pronoia = όχι πρόνοια, αλλά το αντίθετο του paranoia

[daeman]

Αντιγράφω από εκεί τη δημοσίευση #35 του sapere_aude, γιατί μου φάνηκε ενδιαφέρων γρίφος η λέξη pronoia.
(Αν είναι γρίφος μόνο για μένα και υπάρχει καθιερωμένη απόδοση, σβήστε παρακαλώ το νήμα...)

"pronoia = όχι πρόνοια, αλλά το αντίθετο του paranoia

Αντιγράφω από το www.worldwidewords.org του Michael Quinion:

Pronoia is the suspicion that the universe is a conspiracy on your behalf, the opposite of the popular sense of paranoia. It seems to have been invented by the sociologist Fred Goldner in an article in Social Problems in 1982, in which he defined it as “the delusion that others think well of one”, the unreasoning belief that your superiors think you are indispensable, that your colleagues adore you, and that you are doing brilliantly in your work. He was warning against the dangers of the rose-tinted view, in which an over-positive view of oneself and the world around one can lead to fatal mistakes.
[...]
Looking at these kids, it doesn’t require my usual pronoia to think that I’m glimpsing the future of this place.
(Wired, Jan. 1999)
__________________
There was a young man from Moldavia
Who couldn’t believe in the Saviour
He created instead
With himself as the head
The Religion of Decorous Behaviour "

Αυτό, πώς το λέμε; Εγώ προς το παρόν, ούτε ιδέα...

 

[nickel]

Λέει επίσης εκεί, στου Quinion: «The word has a small continuing niche, though its adjective pronoid is less common». Ε, εκεί να μείνει, στη niche. Διότι πρόκειται για προϊόν αγγλοσαξονικής λεξιπλαστικής κουφόνοιας, μια και το pro- είναι από τα λατινικά (εκείνο με τη σημασία του «φιλο», π.χ. pronuclear, pro-American). Η παράνοια δεν έχει, στο σχηματισμό της, τη σημασία του συνδρόμου καταδίωξης, υποπερίπτωση είναι αυτό έτσι κι αλλιώς. Και άλλα πολλά. Ας περιοριστούν στην πρόνοια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

 

[stathis]

Pronoia is the suspicion that the universe is a conspiracy on your behalf, the opposite of the popular sense of paranoia.

Σε μια από τις αγαπημένες μου ταινίες όλων των εποχών, το Deconstructing Harry, λέει ο Γούντι Άλεν στον Εβραίο γαμπρό του:
I think you're the opposite of a paranoid. I think you go around with the insane delusion that people like you.

 

[sapere_aude]

Με τη γλώσσα στην εσωτερική επιφάνεια της παρειάς θα πρότεινα τον όρο αντίστροφη παράνοια.

 

[stathis]

Ε, τότε κι εγώ να προτείνω τη χαράνοια...

 

[nickel]

Έψαξα εκεί μπας και τον βρω, αλλά έλειπε (ο Κοέλιο, ντε). Αλλά δεν χρειάστηκε να ψάξω και πολύ πιο μακριά.

Στο βιβλίο Pronoia is the antidote for paranoia, να το, πρώτο τραπέζι πίστα, και το γνωστό τσιτάτο:
“Know what you want and all the universe conspires to help you achieve it.”
Είχε εντυπωσιάσει πολύ την κόρη μου όταν ήταν εννιά χρονώ.

 

[sapere_aude]

το γνωστό τσιτάτο: “Know what you want and all the universe conspires to help you achieve it.”

Non-Reciprocal Law of Expectations:
Negative expectations yield negative results. Positive expectations yield negative results.

 

[sapere_aude]

Η παράνοια δεν έχει, στο σχηματισμό της, τη σημασία του συνδρόμου καταδίωξης, υποπερίπτωση είναι αυτό έτσι κι αλλιώς.

Στο σχηματισμό της;;
Άρα κάθε είδους παραλογισμός είναι παράνοια, κάθε είδους ψυχική νόσος είναι ψυχοπάθεια, και όλοι οι κώνωπες είναι ανωφελείς;
;)

 

[nickel]

Βραχυλογώ από βιασύνη. Παράνοια (αρχαία λέξη) = παρεκτροπή της διάνοιας, παραλογισμός. Και στο ΠαπΛεξ, για τη νεοελληνική ιατρική σημασία γράφει: «κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φαινομενικώς λογικά συστήματα παραληρηματικών ιδεών, εσφαλμένων πεποιθήσεων, δηλαδή κατά την οποία το πάσχον άτομο αναπτύσσει πεποιθήσεις που είναι μεν παράλογες αλλά τις υποστηρίζει με πειστικά και φαινομενικώς αληθοφανή επιχειρήματα, κατάσταση που από πολλούς ειδικούς θεωρείται ως μία μορφή σχιζοφρενίας». Δεν υπάρχει εκεί η σημασία τού πώς οι άλλοι σκέφτονται για το άτομό σου. Ούτε η νεότερη εξειδίκευση στο σύνδρομο καταδίωξης (π.χ. από το ODE: a mental condition characterized by delusions of persecution, unwarranted jealousy, or exaggerated self-importance, typically worked into an organized system. It may be an aspect of chronic personality disorder, of drug abuse, or of a serious condition such as schizophrenia in which the person loses touch with reality.). Δυστυχώς, το pronoia θα ήθελε να σημαίνει pro + noia = θετική σκέψη, ότι οι άλλοι σκέφτονται θετικά για σένα, ενώ βέβαια το ελληνικό είναι η προκαταβολική μέριμνα. Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε *φιλόνοια και να τη θεωρήσουμε αντίθετο της παράνοιας;

(Τώρα που μακρηγόρησα, τα μπέρδεψα περισσότερο.)

 

[Zazula]

Pronoia is the suspicion that the universe is a conspiracy on your behalf.

Αν αλλάξουμε δλδ το universe και βάλουμε στη θέση του το God, πόσο διαφέρει από την (πίστη στη) Θεία Πρόνοια;

 

[nickel]

Αν είναι ψυχασθένεια η θεία πρόνοια, τότε είναι το ίδιο πράγμα. :)

 

[tsioutsiou†]

Έκανε καλά ο daeman που το ξεχώρισε εδώ. Κι εγώ είπα "ωχ" όταν το είδα - δεν το ήξερα.["]
Εδώ τα λέει πολύ καλύτερα. Τо βλέπω από την οπτική του Zazula, οπότε μπορεί να περάσει ταιριαστά ως πρόνοια ενσωματώνοντας τη νέα σημασία, αφού η Πρόνοια εξατομικεύεται σε μια κατάσταση ακλόνητης αισοδοξίας και βεβαιότητας. Αλλιώς έχουμε ήδη το σχετικό ψυχιατρικό ευφορία.

 

[nickel]

Μα είναι δυνατό να αρχίσουμε να λέμε ότι κάποιος διακατέχεται / πάσχει από πρόνοια και τι να τον κάνουμε τον καημένο τον προνοϊκό;

Δεν γίνεται να τον θάψουμε τον όρο, να μην το φέρουμε στην Ελλάδα; Έτσι κι αλλιώς, εδώ μόνο παρανοϊκούς έχουμε.

 

[tsioutsiou†]

Μα είναι δυνατό να αρχίσουμε να λέμε ότι κάποιος διακατέχεται / πάσχει από πρόνοια και τι να τον κάνουμε τον καημένο τον προνοϊκό;

Δεν γίνεται να τον θάψουμε τον όρο, να μην το φέρουμε στην Ελλάδα; Έτσι κι αλλιώς, εδώ μόνο παρανοϊκούς έχουμε.

Να προνοήσουμε, αλλά δεν είμαι ...αισιόδοξος. Ψοφάνε για φρέσκους ελληνογενείς όρους.

Σωστά, προνοϊκός κι αχρείαστος στην πρόνοια.

 

[Zazula]

Προνοιόνοια, λοιπόν — η ψύχωση με την ύπαρξη (συμπαντικής, θείας κλπ) πρόνοιας.