(cutlery) rattling

[m_a_a_]

Rasslar, είναι το σουηδικό ρήμα που συνάντησα σε βιβλιαράκι που διαβάζω, σε περιγραφή για τον οξύ ήχο που κάνουν τα μαχαιροπίρουνα κατά τη διάρκεια της λάντζας, όταν χτυπάνε είτε μεταξύ τους, είτε στα τοιχώματα της γούρνας του νεροχύτη. (Για τους κροταλίες, εντωμεταξύ, έχει άλλο ρήμα: skallrar)

Στα ελληνικά τι λέμε ότι κάνουν τα μαχαιροπίρουνα; Πλαταγίζουν; Τίποτ' άλλο; (Και μη μου πείτε κουρταλούν…)

Edit: Εκτός από rattling, θα μπορούσε να αποδοθεί και ως [sharp] jangling ξερωγώ…

 

[honionna]

Κροταλίζουν μπορείς να πεις.

 

[cougr]

Edit: Εκτός από rattling, θα μπορούσε να αποδοθεί και ως [sharp] jangling ξερωγώ…

Για τον θόρυβο των μαχαιροπίρουνων συχνά χρησιμοποιείται και το "clinking".

 

[cougr]

Κι εγώ το πρώτο που σκέφτηκα ήταν το "κροταλίζω", όμως επειδή παρακάτω γράφει:

«Για τους κροταλίες, εντωμεταξύ, έχει άλλο ρήμα: skallrar»

υπέθεσα ότι ίσως ο m_a_a ψάχνει κάτι διαφορετικό.

 

[m_a_a_]

Κι εγώ το πρώτο που σκέφτηκα ήταν το "κροταλίζω", όμως επειδή παρακάτω γράφει:

«Για τους κροταλίες, εντωμεταξύ, έχει άλλο ρήμα: skallrar»

υπέθεσα ότι ίσως ο m_a_a ψάχνει κάτι διαφορετικό.

Όχι απαραίτητα cougr. Απλά επειδή το rasslar μοιάζει και οπτικά με το rattle, είπα να κάνω μια τριβιαλική διευκρίνιση:

rattlesnake=skallerorm (εκ των skallrar=rattle + orm=snake)​

Το τι ακριβώς λένε οι Σουηδοί, όμως, δε μας ενδιαφέρει θαρρώ. Άσε που ούτε αυτοί, ούτε εμείς έχουμε κροταλίες, οπότε ανάθεμα κι αν ξέρω γιατί έμπλεξα τα φίδια στην κουβέντα...

Η μόνη μου σοβαρούτσικη ένσταση για το κροταλίζω είναι που αναρωτιέμαι αν όντως το λέει κανείς: Πω πω φασαρία! Καλά, πώς την κάνεις εσύ την λάντζα και κροταλίζουν έτσι τα μαχαιροπίρουνα;

Προσωπικά –καλώς ή κακώς– ομολογώ ότι το μόνο που μου 'ρχεται φυσικό είναι το «κάνουν θόρυβο», που 'ναι βέβαια πολύ πιο... χοντρικό σε πληροφορία.

Ευχαριστώ σας για την ανταπόκριση πάντως.

 

[Duke_of_Waltham]

Πρέπει να ταιριάζει και το κουδουνίζουν… Στην παρακάτω οθονιά από το ανανεωμένο ΜΗΛΝΕΓ, μας ενδιαφέρει κυρίως η σημασία β1:

 

[antongoun]

Πάλι από το ΜΗΛΝΕΓ:
κλαγγή:
(κατ’ επέκτ.)
Ο ήχος μεταλλικών αντικειμένων όταν κρούονται μεταξύ τους

Χρήσεις
η κλαγγή των κυμβάλων

Δεν είναι ρήμα βέβαια, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε κάποια περίφραση.

 

[m_a_a_]

[…] Τα 'χανε κάνει μαντάρα απ' την εταιρία κέιτερινγκ και θα τη βγάζανε με πλαστικά ποτηράκια. Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα για την εθιμοτυπική πρόποση στο ανθόσπαρτο μέλλον των νεόνυμφων, ο κουμπάρος χρειάστηκε να αυτοσχεδιάσει. Προς ανακούφισή του, οι παρευρισκόμενοι δεν φάνηκαν ν' ακούνε τα κέρματα που κουδούνισαν σιγανά μέσα στην τσέπη του όπως σηκώθηκε. (Είχε χαλάσει από νωρίς ένα πενηντάευρο σε πενηντάλεπτα για να 'χει να μοιράζει μπουρμπούρια στους σερβιτόρους.) Εκεί που όλοι έστρεψαν την προσοχή τους προς το μέρος του ήταν όταν κλάγγισαν τα μαχαιροπίρουνα στα χέρια του. (Για την ακρίβεια, πιρούνι στο δεξί, κουτάλι στο αριστερό, και μάλιστα μικρό: αυτά βρήκε, αυτά εμπιστεύτηκε.) Όχι κι όλοι, βέβαια. Ένας θείος της νύφης είχε εδώ και ώρα αποκοιμηθεί, έχοντας πρώτα αδειάσει κάπως βεβιασμένα ένα μπουκάλι ροζέ, πλαταγίζοντας τώρα τη γλώσσα του ανάμεσα σε ημιτελή ροχαλητά, ελαφρώς άβολα βυθισμένος σε κάποιο όνειρο για το οποίο κανείς δεν ήθελε να ξέρει περισσότερα. Στο βάθος, κροτάλισαν οι αλυσίδες όπου ήταν δεμένος ο ποιμενικός του γαμπρού. Σε αντίθεση με τον θείο, το σκυλί είχε φιλοτιμηθεί να σηκωθεί απ' τον ύπνο του για να δει πώς εξελίσσεται το φαγοπότι…

 

[m_a_a_]

Τώρα που το σκέφτομαι, βέβαια, και το τραβάω απ' τα μαλλιά…

ντρούμπου-ντρούμπου-ντρουμ, ντρούμπου-ντρούμπου-ντρουμ,
τα μαχαιροπίρουνα βροντούν

 

[daeman]

Τώρα που το σκέφτομαι, βέβαια, και το τραβάω απ' τα μαλλιά…

ντρούμπου-ντρούμπου-ντρουμ, ντρούμπου-ντρούμπου-ντρουμ,
τα μαχαιροπίρουνα βροντούν

Μη βροντοχτυπάς μαχαίρια
μη σου κόψουνε τα χέρια
το κουτάλι, το πιρούνι, τ' ασημί

Πλάκα-πλάκα το βροντοχτυπούν μού ήρθε πρώτο.

Σχετικό νήμα: https://www.lexilogia.gr/threads/13281/

Άσχετο:

And you snatch your rattling last breaths
with deep-sea diver sounds,
and the flowers bloom like
madness in the spring.

 

[nickel]

Δεν ξέρω αν βαράνε ή χτυπούν ή τι άλλο κάνουν τα μαχαιροπίρουνα, αλλά είναι διαπιστωμένο ότι η ελληνική δεν έχει τον πλούτο ηχοποίητου λεξιλογίου που έχει η αγγλική.

 

[Duke_of_Waltham]

Και σαν να μην έφτανε αυτό, ξεχνάμε και μερικές αρχαίες που είχαμε… Πρόσφατα έμαθα ότι βορβορυγμός είναι το γουργούρισμα του στομαχιού, και πολύ μου άρεσε. (Όχι ότι το γουργούρισμα είναι κακό… Αλλά δεν ακούγεται εξίσου βαθύ.)

 

[m_a_a_]

Και σαν να μην έφτανε αυτό, ξεχνάμε και μερικές αρχαίες που είχαμε… Πρόσφατα έμαθα ότι βορβορυγμός είναι το γουργούρισμα του στομαχιού, και πολύ μου άρεσε. (Όχι ότι το γουργούρισμα είναι κακό… Αλλά δεν ακούγεται εξίσου βαθύ.)

Ε, ναι, πάει ανάλογα το στομάχι: τα μικρά γουργουρίζουν, τα ευρύχωρα το γυρνάνε σε βορβορυγμό…

 

[pontios]

Μπορεί να μην εχουμε το clang

Δεν ξέρω αν βαράνε ή χτυπούν ή τι άλλο κάνουν τα μαχαιροπίρουνα, αλλά είναι διαπιστωμένο ότι η ελληνική δεν έχει τον πλούτο ηχοποίητου λεξιλογίου που έχει η αγγλική.

Ναι, αλλά μια χαρά βαράνε, χτυπάνε, γρατζουνάνε, κοπανάμε τα κουτάλια στο πιάτο όταν δεν έρχεται το φαΐ στην ταβέρνα, και φυσικά, τσιρίζουν οι καρέκλες στο πάτωμα όταν σηκωνόμαστε αγανακτισμένοι. Και αν όλα αυτά αποτύχουν, πάντα υπάρχει το γκουχ-γκουχ για να φέρουμε τον σερβιτόρο!

 

[m_a_a_]

Μπορεί να μην εχουμε το clang
Ναι, αλλά μια χαρά βαράνε, χτυπάνε, γρατζουνάνε, κοπανάμε τα κουτάλια στο πιάτο όταν δεν έρχεται το φαΐ στην ταβέρνα, και φυσικά, τσιρίζουν οι καρέκλες στο πάτωμα όταν σηκωνόμαστε αγανακτισμένοι. Και αν όλα αυτά αποτύχουν, πάντα υπάρχει το γκουχ-γκουχ για να φέρουμε τον σερβιτόρο!

Το ας-το-πούμε έλλειμμα που βλέπω εγώ στην ελληνική (εικάζω ότι κι ο Νίκελ κάπου καταδώ το πάει) είναι ότι να, καληώρα, με μοναδική εξαίρεση το τσιρίζω, κανένα από τα (ενδεικτικά έστω) ρήματα που παραθέτεις δεν περιγράφει πρωτογενώς ήχο. Και το βαράω, και το χτυπάω, και το γρατζουνάω, και το κοπανάω, είναι κατά βάση κινήσεις, ενέργειες.

Το rattle, το jangle, το clink, και το cling, και το clang (όπως και στην άλλη γλώσσα που τυχαίνει να μιλάω το rassla και το prassla, το skallra και το skramla)… είναι ήχοι!

 

[daeman]

Θεσσαλιστί πάντως, τα τεντζερέδια κραπανάνε, κι η φωτιά κρατσανάει.

 

[m_a_a_]

τα τεντζερέδια κραπανάνε

Ωραίο… κατατοπιστικότατο… αλλά γιατί ρε γμτ να πρέπει ν' απομακρυνθώ τόσο πια από τη λεγόμενη «κοινόλεκτο» για να βρω ένα τέτοιο ρήμα;

 

[cougr]

Και σαν να μην έφτανε αυτό, ξεχνάμε και μερικές αρχαίες που είχαμε… Πρόσφατα έμαθα ότι βορβορυγμός είναι το γουργούρισμα του στομαχιού, και πολύ μου άρεσε

Μιας και το ανέφερες, Duke, είπα να βάλω και το αγγλικό αντίστοιχο borborygmus. Οι γιατροί τα έχουν ψωμοτύρι.

Μπορεί να μην εχουμε το clang

Funnily enough, it's eerily close to "κλαγγή" though and quite possibly related.

 

[cougr]

Δεν είναι ρήμα βέβαια, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε κάποια περίφραση

Παλαιότερα, πάντως, υπήρχαν τα ρήματα κλαγγίζω, γλαγγίζω, κλαγγάζω και άλλα παρόμοια συνώνυμα.

 

[LinguaClash]

Παλαιότερα, πάντως, υπήρχαν τα ρήματα κλαγγίζω, γλαγγίζω, κλαγγάζω και άλλα παρόμοια συνώνυμα.

αυτό κοίταγα κι εγώ

Επιτομή Λεξικού Κριαρά

www.greek-language.gr

δεν περιγράφει πρωτογενώς ήχο

ίσως μόνο στις περιγραφές των ήχων που βγάζουν τα ζώα το βρίσκουμε αυτό κατά βάση, αλλά επειδή εκεί είναι μονόδρομος να μου πεις, γαβγίζω, βελάζω, βομβώ, κοάζω, γκαρίζω και πάει λέγοντας - και το κλαγγάζω ίσως είναι ηχομιμητικό, κλαγγάζει η χήνα π.χ.