθρο εκπαίδευσης.
Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν τον τίτλο εκπαίδευσης του παραρτήματος V σημείο 5.1.4, μόνο εάν ο αιτών έχει αποκτήσει πείρα τουλάχιστον έξι μηνών στη γενική ιατρική σε ιατρείο γενικής ιατρικής ή σε κέντρο όπου οι ιατροί παρέχουν πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη, εκ των αναφερομένων στην παράγραφο 3.
Άρθρο 29
Άσκηση επαγγελματικών δραστηριοτήτων ιατρού γενικής ιατρικής
Κάθε κράτος μέλος εξαρτά, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων σχετικά με τα κεκτημένα δικαιώματα, την άσκηση των δραστηριοτήτων ιατρού γενικής ιατρικής στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, από την κατοχή τίτλου εκπαίδευσης του παραρτήματος V σημείο 5.1.4.
Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν από τον συγκεκριμένο όρο τα άτομα που παρακολουθούν ειδική εκπαίδευση γενικής ιατρικής.
Άρθρο 30
Ειδικά κεκτημένα δικαιώματα των ιατρών γενικής ιατρικής
1. Κάθε κράτος μέλος καθορίζει τα κεκτημένα δικαιώματα. Ωστόσο, τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν ως κεκτημένο το δικαίωμα άσκησης των δραστηριοτήτων ιατρού γενικής ιατρικής στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, χωρίς τον τίτλο εκπαίδευσης του παραρτήματος V σημείο 5.1.4, σε όλους τους ιατρούς οι οποίοι απολαύουν του εν λόγω δικαιώματος κατά την κρίσιμη ημερομηνία που αναφέρεται στο εν λόγω σημείο δυνάμει διατάξεων που εφαρμόζονται για το επάγγελμα του ιατρού παρέχοντας πρόσβαση στις επαγγελματικές δραστηριότητες ιατρού βασικής εκπαίδευσης, και οι οποίοι κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία είναι εγκατεστημένοι στο έδαφός τους δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 21 ή του άρθρου 23.
Οι αρμόδιες αρχές κάθε κράτους μέλους χορηγούν, κατόπιν σχετικής αίτησης, πιστοποιητικό που βεβαιώνει το δικαίωμα άσκησης των δραστηριοτήτων του ιατρού γενικής ιατρικής στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζουν, χωρίς τον τίτλο εκπαίδευσης του παραρτήματος V σημείο 5.1.4, στους ιατρούς οι οποίοι έχουν κεκτημένα δικαιώματα δυνάμει του πρώτου εδαφίου.
2. Κάθε κράτος μέλος αναγνωρίζει τα πιστοποιητικά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεύτερο εδάφιο, τα οποία χορηγούνται στους υπηκόους των κρατών μελών από τα άλλα κράτη μέλη, παρέχοντάς τους, στην επικράτειά του, την ίδια ισχύ με τους τίτλους εκπαίδευσης που χορηγεί το ίδιο και οι οποίοι επιτρέπουν την άσκηση δραστηριοτήτων ιατρού γενικής ιατρικής στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης."
Δεν είμαι καθόλου σίγουρος για τον αν η Ελλάδα έχει μεταφέρει την οδηγία αυτή στην εσωτερική έννομη τάξη (θα έλεγα μάλιστα ότι, λαμβανομένων υπόψη των άθλιων επιδόσεων του Υπουργείου Υγείας την τελευταία πενταετία σε θέματα ενσωμάτωσης κοινοτικού δικαίου, δεν θα με εξέπληττε η παράλειψη μεταφοράς). Επιπλέον, το μέχρι πρόσφατα ισχύον καθεστώς (απόκτηση ειδικότητας γενικής ιατρικής με εξετάσεις και βάσει προϋπηρεσίας χωρίς να απαιτείται τριετής εκπαίδευση) αντιβαίνει στην κοινοτική νομοθεσία. Και, ναι, η γενική ιατρική κατά το κοινοτικό δίκαιο δεν έχει καμία σχέση με την ειδικότητα της παθολογίας/ médecine interne/ general medicine, η οποία για τα κοινοτικά δεδομένα είναι αυτή της "εσωτερικής ιατρικής".
Edit: φυσικά και δεν μεταφέραμε τίποτε. Στις 2 Ιουλίου 2009, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καταδίκασε τη Ελλάδα για παράβαση των υποχρεώσεων που υπέχει από την εν λόγω οδηγία, δεδομένου ότι παρέλειψε να τη μεταφέρει στο εσωτερικό της δίκαιο εντός της ταχθείσας προθεσμίας (υπόθεση C-465/08, Επιτροπή κατά Ελλάδας).